Βόρεια Ιρλανδία: Αθωώθηκε μετά από 53 χρόνια αλεξιπτωτιστής που κατηγορούνταν για δύο δολοφονίες στη Bloody Sunday

Ένας πρώην αλεξιπτωτιστής, κατηγορούμενος για τη δολοφονία δύο πολιτών πριν από 53 χρόνια, στη διάρκεια της Bloody Sunday, μιας από τις πιο «μαύρες» μέρες στην ιστορία της Βόρειας Ιρλανδίας, κρίθηκε την Πέμπτη αθώος από το δικαστήριο.

Ο Στρατιώτης F – του οποίου το όνομα δεν αποκαλύφθηκε για νομικούς λόγους – κατηγορούνταν για τη δολοφονία των Τζέιμς Ρέι και Γουίλιαμ ΜακΚίνι, κατά τη διάρκεια των ταραχών μετά τη διαδήλωση που είχε πραγματοποιηθεί για τα πολιτικά δικαιώματα στις 30 Ιανουαρίου 1972 στο Λοντοντέρι, που είναι επίσης γνωστό και ως Ντέρι.

Ο βετεράνος αθωώθηκε επίσης για πέντε απόπειρες δολοφονίας στο Δικαστήριο του Μπέλφαστ την Πέμπτη, ενώ ο ίδιος είχε αρνηθεί και τις επτά κατηγορίες που τον βάραιναν. Ο Στρατιώτης F δεν κατέθεσε στο δικαστήριο, ωστόσο ακούστηκαν οι καταθέσεις δύο άλλων αλεξιπτωτιστών - γνωστών ως G και H - οι οποίοι βρίσκονταν στο Glenfada Park North, στον τόπο που σημειώθηκαν τα επεισόδια, μαζί με τον F.

Η κατηγορούσα αρχή υποστήριξε ότι οι καταθέσεις τους ήταν άμεσο αποδεικτικό στοιχείο, πως ο κατηγορούμενος είχε ανοίξει πυρ στην περιοχή. Ωστόσο, η υπεράσπιση αντέτεινε ότι οι δύο μάρτυρες ήταν αναξιόπιστοι, καθώς οι δηλώσεις τους ήταν αντιφατικές μεταξύ τους, καθώς και σε σχέση με όσα είχαν καταθέσει άλλοι μάρτυρες.

Η δίκη, που ξεκίνησε στις 15 Σεπτεμβρίου, διεξήχθη στο Μπέλφαστ ενώπιον δικαστή και όχι κριτών. Παρουσιάζοντας την απόφασή του, ο δικαστής Πάτρικ Λιντς δήλωσε ότι τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά του βετεράνου ήταν ανεπαρκή και δεν ήταν αρκετά για να στηρίξουν την καταδίκη του μετά από 53 χρόνια.

Η μέρα που άφησε ανοιχτές πληγές στη Βόρεια Ιρλανδία

Στις 30 Ιανουαρίου 1972, η πόλη Λοντοντέρι, η οποία είναι γνωστή και ως Ντέρι, βίωσε μία από τις πιο σκοτεινές ημέρες στην ιστορία της Βόρειας Ιρλανδίας. Στρατιώτες του Τάγματος Αλεξιπτωτιστών άνοιξαν πυρ εναντίον διαδηλωτών για τα πολιτικά δικαιώματα στην περιοχή Μπογκσάιντ, η οποία ήταν, κυρίως, καθολική. Δεκατρία άτομα σκοτώθηκαν και τουλάχιστον άλλα 15 τραυματίστηκαν. Η ημέρα αυτή έμεινε γνωστή ως Bloody Sunday και θεωρείται ευρέως ως μία από τις πιο «μαύρες» στιγμές του «Περιοδικού Πολέμου» της Βόρειας Ιρλανδίας, ενός αιματηρού εμφυλίου που κράτησε δεκαετίες.

Τα γεγονότα που οδήγησαν στη Bloody Sunday

Πέντε μήνες πριν το αιματηρό περιστατικό, τον Αύγουστο του 1971, και υπό τη σκιά κλιμακούμενης βίας και βομβιστικών επιθέσεων στη Βόρεια Ιρλανδία, η κυβέρνηση είχε θεσπίσει ένα νέο νόμο που έδινε την εξουσία στις Αρχές να φυλακίζουν άτομα χωρίς δίκη – την «εσωτερική κράτηση» (internment). Η κυβέρνηση πίστευε πως αυτή ήταν η μοναδική λύση για την αποκατάσταση της τάξης.

Το πρωί της 30ης Ιανουαρίου 1972, περίπου 15.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην περιοχή Κρέγκαν του Ντέρι για να συμμετάσχουν σε πορεία για τα πολιτικά δικαιώματα. Η πορεία οργανώθηκε από την Ένωση Πολιτικών Δικαιωμάτων της Βόρειας Ιρλανδίας, με στόχο να διαμαρτυρηθούν κατά της εσωτερικής κράτησης. Ωστόσο, η τότε κυβέρνηση είχε απαγορεύσει τέτοιες διαμαρτυρίες και στρατεύματα είχαν αναπτυχθεί για να τις ελέγξουν και να τις περιορίσουν.

Η μέρα που εξελίχθηκε σε μακελειό

Η πορεία ξεκίνησε λίγο μετά τις 15:00, με προορισμό το κέντρο της πόλης. Ωστόσο, οι στρατιωτικές οχυρώσεις απέκλεισαν την πορεία, και οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς την περιοχή Free Derry Corner της γειτονιάς Μπογκσάιντ.

Ακολούθησαν παρατεταμένες συγκρούσεις μεταξύ των στρατιωτών και των νεαρών διαδηλωτών, με τους στρατιώτες να προχωρούν σε συλλήψεις. Στις 16:00, οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ. Σύμφωνα με τα στρατιωτικά στοιχεία, 21 στρατιώτες πυροβόλησαν, εκτοξεύοντας 108 πραγματικές σφαίρες.

Αντίδραση και συνέπειες

Η σφαγή προκάλεσε οργή όχι μόνο στο Ντέρι αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή. Η Βρετανική Πρεσβεία στο Δουβλίνο τυλίχθηκε στις φλόγες από πλήθος εξαγριωμένων πολιτών.

Την επόμενη ημέρα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα διενεργηθεί έρευνα, την οποία θα ηγούνταν ο Λόρδος Γουίντζερι. Η έρευνα, γνωστή ως «Δικαστήριο Γουίντζερι», αθώωσε σε μεγάλο βαθμό τους στρατιώτες και τις βρετανικές αρχές από οποιαδήποτε ευθύνη, αν και ο Γουίντζερι είπε πως οι αντιδράσεις των στρατιωτών ήταν «στα όρια της αμέλειας». Οι οικογένειες των θυμάτων θεώρησαν την έρευνα ως απόπειρα συγκάλυψης και ξεκίνησαν μακροχρόνιο αγώνα για μια νέα δημόσια έρευνα.

Η Έρευνα Σάβιλ

Το 1998, ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Τόνι Μπλερ ανακοίνωσε ότι θα διεξαχθεί νέα έρευνα υπό την ηγεσία του δικαστή Λόρδου Σάβιλ. Η έρευνα ξεκίνησε την ίδια χρονιά και τα συμπεράσματά της δημοσιεύτηκαν το 2010, αποτελώντας την πιο μακροχρόνια στην ιστορία του βρετανικού νομικού συστήματος, με κόστος περίπου 200 εκατομμύρια λίρες.

Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κανένας από τους θύματα δεν αποτελούσε απειλή ή έκανε κάτι που να δικαιολογεί τη δολοφονία τους. Διαπίστωσε επίσης ότι δεν δόθηκε προειδοποίηση πριν από τους πυροβολισμούς και ότι κανένας στρατιώτης δεν πυροβόλησε σε απάντηση επιθέσεων με μολότοφ ή πέτρες.

Ο τότε πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον χαρακτήρισε τις δολοφονίες ως «άδικες και αδικαιολόγητες».

Τι ακολούθησε μετά την Έρευνα Σάβιλ

Μετά την δημοσίευση της έκθεσης Σάβιλ, η Αστυνομική Υπηρεσία της Βόρειας Ιρλανδίας (PSNI) ξεκίνησε έρευνα για τις δολοφονίες. Η έρευνα αυτή κράτησε αρκετά χρόνια και, προς το τέλος του 2016, οι ερευνητές υπέβαλαν τα αρχεία τους στην Εισαγγελία για Δημόσια Υπόθεση.

Μετά από ανασκόπηση υλικού 125.000 σελίδων, οι εισαγγελείς ανακοίνωσαν στις 14 Μαρτίου ότι θα ασκήσουν δίωξη κατά του Στρατιώτη F για τις δολοφονίες των Τζέιμς Ρέι και Γουίλιαμ ΜακΚίνι.

Αν και είχε αντιμετωπίσει κατηγορίες και για απόπειρες δολοφονίας, η απόφαση της Εισαγγελίας στις 2 Ιουλίου 2021, ήταν να μην δικαστεί ο Στρατιώτης F στις 2 Ιουλίου 2021. Ωστόσο, το 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο του Μπέλφαστ ακύρωσε την απόφαση της Εισαγγελίας να διακόψει την υπόθεση και η νομική διαδικασία συνεχίστηκε εναντίον του.

Ειδήσεις σήμερα:

«Η κοπέλα έκανε λίγα βήματα κι έπεσε κάτω, είδα τους φίλους της να κλαίνε»: Μαρτυρίες για τη 16χρονη που βρέθηκε νεκρή έξω από κλαμπ στο Γκάζι

Ο Αργύρης Παπαργυρόπουλος απομακρύνθηκε από το σπίτι του μετά την κατάσχεση: «Είναι κρίμα κι άδικο αυτό που κάνουν»

«Ο πατέρας μου ήταν ξυλοκοπημένος ακόμα και στο πρόσωπο, η στολή του ήταν άθικτη» - Η κατάθεση του γιου του Βαλυράκη