Κρίση στη Μέση Ανατολή: Εκτόνωση μέσω... απειλών από ΗΠΑ και Ιράν

Συναγερμός σήμανε διεθνώς μετά και την επίθεση με ρουκέτες που δέχτηκαν δύο αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ. Η θερμοκρασία έπεσε, όμως, όταν Ουάσιγκτον και Τεχεράνη ανέγνωσαν διαφορετικά την έκταση των συνεπειών της επίθεσης κι όταν ο τόνος του Τραμπ στο διάγγελμά του προς τους Αμερικανούς αποτύπωσε μία τάση εκτόνωσης της κρίσης.

Η πεποίθηση που κυριαρχεί είναι ότι το Ιράν επέλεξε μεν να απαντήσει, τιμώντας έτσι τον εθνικό της ήρωα, αλλά με μετρημένο τρόπο. Στην πραγματικότητα, αποτελεί στρατηγικό ελιγμό με διπλό σκοπό: Από τη μια να κατευνάσει τα οργισμένα πλήθη στο εσωτερικό της χώρας και να στείλει ένα μήνυμα προς τους Αμερικανούς, αλλά από την άλλη να μην εξωθήσει τον πρόεδρο Τραμπ σε νέα επίθεση που θα οδηγούσε σε ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και σε μετωπική σύγκρουση.

Σε αυτό συνηγορούν και οι δηλώσεις του Ιρανού προέδρου Χασάν Ρουχανί, ο οποίος, αφού τόνισε ότι με τους βομβαρδισμούς στο Ιράκ δόθηκε μια ξεκάθαρη απάντηση «μη υποχώρησης» στις ΗΠΑ, μεταθέτει σε μελλοντικό χρόνο την όποια συνέχεια. Και μόνο εφόσον προηγουμένως υπάρξει νέα αμερικανική πρόκληση. Αν η Ουάσιγκτον «θέλει να διαπράξει άλλο ένα έγκλημα, πρέπει να γνωρίζει ότι θα λάβει μια ακόμη πιο σκληρή απάντηση» είπε ο πρόεδρος Ρουχανί, προσθέτοντας ότι αν οι Αμερικανοί είναι «συνετοί, δεν θα κάνουν τίποτα περισσότερο τώρα».

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ χαρακτήρισε τα πυραυλικά πλήγματα αυτοάμυνα, υποστηρίζοντας ότι οι ένοπλες δυνάμεις του Ιράν «πήραν και ολοκλήρωσαν τα μέτρα αυτοάμυνας» σε απάντηση για τον θάνατο του Κασέμ Σουλεϊμανί. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι το Ιράκ είχε ενημερωθεί από το Ιράν πως θα πραγματοποιήσει επιδρομές στο έδαφός του. Αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα ενημερώθηκαν άμεσα και οι αμερικανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στην περιοχή.

Στην πραγματικότητα οι ΗΠΑ δεν αιφνιδιάστηκαν ιδιαίτερα, καθώς γνώριζαν ότι η Τεχεράνη ετοίμαζε κάποιου είδους χτύπημα ως απάντηση στη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ απηύθυνε διάγγελμα από τον Λευκό Οίκο. Με αυτό προανήγγειλε μεγαλύτερη εμπλοκή του ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή, ανακοίνωσε οικονομικές κυρώσεις εναντίον του Ιράν και εκθείασε για ακόμη μια φορά τον αμερικανικό στρατό, χαρακτηρίζοντας τον τον πιο ισχυρό στον πλανήτη.

Παράλληλα, υπογράμμισε πως επί της δικής του προεδρίας οι ΗΠΑ εξουδετέρωσαν "τρομοκράτες", αναφέροντας τον πρώην αρχηγό του ISIS Αλ Μπαγκντάντι και τον Κασέμ Σουλεϊμανί. Σχολιάζοντας τα αντίποινα του Ιράν ξεκαθάρισε ότι δεν επλήγησαν Αμερικανοί στις επιθέσεις. «Δεν υπήρχε καμία απώλεια, όλοι οι στρατιώτες είναι ασφαλείς, υποστήκαμε μικρές ζημιές». Αμερικάνικες πηγές, μάλιστα, δήλωσαν υπό καθεστώς ανωνυμίας ότι η επίθεση του Ιράν σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποφορτιστεί η κατάσταση. «Ναι μεν έδρασαν, ώστε να μην δείξουν αδυναμία, αλλά φαίνεται πως έπληξαν συγκεκριμένα τμήματα των βάσεων».

Μετά την κλειστή συνάντηση διάρκειας μίας ώρας του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, Τουρκία και Ρωσία απηύθυναν έκκληση προς τις ΗΠΑ και το Ιράν να δώσουν προτεραιότητα στη διπλωματία και να αποκλιμακώσουν την ένταση. Προειδοποίησαν ότι η ανταλλαγή επιθέσεων εκ μέρους της Ουάσιγκτον και της Τεχεράνης θα προκαλέσουν έναν νέο κύκλο αποσταθεροποίησης στην περιοχή.