Γιατί πάνω από ένα ποτό την ημέρα αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, ειδικά στις γυναίκες

Σε έναν κόσμο όπου η χαλάρωση με ένα ποτήρι κρασί μετά από μια κουραστική μέρα αποτελεί σχεδόν κοινωνικό κανόνα, η αφήγηση γύρω από την κατανάλωση αλκοόλ έχει από καιρό ρομαντικοποιηθεί. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες ρίχνουν φως σε μια απογοητευτική πραγματικότητα, ιδίως για τις γυναίκες: οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ εκτείνονται πολύ πέρα από ένα απλό hangover. Από τις καρδιακές παθήσεις μέχρι μια πληθώρα άλλων προβλημάτων υγείας, οι συνέπειες της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ είναι πιο έντονες, ειδικότερα για το ένα από τα δυο βιολογικά φύλα.

Χαρακτηριστικά, οι γυναίκες νεαρής και μέσης ηλικίας που πίνουν περισσότερα από ένα αλκοολούχα ποτά την ημέρα, κατά μέσο όρο, είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο σε σχέση με τις γυναίκες που πίνουν λιγότερο, σύμφωνα με νέα έρευνα του Kaiser Permanente Northern California. Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη και ανέφεραν ότι κατανάλωναν οκτώ ή περισσότερα αλκοολούχα ποτά την εβδομάδα, είχαν 33 έως 51% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο. Αν και αυτό μπορεί να σοκάρει ορισμένους, οι επαγγελματίες της ιατρικής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις βλαβερές συνέπειες της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ εδώ και χρόνια. Το ανησυχητικό δεν είναι μόνο ο ίδιος ο κίνδυνος, αλλά η αυξητική τάση της κατανάλωσης αλκοόλ μεταξύ των γυναικών.

Η νόσος της καρδιάς μας
Η καρδιοπάθεια είναι μια γενική φράση που χρησιμοποιείται για μια ποικιλία καταστάσεων που επηρεάζουν τη δομή της καρδιάς και τον τρόπο λειτουργίας της. Η στεφανιαία νόσος όμως συγκεκριμένα, είναι ένας τύπος καρδιακής νόσου όπου οι αρτηρίες της καρδιάς δεν μπορούν να μεταφέρουν αρκετό αίμα πλούσιο σε οξυγόνο στην καρδιά. Μερικές φορές ονομάζεται επίσης στεφανιαία νόσος ή ισχαιμική καρδιακή νόσος, ενώ περίπου 20,5 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ πάσχουν από αυτή, γεγονός που την καθιστά τον πιο κοινό τύπο καρδιακής νόσου στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

Η νόσος επηρεάζει τις μεγαλύτερες στεφανιαίες αρτηρίες στην επιφάνεια της καρδιάς και είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Προκαλείται συχνά από τη χοληστερόλη, ενώ για τους περισσότερους μπορεί να προληφθεί με έναν υγιεινό για την καρδιά τρόπο ζωής και φάρμακα. Ωστόσο, τι είναι αυτό που συνδέει τι νόσο με το αλκοόλ και γιατί επηρεάζει περισσότερο το ένα από τα δυο φύλα.

Γυναίκες και αλκοόλ
Αν και ιστορικά, η κατανάλωση αλκοόλ ήταν πάντοτε υψηλότερη μεταξύ των ανδρών, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια σταθερή αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ μεταξύ των γυναικών. Μια μελέτη μάλιστα που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο στο JAMA Network Open, έδειξε ότι ο αριθμός των θανάτων που σχετίζονται με το αλκοόλ μεταξύ των γυναικών αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι μεταξύ των ανδρών, ιδίως για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, ιδίως αν ληφθούν υπόψη οι βιολογικοί παράγοντες που καθιστούν τις γυναίκες πιο ευάλωτες στις δυσμενείς επιπτώσεις του αλκοόλ.

Οι γυναίκες λοιπόν φαίνεται ότι τείνουν να καταγράφουν υψηλότερα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα τους, ταχύτερα από ό,τι οι άνδρες, ακόμα και όταν καταναλώνουν την ίδια ποσότητα αλκοόλ. Η διαφορά αυτή οφείλεται σε διαφορές στη σύνθεση του σώματος, στο μεταβολισμό και στη δραστηριότητα των ενζύμων. Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε ηπατική βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ και άλλες επιπλοκές στην υγεία σε χαμηλότερα επίπεδα κατανάλωσης.

Πόσο επικίνδυνο είναι το αλκοόλ για μια γυναίκα;

Το αλκοόλ μπορεί να έχει βαθύτερο αντίκτυπο στην καρδιαγγειακή υγεία των γυναικών. Οι έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής νόσου στις γυναίκες. Αυτή η αυξημένη ευπάθεια μπορεί να αποδοθεί σε ορμονικές διαφορές, ιδίως στα επίπεδα οιστρογόνων, τα οποία διαδραματίζουν προστατευτικό ρόλο στην καρδιαγγειακή υγεία. Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ εγκυμονεί μοναδικούς κινδύνους για την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να διαταράξει τον εμμηνορροϊκό κύκλο, να αυξήσει τον κίνδυνο υπογονιμότητας και να συμβάλει σε επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως οι εμβρυϊκές διαταραχές του φάσματος του αλκοόλ. Επίσης, οι γυναίκες που πίνουν πολύ αλκοόλ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν πίνουν καθόλου.

Πέρα όμως από τη σωματική υγεία, η κατάχρηση αλκοόλ μεταξύ των γυναικών μπορεί να έχει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι η εξάρτηση από το αλκοόλ και οι συναφείς διαταραχές συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, ενδοοικογενειακής βίας και προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των γυναικών. Το στίγμα που περιβάλλει τη χρήση αλκοόλ από τις γυναίκες, οδηγεί επίσης συχνά σε απροθυμία αναζήτησης βοήθειας, γεγονός που επιδεινώνει το πρόβλημα.

Καταστροφικές συνέπειες για όλους
Στον πυρήνα του, το αλκοόλ λειτουργεί ως καταλύτης για μια σειρά από επιπλοκές στην υγεία, ανεξαρτήτως φύλου, από τις σωματικές παθήσεις έως τις προκλήσεις για την ψυχική υγεία. Ακόμα και αν οι γυναίκες και οι άνδρες είναι διαφορετικά κατασκευασμένοι, η κατανάλωση αλκοόλ δεν παύει να τους επηρεάζει καταστροφικά. Ωστόσο, ακόμα και αν οι γυναίκες αντιμετωπίζουν ξεχωριστές ευπάθειες που ενισχύονται από βιολογικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς παράγοντες, υπάρχει λύση. Αν λοιπόν κάποιος ή κάποια σταματήσει απλά να πίνει, τότε μεγάλο μέρος των κινδύνων θα μπορούσε να αντιστραφεί, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, εξηγώντας μάλιστα ότι ο βαθμός βελτίωσης θα εξαρτηθεί από την ηλικία του ατόμου και τον αριθμό των ετών κατανάλωσης αλκοόλ.