Τσίπρας στους Financial Times: Η ΕΕ οφείλει να λάβει μια σημαντική απόφαση για τα Βαλκάνια

Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλεξης Τσίπρας μίλησε, σε άρθρο του στους Financial Times, για τη σημασία εισόδου των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θυμήθηκε την ημέρα που οριστικοποιήθηκε η Συμφωνία των Πρεσπών, τονίζοντας πως η συμφωνία αυτή «πέτυχε περισσότερα από το να ξεκλειδώσει, απλά, την προοπτική ένταξης της συγκεκριμένης χώρας στην ΕΕ. Υπογράμμισε τη σημασία του ίδιου του ευρωπαϊκού project, σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές του». 

Το άρθρο του Αλέξη Τσίπρα:

«Μέσα στις επόμενες ημέρες, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποφασίσει εάν θα προσκαλέσει τη Βόρεια Μακεδονία για να ξεκινήσουν επίσημες συνομιλίες για την ένταξή της στην ΕΕ.

Η απόφαση αυτή θα δείξει εάν το ευρωπαϊκό μπλοκ μπορεί να είναι τόσο θαρραλέο όσο η νέα, δυναμική βαλκανική χώρα που χτυπά την πόρτα του. Η επιλογή θα είναι αν θα αγκιστρωθεί σταθερά η Βόρεια Μακεδονία και τα Δυτικά Βαλκάνια στην ΕΕ ή θα κινδυνεύσει να βυθιστεί σε μια νέα κρίση και να στείλει το μήνυμα ότι οι οδυνηρές μεταρρυθμίσεις δεν ανταμείβονται.

Η απόφαση της ΕΕ - η λήψη της οποίας έχει ήδη αναβληθεί μια φορά - θα είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για τη σταθερότητα της χώρας και της περιοχής, αλλά για την αξιοπιστία της ίδιας της Ευρώπης και όσων αντιπροσωπεύει.

Η ΕΕ έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι αποτελεί μια δύναμη που εγγυάται την ειρήνη και την οικονομική ανάπτυξη. Η απόφαση να ξεκινήσουν οι ενταξιακές συνομιλίες θα αποτελέσει ισχυρή απάντηση στις δυνάμεις που επιδιώκουν να βυθίσουν την Ευρώπη - και τα Βαλκάνια - στον εθνικισμό, στη μονομερή προσέγγιση και στον κατακερματισμό.

Εξάλλου, η συμφωνία των Πρεσπών, η οποία υπεγράφη στις 17 Ιουνίου πέρσι από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας, Νίκο Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ, πέτυχε περισσότερα από το να ξεκλειδώσει, απλά, την προοπτική ένταξης της συγκεκριμένης χώρας στην ΕΕ. Υπογράμμισε τη σημασία του ίδιου του ευρωπαϊκού project, σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές του.

Όταν ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζαέφ της Βόρειας Μακεδονίας και εγώ διασχίσαμε τα σύνορα μεταξύ των χωρών μας στη λίμνη Πρέσπα εκείνη την ημέρα, η σκέψη που συμμεριζόμασταν αφορούσε στις πολλές ζωές που χάθηκαν στις ακτές της. Πολλοί ξεχνούν ότι η διαμάχη που μας χώριζε για 27 χρόνια είχε τις ρίζες της σε δύο αιματηρούς βαλκανικούς πολέμους που διεξήχθησαν για τη διαίρεση της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας και άναψαν τη σπίθα των δύο παγκοσμίων πολέμων, του ελληνικού εμφυλίου και του «ψυχρού πολέμου» που ακολούθησαν.

Η επίτευξη της συμφωνίας απαιτούσε ισχυρή πολιτική βούληση, επίπονες διπλωματικές προσπάθειες, ένα επίπεδο αμοιβαίου σεβασμού και ειλικρινή διάλογο που έπρεπε να αναπτύξουμε και να προστατεύσουμε μέσω πολλών δυσκολιών. Η προοπτική ένταξης στην ΕΕ αποτέλεσε αναπόσπαστο μέρος των συνομιλιών και ενδυνάμωσε την απαιτούμενη υποστήριξη για τη συμφωνία.

Η επιτυχία μας υπογραμμίζει τη σημασία της διμερούς και πολυμερούς διπλωματίας. Ο Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, διαδραμάτισε ζωτικό ρόλο που αντικατοπτρίζει τη διαρκή ικανότητα του οργανισμού αυτού στην επίλυση συγκρούσεων. Η συμφωνία δεν προήλθε από εξαναγκασμό, παρέμβαση τρίτων ή μονομερή βήματα και δεν αποτέλεσε ήττα στον πόλεμο.

Ωστόσο, υπήρχαν φορές στην ιστορία, που τέτοιες εξελίξεις δεν απείχαν πολύ. Επομένως, δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με τις περιφερειακές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Μεταξύ του 2014 και του 2017, είδαμε όλες τις συνέπειες της απόφασης να «παγώσει» η περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker προειδοποίησε: «Αν δεν καταφέρουμε να καταστήσουμε νέα κράτη μέλη τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, θα βιώσουμε και πάλι τα ίδια προβλήματα που είδαμε στη δεκαετία του 1990. Η ενσωμάτωσή τους είναι μια επένδυση στην ΕΕ, την ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη».

Είναι ευτύχημα το γεγονός πως η αναγνώριση αυτής της πραγματικότητας οδήγησε την ΕΕ να επιβεβαιώσει τη στήριξή της στην «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης» - που συμφωνήθηκε το 2003 - για τη βαθμιαία ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στη Σόφια τον Μάιο του 2018.

Επιπλέον, η έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών σηματοδοτεί την υποστήριξη των λαών των δύο χωρών που κατάφεραν να επιλύσουν μια διεθνή διαμάχη, ξεπερνώντας και άλλα μεγάλα εμπόδια. Μέχρι τα μέσα του 2017, η Βόρεια Μακεδονία επέζησε από μια βαθιά - και μερικές φορές βίαιη - πολιτική κρίση, με διακρατική διάσταση. Η Ελλάδα υπέστη τη χειρότερη οικονομική κρίση στην Ευρώπη και εφάρμοσε μέτρα λιτότητας που υποστήριξαν η ΕΕ και το ΔΝΤ με σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.

Το 2015-16, και οι δύο χώρες αντιμετώπισαν τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή προσφυγική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάδα έχει βγει από την οικονομική κρίση, ενώ εδραιώνεται ως πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας στην ταραχώδη περιοχή. Η Βόρεια Μακεδονία έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για θέματα δικαιωμάτων μειονοτήτων, συνέβαλε στις σχέσεις καλής γειτονίας και περιφερειακή σταθερότητα και έχει κάνει μεταρρυθμίσεις σχετικά με τη δικαιοσύνη, τη δημόσια διοίκηση και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2019.

Σε αυτήν την πολύ κρίσιμη στιγμή, μια θετική απόφαση της ΕΕ θα έδειχνε με σαφήνεια στους λαούς της Ευρώπης, στα Βαλκάνια και πέρα ​​από αυτά ότι αξίζει τον κόπο να πραγματοποιούν γενναίες μεταρρυθμίσεις, απορρίπτοντας τον εθνικισμό και προχωρώντας σε συμβιβασμούς για την επίλυση των διαφορών με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό.

Η περίοδος της ευρωπαϊκής ιστορίας, όταν τα Βαλκάνια ήταν καταλύτης για τη διαίρεση και τον πόλεμο, έχει τελειώσει. Είναι καιρός η περιοχή μας να γίνει καταλύτης για την ειρήνη. Μπορεί σήμερα περισσότερο από ποτέ, να είναι το σύμβολο του ευρωπαϊκού οράματος και της δύναμης που χρειάζεται το κοινό μας έργο».