Ο χρυσός στην Τράπεζα της Ελλάδος: Τα μυστικά του ελληνικού Fort Knox

Στη θρυλική -πια- ισπανική τηλεοπτική σειρά του Netflix, «Casa de Papel», η συμμορία των διαρρηκτών μπαίνει σε ένα θησαυροφυλάκιο γεμάτο με ράβδους χρυσού, το οποίο πλημμυρίζει με νερό όταν κάποιος προσπαθεί να το διαρρήξει. «Είναι αλήθεια, το θησαυροφυλάκιο της Κεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας είναι φτιαγμένο ώστε να πλημμυρίζει σε περίπτωση διάρρηξης», σχολιάζουν τα διεθνή ΜΜΕ, παραπέμποντας και στην ταινία «Way Down» (η οποία έχει γυριστεί με τη συνεργασία της Banco de Espana) και έχει ακριβώς την ίδια «λεπτομέρεια».

Καθόλου περιέργως, από το 1938, οπότε και εγκαινιάστηκε το κτίριο της Τραπέζης της Ελλάδος, διακινείται η πληροφορία ότι το χρηματοκιβώτιο όπου φυλάσσεται το απόθεμα χρυσού της χώρας μας είναι απομονωμένο από τη γη σε δεξαμενή νερού, μέσα στην οποία βυθίζεται αν υπάρξει παραβίασή του.

Οχι ότι υπάρχει άφθονο οξυγόνο εκεί μέσα για να επιβιώσει κανείς για αρκετή ώρα... «Είναι αλήθεια αυτό και πώς λειτουργεί;», ρωτάμε τους ανθρώπους της ΤτΕ, οι οποίοι απαντούν γελώντας ειρωνικά: «Πληροφορίες που αφορούν την ασφάλεια του χρυσού, απλά δεν θα τις μάθετε ποτέ», μας λένε. Η αμήχανη, παρατεταμένη σιωπή που ακολουθεί, απλά επιβεβαιώνει αυτό που μας έλεγαν νωρίτερα. Οι ελάχιστοι άνθρωποι που γνωρίζουν τα μυστικά του και έχουν πρόσβαση στο απόθεμα χρυσού της Ελλάδας, είναι σχεδόν εμμονικοί με την ασφάλειά του.

Γι’ αυτό τον λόγο όταν, στη διάρκεια των εγκαινίων του ανακαινισμένου Κεντρικού Θησαυροφυλακίου της Τραπέζης της Ελλάδος, είδαν ενώπιον της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, και του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, και των άλλων προσκεκλημένων τα φλας των φωτογράφων να αστράφτουν... έπαθαν νευρική κρίση. «Μα, φωτογραφίες εδώ μέσα;», αναρωτιούνταν. Τα μυστικά του θησαυροφυλακίου θα μείνουν καλά κρυμμένα πίσω από τη βάρους 100 τόνων (!) πόρτα της αίθουσας φύλαξης του χρυσού, στο τέταρτο υπόγειο του κτιρίου της ΤτΕ…
Τα μυστικά του χρηματοκιβωτίου

Κατά κάποιον τρόπο, αυτή η σιωπή τροφοδοτεί και τις θεωρίες συνωμοσίας για το περιεχόμενο του χρηματοκιβωτίου, τις οποίες και θα δούμε παρακάτω. Περιέργως (ή και καθόλου περιέργως), της μυστικοπάθειας, ωστόσο, εξαιρείται αυτό ακριβώς: το περιεχόμενο. Με δεδομένο ότι το απόθεμα της χώρας μας σε χαρτονομίσματα φυλάσσεται στις εγκαταστάσεις του Νομισματοκοπείου στον Χολαργό, στο κεντρικό θησαυροφυλάκιο της ΤτΕ, στην Πανεπιστημίου, φυλάσσεται το απόθεμα της χώρας σε χρυσό. Για την ακρίβεια, ένα μέρος του, καθώς για λόγους ασφαλείας είναι σκορπισμένος σε υπόγεια κεντρικών τραπεζών στα... τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Αυτό δεν είναι κάτι μυστικό. Ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, λέει ότι η χώρα μας διατηρεί ποσότητα χρυσού που ξεπερνά κατά τι τους 151 τόνους, κυρίως ράβδοι και μικρότερη ποσότητα λιρών. Στο κτίριο της ΤτΕ φυλάσσεται το 47% αυτής της ποσότητας, δηλαδή περίπου 71 τόνοι.

Από το υπόλοιπο, το 29%, δηλαδή περίπου 44 τόνοι, φυλάσσεται σε υπόγειες αποθήκες στις Ηνωμένες Πολιτείες (δεν είναι ανακοινώσιμο το μέρος, παρά μόνο ότι πρόκειται για θησαυροφυλάκια της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Fed, είτε στη Νέα Υόρκη, είτε στο λεγόμενο «αδιάτρητο χρηματοκιβώτιο» του Fort Knox, την καλύτερα φυλασσόμενη στρατιωτική βάση του κόσμου), το 20% (περίπου 30 τόνοι) στο Λονδίνο και το υπόλοιπο 4% (περίπου 6 τόνοι) σε ειδικές εγκαταστάσεις στην Ελβετία.

Και γιατί δεν φυλάσσεται όλος ο χρυσός εντός της χώρας; Η φύλαξη μέρους του χρυσού εκτός συνόρων αποτελεί διεθνή πρακτική. Γίνεται κυρίως για λόγους επιμερισμού του ρίσκου και πραγματοποιείται κατά κανόνα σε χώρες με ασφαλείς συνθήκες φύλαξης και διαφορετικά ισχυρά νομίσματα, ώστε να είναι διαθέσιμος ως εγγύηση παροχής ρευστότητας σε συνάλλαγμα, αν παρουσιαστεί ανάγκη. Η ποσότητα του χρυσού που διαθέτει η Ελλάδα δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά από το 2022 -ανεβαίνει κατά μερικές εκατοντάδες κιλά ανά έτος-, αλλά αυτό που έχει μεταβληθεί είναι η αξία του.

Σήμερα, η αξία του αποθέματος της Ελλάδας σε χρυσό ξεπερνά τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ, έναντι των 8,3 δισεκατομμυρίων που ήταν η αξία του στα τέλη του 2022. Αυτό, επειδή η τιμή του χρυσού παγκοσμίως κάνει ράλι, κλείνοντας στα τέλη του 2023 στα 1.875,20 ευρώ ανά ουγγιά, από 1.706,07 ευρώ ανά ουγγιά στα τέλη του 2022 και 1.609,48 ευρώ στα τέλη του 2021. Η ΤτΕ εξακολουθεί να ασκεί την παραδοσιακή δραστηριότητα της αγοραπωλησίας χρυσών νομισμάτων και να διαχειρίζεται τον νομισματικό χρυσό, που αποτελεί μέρος των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας.

Επιστροφή στην Αθήνα. Ηταν 20 Νοεμβρίου του 1933 όταν ο τότε διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Εμμανουήλ Τσουδερός, τοποθετούσε τον θεμέλιο λίθο του κτιρίου που θα τη στέγαζε στην -ακόμα χωματόδρομο τότε- Πανεπιστημίου. Εκεί, ο Τσουδερός, για καλοτυχία τοποθέτησε ένα αρχαίο χρυσό νόμισμα των Αθηνών με την κεφαλή της Αθηνάς (το σύμβολο της ΤτΕ). Αυτό το νόμισμα, που είναι θαμμένο μέσα στα θεμέλια της ΤτΕ, ονομάζεται «το πολυτιμότερο νόμισμα της Τραπέζης», ή ο «θησαυρός» της. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα μόνο νόμισμα.

Τηρώντας το έθιμο του «χρυσώματος», όπως κάνουν με τα φυλαχτά στα νεογέννητα μωρά, ο Τσουδερός τοποθέτησε ένα γυάλινο δοχείο στα θεμέλια με διάφορα νομίσματα. Ενα «φλουρί Κωνσταντινάτο», δηλαδή ένα χρυσό βυζαντινό νόμισμα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης ως αόρατος προστάτης, σύμβολο της προστασίας «των δύο αυτών Αγίων και του Σταυρού, του οποίου η συµµαχία εις την δράσιν της Τραπέζης θα αποτελή κατά τον υµνογράφον όπλον ειρήνης, αήττητον τρόπαιον».

Νωρίτερα, είχε τοποθετήσει στο ίδιο δοχείο νομίσματα από τη Μακεδονία και τους χρόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, της Κρήτης με το έμβλημα του Μίνωα της Κνωσσού, της Σάμου, της Κορίνθου, της Χίου, της Λαρίσης, του κυβερνήτη Καποδίστρια κ.ά.

Το τετραώροφο, τότε, κτίριο της Εκδοτικής, όπως ονόμαζαν την ΤτΕ, κατασκευάστηκε και εγκαινιάστηκε στις 5 Απριλίου 1938. Μία από τις λίγες δημοσιογράφους που παρέστησαν στα εγκαίνια, η Σ. Γεράνις, γράφει την επομένη στην «Ακρόπολις»: «Το συγκρότημα των θησαυροφυλακίων είναι απομονωμένο από την γη με άφθονο νερό. Μια αληθινή δεξαμενή το περιβάλλει, τόσο εις το βάθος όσο και εις τα πλάγια - μια δεξαμενή στην οποία, σαν βάρκα κυριολεκτικώς επιπλέει, ακλόνητο όμως το φρούριο του δημόσιου θησαυρού (...)».

Στα πρότυπα της Banco de Espana (ή, κατά άλλους, στα πρότυπα της ΤτΕ φτιάχτηκε η ισπανική Κεντρική Τράπεζα), κατά ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, όποιος επιχειρήσει να εισβάλλει με τη μέθοδο του ριφιφί, απλά θα παρασυρθεί από τους εκατοντάδες (ή μήπως χιλιάδες;) τόνους νερού της γιγαντιαίας δεξαμενής στην οποία επιπλέει το θησαυροφυλάκιο. Και, αν τα καταφέρει να βρεθεί μέσα στο θησαυροφυλάκιο, τα τοιχώματα του οποίου έχουν κυριολεκτικά αδιάτρητο πάχος και υλικά, αυτό θα πλημμυρίσει μέχρι την οροφή του, ενώ η γιγαντιαία πόρτα θα σφαλίσει ερμητικά.

Πίσω στο χτίσιμο του κτιρίου, τώρα, η χαρά των εγκαινίων δεν θα κράταγε πολύ. Οταν ξεκίνησε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, το 1940, στα υπόγεια της Τραπέζης της Ελλάδος άρχισαν πάλι οι σκαπτικές εργασίες. Δημιουργήθηκαν νέα υπόγεια-κρύπτες, αλλά και ένα καταφύγιο πολέμου. Στις κρύπτες φυλάχθηκαν και διασώθηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές που ακολούθησαν οι θησαυροί του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Εκεί, μέχρι και σήμερα φυλάσσονται κατά καιρούς πολύτιμα έργα τέχνης, ενώ στο καταφύγιο πολέμου υπάρχει επιγραφή που ζητά από τον επισκέπτη να μη μιλά, ώστε να μη σπαταλά το περιορισμένο οξυγόνο που υπάρχει εκεί.

Tο ελληνικό θησαυροφυλάκιο σε σε αριθμούς

• - 100 τόνους ζυγίζει η πόρτα του χρηματοκιβωτίου
• - 3 άνθρωποι μόνο γνωρίζουν τους κωδικούς για να την ανοίξουν
• - 2 από αυτούς είναι απαραίτητοι για να ανοίξει η πόρτα
• - 8-9 χιλιάδες τόνους ζυγίζει το χρηματοκιβώτιο
• - Μία τεράστια δεξαμενή νερού περιβάλλει το θησαυροφυλάκιο που «επιπλέει» σε αυτήν
• - 4 (ή 8-9) ορόφους κάτω από τη γη φυλάσσεται ο χρυσός οξυγόνο βρίσκεται περιορισμένο, για λόγους ασφαλείας, στα υπόγεια
• - 1 χρυσή λίρα είναι τοποθετημένη στα θεμέλια του κτιρίου
• - 1 γυάλινο δοχείο με αρχαία, ελληνικά χρυσά νομίσματα θάφτηκε στα θεμέλια
• - 1 παρεκκλήσι και ένα ψηφιδωτό των Αγίων Ελένης και Κωνσταντίνου υπάρχει στην είσοδο

Φύλακες ακόμα και... Αγιοι

Οταν τέλειωσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, το κτίριο της ΤτΕ επεκτάθηκε προς τις οδούς Ομήρου και Εδουάρδου Λω και αργότερα, τη δεκαετία του 1970, στην οδό Σταδίου καταλαμβάνοντας έτσι ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο. Λίγο αργότερα, το 1982, στο κτίριο ανυψώθηκε και ένας επιπλέον, 5ος όροφος, ενώ από το 1989 το κτίριο χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Κάπου μέσα σε αυτό το διάστημα αναφέρουν -οι πάντα ανεπιβεβαίωτες- πληροφορίες, δημιουργήθηκαν και νέα υπόγεια, σε νέα βάθη, όπου μεταφέρθηκε το θηριώδες θησαυροφυλάκιο της ΤτΕ.

Βρίσκεται στον τέταρτο όροφο κάτω από τη γη, ή υπάρχουν 4 ή 5 ακόμα, όπως θρυλείται; Το μόνο σίγουρο είναι ότι το θησαυροφυλάκιο βρίσκεται «βαθιά στα έγκατα της γης». Οτι η είσοδός του γίνεται από μια πόρτα βάρους 100 τόνων, η οποία ανοίγει με κωδικό που γνωρίζουν μόνο 3 άτομα στη χώρα. Για να ανοίξει η πόρτα αυτή πρέπει να είναι απαραίτητα παρόντες δύο εξ αυτών. Η πόρτα είναι φύσει αδύνατο να ανοίξει από ένα μόνο άτομο, ενώ έχουν προστεθεί σε μια σειρά ανακαινίσεων, με τελευταία αυτή που παρουσίασε ο Γ. Στουρνάρας την εβδομάδα που πέρασε, τα πιο σύγχρονα και τρελά μέτρα ασφαλείας.

Υπάρχουν AI συστήματα αναγνώρισης προσώπου; Απαιτούνται δακτυλικά αποτυπώματα, σκανάρισμα της ίριδας του ματιού και άλλα στοιχεία ώστε να γίνει δεκτός ο κωδικός; Υπάρχουν λέιζερ και συστήματα παρακολούθησης του χρηματοκιβωτίου 24/7; Υπάρχει κάτι άλλο; Κανείς δεν θα ανοίξει το στόμα του, ακόμα και να επιβεβαιώσει ή διαψεύσει.

Το άλλο σίγουρο είναι ότι, εκτός από τους φύλακες και τα μέτρα ασφαλείας, το θησαυροφυλάκιο και την περιουσία του ελληνικού λαού φυλάνε και οι Αγιοι Ελένη και Κωνσταντίνος. Γι’ αυτό και στην είσοδο του κεντρικού θησαυροφυλακίου της τράπεζας βρίσκεται ένα μικρό παρεκκλήσι και, εντοιχισμένη μια ψηφιδωτή σύνθεση του Ιταλού καλλιτέχνη Amedeo Madellaro, βασισμένη στο έργο του ζωγράφου Αγήνωρα Αστεριάδη «Ο Αγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη». Σύμφωνα με την παράδοση, στα θεμέλια του κεντρικού κτιρίου της τράπεζας βρέθηκαν, κατά την εκσκαφή, ερείπια ενός πρωτοχριστιανικού ναού, αφιερωμένου στους Αγίους Ελένη και Κωνσταντίνο, με την Αγία Ελένη να αναφέρεται πρώτη στη σειρά, όπως επιβάλλει το πρωτοχριστιανικό τυπικό.

Οταν σώθηκε ο χρυσός

Από τις πολλές ιστορίες που σχετίζονται με την Τράπεζα της Ελλάδος, η πιο πολυσυζητημένη είναι αυτή που αφορά τη διάσωση του χρυσού των Ελλήνων, λίγο πριν οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Αθήνα, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε, ο διοικητής της ΤτΕ, Κυριάκος Βαρβαρέσος, ακολούθησε την ελληνική κυβέρνηση στην εξορία, διασώζοντας το απόθεμά της σε χρυσό.

Ο χρυσός, όπως περιγράφει και ο Ηλίας Βενέζης στο «Χρονικόν της Τραπέζης της Ελλάδος» το 1955, φορτώθηκε αρχικά στο ρυμουλκό «Salvia», το οποίο ξεκίνησε από τον Πειραιά για το λιμάνι της Σούδας, υπό συνεχείς κάθετες εφορμήσεις των γερμανικών στούκας (δύο εκ των οποίων καταρρίφθηκαν από τα πολυβόλα που είχαν στηθεί στο κατάστρωμά του).

Φτάνοντας στη Σούδα, ο χρυσός μεταφορτώθηκε από το «Salvia» στο βρετανικό καταδρομικό «Διδώ» (Dido), όχι με τόση... ησυχία. Τα γερμανικά στούκας βομβάρδιζαν ανελέητα, με αποτέλεσμα ένα κιβώτιο να σπάσει και το κύτος του πλοίου να γεμίσει με χρυσές λίρες. Μαζεύτηκαν όλες και επανατοποθετήθηκαν στα άλλα κιβώτια. Εκτός από μία, που δεν βρέθηκε ποτέ. Το αν κρύφτηκε καλά σε κάποια... τσέπη ή έπεσε στη θάλασσα, μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Το χρυσάφι μεταφέρθηκε από το «Dido» στην Αλεξάνδρεια για να φυλαχθεί προσωρινά. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση σκέφτηκε «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού» και έτσι, όταν ζητήθηκε να επιστραφεί ο ελληνικός χρυσός για να μεταφερθεί στο Λονδίνο, είπε όχι. Ακολούθησαν διαβήματα και απειλήθηκε «εμφύλιος» μεταξύ των Συμμάχων, για να μεταφερθούν τα νομίσματα στη Μεγάλη Βρετανία, για να επιστραφεί μετά το τέλος του πολέμου.

Οταν τέλειωσε ο πόλεμος, η κατεστραμμένη και αδύναμη Ελλάδα ζήτησε από το Λονδίνο το χρυσάφι της, όπως είχε συμφωνηθεί. Η βρετανική κυβέρνηση απάντησε ότι αυτό είναι αδύνατο, καθώς, όπως είπε, το είχε χρησιμοποιήσει για τα έξοδα σίτισης των ελληνικών δυνάμεων που είχε υπό τις διαταγές της. Αυτό, φυσικά, δεν έγινε δεκτό. Μια συμφωνία είναι μια συμφωνία...
Οι θεωρίες συνωμοσίας

Δεν είναι κάτι καινούριο και, σίγουρα, δεν είναι κάτι ελληνικό: Ο χρυσός της Ελλάδας περιβάλλεται από πληθώρα θεωριών συνωμοσίας και fake news, τα οποία έχουν μια κοινή συνισταμένη: «Το χρυσάφι δεν υπάρχει, το θησαυροφυλάκιο της ΤτΕ είναι άδειο». Η συγκεκριμένη θεωρία συνωμοσίας είναι παγκόσμια και θέλει τα θησαυροφυλάκια όπου φυλάσσεται ο χρυσός να είναι στην πραγματικότητα άδεια!

Τη θεωρία αυτή αξιοποίησε από τους πρώτους o Αμερικανός γερουσιαστής Ron Paul, ο οποίος ζήτησε να υπάρξει έλεγχος στα θησαυροφυλάκια του Fort Knox, ισχυριζόμενος ότι χρυσός δεν υπάρχει. Στη Γερμανία, μέλη του Κοινοβουλίου έχουν εγκαλέσει την Bundesbank για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

Στην Αυστρία ο βουλευτής Gerhard Deimek έκανε καμπάνια με σύνθημα «Σώστε τον χρυσό της χώρας». Στην Ιταλία, ο ηθοποιός Beppe Grillo μπήκε στην πολιτική με το ερώτημα γιατί ο χρυσός της Ιταλίας δεν ανήκει στους Ιταλούς, αλλά στις μεγάλες ιταλικές τράπεζες.

Στην Ελλάδα, το ζήτημα ανακινήθηκε την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης από πολλά μικρά κόμματα, κυρίως από τον χώρο της άκρας δεξιάς. Σχετικές ερωτήσεις είχαν υποβάλει στελέχη του ΛΑΟΣ και της Χρυσής Αυγής. Οι Ανεξάρτητοι Ελληνες του Πάνου Καμμένου, μάλιστα, είχαν συμπεριλάβει στο κυβερνητικό τους πρόγραμμα το αίτημα για «έναρξη ελέγχου των αποθεματικών του χρυσού στα θησαυροφυλάκια της Τράπεζας από τον πρωθυπουργό, έναν εκπρόσωπο κάθε κόμματος του Κοινοβουλίου, τον αρχηγό της Αστυνομίας, τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ και τον πρόεδρο του Αρείου Πάγου».

Αυτή η θεωρία συνωμοσίας πατάει σε μια άλλη, παλιότερη, που έρχεται από την εποχή της υιοθέτησης του ευρώ από την Ελλάδα. Τότε καταγγέλθηκε ότι με μυστικότητα ένα μέρος του χρυσού των Ελλήνων μεταφέρθηκε με τρένα και αεροπλάνα στη Φρανκφούρτη. Στην πραγματικότητα, βέβαια, αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι καθώς το ευρωσύστημα κατέχει και διαχειρίζεται τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κρατών-μελών, όλες οι χώρες που υιοθέτησαν το ευρώ έπρεπε να μεταφέρουν μέρος των αποθεματικών τους στην ΕΚΤ από τις Εθνικές Κεντρικές Τράπεζές τους, ανάλογα με το μερίδιό τους στην εγγραφή στο κεφάλαιό της.

Ο χρυσός μεταφέρθηκε, αλλά δεν... μεταφέρθηκε. Δεν έγινε, δηλαδή, ποτέ φυσική μεταφορά του χρυσού. Πηγές της ΕΚΤ έχουν αναφέρει ότι ο χρυσός που της έχει εισφερθεί βρίσκεται στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Λισαβόνα, στη Νέα Υόρκη και τη Ρώμη, χωρίς όμως να γνωστοποιεί την κατανομή του σε αυτά τα μέρη. Ουσιαστικά, επειδή η μετακίνηση του χρυσού θεωρήθηκε και θεωρείται εξαιρετικά δαπανηρή, συνέχισε να φυλάσσεται εκεί που ήταν ήδη αποθηκευμένος πριν από τη μεταβίβαση της κυριότητας στην ΕΚΤ.

Ναι, αλλά πόσο χρυσάφι έχουμε στ’ αλήθεια;

Στην Εκθεση του διοικητή της ΤτΕ και ειδικότερα στον Ισολογισμό της δημοσιεύεται ακριβώς το ποσό του χρυσού που κατέχει η τράπεζα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, την 31η Δεκεμβρίου 2022 τα διαθέσιμα και οι απαιτήσεις σε χρυσό φτάνουν τους 151,6 τόνους και η αξία τους τα 8.315,9 εκατομμύρια ευρώ.

Σε αυτά περιλαμβάνονται - τα διαθέσιμα της τράπεζας σε χρυσό διεθνών προδιαγραφών και χρυσές λίρες Αγγλίας (3.673,3 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022, έναντι 3.666,9 χιλιάδων ουγγιών στις 31.12.2021), - οι απαιτήσεις σε χρυσό έναντι του Ελληνικού Δημοσίου (985,6 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022 και 31.12.2021), οι οποίες απορρέουν από τη συμμετοχή της Ελλάδος στο ΔΝΤ (καταβολή από την Τράπεζα στο ΔΝΤ για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου του μεριδίου συμμετοχής του σε χρυσό), - ο χρυσός μη διεθνών προδιαγραφών και τα χρυσά νομίσματα (215,4 χιλιάδες ουγγιές στις 31.12.2022, έναντι 211,3 χιλιάδων ουγγιών στις 31.12.2021).

Φωτογραφίες: EUROKINISSI