Κλεοπάτρα Κοντονίκα

Μετά τις πρώτες συνηθισμένες κουβέντες, το ερώτημα «και τώρα πού βρίσκεσαι, τι κάνεις;»
«Φεύγω, την άλλη Κυριακή πάω Λονδίνο…» Σπεύδει να διευκρινίσει πως δεν φεύγει για χριστουγεννιάτικες διακοπές. Φεύγει γιατί θα εγκατασταθεί εκεί, κάνοντας μια νέα επαγγελματική αρχή.

Γύρω στα 50, επαγγελματίας με εμπειρία σε πολυεθνικές και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, βρέθηκε λόγω συγκυρίας εκτός αγοράς εργασίας εδώ και ενάμιση περίπου χρόνο. «Νοικιάσαμε το σπίτι μας εδώ στην Αθήνα, βρήκαμε ένα σπίτι στο Λονδίνο, είναι και ο γιός μας εκεί και αποφασίσαμε να πάμε κι εμείς, γιατί εδώ….»

Και εξηγεί: «τους πρώτους μήνες έψαξα να βρω μια ενασχόληση, κοντά στο αντικείμενό μου, αλλά δεν βρήκα κάτι ικανοποιητικό. Σκέφτηκα ότι χάνω χρόνο αν συνεχίσω το ψάξιμο και προσανατολίστηκα σε εναλλακτικές λύσεις εκτός Ελλάδος με προτεραιότητα το Λονδίνο, κυρίως για οικογενειακούς και όχι μόνο, λόγους…»

Για να μην τα πολυλογούμε, ο συγκεκριμένος άνθρωπος κατέληξε στο εργασιακό αντικείμενο, υπό τη μορφή παροχής υπηρεσιών /ελεύθερου επαγγελματία, που θα μπορούσε να ασκήσει από το Λονδίνο. Έψαξε στο διαδίκτυο, όπου, όπως λέει «βρίσκεις τα πάντα». Βήμα βήμα όλες τις απαραίτητες ενέργειες, πάντα ηλεκτρονικά, για να κάνει έναρξη επαγγέλματος. Στο διαδίκτυο είναι διαθέσιμες όλες οι φόρμες αιτήσεων που πρέπει να συμπληρωθούν, εύχρηστες, γρήγορες, ακριβείς και με αυτόματη αποστολή στην απολύτως αρμόδια υπηρεσία. Η υπηρεσία απαντά επίσης ηλεκτρονικά μέσα σε πέντε κατά μέσο όρο ημέρες.

Η απάντηση αποτελεί και επίσημη έγκριση. Αφού ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία, ενημερώνεις το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, πάντα ηλεκτρονικά και λαμβάνεις την βεβαίωση ότι με την έναρξη της δραστηριότητας, είσαι αυτομάτως ασφαλισμένος για τις βασικές υπηρεσίες περίθαλψης, διότι άνθρωπος είσαι μπορεί π.χ. να χρειαστείς νοσηλεία για οποιοδήποτε λόγο σε νοσοκομείο.
«Δεν σου είπα, το σπουδαιότερο!» συνεχίζει. «Όλα αυτά, είχαν τελειώσει μέσα σε λιγότερο από 20 ημέρες χωρίς φυσική παρουσία και χωρίς να πληρώσω ούτε σεντ, ούτε καν με χρέωση κάρτας !!!» Από την Αθήνα και χωρίς τρέξιμο σε υπηρεσίες, χωρίς παρακάλια, νεύρα, ταλαιπωρία, αναμονή, κόστος. 

Αφού εξαντλήθηκε η συζήτηση με τα διαδικαστικά, που για εμάς φαντάζουν ακόμη σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, ο φίλος σημειώνει στο τέλος «Ξέρεις πόσους γνωστούς και φίλους ανακάλυψα ότι έχουν εγκατασταθεί την τελευταία τριετία στο Λονδίνο;».

Έχει δημιουργηθεί μια καινούργια ελληνική κοινότητα εκεί, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων αποτελείται από στελέχη, υψηλόβαθμα συνήθως, που είχαν καλές δουλειές στην Ελλάδα προ κρίσης και τώρα έχουν φύγει. Πολλοί ξεκίνησαν δικές τους δουλειές. Άλλοι βρήκαν δουλειά αντίστοιχη με αυτή που είχαν στην Αθήνα.

Είναι μια άλλη κατηγορία «μεταναστών» αυτή. Είναι οι «οικονομικοί μετανάστες» με ικανότητες και δεξιότητες, πολυετή εμπειρία σε υψηλόβαθμες θέσεις μεγάλων επιχειρήσεων στην ευημερούσα προ κρίσης Ελλάδα, υψηλά εισοδήματα και σχετικά μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Είναι η κατηγορία που έστελνε τα παιδιά της, έτσι κι αλλιώς, για σπουδές στο εξωτερικό και οι ίδιοι ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τη ζωή στις ευρωπαϊκές ή αμερικανικές μεγαλουπόλεις.

Προφανώς δεν πρόκειται για τους κατατρεγμένους της ζωής, γιατί υπάρχει και τέτοιος κόσμος που ζει χωρίς τροφή ή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα ή ακόμα χειρότερα χωρίς στέγη και δυστυχώς ο κόσμος αυτός δεν έχει σχεδόν καμία εναλλακτική. Πρόκειται για ανθρώπους που θα μπορούσαν να συνεχίσουν να ζουν το ίδιο καλά ακόμα και χωρίς δουλειά, πιθανόν για λίγα χρόνια.  Κι όμως φεύγουν και ξεκινούν από την αρχή στα 45 και στα 50 τους. Σίγουρα δεν είναι εύκολη μια τέτοια απόφαση. Δεν είναι εύκολο να αφήνει κανείς πίσω του, συγγενείς, φίλους και μια ζωή καλο-οργανωμένη. Ωστόσο, μπορεί να χτίσει κάτι καινούργιο εξ ίσου αποδοτικό σε ένα περιβάλλον που δημιουργεί ευκαιρίες. Σε χώρες που διαθέτουν υποδομές και μηχανισμούς ώστε και τον πολίτη να διευκολύνουν και το κράτος να επωφελείται από τη δραστηριότητα που ο πολίτης αναπτύσσει, συμμετέχοντας στον συνεκτικό ιστό και  την αναπτυξιακή αλυσίδα της οικονομίας.

Με άλλα λόγια, η χώρα μέσα σε έξι χρόνια κρίσης, χάνει εργατικό δυναμικό από όλες τις εργασιακές βαθμίδες. Από τη χαμηλότερη, του ανειδίκευτου εργοστασιακού εργάτη μέχρι την υψηλότερη του ανώτατου στελέχους. Μένουν πίσω όσοι διατηρούν ακόμη τη δουλειά τους, έχουν ανελαστικές υποχρεώσεις ή δεν έχουν τις στοιχειώδεις ικανότητες να ανταποκριθούν ούτε στις ελάχιστες απαιτήσεις της οικονομικής μετανάστευσης. Μένουν πίσω, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι χαμηλά αμειβόμενοι στην πλειοψηφία τους, οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι.

Όμως αυτοί όλοι απαραίτητοι βέβαια στη χώρα, την κοινωνία, την οικονομία, δυστυχώς, δεν είναι οι οδηγοί της αμαξοστοιχίας που θα οδηγήσει την οικονομία στην τροχιά της αυτοτροφοδοτούμενης ανάπτυξης. Και φυσικά όσο μένουμε εγκλωβισμένοι στο εσωστρεφές τραινάκι που γυρίζει γύρω από τον άξονά του, η ανάπτυξη θα ταξιδεύει προς άλλους προορισμούς μαζί μ’ αυτούς που ψάχνουν να βρουν αλλού δουλειά και προοπτική.