Ντοκουμέντο για τη φωτιά στο Μάτι: Ολόκληρο το πόρισμα Γκουρμπάτση για την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου

Σε «αμελή ανθρώπινη συμπεριφορά» οδηγούν τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο εμπειρογνώμονας Ανδριανός Γκουρμπάτσης, κατόπιν εντολης του δικηγόρου οικογενειών θυμάτων Αντώνη Φούσα, ως προς τον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησε η πυρκαγιά.

Συγκεκριμένα, κάτοικος της περιοχής επιχείρησε να κάψει χόρτα και κλαδιά αλλά «το πιθανότερο δεν έσβησε αποτελεσματικά, δηλαδή με επάρκεια ποσότητας νερού καθώς και κάλυψη με ικανή ποσότητα χώματος, τα υπολείμματα της καύσης και με την ενίσχυση των ανέμων τις μεσημβρινές-μεταμεσημβρινές ώρες… ανέφλεξαν (πυροδότησαν) την παρακείμενη καύσιμη ύλη χαμηλού κυρίως ύψους (κυρίως ξερά χόρτα, αλλά και μικρό διάσπαρτο αριθμό πεύκων)».

Ο κ. Γκουρμπάτσης πορρίπτει το ενδεχόμενο την πυρκαγιά να προκάλεσε καλώδιο της ΔΕΗ: «Δυτικά από το σημείο εκκίνησης της πυρκαγιάς υπάρχει κατοικία, έξω από την οποία υπάρχει κολόνα της ΔΕΗ και διέρχονται αγωγοί μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλής τάσης, οι οποίοι, όπως διαπιστώθηκε, δεν ευθύνονται για την έναρξη της πυρκαγιάς στο ως άνω σημείο εκκίνησης».

Εντοπίζει το σημείο έναρξής της σε (ανοιχτό) οικοπεδικό χώρο επί της οδού Ανδρούτσου (χωματόδρομος) και σε απόσταση περίπου 50 - 70 μέτρων από τη συμβολή αυτής με την οδό Πλαστήρα στη περιοχή Νταού Πεντέλης.

Στην έκθεση έχει συμπεριλάβει και μία σημαντική μαρτυρία ως προς τον χρόνο εκδήλωσης της καταστρεπτικής πρκαγιάς:

«Όπως μου δήλωσε προφορικά, σε σχετική μου ερώτηση, ο πρώτος αυτόπτης μάρτυρας που αντιλήφθηκε το ξεκίνημα της πυρκαγιάς κ. Καπράλος Αναστάσιος, είδε από οικοπεδικό χώρο στη γωνία της οδού Πλαστήρα με την Ανδρούτσου, όπου βρίσκονταν περίπου την ώρα Ω/16:35 μμ, ανάμεσα από δύο οικοδομές που παρεμβάλλονταν και σε απόσταση από την εστία σε ευθεία περίπου 60 μέτρων, να βγαίνει από το σημείο της εστίας καπνός και να μεταφέρεται η φωτιά στο διπλανό πεύκο, χωρίς να μπορεί να διακρίνει αν υπήρχε ο υπαίτιος αυτής. Μη έχοντας τηλέφωνο να επικοινωνήσει με το 199, ενημέρωσε σχετικά γείτονά του».

Μαρτυρία που επιβεβαιώνεται και από το βίντεο που έχουν τη διάθεσή τους οι αρχές από κάμερες ασφαλείας:

Πρέπει να σημειωθεί, ότι η πραγματική ώρα της έναρξης της πυρκαγιάς δεν είναι η ανωτέρω. Η ώρα αυτή, που καταγράφεται στο ΕΣΚΕ ως ώρα έναρξης, είναι η ώρα αναγγελίας από τον πρώτο που την αντιλήφθηκε και αυτός από πληροφορίες που συνέλεξα είναι ο εθελοντής πυροσβέστης, Μανώλης Τσαλιαγκός του Εθελοντικού Κλιμακίου Ραφήνας, που είδε καπνό να εξέρχεται πίσω από λόφους και ειδοποίησε το ΕΣΚΕ / ΣΕΚΥΠΣ δια ασυρμάτου. Από πληροφορίες που συνέλεξα από την περιοχή Νταού Πεντέλης η πυρκαγιά καταγράφηκε την ώρα Ω/16:35 μμ από κλειστό κύκλωμα ασφαλείας (δίκτυο καμερών) που είχαν εγκατασταθεί στην οικία επί της οδού Ιουστινιανού αρ. 10 στο Νταού Πεντέλης, ιδιοκτησίας κυρίας Παναγιώτας Καραγιάννη. Αυτό σημαίνει ότι πριν γίνει ορατή η πυρκαγιά από τις συγκεκριμένες κάμερες της ως άνω οικίας, η οποία απέχει μια απόσταση περίπου 80 - 100 μέτρων από το σημείο έναρξής της, τουλάχιστον 5 – 10΄ λεπτά της ώρας δηλαδή η ως άνω πυρκαγιά ξεκίνησε στην πραγματικότητα περί ώρα Ω/ 16:25 με 16:30 μμ».

Στη συνέχεια η πυρκαγιά χωρίστηκε σε δύο μέτωπα, το πρώτο κινήθηκε προς την Καλλιτεχνούπολη και το δεύτερο προς τον Νέο Βουτζά και το Μάτι.

Μοιραιά καθυστέρηση...

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή η φωτιά εκδηλώθηκε στις 16:49:27 μμ ώρα, αλλά το το πρώτο όχημα με αρ. κυκλοφορίας: ΠΣ 1475 (υδροφόρο 2,5 τόννων) και κωδικό κλήσης, πυροσβεστικό όχημα του 12ου ΠΣ Αθηνών (12-30), που αναφέρεται στο έγγραφο του ΕΣΚΕ με στοιχεία περιστατικού Α/Α: 571943 ενημερώθηκε την Ω/16:57:57. 

Συνεπώς, με δεδομένο ότι ή πυρκαγιά ξεκίνησε περί ώρα Ω/16:25 μμ με Ω/16:30 μμ, οι πυροσβεστικές δυνάμεις κινητοποιήθηκαν μετά από 30΄ λεπτά της ώρας από την έναρξη της πυρκαγιάς και όπως είναι φυσικό και αναμενόμενο, δεδομένου ότι επικρατούσαν κατά την έναρξη αλλά και στη συνέχεια ισχυροί έως και θυελλώδεις άνεμοι εντάσεως περίπου 7 μποφόρ με ριπές μεγαλύτερης έντασης, ήδη με την άφιξη των πρώτων πυροσβεστικών δυνάμεων το μέτωπο εκτιμώ ότι έχει αρχίσει να εξαπλώνεται απειλητικά για τις κατοικίες της ευρύτερης οικιστικής περιοχής του Νταού Πεντέλης και να λαμβάνει ικανές αλλά και απειλητικές διαστάσεις.

Διαφωνούν οι ισχυρισμοί του Συντονιστικού Κέντρου και οι καταθέσεις των πυροσβεστών!

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι, με την επιφύλαξη της αλήθειας και βασιμότητας των πληροφοριών σχετικά όχι μόνον με την προαναφερόμενη ώρα κινητοποίησης από το ΕΣΚΕ του πρώτου πυροσβεστικού οχήματος με πλήρωμα τους πυροσβέστες (Γκοτσόπουλο και Σκούφη), αρ. κυκλοφορίας ΠΣ 1475 και κωδικό (12 – 30), αλλά και με την αποστολή αυτού στο συμβάν της Νταού Πεντέλης, που αυτό βέβαια θα αποδειχθεί όταν περιέλθουν σε εμάς όλα τα σχετικά αιτούμενα από το ΕΣΚΕ στοιχεία, είναι παντελώς ψευδές και ανυπόστατο.

Και τούτο, γιατί το ως άνω περιπολικό όχημα (12 - 30) του 12ου ΠΣ Αθηνών, το οποίο σύμφωνα με τον Επιχειρησιακό Σχεδιασμό της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, και το Δεύτερο Στάδιο Ετοιμότητας των πυροσβεστικών δυνάμεων της Υπηρεσίας αυτής, είχε κατά την ημέρα της πυρκαγιάς έδρα τη θέση ''Πάτημα Βριλησσίων'' δεν έφθασε στο Νταού Πεντέλης, επειδή και είχε λάβει εντολή από το ΕΣΚΕ περί ώρα Ω/13:50 να μεταβεί για ενίσχυση των πυροσβεστικών δυνάμεων στο άλλο μέτωπο πυρκαγιάς στην Κινέτα.

Επίσης εντολή για να μεταβεί στην Κινέτα έλαβε, περί ώρα Ω/14:45 και το περιπολικό όχημα με πλήρωμα τους πυροσβέστες (Δρακωτό και Κορμά), αρ. κυκλοφορίας ΠΣ 3527, και κωδικό κλήσης (12 - 15) του ιδίου ως άνω ΠΣ Αθηνών, το οποίο είχε έδρα τη θέση ''Ντράφι – Διώνη'', δηλαδή το πλησιέστερο σε απόσταση στο τόπο του συμβάντος πυροσβεστικό όχημα.

Περαιτέρω δεν κινητοποιήθηκαν άμεσα, λόγω απόστασης από το σημείο έναρξης της πυρκαγιάς, και τα περιπολικά πυροσβεστικά οχήματα με κωδικό ''ΜΑΚΡΗ – 30'', που είχε έδρα στο Νέο Βουτζά, και ''ΜΑΚΡΗ – 31'', που είχε έδρα τις κατασκηνώσεις Αγ. Ανδρέα, σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, τα οποία πήραν εντολή από το ΕΣΚΕ να κινητοποιηθούν μετά την καταστροφή και ειδικότερα περί ώρα Ω/22:30 μμ. Ωστόσο από την περιοχή αρμοδιότητα της ΠΥ Νέας Μάκρης κινητοποιήθηκε άμεσα για την ίδια ως άνω πυρκαγιά στο Νταού Πεντέλης το περιπολικό όχημα ''ΜΑΚΡΗ – 32'', το οποίο με αυτόν τον κωδικό δεν προβλέπεται στο ανωτέρω Σχέδιο.

Στην έκθεση αναφέρονται και τα κενά στην προσπάθεια αντιμετώπιση της πυρκαγιάς με εναέρια μέσα:

Εξάλλου από αέρος μόνον ένα Ε/Π βαρέως τύπου S-64 (ERICSSON) αξιοποιήθηκε επιχειρησιακά και επεχείρησε με τη ρίψη νερού (χωρητικότητα ενσωματωμένης δεξαμενής 7.000 λίτρων) συνδράμοντας τις προσπάθειες καταστολής των επίγειων δυνάμεων. Το ως άνω Ε/Π S-64, το οποίο περί ώρα Ω/17:15 μεταφέρει στο ΕΣΚΕ μια πρώτη εικόνα (πληροφορίες) της επικινδυνότητας της κατάστασης και είναι το μοναδικό εναέριο μέσο μέχρι περίπου την ώρα Ω/17:45 που επιχειρεί, δεν μπορεί από μόνο του να συμβάλει καθοριστικά και αποτελεσματικά στην επιτυχή έκβαση και αντιμετώπιση της κατάστασης.

Βέβαια δόθηκε εντολή να συνδράμουν και άλλα 3 Α/Φ CL-415, πλην όμως αυτό πέραν του ότι ήταν αργά, έγινε περίπου την ώρα Ω/18:15 και βέβαια αυτά δεν προσέφεραν στις επιχειρήσεις κατάσβεσης, γιατί δεν μπόρεσαν να επιχειρήσουν (να πάρουν δηλαδή νερό από τη θάλασσα) λόγω κυματισμού από των ισχυρούς ανέμους που έπνεαν στην περιοχή. Εξάλλου το δεύτερο πτητικό μέσο που πέταξε πάνω από την πυρκαγιά αυτή στο Νταού Πεντέλης, ένα Ε/Π τύπου Super Puma του ΠΣ με κάδο, το οποίο πήρε εντολή από το ΕΣΚΕ και την Ηγεσία ΠΣ και απογειώθηκε από την Πάχη Μεγάρων περί ώρα Ω/18:45 μμ, δηλαδή όταν ήταν σε πλήρη εξέλιξη η καταστροφή και επιχείρησε έως την ώρα Ω/20:50 μμ, που ήταν πλέον επιχειρησιακά πολύ αργά.

Ε).- ΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΟΡΓΑΝΩΝ

1.-

Το γεγονός, ότι με την έναρξη της θανατηφόρου πυρκαγιάς στην περιοχή Νταού Πεντέλης την ώρα Ω/16:47, υπήρχε ήδη ταυτόχρονα από ώρα Ω/12:03 μμ, σε εξέλιξη άλλο μεγάλο μέτωπο πυρκαγιάς στην περιοχή αρμοδιότητας της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής και συγκεκριμένα στην περιοχή Αέρα στα Γεράνεια Όρη (περιοχή Κινέττας) σαφώς και επηρέασε σημαντικά την επιχειρησιακή ικανότητα και αποτελεσματικότητα του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης, δημιουργώντας ένα επιχειρησιακό κενό κατά την αντιμετώπιση της ως άνω πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης. Το ''κενό'' αυτό δημιουργήθηκε προφανώς με την κινητοποίηση και αποστολή ισχυρών πυροσβεστικών δυνάμεων στο αρχικό μέτωπο της Κινέττας, που κινητοποιήθηκαν μεταξύ άλλων Υπηρεσιών και από Υπηρεσίες της Διοίκησης Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής συνολικά έξι (6) πυροσβεστικών οχημάτων, παρόλο που οι Αξιωματικοί – Μετεωρολόγοι του ΕΣΚΕ, γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν ότι η ταχύτητα των ανέμων στην ευρύτερη αυτή περιοχή αυτή ενισχύονταν σημαντικά και βέβαια η Κατηγορία Κινδύνου Πυρκαγιάς ήταν 4 (βλ. συνημμένο Παράρτημα αναλυτικά τις καιρικές συνθήκες). Από τον αριθμό αυτό, τα δύο (2) ανήκουν στον 12ο ΠΣ Αθηνών, στην περιοχή αρμοδιότητας του οποίου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά στο Νταού Πεντέλης. Μάλιστα το ένα από αυτά τα περιπολικά, το ΠΣ 3527, με κωδικό (12 - 15) είχε έδρα τη θέση ''Ντράφι – Διώνη'', δηλαδή ήταν το πλησιέστερο στο σημείο έναρξης της πυρκαγιάς πυροσβεστικό όχημα, την απόσταση αυτή δε μπορούσε να καλύψει σε περίπου 5 έως 7΄λεπτά.

Το γεγονός δε ότι ήταν ένα υδροφόρο πυροσβεστικό όχημα χωρητικότητας 5 τόννων νερού και λόγω και της μικρής απόστασης από το σημείο έναρξης θα κινητοποιείτο άμεσα προς αυτό, αφού το πλήρωμά του θα έβλεπε άμεσα τον καπνό και θα ενεργούσε στην άμεση και αποτελεσματική κατάσβεση της φωτιάς στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης της, πριν δηλαδή λάβει χαρακτηριστικά πυρκαγιάς, αναπτυχθεί και εξαπλωθεί στην ευρύτερη περιοχή και προκαλέσει αυτές τις απώλειες. Επίσης δεν κινητοποιήθηκαν άμεσα από την Ηγεσία και το ΕΣΚΕ και τα δύο περιπολικά οχήματα της ΠΥ Νέας Μάκρης, με κωδικό ''ΜΑΚΡΗ – 30'' και ''ΜΑΚΡΗ – 31'', που είχαν έδρα στην Α΄ Είσοδο Βουτζά και τις κατασκηνώσεις Αγίου Ανδρέα και ήταν πλησίον της περιοχής εκκίνησης της πυρκαγιάς, - άγνωστο αν είχαν μεταβεί και αυτά στην Κινέττα - τα οποία ειδοποιήθηκαν να μεταβούν στην πυρκαγιά μετά την ώρα Ω/22:30 μμ δηλαδή μετά την καταστροφή και όταν αυτή φτάνοντας στις ακτές αυτοκατασβέστηκε.

2.-

Πράγματι διατάχθηκε – και ορθώς - από το Διοικητή της ΠΕ.ΠΥ..Δ. Αττικής, από ώρα Ω/13:00 μμ της 23 Ιουλίου 2018, με αφορμή το μέτωπο πυρκαγιάς στην Κινέττα, το μέτρο της επιφυλακής της πυροσβεστικής δύναμης. Ωστόσο όμως η Επιφυλακή αυτή, ήταν Γενική για τη δύναμη των Υπηρεσιών της ΔΙ.ΠΥ Διοίκησης Δυτικής Αττικής και Μερική για τις Υπηρεσίες της ΔΙ.ΠΥ Αθηνών, Πειραιά και Ανατολικής Αττικής. Στη συνέχεια και μετά μία περίπου ώρα από την έναρξη της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, συγκεκριμένα την ώρα Ω/17:30 μμ, διατάχθηκε από το ΕΣΚΕ Γενική Επιφυλακή για τη δύναμη όλων των Υπηρεσιών του ΠΣ, όμως ήταν άκαιρη, λόγω καθυστέρησης της σχετικής εντολής, για τη συνδρομή του προσωπικού και του μέτρου αυτού στην καταστροφική πυρκαγιά του Νταού Πεντέλης, αφού μέχρι να προσέλθει η δύναμη της επιφυλακής στις Υπηρεσίες τους και από εκεί να μεταβούν στο ως άνω περιστατικό, ήταν ήδη πλέον αργά για τη συνδρομή του κατά τη φάση της διάσωσης των κατοίκων. Θεωρώ ότι θα έπρεπε, σε μια ημέρα με Δείκτη Επικινδυνότητας (Κατηγορία Κινδύνου Πυρκαγιάς 4), που ήταν η Περιφέρεια Αττικής, με μια μεγάλη και επικίνδυνη για τη ζωή των κατοίκων σε εξέλιξη δασική πυρκαγιά, η οποία εκδηλώθηκε και αυτή σε ζώνη μίξης δασικής έκτασης και οικισμού, που παγκοσμίως οι πυρκαγιές αυτές είναι επικίνδυνες και συχνά υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες, με δύσκολες καιρικές συνθήκες καθώς και με μεγάλο αριθμό πυρκαγιών σε εξέλιξη ανά την επικράτεια, να διαταχθεί την ώρα Ω/13:00, Γενική Επιφυλακή για τη δύναμη των Υπηρεσιών ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής και Μερική ή ενδεχομένως και Γενική Επιφυλακή, κατά την κρίση του Αρχηγού, για όλες τις άλλες Πυροσβεστικές Υπηρεσίες της επικράτειας.

Έτσι θα εξασφαλίζονταν σε μικρό χρόνο, ανάλογα τις διαταγές του ΑΠΣ, ικανές εφεδρικές πυροσβεστικές δυνάμεις σε ενδεχόμενη εκδήλωση και άλλης πυρκαγιάς στην Αττική, όπως πράγματι και συνέβη. Εξάλλου μια διαταγή επιφυλακής για να ελεγχθεί αρμοδίως, αν υλοποιήθηκε σε όλη την έκταση εφαρμογής του και πάνω από όλα και σε ποιο χρόνο υλοποιήθηκε πλήρως, δηλαδή αν πήγε στην Υπηρεσία όλο το προσωπικό και τι ώρα αφίχθη και τέθηκε στη διάθεση της Υπηρεσίας για τις ανάγκες αυτής. Πιο συγκεκριμένα δεν αρκεί μόνον η προαναφερόμενη διαταγή που δόθηκε από το Διοικητή της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής ή του ΕΣΚΕ, αντίστοιχα, αλλά πρέπει να ελεγχθεί και αν εφαρμόστηκε, σύμφωνα με τις σχετικές διαταγές ΑΠΣ, από όλο το προσωπικό που κλήθηκε σε επιφυλακή και μάλιστα να προσήλθε έγκαιρα. Περαιτέρω το ΕΣΚΕ όφειλε να θέσει από ώρα 13:00 μμ, τη δύναμη των πυροσβεστικών δυνάμεων της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, σύμφωνα με τον προβλεπόμενο Επιχειρησιακό Σχεδιασμό, από το Δεύτερο στο Τρίτο Στάδιο Ετοιμότητας, προκειμένου να τεθούν σε ετοιμότητα για τον ενδεχόμενο αντιμετώπισης νέας πυρκαγιάς, όπως αυτή στο Νταού Πεντέλης, περισσότερες δυνάμεις σε προσωπικό, οχήματα και άλλα μέσα.

3.-

Υπήρξε μεγάλο χρονικό διάστημα και συγκεκριμένα περίπου 30΄ λεπτά της ώρας από την εκκίνηση της πυρκαγιάς μέχρι και την κινητοποίηση των πρώτων πυροσβεστικών δυνάμεων. Πιο αναλυτικά οι χρόνοι αυτοί αναλύονται ως ακολούθως:
• Εκτιμώμενος χρόνος έναρξης της πυρκαγιάς από ώρα Ω/16:25 μμ έως Ω/16:30 μμ
• Χρόνος που έγινε αντιληπτή (ορατή) η πυρκαγιά από τον πρώτο αυτόπτη μάρτυρα καθώς και από κάμερα ασφαλείας οικίας της περιοχής Ω/16:35 μμ
• Χρόνος αναγγελίας του περιστατικού από ιδιώτη στο ΕΣΚΕ / ΣΕΚΥΠΣ <<199>> Ω/16:49 μμ
• Χρόνος ειδοποίησης (κινητοποίησης) των πρώτων πυροσβεστικών δυνάμεων από το ΕΣΚΕ / ΣΕΚΥΠΣ <<199>> Ω/16:58 μμ
• Άγνωστος μέχρι στιγμής ωστόσο παραμένει ο χρόνος άφιξης των πρώτων πυροσβεστικών οχημάτων στο περιστατικό.
Με δεδομένο τον ως άνω παρεμβάλλοντα ''κενό'' μεγάλο χρόνο μεταξύ της εκκίνησης της συγκεκριμένης πυρκαγιάς και της κινητοποίησης των πρώτων πυροσβεστικών δυνάμεων, πλην όμως ιδιαίτερα πολύτιμου χρόνου για την αρχική προσβολή της πυρκαγιάς στην έναρξή της και τον έλεγχό της στη φάση της ανάπτυξής της, αλλά και του γεγονότος ότι κατά το διάστημα αυτό έπνεαν στην περιοχή αυτή ισχυροί έως θυελλώδεις άνεμοι τουλάχιστον 6 έως 7 μποφόρ, δεν υπήρξε από την Ηγεσία ΠΣ και το ΕΣΚΕ, που είχε την ευθύνη του συντονισμού από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος του πυροσβεστικού έργου και αυτής της πυρκαγιάς, μέριμνα να κινητοποιηθούν άμεσα ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις (επίγειες και εναέριες) για την καταστολή της. Ειδικότερα κατά το κρίσιμο για τον περιορισμό και έλεγχο της πυρκαγιάς χρονικό διάστημα, στο στάδιο δηλαδή της ανάπτυξης αυτής, όπου έπρεπε να γίνει από τις επίγειες και εναέριες δυνάμεις η αρχική προσβολή της και πιο συγκεκριμένα από ώρα Ω/17:00 μμ έως 17:30 μμ.

Πιο συγκεκριμένα από το συνολικό αριθμό εναερίων μέσων (κρατικών και μισθωμένων), που κατά την επιχειρησιακό σχεδιασμό είναι σε ανάπτυξη στην Αττική και βρίσκονται σε ετοιμότητα ή είναι διαθέσιμα για αποστολές αεροπυρόσβεσης, μόνον ένα Ε/Π βαρέως τύπου S-64 (ERICSSON) αξιοποιήθηκε επιχειρησιακά και επεχείρησε με τη ρίψη νερού (χωρητικότητα ενσωματωμένης δεξαμενής 7.000 λίτρων) συνδράμοντας τις προσπάθειες καταστολής των επίγειων δυνάμεων. Το δεύτερο πτητικό μέσο που επιχείρησε στην πυρκαγιά αυτή στο Νταού Πεντέλης, ένα Ε/Π τύπου Super Puma του ΠΣ, το οποίο πήρε εντολή από το ΕΣΚΕ και την Ηγεσία ΠΣ και απογειώθηκε από την Πάχη Μεγάρων περί ώρα Ω/18:45 μμ, δηλαδή όταν ήταν σε πλήρη εξέλιξη η καταστροφή και επιχείρησε έως την ώρα Ω/20:50 μμ, που ήταν πλέον επιχειρησιακά πολύ αργά.

Αντίθετα στην άλλη και ήδη σε εξέλιξη πυρκαγιά στην περιοχή της Κινέττας συνέδραμαν τις επίγειες δυνάμεις από αέρος, εξ αρχής 5 πτητικά μέσα και στη συνέχεια αυξήθηκαν συνολικά σε 12 πτητικά μέσα. Υπό τις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες, με δείκτη επικινδυνότητας πυρκαγιάς Κατηγορία Κινδύνου 4 και μάλιστα σε μια αντιπυρική περίοδο, - αυτή που διανύουμε - όπου μισθώθηκαν συνολικά 13 Ε/Π (4 Ε/Π βαρέως τύπου και 9 Ε/Π μεσαίου τύπου) έναντι συνολικά 10 Ε/Π τις προηγούμενες αντιπυρικές περιόδους, δηλαδή 3 Ε/Π επιπλέον του συνολικού αριθμού των μισθωμένων κατά τις προηγούμενες αντιπυρικές περιόδους από το 2007, η συνδρομή ενός μόνον πτητικού μέσου στις πυροσβεστικές δυνάμεις μιας τόσο επικίνδυνης πυρκαγιάς, κρίνεται επιχειρησιακά ανεπαρκής για την αντιμετώπιση της εξελισσόμενης επικινδυνότητας εκ της κατάστασης αυτής. Το ως άνω Ε/Π τύπου S-64, το οποίο περί ώρα Ω/17:15 μμ μεταφέρει από τον τόπο της πυρκαγιάς στην Ηγεσία και στο ΕΣΚΕ μια πρώτη εικόνα (πληροφορίες) της επικινδυνότητας της κατάστασης, όπως αυτή εξελισσόταν μέχρι εκείνη την ώρα βαίνουσα συνεχώς επικίνδυνη και είναι το μοναδικό πτητικό μέσο μέχρι την ώρα Ω/17:45 περίπου που επιχειρεί, δεν μπορεί από μόνο του να συμβάλει καθοριστικά και αποτελεσματικά στην επιτυχή έκβαση και αντιμετώπιση της κατάστασης. Βέβαια δόθηκε εντολή στη συνέχεια περίπου την ώρα Ω/18:15 μμ να συνδράμουν τις επιχειρήσεις πυρόσβεσης – αεροπυρόσβεσης και άλλα 3 Α/Φ CL-415, πλην όμως η εντολή αυτή πέραν του ότι δόθηκε αργά, δεν κατέστη δυνατόν να επιχειρήσουν και δεν προσέφεραν στις επιχειρήσεις αεροπυρόσβεσης, γιατί λόγω κυματισμού από των ισχυρούς ανέμους που έπνεαν στην θαλάσσια περιοχή δεν μπορούσαν να πάρουν νερό.

4.-

Το συντονιστικό ελικόπτερο ενημέρωσε το κέντρο για την πορεία της φωτιάς, αλλά δεν διατάχθηκε εκκένωση!

Το ίδιο επίσης ως άνω κρίσιμο χρονικό διάστημα και πιο συγκεκριμένα από ώρα Ω/17:00 μμ έως Ω/17:30 μμ χρησιμοποιήθηκε από ώρα Ω/17:15 μέχρι και Ω/17:30 περίπου το Ε/Π ΒΚ 117 - AC του ΠΣ, με κωδικό <<ΦΛΟΓΑ 10>>, ως συντονιστικό των επίγειων δυνάμεων, όχι φυσικά με κάποιον, είτε του Αρχηγού ή ενός εκ των δύο Υπαρχηγών και βέβαια, λόγω αρμοδιότητας, έπρεπε του Υπαρχηγού Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος, από τη φυσική Ηγεσία, ως όφειλαν εκ των καθηκόντων τους, αλλά από άλλον αξιωματικό και μάλιστα νεότερο στην ιεραρχία από το συντονιστή των επίγειων δυνάμεων, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται στη διαβίβαση εντολών προς αυτόν από τον εναέριο συντονιστή.

Ωστόσο και αυτό το συντονιστικό Ε/Π με αυτή τη σύνθεση, την πιο κρίσιμη ώρα που το αρχικό μέτωπο της πυρκαγιάς στην περιοχή Νταού Πεντέλης διασπάστηκε σε άλλα δύο και πλέον επικίνδυνα μέτωπα περί ώρα Ω/17:17 μμ με Ω/17:30 μμ, αφού τα πύρινα αυτά μέτωπα κατευθύνονταν επικινδύνως σε οικιστικούς ιστούς και απειλούσαν τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα των κατοίκων τους και πιο συγκεκριμένα, το ένα προς Καλλιτεχνούπολη και το δεύτερο στο Ν. Βουτζά – Μάτι - Κόκκινο Λιμανάκι και επιβάλλονταν επιχειρησιακά, ιδιαιτέρως λόγω του έντονου ανάγλυφου της ευρύτερης ως άνω περιοχής, εναέριος συντονισμός των επίγειων δυνάμεων, την ώρα Ω/17:30 μμ περίπου εγκαταλείπει το πεδίο της μάχης και μεταβαίνει προς το Αεροδρόμιο Ελευσίνας για πλήρωση καυσίμων, όπου προσγειώνεται περίπου την ώρα Ω/17:55 μμ. Έτσι λοιπόν δεν υπήρξε από το ανωτέρω χρονικό σημείο και μετά συντονισμός από αέρος των επίγειων δυνάμεων, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την αποτελεσματικότητα του πυροσβεστικού έργου (πυρόσβεση και διάσωση κινδυνευόντων από την πυρκαγιά και ιδιαίτερα από τα προϊόντα αυτής κατοίκων). Προφανώς και η έλλειψη από αέρος συντονισμού των επίγειων δυνάμεων έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς και μάλιστα το πιο κρίσιμο χρονικό διάστημα της μάχης, όπου διασπάστηκε το αρχικό μέτωπο σε άλλα δύο επικίνδυνα μέτωπα, τα οποία απείλησαν κατοικημένες περιοχές και τελικά έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή, την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα των κατοίκων και επισκεπτών των περιοχών αυτών, αφού για να καλυφθεί η απόσταση μετάβασης του στην Πάχη Μεγάρων, ο απαιτούμενος χρόνος πλήρωσης του ως άνω Ε/Π με καύσιμα και η επιστροφή του στο πεδίο της μάχης απαιτούσε χρονικό διάστημα περίπου μίας (1) ώρας, και μάλιστα όχι οποιουδήποτε διαστήματος αλλά αυτού του πιο κρίσιμου για το πυροσβεστικό έργο και της διάσωσης των κινδυνευόντων κατοίκων.

5.-

Η πυρκαγιά της Κινέττας, απέκτησε κατά νόμο χαρακτηριστικά καταστροφής και μάλιστα <<Περιφερειακής Καταστροφής Μεγάλης Έντασης>>, και έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, γιατί για την αντιμετώπιση αυτής απαιτείτο το κρίσιμο χρονικό διάστημα η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλες περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς. (βλ. άρθρο 2, παρ. 3γ του Ν. 3013/2002). Για το σκοπό αυτό, από άποψης κατάστασης πολιτικής προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 4 του Ν. 3013/2002, οι εμπλεκόμενες δυνάμεις πολιτικής προστασίας βρίσκονταν, – ή καλύτερα - θα έπρεπε να βρίσκονται, σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας, που είναι κατά το νόμο η κατάσταση, που σχετίζεται με συγκεκριμένη καταστροφή, όπως η συγκεκριμένη πυρκαγιά, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται: ί) ειδικός συντονισμός από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του δυναμικού και των μέσων των υπηρεσιών και των φορέων, που αναλαμβάνουν δράση σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και ii) κινητοποίηση δυναμικού και μέσων επιπλέον του διατιθέμενου υπό κανονικές συνθήκες, όπως στην προκειμένη περίπτωση. Αυτό σημαίνει ότι η ΓΓΠΠ όφειλε να αναλάβει τις προβλεπόμενες από τον νόμο δράσεις και να εκπληρώσει τη θεσμική αποστολή δια των αρμοδίων οργάνων της, που είναι για παράδειγμα ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας κ.α. και κυρίως το συντονισμό της δράσης για την εκτίμηση του κινδύνου, και αντιμετώπιση της φυσικής αυτής καταστροφής, όπως πχ την άμεση κινητοποίηση των αναγκαίων δυνάμεων και μέσων πολιτικής προστασίας, αφού από το νόμο (άρθρο 108 παρ. 5 του Ν. 4249/2014), είναι αρμόδια για το συντονισμό του έργου και των δράσεων αντιμετώπισης των καταστροφών κατά την εκδήλωση των φαινομένων, καθώς και το έργο των προκαλούμενων ζημιών. Ο ανωτέρω συντονισμός περιλαμβάνει και τις περιπτώσεις εκδήλωσης δράσης για την αντιμετώπιση κάθε μορφής καταστροφών, όπως της συγκεκριμένης πυρκαγιάς, προφανώς και της εκδηλωθείσης στη συνέχεια στο Νταού Πεντέλης, κατά την εκδήλωση του φαινομένου από τις κάθε είδους εμπλεκόμενες δυνάμεις πυρόσβεσης και διάσωσης. Εξάλλου, μεριμνά για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών από μια περιοχή για λόγους προστασίας της ζωής ή της υγείας τους από εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή.

Παράλληλα έπρεπε να συγκληθεί άμεσα σε ανώτατο επίπεδο, λόγω αρμοδιότητας, το ΚΣΟΠΠ ή έστω, σε επίπεδο Περιφέρειας Αττικής, το ΣΟΠΠ, ήδη και για τη συγκεκριμένη στην Κινέτα πυρκαγιά. Δεν έχω στοιχεία αυτή τη στιγμή, αν πράγματι συγκλήθηκαν αυτά και σε ποιο χρόνο καθώς και με τη συμμετοχή ποιών οργάνων για την ως άνω πυρκαγιά. Βέβαια στο Δελτίο Τύπου του Γραφείου Τύπου του ΑΠΣ με ημερομηνία 23/07/2018 και ώρα Ω/21:45 μμ γίνεται αναφορά στη σύγκληση του ΚΣΟΠΠ, αλλά δεν αναφέρονται ειδικότερες λεπτομέρειες, πχ ώρα, τόπο, σύνθεση οργάνων κ.α. λεπτομέρειες. Επισημαίνεται, ότι το ΚΣΟΠΠ, σύμφωνα με το άρθρο 5 περ. (γ) του Ν. 3511/2006, <<συντονίζει τη διάθεση του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού, των μέσων καθώς και το όλο έργο της αντιμετώπισης, μεταξύ άλλων ειδών καταστροφής και των περιφερειακών μεγάλης έντασης καταστροφών>>, όπως ήταν τόσο η καταστροφή της πυρκαγιάς στην Κινέττα, όσο και στο Νταού Πεντέλης. Έτσι λοιπόν, με την έναρξη της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, το ΚΣΟΠΠ, σε ανώτατο Κεντρικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας της ΓΓΠΠ, θα συντόνιζε τη διάθεση του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού, των μέσων καθώς και το όλο έργο της αντιμετώπισης της καταστροφής αυτής. Εξάλλου, σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του Ν. 3013/2002, θεσμοθετήθηκε η λειτουργία του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας, που με τον Ν. 4249/2014 τέθηκε υπό το ΕΣΚΕ, <<Με την εικοσιτετράωρη λειτουργία του επιχειρησιακού Οργάνου υπό το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας...για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών μεγάλης έντασης, - όπως ήταν και οι δύο πυρκαγιές στην Κινέττα και στο Νταού Πεντέλης, Περιφερειακές Καταστροφές Μεγάλης Έντασης - <<με τη διαρκή παρουσία του Κεντρικού Συντονιστικού Οργάνου (ΚΣΟΠΠ) από αρμόδιους Υπουργούς, Υφυπουργούς ή Γενικούς Γραμματείς>>.

6.-

Εξάλλου, όπως ήδη προαναφέρθηκε, την ώρα Ω/16:49, - και όχι την Ω/16:57, όπως αναφέρεται αναληθώς στο Δελτίο Τύπου του ΑΠΣ - ξεκίνησε και ένα δεύτερο μέτωπο πυρκαγιάς στην περιοχή Νταού Πεντέλης, η οποία λόγω των δυσχερών καιρικών συνθηκών εξαπλώθηκε (επεκτάθηκε - μεταδόθηκε) στις περιοχές της Καλλιτεχνούπολης, Νέου Βουτζά, Μάτι, Κόκκινο Λιμανάκι των Δήμων Μαραθώνα και Ραφήνας - Πικερμίου Αττικής. Η πυρκαγιά αυτή δεδομένου ότι εκδηλώθηκε σε ζώνη μίξης δασικής έκτασης και οικιστικού ιστού, είναι ήδη εξ αυτού και μόνο λόγου επικίνδυνη, αν δεν αντιμετωπισθεί κατά την αρχική προβολή της και λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και εξαπλωθεί σε οικιστικό ιστό, όπως πράγματι και συνέβη. Εξάλλου, όπως ήδη προαναφέρθηκε, σύμφωνα με το Χάρτη Κινδύνου Πυρκαγιάς, που εκδόθηκε από τη ΓΓΠΠ την προηγούμενη ημέρα και ίσχυσε την ημέρα της πυρκαγιάς, ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι πολύ υψηλός (Κατηγορία Κινδύνου 4). Αυτό σημαίνει, ότι ο κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός.

Ο αριθμός των πυρκαγιών που αναμένεται να εκδηλωθούν, πιθανόν να είναι μεγάλος αλλά, το κυριότερο, κάθε πυρκαγιά μπορεί να λάβει μεγάλες διαστάσεις, εφόσον διαφύγει από την αρχική προσβολή. Ωστόσο εξ αυτού του λόγου οι πυροσβεστικής δυνάμεις έχουν τεθεί από τη ΓΓΠΠ σε κατάσταση πολιτικής προστασίας αυξημένης ετοιμότητας, δηλαδή τέθηκαν στο Δεύτερο Στάδιο Ετοιμότητας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Επιχειρησιακό Σχεδιασμό της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής. Από τη στιγμή που η ως άνω πυρκαγιά ξέφυγε από το αρχικό στάδιο προσβολής περί ώρα Ω/17:30 μμ, απέκτησε, κατά νόμο, χαρακτηριστικά καταστροφής και εκ του λόγου αυτού, η ΓΓΠΠ όφειλε, όπως για την πυρκαγιά στην Κινέττα, να αναλάβει και για τη συγκεκριμένη πυρκαγιά τις προβλεπόμενες από τον νόμο δράσεις και να εκπληρώσει τη θεσμική αποστολή δια των αρμοδίων οργάνων της, όπως πχ το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας κ.α. και κυρίως το συντονισμό της δράσης για την εκτίμηση του κινδύνου, και αντιμετώπιση της φυσικής αυτής καταστροφής, όπως πχ την άμεση κινητοποίηση των αναγκαίων δυνάμεων και μέσων πολιτικής προστασίας, αφού από το νόμο (άρθρο 108 παρ. 5 του Ν. 4249/2014), είναι αρμόδια για το συντονισμό του έργου και των δράσεων αντιμετώπισης των καταστροφών κατά την εκδήλωση των φαινομένων, καθώς και το έργο των προκαλούμενων ζημιών. Ο ανωτέρω συντονισμός περιλαμβάνει και τις περιπτώσεις εκδήλωσης δράσης για την αντιμετώπιση κάθε μορφής καταστροφών, όπως της συγκεκριμένης πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, κατά την εκδήλωση του φαινομένου από τις κάθε είδους εμπλεκόμενες δυνάμεις πυρόσβεσης και διάσωσης. Εξάλλου, μεριμνά για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών από μια περιοχή για λόγους προστασίας της ζωής ή της υγείας τους από εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή.

7.-

Το γεγονός ότι, τη στιγμή που δεν ελέγχθηκε και κατασβέστηκε η πυρκαγιά κατά το αρχικό στάδιο προσβολής στην περιοχή του Νταού Πεντέλης και ήταν πλέον σε εξέλιξη μια επικίνδυνη για τη ζωή, την υγεία και σωματική ακεραιότητα των κατοίκων του οικιστικού ιστού (Καλλιτεχνούπολης – Ν. Βουτζά – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι), δεδομένου ότι αυτή είχε αναπτύξει μια δυναμική συμπεριφορά και ο επικεφαλής των επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων, λόγω του ανάγλυφου και της μεγάλης έκτασης που αυτή έλαβε, δεν μπορούσε εξ αντικειμένου να συντονίσει το πυροσβεστικό έργο και τις επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις, που ήταν διάσπαρτες, όφειλε εκ του νόμου η φυσική Ηγεσία, είτε με τον Αρχηγό ή τον Υπαρχηγό Επιχειρήσεων, λόγω αρμοδιότητας, όπως έπραξε στη μεγάλη πυρκαγιά της 12ης Αυγούστου 2018 στα Ψαχνά της Εύβοιας και το πυροσβεστικό έργο στην πυρκαγιά αυτή συντόνιζε ο Υπαρχηγός Επιχειρήσεων, ή εν τέλει και με τον Υπαρχηγό Υποστήριξης, να συντονίσει από αέρος με το συντονιστικό Ε/Π ΒΚ-117 ΑC του ΠΣ το πυροσβεστικό έργο και τις επίγειες δυνάμεις και όχι, ο συντονισμός αυτός να ενεργείται με την παρουσία όλης της φυσικής και πολιτικής Ηγεσίας του ΠΣ, δηλαδή του Αν. Υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτης, του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, του Αρχηγού και των δύο (2) Υπαρχηγών του ΠΣ, από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος.

Βέβαια, όπως ήδη προαναφέρθηκε, πέταξε πάνω από τον τόπο της πυρκαγιάς συντονιστικό Ε/Π με αξιωματικό του ΠΣ, περί ώρα Ω/17:15 μμ έως Ω/17:30 μμ, αλλά μια τόσο πολύ σοβαρή και επικίνδυνη για τη ζωή, υγεία και σωματική ακεραιότητα των κατοίκων πυρκαγιά, που απαιτούσε να ληφθούν άμεσα αποφάσεις και να δοθούν οι δέουσες εντολές στα αρμόδια όργανα, αφού ταυτόχρονα με την πυρόσβεση απαιτείτο και διάσωση των κατοίκων που κινδύνευαν, έπρεπε να συντονιστεί από αέρος όχι από οποιονδήποτε αξιωματικό του ΠΣ αλλά από τη φυσική Ηγεσία του. Και τούτο, γιατί ο συντονισμός μεγάλων, επικίνδυνων και σοβαρών πυρκαγιών με ταυτόχρονες υψηλού ρίσκου και βαθμού απαιτήσεις πυρόσβεσης και διάσωσης, από τη φυσική Ηγεσία (Αρχηγό και Υπαρχηγούς) από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος (ΕΣΚΕ) προφανώς και παρουσιάζει σοβαρά μειονεκτήματα, που ανενδοίαστα και επηρεάζουν σημαντικά το βαθμό επιχειρησιακής ικανότητας και αποτελεσματικότητας των πυροσβεστικών δυνάμεων στο πεδίο της μάχης. Πιο συγκεκριμένα μη έχοντας η φυσική Ηγεσία του ΠΣ πραγματική και ζωντανή εικόνα από το ΕΣΚΕ για τις επικρατούσες στο συμβάν πραγματικές συνθήκες, ιδιαιτερότητες, δυσκολίες και απαιτήσεις, έτσι ώστε να μορφώσει με τις δικές της αισθήσεις άμεσα αντίληψη του κινδύνου και να λάβει έγκαιρα τις ενδεδειγμένες και ορθές κατά περίπτωση επιχειρησιακά αποφάσεις και να δώσει τις απαιτούμενες εντολές και να μεταβιβάσει online αυτές και σε χρόνο άμεσο στον επικεφαλής Αξιωματικό - συντονιστή των επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων, καθυστερεί να λάβει αυτές και να τις διαβιβάσεις και μπορεί και να μην είναι οι ορθά ενδεδειγμένες από την καθυστέρηση της ροής πληροφοριών που λαμβάνει και διαβιβάζει στο μεσάζοντα - εναέριο συντονιστή.

8.-

Υποτιμήθηκε γενικά από το μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας αλλά και ειδικότερα από το δασοπυροσβεστικό μηχανισμό η σοβαρότητα, κρισιμότητα και επικινδυνότητα της κατάστασης εξ αιτίας της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης δηλαδή δεν εκτιμήθηκε και αξιολογήθηκε ορθά η απειλή και για το λόγο αυτό δεν υπήρξαν άμεσα αντανακλαστικά των αρμοδίων επιχειρησιακά δυνάμεων πολιτικής προστασίας για τη λήψη και την έγκαιρη υλοποίηση ενδεδειγμένων αποφάσεων και εντολών για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς και γενικά για τη διαχείριση της εκ του εξελισσόμενου καταστροφικού αυτού φαινομένου κρίσης. Ενδεικτικό της κακής εκτίμησης της κατάστασης και της αξιολόγησης του εξελισσόμενου κινδύνου είναι το γεγονός ότι το κρίσιμο χρονικό διάστημα για ένα ιδιαίτερα σοβαρό και μεγάλης έκτασης συμβάν, λόγω της επικινδυνότητας της κατάστασης εξ αιτίας του απειλούμενου κινδύνου για τη ζωή των κατοίκων κινδύνου, για τον οποίο είχε εικόνα η Ηγεσία ΠΣ και το ΕΣΚΕ, δεν έλαβε εντολή από αυτήν, δηλαδή την Ηγεσία που συντόνιζε το συμβάν, ο Διοικητής της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, ενδεχομένως να ήταν στην άλλη πυρκαγιά πλην όμως ήσσονος σημασίας συγκριτικά με την πυρκαγιά της περιοχής στο Νταού Πεντέλης, ή έστω ο αρμόδιος Συντονιστής Επιχειρήσεων. Αυτό από μόνον του το γεγονός υποδηλώνει την υποβάθμιση και κακή αξιολόγηση κι εκτίμηση της επικινδυνότητας της εξελισσόμενης κατάστασης.

9.-

Δεν εφαρμόστηκε λοιπόν ή τουλάχιστον δεν εφαρμόστηκε έγκαιρα ή έστω, στην καλύτερη περίπτωση, υπήρξε δυσλειτουργία στη διαδικασία εφαρμογής του προληπτικού μέτρου πολιτικής προστασίας της οργανωμένη απομάκρυνσης κατοίκων με αποτέλεσμα το θάνατο 96 ανθρώπων. Ειδικότερα η προβλεπόμενη έγκαιρη εισήγηση του αρμοδίου κατά νόμο (άρθρο 108 Ν. 4249/2014) οργάνου του Πυροσβεστικού Σώματος, είτε του επικεφαλής Αξιωματικού που συντόνιζε τις πυροσβεστικές δυνάμεις στο πεδίο της μάχης προς την Περιφερειάρχη Αττική ή τον εξουσιοδοτημένο απ΄ αυτήν Αντιπεριφερειάρχη, επειδή η καταστροφή ήταν σε άνω του ενός Δήμου, ή της φυσικής Ηγεσίας του ΠΣ προς τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας στις προβλεπόμενες από τον νόμο περιπτώσεις (άρθρο 2, παρ. 3 του Ν. 3013/2002, σε συνδυασμό με το άρθρο 8, παρ. 1 (β), (γ) και (δ) του Ν. 4249/2014), λόγω αρμοδιότητας και η λήψη της απόφασης από αυτούς, κατά περίπτωση, εκτιμώ ότι έπρεπε να ληφθεί έγκαιρα, γεγονός που αυτό δεν συνέβη. Ο χρόνος αυτός εκτιμώ ότι συντρέχει από τη στιγμή που οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν μπορούσαν πλέον να ελέγξουν την πυρκαγιά στην περιοχή Νταού Πεντέλης και συγκεκριμένα όταν το μέτωπο αυτής ξέφυγε από την περιοχή που είναι το Μοναστήρι Παντοκράτορος και κατευθύνθηκε ανατολικά προς Νέο Βουτζά και Καλλιτεχνούπολη. Και αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με τη συνημμένη Έκθεση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, περίπου την ώρα Ω/17:30, ώρα που η πυρκαγιά αποκτά δυναμική και κατευθύνεται προς οικιστικούς ιστούς.

Υπάρχει, όπως γνωρίζω από συλλεγείσες πληροφορίες ενημέρωση από τον πιλότο του Ε/Π ERICSON, κωδικό <<ΑΦΡΟΔΙΤΗ>>, περίπου την ώρα Ω/17:15 μμ προς το ΕΣΚΕ και τη φυσική Ηγεσία του ΠΣ για την επικινδυνότητα της κατάστασης (οι φλόγες είχαν ήδη μπει στις αυλές των πρώτων σπιτιών στο Νταού Πεντέλης). Σημειώνεται δε, όπως αναφέρεται και στο Δελτίο Τύπου του ΑΠΣ, ότι υπήρξε έγκαιρη και αποτελεσματικά οργανωμένη απομάκρυνση των ενοίκων του Λύρειου Ιδρύματος στο Ν. Βουτζά καθώς και κατασκηνώσεων, όπως της κατασκήνωσης του Δήμου Αθηναίων στον Αγ. Ανδρέα, δηλαδή δίπλα στο Μάτι.

Για ποιο λόγο λοιπόν δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί το μέτρο αυτό έγκαιρα και για τους οικισμούς Νέου Βουτζά – Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι. Το αρμόδιο κατά νόμο όργανο για τη λήψη της ως άνω απόφασης, στη συγκεκριμένη πυρκαγιά έχω την άποψη, ότι ήταν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας ή ο Γραμματέας – ήδη Συντονιστής - της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης, και έπρεπε να εκτελεσθεί από την Περιφερειάρχη Αττικής και τους αρμόδιους Δημάρχους. Η λήψη της απόφασης βασίζεται στις εισηγήσεις των φορέων που κατά περίπτωση έχουν την ευθύνη περιορισμού των επιπτώσεων από την εξέλιξη της καταστροφής (άρθρο 108, παρ. 5, περίπτωση (στ) του Ν. 4249/2014). Και τούτο γιατί στη συγκεκριμένη πυρκαγιά συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του νόμου (άρθρο 2, παρ. 3, σε συνδυασμό με το άρθρον8, παρ.1 (γ) και (δ) του Ν. 3013/2002), ήτοι η καταστροφή λόγω της συγκεκριμένης πυρκαγιάς είχε τα εκ του νόμου χαρακτηριστικά <<Περιφερειακής Καταστροφής Μεγάλης Έντασης>>. Σε κάθε δε περίπτωση, την απόφαση της οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών υποχρεούτο εκ του νόμου να λάβει η Περιφερειάρχης Αττικής ή ο εξουσιοδοτημένος απ΄ αυτήν Αντιπεριφερειάρχης, επειδή η εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή επηρέαζε πάνω από ένα δήμο, κατόπιν εισήγησης του επικεφαλής αξιωματικού του Πυροσβεστικού Σώματος που συντόνιζε το πυροσβεστικό έργο και είχε την ευθύνη συντονισμού των πυροσβεστικών δυνάμεων (προσωπικού και μέσων). Για το σκοπό αυτό έχει υποχρέωση (Εγκύκλιος με αρ. πρωτ. 2934 / 06-05-2015 της ΓΓΠΠ, Μέρος Τρίτο αυτής) η Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής να έχει συντάξει μνημόνιο ενεργειών σχετικά με τη δράση της οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών λόγω δασικών πυρκαγιών και να υλοποιηθούν οι ενέργειες αυτές στην πράξη και όχι να παραμείνουν στα έγγραφα.

10.-

Δε λειτούργησε, άγνωστο για ποιο λόγο, το προβλεπόμενο από το άρθρο 114 του Ν. 44249/2014 <<Ενικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης>>. Πιο συγκεκριμένα στην με βάση το άρθρο 106 του ως άνω νόμου, έχει ιδρυθεί στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας (ΣΑΠΠ), στην οποία ιδρύεται και λειτουργεί Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης, με σκοπό τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας όλων των συστημάτων προστασίας των πολιτών από την εκδήλωση καταστροφικών φαινομένων ή συμβάντων, που λειτουργούν σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο και την ένταξη τους σε Εθνικό Σχεδιασμό Έγκαιρης Προειδοποίησης. Ειδικότερα το ως άνω Σύστημα συνιστούν διαδικασίες και υποδομές που εξασφαλίζουν την παραγωγή και την αξιολόγηση της πληροφορίας σχετικά με επερχόμενα καταστροφικά φαινόμενα ή συμβάντα, τη λήψη αποφάσεων και την ενημέρωση των πολιτών, με σκοπό την προετοιμασία του πληθυσμού και των δυνάμεων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση των ανωτέρω συμβάντων, τη βελτίωση της δυνατότητας αντίδρασης σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και τη μείωση των απωλειών.

11.-

Όπως ήδη προαναφέρθηκε, στο Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΕΣΚΕ / ΚΕΠΠ) και υπό την ευθύνη του λειτουργεί η Μονάδα Ευρωπαϊκού Αριθμού Εκτάκτου Ανάγκης <<112>>. Στο πλαίσιο αυτό δεν λειτούργησε, δεν ξέρω γιατί, το προβλεπόμενο από τη σχετική σύμβαση σύστημα (mass alert), δηλαδή την ομαδική αποστολή μηνυμάτων sms alert για ενημέρωση των κατοίκων για εκκένωση της περιοχής λόγω εξελισσόμενου ή επικείμενου κινδύνου από δασική πυρκαγιά. Το σύστημα αυτό λειτουργεί με τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας συγκεκριμένης περιοχής στην οποία δίδεται από όλους τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας κατόπιν σχετικού αιτήματος του ΚΕΠΠ sms, με το οποίο ειδοποιούνται οι ευρισκόμενοι σ΄ αυτήν για την άμεση εκκένωσή της.

12.-

Δεν υπήρξε εναέρια επιτήρηση στην Αττική, την ημέρα της καταστροφικής πυρκαγιάς, δηλαδή την 23η Ιουλίου 2018, ούτε πριν την έναρξη της πυρκαγιάς στην Κινέττα, ούτε πριν την έναρξη πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, με τα προβλεπόμενα από τον Επιχειρησιακό Σχεδιασμό της ΠΕ,ΠΥ.Δ. Αττικής Α/Φ ή Ε/Π, λόγω αδυναμίας – άγνωστο γιατί - καθώς και διαδικασίες, όταν η Κατηγορία Κινδύνου είναι 4, δηλαδή κατά το Δεύτερο Στάδιο Ετοιμότητας των πυροσβεστικών δυνάμεων.

13.-

Το ΚΕΠΠ δεν αξιοποίησε έγκαιρα επιχειρησιακά τις δυνατότητες των Κινητών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας με την αποστολή τους στον τόπο του συμβάντος, υποχρέωση που απορρέει από τις αρμοδιότητές του εκ της κείμενης νομοθεσίας καθώς και δεν απεστάλη, όπως είχε αυτή τη δυνατότητα αυτή εκ των αρμοδιοτήτων του, ειδικό κλιμάκιο εμπειρογνωμόνων για τον επιτόπιο συντονισμό των ενεργειών αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, όπως ήταν το καταστροφικό φαινόμενο της δασικής πυρκαγιάς.

14.-

Υπήρξε κυκλοφοριακή συμφόρηση λόγω του πανικού των κατοίκων και επισκεπτών και η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού πληθυσμού σε περιοχή που πολλοί δεν την γνώριζαν. Πιο συγκεκριμένα λάθη σε ενέργειες και παραλείψεις από την Αστυνομία στα τροχονομικής – αστυνομικής φύσεως μέτρα αποσυμφόρησης των βασικών οδικών αρτηριών, από τα κινούμενα επ΄ αυτής οχήματα από την πληγείσα περιοχή με κατεύθυνση είτε προς τη Νέα Μάκρη – Μαραθώνα είτε προς την Αθήνα, με την μη εκτροπή τους προς ασφαλή διαφυγή από την περιοχή, όπου εξελισσόταν ο κίνδυνος και η απειλή της πυρκαγιάς, όπως πχ στην οδό Μαραθώνος, όπου η εκτροπή έπρεπε να γίνει με επιστροφή προς την Αθήνα, για τα οχήματα που έρχονταν από αυτή, είτε με επιστροφή προς τη Νέα Μάκρη για τα οχήματα που έρχονταν από αυτή, αλλά και στην πλατεία στο Κόκκινο Λιμανάκι (οδός Δημοκρατίας), που εσφαλμένα τα οχήματα εκτρέπονταν στον παραλιακό δρόμο προς Μάτι, είχαν σαν αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό μεγάλου αριθμών οδηγών στην πιο επικίνδυνη για την ασφάλεια της ζωής τους περιοχή που εξελίσσονταν και κατευθύνονταν η πυρκαγιά. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση την 23 Ιουλίου 2018 στο facebook της Αστυνομίας, αναφέρονται οι εξής τρεις εκτροπές;
• Στη Λεωφόρο Μαραθώνος, από ύψος οδού Φλέμιγκ ρεύμα προς Μαραθώνα
• Στη Λεωφόρο Μαραθώνος και Χρυσοστόμου Σμύρνης ρεύμα προς Μαραθώνα
• Οδός Ποσειδώνος από το ύψος Κόκκινο Λιμανάκι ρεύμα προς Μαραθώνα
Και στην περίπτωση αυτή έπρεπε να υπάρχει από αέρος Ε/Π της Αστυνομίας για την μεταφορά πληρέστερης εικόνας της κατάστασης του οδικού δικτύου της ευρύτερης περιοχής προς τον επικεφαλής Αξιωματικό της ΕΛΑΣ τον επιφορτισμένο με το έργο της ασφαλούς απομάκρυνσης των μεταφορικών μέσων από τις περιοχές που εξελίσσονταν ο κίνδυνος της πυρκαγιάς.

15.-

Δεν συγκλήθηκε και δεν λειτούργησε το Συμβούλιο Διαχείρισης Κρίσεων του Πυροσβεστικού Σώματος, όπως ορθώς συνέβη στην πρόσφατη πυρκαγιά την 12 Αυγούστου 2018 στα Ψαχνά της Εύβοιας, για την παροχή κατευθύνσεων για την επιχειρησιακή τακτική που επιβάλλεται να ακολουθήσουν οι Πυροσβεστικές Υπηρεσίες για την αντιμετώπιση έκτακτων και σοβαρών συμβάντων, όπως των πυρκαγιών στην Κινέττα και Νταού Πεντέλης, που μπορούν να κλονίσουν το αίσθημα ασφάλειας του κοινωνικού συνόλου, καθώς και θεμάτων που αφορούν την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, όπως οι ανωτέρω πυρκαγιές.

16.-

Επίσης στρεβλώσεις στο σύστημα πολιτικής προστασίας και ειδικά στο νομοθετικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας της ΓΓΠΠ, που προφανώς επηρέασαν σημαντικά την αποστολή της στη συγκεκριμένη πυρκαγιά. Πιο συγκεκριμένα, με το προϊσχύον του Ν. 4249/2014, Κεφάλαιο Ε΄ <<ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ – ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ>>, άρθρα 108 έως 119, νομοθετικό καθεστώς το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ/ΓΓΠΠ), ως το κατ΄ εξοχήν επιχειρησιακό όργανο αυτής, δηλαδή με το Ν. 3013/2002 άρθρο 6, παρ. 4, ορίζονταν ότι η ΓΓΠΠ για την επίτευξη των σκοπών της αποστολής της ΓΓΠΠ, <<Οργανώνει και λειτουργεί σε μόνιμη βάση και για όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας με ειδικευμένα στελέχη στελέχη πολιτικής προστασίας και το αναγκαίο προσωπικό, στο οποίο περιλαμβάνονται και επιτελικά στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, της Αστυνομίας καθώς και του Λιμενικού και Πυροσβεστικού Σώματος...>>. Το ΚΕΠΠ / ΓΓΠΠ ήταν αυτόνομο επιχειρησιακό κέντρο και ανεξάρτητο από το επιχειρησιακό κέντρο του ΠΣ, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ΠΔ 151/2004 <<Οργανισμός Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας>> (Α΄ 107). Μετά το Ν. 4249/2014 και συγκεκριμένα το άρθρο 68, παρ. 4γ, λειτουργεί υπό τη Διοίκηση του ΕΣΚΕ του Πυροσβεστικού Σώματος και ως εκ τούτου δεν είναι πλέον αυτόνομο και ανεξάρτητο, γεγονός που προδήλως και επηρεάζει την αποστολή του, αφού λαμβάνει εντολές από το ΕΣΚΕ κι έτσι υπάρχει σύγχυση αρμοδιοτήτων και συνεργασίας των Επιχειρησιακών Κέντρων ΕΣΚΕ και ΚΕΠΠ.

Επίσης, δεν προβλέπεται από τη σχετική με την έκδοση Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς Εγκύκλιο της ΓΓΠΠ (Εγκύκλιος με αρ. πρωτ. 3791/29 Μαΐου 2018 ΓΓΠΠ), που εκδίδεται από 1ης Ιουνίου έως 31 Οκτωβρίου 2018, η δυνατότητα του αρμοδίου οργάνου της (Επιτροπής) σύνταξής του, αν οι μετεωρολογικές συνθήκες, όπως η αύξηση της έντασης των ανέμων, μεταβληθούν μετά το χρόνο εκπόνησης - σύνταξης (είναι η ώρα 12:30 μμ της προηγούμενης ημέρας για την οποία αυτός θα ισχύει), να μεταβάλει, λόγω του δείκτη επικινδυνότητας που επέρχεται εξ αιτίας των νέων δεδομένων, την Κατηγορία Κινδύνου, όπως στην προκειμένη περίπτωση για την 23 Ιουλίου 2018 που η Κατηγορία Κινδύνου Πυρκαγιάς ήταν 4, αν μεταβλήθηκαν τα μετεωρολογικά δεδομένα, να αλλάξει σε Κατηγορία Κινδύνου 5 (Συναγερμός). Αυτό θα σήμαινε αυτόματα και αλλαγή, με εντολή του ΕΣΚΕ του Σταδίου Ετοιμότητας των πυροσβεστικών δυνάμεων από το Δεύτερο στο (ανώτατο) Τρίτο Στάδιο, με ότι αυτό συνεπάγεται για την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και ικανότητα του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ως άνω σχετική Εγκύκλιο της ΓΓΠΠ <<Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές τα επίπεδα κινδύνου μεταβάλλονται από χαμηλά έως κατάσταση συναγερμού σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ή μεταξύ σταθμών με πολύ μικρή γεωγραφική απόσταση γεγονός που δεν επιτρέπει την επιχειρησιακή τους αξιοποίηση>>.

17.-

Η λειτουργία τριών επιχειρησιακών κέντρων στην ίδια Υπηρεσία – το Πυροσβεστικό Σώμα - και συγκεκριμένα: α) του Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου Υπηρεσιών του ΠΣ (ΣΕΚΥΠΣ – 199), β) του Συντονιστικού Κέντρου Δασοπυρόσβεσης (ΣΚΕΔ) και γ) του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ), υπό το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος (ΕΣΚΕ), για την αντιμετώπιση και γενικά τη διαχείριση ενός σοβαρού συμβάντος, όπως αυτό της ως άνω θανατηφόρου πυρκαγιάς, μόνον φαινόμενα δυσλειτουργίας μπορεί να προξενήσει από τη σύγκρουση και επικάλυψη αρμοδιοτήτων και τελικά έλλειψη συντονισμού του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού, όπως συνέβη με τη συγκεκριμένη πυρκαγιά. Μπορεί το Πυροσβεστικό Σώμα να αποτελεί τον βασικό επιχειρησιακό βραχίωνα της ΓΓΠΠ, πλην όμως το ΚΕΠΠ είναι επιχειρησιακό κέντρο της ΓΓΠΠ και όχι του ΠΣ και δεν επιτρέπεται να είναι υπό τη Διοίκηση του ΕΣΚΕ.

18.-

Πέραν της προαναφερόμενης ιδιαίτερα σοβαρής παράλειψης λήψης απόφασης για την οργανωμένη – προληπτική απομάκρυνση κατοίκων από τις πληγείσες περιοχές, τη στιγμή που η καταστροφή επηρέασε πάνω από ένα Δήμο, αρμοδιότητα που έχει σε κάθε περίπτωση η Περιφέρεια Αττικής δια των αρμοδίων οργάνων της, σύμφωνα με το άρθρο 108 του Ν. 4249/2014, δεν συγκλήθηκε εκτάκτως και έγκαιρα το Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΣΟΠΠ) για την Περιφέρεια Αττικής, σύμφωνα με την Απόφαση Αν. Υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Ν. Τόσκα και υπό στοιχεία ΥΑ 7575 / 18 – 10 -2016 (ΦΕΚ 3591/ τ. Β΄/4 -11-2016), με την οποία ρυθμίζονται θέματα λειτουργίας των ΣΟΠΠ. Πιο συγκεκριμένα η σύγκληση και λειτουργία του ΣΟΠΠ, όπως για τη διαχείριση της συγκεκριμένης καταστροφής λόγω της δασικής πυρκαγιάς από την Περιφερειάρχη Αττικής – και βέβαια και για την πυρκαγιά της Κινέττας -, προβλέπεται να γίνεται με τη συμμετοχή όλων των αρμοδίων, πχ εκπροσώπους Πυροσβεστικής, Αστυνομίας, Λιμενικού Σώματος κλπ (βλ. Άρθρο 4 της ως άνω Απόφασης για τη σύνθεση του ΣΟΠΠ), ενώ εξελίσσεται το καταστροφικό φαινόμενο ή η κρίση και όχι με τη λήξη της καταστροφής, όπως συνέβη στην προαναφερόμενη πυρκαγιά. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 7, παρ. 2 της ως άνω Απόφασης, οι συνεδριάσεις του ΣΟΠΠ διακρίνονται σε τακτικές και έκτακτες, ενώ έκτακτη συνεδρίαση προβλέπεται, εφόσον συντρέχουν λόγοι σε επαπειλούμενες λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου καταστροφές για τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων ετοιμότητας ή σε εν εξελίξει καταστροφή για θέματα αντιμετώπισης εκτάκτων μέτρων και διαχείρισης συνεπειών, όπως στην πυρκαγιά στο Νταού Πεντέλης – Καλλιτεχνούπολη - Ν. Βουτζά – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι. Επίσης η Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής έχει συντάξει ή οφείλει εκ της Εγκυκλίου με αρ. πρωτ. 2934 / 06-05-2015 της ΓΓΠΠ, Μέρος Τρίτο αυτής, να έχει συντάξει μνημόνιο ενεργειών σχετικά με τη δράση της οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών λόγω δασικών πυρκαγιών πλην όμως δεν εφαρμόστηκαν τα προβλεπόμενα από το εν λόγω μνημόνιο, αφού δεν υπήρξε καμιά οργανωμένη απομάκρυνση, με αποτέλεσμα την άτακτη φυγή, αφού κανείς αρμόδιος δεν τους ενημέρωσε σχετικά, η οποία ωστόσο είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο 96 ανθρώπων. Αντίστοιχη ευθύνη για τις κατά λόγο αρμοδιότητας ενέργειες έχουν και οι Δήμοι που επλήγησαν από το καταστροφικό φαινόμενο της δασικής πυρκαγιάς.

ΣΤ).- ΤΕΛΙΚΟ ΣYΜΠΕΡΑΣΜΑ - ΠΟΡΙΣΜΑ

Κατόπιν των ανωτέρω και πιο συγκεκριμένα, αφού έλαβα υπόψη μου, κυρίως τόσο τα προαναφερόμενα κατά την άποψή μου αίτια - παραλείψεις της προαναφερόμενης καταστροφής λόγω δασικής πυρκαγιάς, όσο και το προαναφερόμενο ισχύον σήμερα στη Χώρα μας νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας του συστήματος Πολιτικής Προστασίας καθώς και τα μέχρι σήμερα δεδομένα στοιχεία και γεγονότα ου περιήλθαν σε γνώση μου, με την επιφύλαξη σύνταξης σχετικής οριστικής Έκθεσης, όταν μας χορηγηθούν όλα τα αιτούμενα αρμοδίως έγγραφα στοιχεία και άλλες χρήσιμες πληροφορίες, καταλήγω στο συμπέρασμα, σχετικά με τα αίτια - παραλείψεις της καταστροφής λόγω τη συγκεκριμένης δασικής πυρκαγιάς, που εκδηλώθηκε την 23η Ιουλίου 2018 και περί ώρα Ω/16:49 μμ, στο Νταού Πεντέλης και εξαπλώθηκε στην Καλλιτεχνούπολη - Νέο Βουτζά – Μάτι - Κόκκινο Λιμανάκι των Δήμων Ραφήνας – Πικερμίου και Μαραθώνα της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττική της Περιφέρειας Αττικής, μια απόσταση από το σημείο όπου ξεκίνησε η ως άνω πυρκαγιά μέχρι τις ακτογραμμές που σταμάτησε πλέον των 5 χιλιομέτρων, ότι:

Μια σειρά από σοβαρά εγκληματικά λάθη, ενέργειες, παραλείψεις, ολιγωρίες, πλημμέλειες, αρρυθμίες και δυσλειτουργίες των αρμοδίων θεσμικά και νομοθετικά οργάνων, υπηρεσιών, αρχών και φορέων του ισχύοντος σήμερα μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Χώρας, όπως αυτά καταγράφονται αναλυτικά παραπάνω, σε συνδυασμό και με τις όποιες στρεβλώσεις εντοπίστηκαν κατά την οργανωτική δομή και λειτουργία του και καταγράφηκαν παραπάνω στο σύστημα πολιτικής προστασίας, είχαν σαν αποτέλεσμα από κοινού και συνδυαστικά να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό και επίπεδο την επιχειρησιακή ικανότητα και αποτελεσματικότητα γενικά του μηχανισμού πολιτικής προστασίας και ειδικά του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού και συνακόλουθα όλων των άλλων επιχειρησιακά εμπλεκομένων δυνάμεων πολιτικής προστασίας που συνέδραμαν το μηχανισμό δασοπυρόσβεσης, που είναι θεσμικά και νομικά υπεύθυνος για την ασφάλεια και προστασία της ζωής και σωματικής ακεραιότητας καθώς και της περιουσίας των πολιτών, και ως εκ τούτου να οδηγήσουν κατ΄ άμεσο ή έμμεσο τρόπο ή να επηρεάσουν σημαντικά και ουσιωδώς καθώς και σε αιτιώδη συνάφεια και σχέση αυτών με τις απώλειες και επιπτώσεις του καταστροφικού αυτού φαινομένου, ήτοι την μέχρι σήμερα απώλεια των 96 ανθρώπων, το σοβαρό τραυματισμό άλλων 31 καθώς πολύ σοβαρές ζημιές σε υποδομές, δομές και γενικά περιουσίες και το φυσικό περιβάλλον (καμένη δασική έκταση περίπου 13.620 στρέμματα εκ των οποίων τα 6.934 αφορούν οικιστικές περιοχές και τα λοιπά 5.825 δάση και δασικές εκτάσεις), από την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε την 23η Ιουλίου 2018 και ώρα Ω/16:49 μμ στην περιοχή Νταού Πεντέλης, η οποία εξαπλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή Καλλιτεχνούπολης – Νέου Βουτζά – Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι των Δήμων Ραφήνας – Πικερμίου και Μαραθώνος της Περιφερειακής Ενότητας Αν. Αττικής της Περιφέρειας Αττικής. Πιο συγκεκριμένα, ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της Χώρας γενικά δεν λειτούργησε κατά τα προβλεπόμενα από το σχετικό νόμο και σύμφωνα με τις σχετικές Εγκυκλίους σε όλες τις φάσεις της αντιμετώπισης της ως άνω πυρκαγιάς και γενικά της διαχείρισης του εν λόγω καταστροφικού φαινομένου και κρίσης, αφού δεν ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά και με επάρκεια στην εκ του νόμου αποστολή του και τις προβλεπόμενες από αυτόν αρμοδιότητές του. Ειδικότερα τα ως άνω σοβαρά εγκληματικά λάθη, ενέργειες, παραλείψεις, ολιγωρίες, αρρυθμίες και δυσλειτουργίες εντοπίζονται κυρίως στη ΓΓΠΠ, στο ΠΣ, στην Ελληνική Αστυνομία, και στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Περιφέρεια και Δήμους), - όχι βέβαια ότι οι λοιπές δυνάμεις πολιτικής προστασίας λειτούργησαν αποτελεσματικά και στο βαθμό των δυνατοτήτων τους - όπως αυτές προσδιορίστηκαν και εξειδικεύτηκαν αναλυτικά ανωτέρω, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και σε άλλες αρμόδιες κρατικές αρχές, φορείς και υπηρεσίες, αφού δεν έχουν περιέλθει σε γνώση μου όλα τα αιτούμενα απαραίτητα έγγραφα στοιχεία και πληροφορίες. Τα φαινόμενα δυσλειτουργίας, και το διαπιστούμενο επιχειρησιακό, υπό την ευρεία έννοια του όρου, έλλειμμα, εντοπίζεται κυρίως σε δράσεις συντονισμού, επικοινωνίας και συνεργασίας των εμπλεκομένων δυνάμεων πολιτικής προστασίας καθώς και σε λάθη, ενέργειες και παραλείψεις κατά τις δράσεις ετοιμότητας, κινητοποίησης και αντιμετώπισης και γενικά της διαχείρισης της κρίσης εκ του καταστροφικού αυτού φαινομένου.

Ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, αποδείχθηκε εν τέλει και εκ του αποτελέσματος, ότι κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τη λήξη της προηγούμενης αντιπυρικής περιόδου μέχρι και την έναρξη της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου, δεν κατόρθωσε, όπως επιβάλλονταν εκ του νόμου και της αποστολής του αλλά και των σχετικών Εγκυκλίων της ΓΓΠΠ, να είναι στην πράξη – και όχι επί ασκήσεως - κατάλληλα και έγκαιρα προετοιμασμένος και επαρκώς επιχειρησιακά οργανωμένος και να βρίσκεται πάντοτε ετοιμοπόλεμος και σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν, όπως πχ όταν ο δείκτης κινδύνου πυρκαγιάς σε μια περιοχή, όπως για παράδειγμα στην Αττική την 23η Ιουλίου 2018, είναι υψηλός (Κατηγορία Κινδύνου 4), προκειμένου να αντιμετωπίσει και γενικά να διαχειριστεί ταυτόχρονα και μάλιστα στην ίδια ή έστω και σε άλλη Περιφέρεια ταυτόχρονα δύο μεγάλες καταστροφές, λόγω δασικών πυρκαγιών και με την έκταση και ένταση σαν αυτές που εκδηλώθηκαν στην Κινέτα και στο Νταού Πεντέλης – Καλλιτεχνούπολη - Ν. Βουτζά – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι. Και αυτό στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν απλά μόνο εμφανέστατο στις καταστροφικές πυρκαγιές της 23 Ιουλίου 2018, ότι δηλαδή ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας, ως αρμόδιος μηχανισμός του Κράτους για την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών και λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και διαχείρισης των συνεπειών λόγω δασικών πυρκαγιών, έτσι ώστε να υπάρχει άμεσος έλεγχος αυτών που ενδέχεται να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, δεν ήταν προετοιμασμένος για τη λήψη κατάλληλων μέτρων και ανάληψη αποτελεσματικών δράσεων, αλλά πρωτίστως και το σημαντικότερο είχε άμεσες επιπτώσεις στις απώλειες εκ της συγκεκριμένης καταστροφής, που απολογιστικά μέχρι σήμερα αριθμούν 96 ανθρώπινα θύματα, 31 άλλους σοβαρά τραυματίες καθώς και μεγάλης έκτασης ζημιές σε δομές, υποδομές και περιουσίες πολιτών και το φυσικό περιβάλλον.

Ωστόσο, επιφυλάσσομαι, όταν περιέλθουν σε γνώση μου όλα τα αιτούμενα αρμοδίως από όλες τις εμπλεκόμενες δυνάμεις πολιτικής προστασίας, άλλες αρμόδιες αρχές, υπηρεσίες και φορείς για τη συγκεκριμένη πυρκαγιά έγγραφα στοιχεία και σχετικές πληροφορίες, να συνταχθεί οριστική Τεχνική Έκθεση για τα αίτια και τις συνθήκες της καταστροφικής πυρκαγιάς και τις απώλειες εξ αιτίας αυτής.-


Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη την έκθεση