Σπήλιος Λιβανός

Το μόνο βέβαιο αποτέλεσμα είναι ότι αναδεικνύονται δύο κόσμοι: του σκοταδιστικού Δεσποτισμού και της φιλελεύθερης Δημοκρατίας.
Μπροστά στην απειλή του Πούτιν ο ελεύθερος κόσμος ενώθηκε, η ΕΕ αφυπνίστηκε και το ενδιαφέρον για το ΝΑΤΟ αναζωογονήθηκε.
Η Δύση αντέδρασε γρήγορα, ενωμένα και αποφασιστικά. ΕΕ και ΝΑΤΟ καταδικάσαμε απερίφραστα τη ρωσική επιθετικότητα και υπερασπιστήκαμε τις δημοκρατικές αξίες και τη συλλογική ασφάλεια.

Η ΕΕ πήρε ενωμένη αμέσως θέση και μπήκε σε μία διαδικασία ενίσχυσης της στρατηγικής της αυτονομίας και ισχυροποίησης της άμυνας και ασφάλειάς της, με ορόσημο τις 21 Μαρτίου όταν το Συμβούλιο ενέκρινε επισήμως τη στρατηγική πυξίδα.

Ομοίως και στο ΝΑΤΟ, η δραστική αλλαγή του περιβάλλοντος ασφαλείας από τη ρωσική εισβολή δημιουργεί νέες προκλήσεις, σε επίπεδο απειλών αλλά και μέσων, ειδικά εν όψει και της υιοθέτησης του νέου Στρατηγικού Δόγματος στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης τον προσεχή Ιούνιο.

Από το 2019 και την αναφορά του Γάλλου Προέδρου στο «εγκεφαλικά νεκρό ΝΑΤΟ», φαίνεται να μας χωρίζει μία άβυσσος, με τον ίδιο τον Εμανουέλ Μακρόν να διαπιστώνει σήμερα ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία λειτούργησαν ως ηλεκτροσόκ για τη Συμμαχία.

Σε αυτήν τη νέα ανατέλλουσα πραγματικότητα, όπου η περίοδος της «ανέφελης παγκοσμιοποίησης» και της «ευτυχισμένης» Ευρώπης φαίνεται να φτάνει στο τέλος της, ΕΕ και ΝΑΤΟ οφείλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και να διαμορφώσουν μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας και ειρήνης.

Στο πλαίσιο αυτό το νέο στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ και η νέα στρατηγική πυξίδα της ΕΕ θα πρέπει να συνυπάρχουν αρμονικά, να δρουν συμπληρωματικά, να σχεδιαστούν αποτελεσματικά, ανανεώνοντας την πίστη τους στις αρχές και τις αξίες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκαν οι δύο μείζονες οργανισμοί: την Ελευθερία, την Ασφάλεια, τη Δημοκρατία και την Ειρήνη.

Απόδειξη αποδοχής αυτής της νέας αρχιτεκτονικής συμπληρωματικότητας και συνεργασίας ΕΕ και ΝΑΤΟ αποτελούν οι κοινές τοποθετήσεις των Πρωθυπουργών Σουηδίας και Φινλανδίας για την προοπτική ένταξής των χωρών τους στο ΝΑΤΟ, γεγονός που εδώ και δεκαετίες φάνταζε απίθανο.

Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία επιτάχυνε αναπόφευκτα τις εξελίξεις σε διάφορα επίπεδα και το ΝΑΤΟ αναλαμβάνοντας πλέον εκ των πραγμάτων έναν πιο πολιτικό ρόλο, αφουγκράζεται τις συνεχείς αυτές προκλήσεις του σύγχρονου περιβάλλοντος ασφαλείας, εκσυγχρονίζεται και προσαρμόζεται σε αυτές.

Το νέο Στρατηγικό Δόγμα οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψιν την προσέγγιση 360 μοιρών για την αντιμετώπιση των κύριων προκλήσεων ασφαλείας απ΄ όποια στρατηγική κατεύθυνση και εάν προέρχονται, καθώς και να καλύπτει τις σύγχρονες προκλήσεις, όπως η τρομοκρατία, οι αναδυόμενες τεχνολογίες αιχμής, η κυβερνοασφάλεια, τα πυρηνικά, η διαχείριση κρίσεων, η κλιματική και ενεργειακή κρίση.

Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, ο ρόλος της κοινοβουλευτικής διπλωματίας μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικός, όπως φάνηκε και στις εργασίες της Μόνιμης Επιτροπής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ που φιλοξενήσαμε στις 9 και 10 Απριλίου στη χώρα μας 70 χρόνια μετά την ένταξή της στη Συμμαχία, το 1952. Εκφράστηκε για ακόμα μία φορά η αλληλεγγύη όλων των κρατών μελών στην Ουκρανία και συμφωνήθηκε η βοήθεια προς την Ουκρανία, μεταξύ άλλων, μέσω ενός ειδικού ταμείου.

Η Ελλάδα πήρε από την αρχή ξεκάθαρη θέση απέναντι στην απάνθρωπη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, καταδικάζοντας χωρίς αστερίσκους τη ρωσική εισβολή και στέλνοντας ανθρωπιστική βοήθεια και αμυντικό υλικό στην Ουκρανία.

Καταγγέλλοντας τον αναθεωρητισμό απ΄ όπου και εάν προέρχεται και την παραβίαση των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων, καθώς και την καταπάτηση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου από την πλευρά της Ρωσίας, επαναφέραμε στον διεθνή διάλογο το αντίστοιχο θέμα εισβολής και κατοχής εδώ και 48 χρόνια της Κύπρου, αλλά και τις σύγχρονες «επεκτατικές βλέψεις» της γείτονος Τουρκίας στο Αιγαίο.

Ταυτόχρονα αποδεικνύουμε ότι η χώρα μας αποτελεί πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου. Ειδικά στην παρούσα φάση που, μεταξύ των άλλων, ολόκληρη η Ευρώπη αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση λόγω της εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο, η κομβική θέση της Ελλάδας στο σταυροδρόμι της Μεσογείου μπορεί να διευκολύνει την προμήθεια καυσίμων και ενέργειας μέσω εναλλακτικών οδών.

Οι πολιτικές μας επιλογές σε Αλεξανδρούπολη και Κρήτη, η ενίσχυση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με τη συμφωνία με τη Γαλλία, ο ελληνικός στόλος που μεταφέρει LNG, η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική με Κύπρο, Αίγυπτο, Ισραήλ και χώρες του κόλπου ανέδειξαν την Ελλάδα ως βασικό πολιτικό πυλώνα της περιοχής με αυξημένες γεωπολιτικές δυνατότητες.

Το όραμά μας για ενωμένη Ευρώπη, συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών μελών του ΝΑΤΟ, και πίστη στις αρχές και αξίες του Δυτικού πολιτισμού, όχι μόνο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ αλλά αποκτά νέο νόημα στις σημερινές πρωτόγνωρες για τα μεταπολεμικά δεδομένα συνθήκες.

(*) Ο Σπήλιος Λιβανός είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας, επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας και Αντιπρόεδρος στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ