Χρ. Ι. Στεφανάδης

Πολύ πρόσφατα (14 Οκτωβρίου 2020) , στο πολύ έγκυρο περιοδικό  Lancet , δημοσιεύθηκε άρθρο που καταγράφει την ομοφωνία( consensus) της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με την νέα πανδημία. Ομοφωνία για το αίτιο, για τον τρόπο μετάδοσης, κυρίως από την είσοδο του ιού στο αναπνευστικό, για την μεγάλη προστατευτική αξία της μάσκας προσώπου, για την σημασία της κοινωνικής απόστασης, για την σημασία των απαγορευτικών μέτρων κυκλοφορίας.  Μαθήματα από  χώρες , όπως η Ιαπωνία, το Βιετνάμ και η Νέα Ζηλανδία, που με την εφαρμογή των μέτρων, ελέγξαν την εξάπλωση του ιού στην κοινότητα, έδειξαν τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης της νόσου και τον δρόμο για την επάνοδο της κοινωνίας και της οικονομίας στην ομαλή ζωή.  Έως ότου, ένα αποτελεσματικό εμβόλιο λύσει το πρόβλημα…

Μπορεί η επιστήμη να ομοφωνεί και η κοινωνία να ακολουθεί την μέχρι σήμερα γνώση σχετικά με τον κορωνοϊό, όπως καταγράφεται και στο τελευταίο δημοσίευμα που προαναφέραμε.. Αλλά όπως και σε όλα τα επιστημονικά θέματα, έτσι και στο θέμα της πανδημίας, διατυπώνονται και διαφορετικές απόψεις , από μεμονωμένους επιστήμονες. Αυτή άλλωστε είναι και η αξία, το κεκτημένο και η κινητήρια δύναμη της επιστημονικής έρευνας και πρακτικής: Η σύνθεση, με τελικό αποτέλεσμα την εμπέδωση της γνώσης.

Υπάρχουν όμως δυστυχώς και παραφωνίες από μη ειδικούς…   

… Καθόταν αμήχανη στο γραφείο της… 

Σοκαρισμένη από την φραστική επίθεση από ομάδα ατόμων,  που είχαν εισβάλει στον χώρο της και την προπηλάκιζαν για επιστημονικές απόψεις που έχει εκφράσει.. Η καθηγήτρια , κορυφαία διαχρονικά στον τομέα των λοιμώξεων, που έχει θεραπεύσει χιλιάδες ασθενείς, με μεγάλη διεθνή αναγνωρισιμότητα, ρώταγε τους επικριτές της, εάν κάποιος είναι γιατρός για να συζητήσει με επιχειρήματα… Να εξηγήσει την, πράγματι αιρετική, θέση που έχει εκφράσει σχετικά με τον τρόπο μετάδοσης του κορωνοϊου. Οι επικριτές της όμως ακάθεκτοι συνέχισαν να την προπηλακίζουν…  Οι εισβολείς ανήκαν στην ομάδα του Ρουβίκωνα. Μια ομάδα, που αυτοπροσδιορίζονται ως λαϊκοί αγωνιστές. Δεν ασκούν σωματική βία, αλλά κυρίως λεκτική.  

Η αλήθεια είναι, ότι πολλές από τις ενέργειες τους, είχαν και έχουν την ανοχή, ή ακόμα και την θετική ανταπόκριση, μερίδας της κοινής γνώμης, όπως π.χ. οι παρεμβάσεις στις διαδικασίες πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Οι παρεμβάσεις τους όμως για αποδοκιμασία ιδεών και προπηλακισμό προσώπων που τις εκφέρουν, όπως αυτή που περιγράψαμε, είναι απαράδεκτες.

Απαράδεκτες σε μια δημοκρατική κοινωνία, που υπάρχει η ελευθερία έκφρασης.

Απαράδεκτες ιδιαίτερα στην χώρα μας , που η ελευθερία της επιστημονικής σκέψης, εδραίωσε στον κόσμο την επιστημονική μεθοδολογία. 

Και κάτι ακόμα… Η συμβολική ονομασία της ομάδας αυτής, απέχει από τον συμβολισμό του Ρουβίκωνα. Και τούτο γιατί η διάβαση του Ρουβίκωνα σημαίνει ενέργεια χωρίς επιστροφή και ανάληψη των συνεπειών αυτής της ενέργειας…

Ο ποταμός Ρουβίκωνας, θυμίζω, κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής             αυτοκρατορίας ήταν το σύνορο μεταξύ Ιταλίας και Γαλατίας. Για να προστατευθεί η δημοκρατία, βάσει νόμου, δεν επιτρεπόταν να περάσει κανείς ένοπλος Ρωμαίος στρατηγός με τον στρατό του από αυτόν τον ποταμό κατά την επιστροφή του στην Ρώμη. Όποιος στρατηγός τολμούσε να περάσει τον Ρουβίκωνα, θεωρούνταν πραξικοπηματίας και η ποινή ήταν η εκτέλεση.

Ο Ιούλιος Καίσαρας όμως με την 13η Λεγεώνα που διοικούσε, διέσχισε τον Ρουβίκωνα την 10 η Ιανουαρίου του έτους 49 π.Χ. και μπήκε  ένοπλος στη Ρώμη. Πολέμησε με τον Πομπήιο, νίκησε και έγινε αυτοκράτορας…

Η ενέργεια του ήταν τόσο σημαντική, που η φράση “διέβη τον Ρουβίκωνα”, έμεινε στην ιστορία και σημαίνει ότι από κάποια ενέργεια, δεν υπάρχει επιστροφή… Τότε ο Καίσαρας φαίνεται ότι είπε και το περίφημο “Ο κύβος ερρίφθη”, γιατί ο μεγάλος αυτός στρατηγός, γνώριζε ότι μετά από αυτή την κίνηση, δεν υπήρχε γυρισμός και η μόνη επιλογή ήταν η αντιπαράθεση με την σύγκλητο και άρα ο πόλεμος …

Για τα μέλη όμως αυτής της Ελληνικής ομάδας του Ρουβίκωνα, που κινούνται στα όρια του νόμου και του κεκτημένου της κοινωνικής συμβίωσης, την κάθε δράση τους , ακολουθεί η φυγή… Ξαναγυρίζουν στην ίδια “όχθη” από την οποία ξεκίνησαν…Την ανωνυμία. 

 Ενώ ο Ιούλιος Καίσαρας διάβηκε μια μόνο φορά τον Ρουβίκωνα και σε μια κατεύθυνση… Την κατεύθυνση της ρήξης χωρίς επιστροφή! Την ανάληψη της ευθύνης της πράξεως και την λογοδοσία…