120 δόσεις: Έτσι θα ρυθμιστούν οι οφειλές για τα Ταμεία

Η ρύθμιση των 120 δόσεων για οφειλές προς τα ταμεία που αποτελεί το σημείο αιχμής του νομοσχεδίου- σκούπα του Υπουργείου Εργασίας τελικά καταλαμβάνει τους πάντες και τα πάντα, με στόχο να αντιμετωπιστεί συνολικά ένα “βουνό” χρεών που φτάνει στα 35 δισ. ευρώ και αφορά 1,5 εκ. ασφαλισμένους. Το σχετικό πολυνομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί αύριο Δευτέρα στη Βουλή θα περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις οφειλών σε εφορία και Ταμεία , βελτιώσεις στις συντάξεις χηρείας καθώς και διατάξεις που αφορούν σε εργασιακά θέματα.

-Η ρύθμιση για τους ελεύθερους επαγγελματίες δεν έχει εισοδηματικούς ή περιουσιακούς «κόφτες» και προβλέπει κούρεμα της συνολικής οφειλής κατά 60%-65% και αποπληρωμή του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις. Ωστόσο οι οφειλέτες που θα ενταχθούν στη ρύθμιση θα πληρώσουν βαρύ τίμημα καθώς οι συντάξεις τους θα μειωθούν έως και 40%.

- Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και όσοι είναι σήµερα ενταγμένοι σε άλλη ρύθμιση (π.χ. στην πάγια των 12 δόσεων και την παλαιότερη των 100 δόσεων) για το υπολειπόμενο ποσό οφειλής. Το δοσολόγιο θα διαμορφώνεται με βάσει το ελάχιστο ποσό δόσης των 50 ευρώ (30 ευρώ για τους αγρότες).

- Στη ρύθμιση εντάσσονται και οφειλές εργοδοτών έως και το 2018 με 50% έκπτωση στα πρόστιμα για αποπληρωμή σε έως 120 δόσεις ή 100% έκπτωση για ολοσχερή εφάπαξ εξόφληση βασικής οφειλής.

Η επίμαχη ρύθμιση στόχο έχει να δώσει «ανάσα» κυρίως στους ελεύθερους επαγγελματίες που πνίγηκαν στα χρέη την τελευταία δεκαετία της κρίσης όπως δείχνουν και οι αριθμοί. Οι οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών από 8 δις ευρώ που ήταν το 2014 σήμερα ανέρχονται σε 14 δις ευρώ. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ η πολυπληθέστερη κατηγορία οφειλετών , περίπου 1.2 εκ. οφείλουν έως 30.000 ευρώ στα ταμεία ενώ λιγότεροι είναι οι μεγαλοοφειλέτες.

Ένταξη των ελεύθερων επαγγελματιών στις 120 δόσεις – Πόσο θα μειωθούν οι συντάξεις

-Η υπαγωγή του ελεύθερου επαγγελματία στη ρύθμιση και στον επαπαναυπολογισμό θα γίνεται με αίτηση του οφειλέτη καθώς το « κούρεμα» θα έχει επίπτωση στη σύνταξή του. Η μείωση της σύνταξης έως και 40% θα είναι το βαρύ τίμημα που θα πρέπει να πληρώσει ο ελεύθερος επαγγελματίας αν θέλει να ρυθμίσει με ευνοϊκούς όρους τις οφειλές του. Ωστόσο όπως τονίζει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς «Πρέπει να συνυπολογίσουν οι οφειλέτες ότι η σύνταξή τους θα μειωθεί. Όμως θα πάρουν σύνταξη! Αν δεν μειωνόταν η οφειλή είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα δημιουργείτο μια νέα γενιά «εγκλωβισμένων» οφειλετών που δε θα μπορούσαν να βγουν στη σύνταξη. Από τους σημερινούς «εγκλωβισμένους» που φθάνουν τις 80.000 εκτιμώ ότι το 80% θα καταφέρει να ενταχθεί στη ρύθμιση και να πάρει σύνταξη μετά από πολλά χρόνια ταλαιπωρία.»

-Η πλατφόρμα που θα δέχεται τις αιτήσεις των οφειλετών θα ανοίξει το Μάιο και θα παραμείνει σε λειτουργία έως τις 30 Σεπτεμβρίου .

- Στο πρώτο στάδιο ζητείται ο προσδιορισμός της οφειλής μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΕΦΚΑ. Στους οφειλέτες που επιλέγουν επανυπολογισμό της οφειλής, παρέχεται ενημέρωση για το ύψος της οφειλής, όπως διαμορφώνεται πριν και μετά τον επανυπολογισμό .Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου και τη διαβίβαση της προσδιοριζόμενης οφειλής στο ΚΕΑΟ, υποβάλλεται αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας .

- Ως βάση του επαναυπολογισμού των ποσοστιαίων ασφαλίστρων του ΕΦΚΑ υιοθετείται ο κατώτατος μισθός των 586,08 ευρώ, δηλαδή η κατώτατη εισφορά των 117 ευρώ υπέρ σύνταξης. Υπενθυμίζεται πως ο επανυπολογισμός εφαρμόζεται σε χρέη της περιόδου 2002 – 2016, ενώ οι παλαιότερες (έως και το 2001) και οι μεταγενέστερες οφειλές (των ετών 2017 και 2018) παραμένουν ως έχουν χωρίς επανυπολογισμό, αλλά με κούρεμα προσαυξήσεων 85%.
Το νέο ποσό θα μπορεί να αποπληρωθεί σε έως 120 δόσεις. Η ελάχιστη δόση θα είναι 50 ευρώ. Οι δόσεις αντί τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων εκπρόθεσµης καταβολής θα έχουν τόκο 5% ετησίως υπολογισµένο.

1. Για παράδειγμα αν η αρχική οφειλή με τις προσαυξήσεις ανέρχεται σε 67.426 ευρώ ( οφειλή 133 μηνών) με τον επαναυπολογισμό των εισφορών με βάση το νόμο Κατρούγκαλου, η οφειλή μειώνεται στα 22.118 ευρώ ( -67%). Η μηνιαία δόση για τον συγκεκριμένο οφειλέτη διαμορφώνεται στα 184 ευρώ.

Προσοχή! Για να ενταχθούν οι οφειλέτες στη ρύθμιση θα πρέπει να έχουν καταβάλλει τις βεβαιωμένες εισφορές του 2019. Δηλαδή αν η αίτηση γίνει το Μάιο , θα πρέπει να έχουν καταβληθεί οι εισφορές Ιανουαρίου- Απριλίου. Επίσης πρέπει να είναι συνεπείς στην καταβολή των δόσεων. Αν δεν καταβάλλουν δύο δόσεις θα χάσουν τη ρύθμιση, το ύψος των οφειλών θα επανέλθει στα προγενέστερα επίπεδα και προβλέπεται επιτόκιο το οποίο κρίνεται εξαιρετικά υψηλό (5%).

2.Για παράδειγμα ,αν ένας ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει συνολικά 22.361 ευρώ ( οφειλή 58 μηνών) με τον επαναυπολογισμό , η νέα του οφειλή θα ανέρχεται σε 9.475 ευρώ (-57.6%) και η δόση του θα ανέρχεται σε 78 ευρώ μηνιαίως.

Ποιοι εντάσσονται-ποιοι εξαιρούνται

Από το νέο σχήµα εξαιρούνται µόνο όσοι έχουν τελεσίδικα ενταχθεί στον εξωδικαστικό και στον νόµο για τα υπερχρεωµένα νοικοκυριά (Ν. 3869/2010).

Κομβικό σημείο αποτελεί η δυνατότητα που δίνει το νομοσχέδιο στην νέα ρύθμιση να υπαχθούν και όσοι είναι σήµερα ενταγµένοι σε άλλη ρύθµιση (π.χ. στην πάγια των 12 δόσεων), καθώς στο νοµοσχέδιο προβλέπεται ότι στο νέο σχήµα «υπάγεται υποχρεωτικά και το υπολειπόµενο ποσό οφειλής που έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθµιση τµηµατικής καταβολής, η οποία είναι σε ισχύ, µε απώλεια των διευκολύνσεων των προηγούµενων ρυθµίσεων». Μάλιστα προβλέπεται πως αν εκκρεµεί διαδικασία υπαγωγής οφειλών προς τα Ταµεία στον νόµο του Εξωδικαστικού ή των υπερχρεωµένων, τότε ο οφειλέτης µπορεί να ενταχθεί στη νέα ευνοϊκότερη ρύθµιση εφόσον παραιτηθεί.

Στη νέα ρύθµιση υπάγονται νοµικά και φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη εµπορικής ιδιότητας, τη διακοπή της επιχειρηματικής δραστηριότητας ή/και τη διακοπή ή αλλαγή της ιδιότητας, λόγω της οποίας δηµιουργήθηκε η οφειλή.

Πότε χάνεται η ρύθμιση

Η ρύθμιση των 120 δόσεων χάνεται
α) Αν δεν καταβληθεί ποσό δόσεων που αντιστοιχεί σε δύο (2) δόσεις της ρύθμισης.
β) Αν δεν καταβληθούν βεβαιωμένες οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1.1.2019..
γ) Αν δεν καταβληθούν εντός τριών (3) μηνών από την άρση της οι οφειλές που κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση τελούσαν σε αναστολή είσπραξης και δεν υπήχθησαν, με επιλογή του οφειλέτη, στη ρύθμιση.
δ) Αν δεν καταβληθεί το σύνολο των δόσεων που αντιστοιχούν στο διάστημα από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης έως την επίδοση της απορριπτικής απόφασης,

Ωστόσο, η ρύθμιση δεν απόλλυται, εάν οι οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1.1.2019 τελούν σε αναστολή είσπραξης, διοικητική, δικαστική ή εκ του νόμου, ή έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, οι όροι της οποίας τηρούνται.

Ασφαλιστική ενημερότητα :Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής δύναται να χορηγείται στον οφειλέτη αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας διμηνιαίας ισχύος, στο οποίο πιστοποιείται το υπολειπόμενο ποσό της οφειλής.

Πως θα ρυθμιστούν τα χρέη των εργοδοτών

Στους οφειλέτες εργοδότες που θα υπαχθούν στη ρύθμιση για χρέη που δημιουργήθηκαν έως και 31.12.2018, συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και τόκων, παρέχεται έκπτωση επί των πάσης φύσεως προσαυξήσεων και τόκων λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής, όπως έχουν διαμορφωθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, κατά 100%, σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής της κύριας οφειλής, και κατά 50%, σε περίπτωση τμηματικής καταβολής της κύριας οφειλής. Δεν υπάρχει καμία έκπτωση στο οφειλόμενο αρχικό κεφάλαιο εισφορών.

Η ρυθμιζόμενη οφειλή καταβάλλεται σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να ξεπερνούν τις εκατόν είκοσι (120), ενώ το ελάχιστο ποσό της οριζόμενης μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από πενήντα (50) ευρώ.

Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής
χορηγείται στις επιχειρήσεις αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας, για την είσπραξη λογαριασμών δημοσίου έργου, εφόσον για το έργο για το οποίο χορηγείται το αποδεικτικό δεν υφίστανται τρέχουσες ή ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, χορηγείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας με παρακράτηση ποσού ίσου με την οφειλή.
Πως «ξεμπλοκάρει» η σύνταξη των 80.000 οφειλετών μέσω των 120 δόσεων
H σύνταξη περίπου 80.000 οφειλετών ασφαλίζονταν σε ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ θα «ξεμπλοκάρει» μέσω της ρύθμισης των 120 δόσεων. Ειδικά για 30.000 οφειλέτες -αγρότες η ρύθμιση θα προβλέπει αύξηση του ορίου οφειλών από τις 4.000 στις 6.000 ευρώ προκειμένου να μπορέσουν να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης , εφόσον πληρούνται και οι λοιπές συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις που είναι οι εξής:
• Όριο ηλικίας 67 ετών και τουλάχιστον 15ετία ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένου του χρόνου στον Κλάδο Πρόσθετης) ή
• Όριο ηλικίας 62 ετών με τουλάχιστον 40ετία ασφάλισης.

Οι προσαυξήσεις των οφειλών για τους αγρότες θα «κουρευτούν» έως 100% αλλά δεν προβλέπεται κούρεμα της αρχικής οφειλής μέσω του επαναυπολογισμού των εισφορών καθώς οι ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΓΑ είχαν και στο παρελθόν χαμηλές εισφορές. Για το υπόλοιπο της οφειλής τους θα μπορέσουν να ενταχθούν στις 120 δόσεις ,με ελάχιστη δόση τα 30 ευρώ

Οι προερχόμενοι από πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ θα επανυπολογίζουν εθελοντικά τις οφειλές τους για την περίοδο 2002-2016 με βάση την ελάχιστη εισφορά του νόμου Κατρούγκαλου. Θα κουρεύεται έτσι η βασική οφειλή και στη συνέχεια θα γίνεται κούρεμα προσαυξήσεων κατά 85%. Ο συνδυασμός θα οδηγεί σε μία νέα οφειλή, μειωμένη μεσοσταθμικά κατά 65%, η οποία θα αποπληρώνεται σε έως 120 δόσεις, με ελάχιστη δόση τα 50 ευρώ.

Εφόσον η νέα οφειλή πέφτει κάτω από 20.000 ευρώ για τους προερχόμενους από τον ΟΑΕΕ, 15.000 ευρώ για προερχόμενους από ΕΤΑΑ οι οφειλέτες θα µπορούν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης. Εφόσον η αίτηση δεν µπορεί να υποβληθεί άµεσα, ο οφειλέτης καταβάλλει τις δόσεις κάθε µήνα (έως 120) και µέχρι να αποπληρωθεί το υπερβάλλον ποσό (πάνω από τις 20.000, 15.000, ή 6.000 ευρώ), ώστε να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης. Από την υποβολή της αίτησης αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής των δόσεων. Στο χρονικό διάστηµα που µεσολαβεί µέχρι οι υπηρεσίες να βγάλουν την απόφαση, ο ασφαλισµένος δεν πληρώνει δόσεις. Οι δόσεις που αντιστοιχούν στο µεσοδιάστηµα παρακρατούνται αθροιστικά από το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αναδροµικά.