Μπάμπης Κούτρας

Για τον πρωθυπουργό που βρίσκεται πάνω από έξι χρόνια στη διακυβέρνηση της χώρας, η φετινή ΔΕΘ έχει εξελιχθεί, εκ των πραγμάτων, σε ένα κρίσιμο ραντεβού από το οποίο ξεκινά το σχέδιο για την τρίτη θητεία. Είναι το ιδανικό σημείο εκκίνησης, η τελευταία πραγματικά ελεγχόμενη από τον Μητσοτάκη στιγμή, για να θέσει το πλαίσιο της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Αν σταθεί στα μέτρα που ανακοίνωσε χωρίς ρεαλιστικό πλάνο εφαρμογής και χωρίς ειλικρινή προσπάθεια ανανέωσης σε όλους τους τομείς, οι επόμενοι μήνες θα τον βρουν σε άμυνα. Αν επιτύχει να συνδέσει την άμεση ανακούφιση της κοινωνίας με δομικές μεταρρυθμίσεις και ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, τότε υπάρχει ρεαλιστική πιθανότητα να διεκδικήσει με καλές προοπτικές μια τρίτη εκλογή γράφοντας πολιτική ιστορία. Από σήμερα μέχρι την άνοιξη θα κριθούν όλα. Σε αυτό το χρονικό διάστημα θα φανεί τίνος θα είναι η επόμενη θητεία και αν η χώρα θα εξακολουθήσει να βαδίζει σε περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας ή θα μπούμε ξανά σε κρίση.

Το πακέτο της ΔΕΘ, μεγέθους περίπου 1,5-1,7 δισ. ευρώ, στοχεύει κυρίως στη μεσαία τάξη, σε οικογένειες με παιδιά, αλλά και σε συγκεκριμένες ομάδες όπως οι ένστολοι. Πρόκειται για μόνιμες παρεμβάσεις που χαρακτηρίζονται «ανάσα» για το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και «υπόσχεση» για καλύτερο 2026. Η πολιτική ανάγνωση αυτών των αριθμών θα κριθεί το αμέσως επόμενο διάστημα. Αν τα μέτρα λειτουργήσουν ως «τελευταία πράξη» μεγάλης εμβέλειας της δεύτερης θητείας, τότε η ΔΕΘ γίνεται το σημείο αναφοράς από το οποίο η κυβέρνηση θα κριθεί ως προς τη δυνατότητα να στήσει αφήγημα συνέχειας και αξιοπιστίας. Αν η κοινωνία τα δει ως «ένεση» προσωρινής ανακούφισης χωρίς σαφές όραμα για αύξηση παραγωγικότητας, κοινωνική συνοχή ή αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων (Δημογραφικό, Στεγαστικό, θεσμική εμπιστοσύνη), όλα θα χαθούν στην «προεκλογική σκόνη» που έρχεται. Η επόμενη ΔΕΘ του 2026 δεν θα έχει καμία αξία γιατί μέχρι τότε όλα θα έχουν κριθεί (αν στο μεταξύ δεν γίνουν νωρίτερα οι εκλογές) και θα μοιάζει απλώς με επανάληψη, ένα déjà vu.

Το πολιτικό τοπίο σήμερα δεν έχει καμία σχέση με το 2019 ή το 2023. Η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει πραγματική φθορά. Οι δημοσκοπικές ενδείξεις δείχνουν ρωγμές και η κοινωνία έχει συσσωρεύσει δυσαρέσκεια μετά την ακρίβεια, τα λάθη, τις απανωτές κρίσεις και τη σκανδαλολογία. Η επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα προσθέτει ρευστότητα στο παιχνίδι, το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να βρει τη δυναμική του, ενώ τα μικρά κόμματα στα δεξιά της Ν.Δ. αφαιρούν δυνάμεις από την κυβέρνηση. Η κοινωνική φθορά της Ν.Δ., οι εντάσεις, οι διαφωνίες εντός του κόμματος, η κόπωση των στελεχών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ανασύνταξης με σχέδιο, όχι με κόλπα όπως η αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Το συμπέρασμα είναι ότι η ΔΕΘ μπορεί να γίνει αφετηρία για μια τρίτη θητεία Μητσοτάκη, αλλά τα μέτρα, όσο κι αν είναι γενναιόδωρα, δεν φτάνουν. Η επαγωγική πολιτική ανάλυση λέει ότι ο Μητσοτάκης χρειάζεται τώρα τρία πράγματα ταυτόχρονα: ταχύτερους ρυθμούς, υψηλότερη αποτελεσματικότητα, λιγότερα λάθη. Οι υποσχέσεις πρέπει να μετριούνται με αποτελέσματα, η οικονομία να έχει αξιοπιστία, διάρκεια και να φτάνει μέχρι τον τελευταίο πολίτη, όχι μόνο στους λίγους και εκλεκτούς. Το αίτημα για διαφάνεια και λογοδοσία γίνεται κάθε μέρα και πιο ισχυρό και η ανάγκη για εσωτερική ανανέωση όλο και πιο επιτακτική. Επιβάλλεται η αντικατάσταση των αναποτελεσματικών στελεχών με άλλα αποδεδειγμένης ικανότητας και όχι απλώς αλλαγές στις υπουργικές καρέκλες. Αυτή η ΔΕΘ δίνει πολιτικό στίγμα που ξεπερνά τις οικονομικές εξαγγελίες. Ο Μητσοτάκης πρέπει να επανατοποθετήσει τη Ν.Δ. ως σταθερή ηγεμονική δύναμη, να κλείσει εσωκομματικές τριβές και να στείλει μήνυμα προς τα «συμφέροντα» που θέλουν ακόμη περισσότερα και τους πιθανούς δελφίνους ότι η γραμμή παραμένει υπό έλεγχο. Είναι η ώρα της εκλογικής ανασυγκρότησης με αποτροπή διαρροών προς τα δεξιά και εξάλειψη των φαινομένων διαφθοράς που αξιοποιεί η αντιπολίτευση.