Η παλαίωση ενός κρασιού δίχως αμφιβολία έχει μεγάλη επίδραση στο άρωμα και την γεύση ενός κρασιού και για τον λόγο αυτό αμέτρητα εκατομμύρια φιαλών αφήνονται να παλαιώσουν στα κελάρια όλου του κόσμου. Κάποιοι θα συμπλήρωναν “και του έξω κόσμου” αφού μπουκάλια –και μάλιστα του μυθικού Petrus!- έχουν ταξιδέψει ως το διάστημα προκειμένου να μελετηθεί η επίδραση της έλλειψης βαρύτητας στο κρασί. Εντάξει, αυτό ακούγεται προς το παρόν λίγο υπερβολικό, όμως ο “κάτω κόσμος” καθόλου, ιδιαίτερα αν ο χαρακτηρισμός δεν αναφέρεται στον Αδη αλλά στον βυθό της θάλασσας!
Ολα ξεκίνησαν το 2010, όταν δύτες ανακάλυψαν το ναυάγιο μιας σκούνας έξω από το Meriehamn του Φιλανδικού αρχιπελάγους και ανέσυραν από το αμπάρι του 168 φιάλες Σαμπάνιας. Αν και τα κρασιά ήταν ηλικίας 170 ετών, οι σταθερές, χαμηλές θερμοκρασίες 2-4º C της Βαλτικής και το σκοτάδι που επικρατούσε στα -50 μέτρα τα διατήρησαν ζωντανά και φρέσκα, επιτρέποντας μάλιστα σε κάποια από αυτά να δημοπρατηθούν σε τιμές-ρεκόρ για Σαμπάνιες που έφτασαν τα €30.000 ανά φιάλη!
Εκτός από πηγή κέρδους όμως, αυτή η μοναδική περίπτωση αποτέλεσε και πηγή έμπνευσης για πολλά οινοποιεία, ώστε να ξεκινήσουν τις δικές τους προσπάθειες με πρωταρχικό στόχο να ανακαλύψουν την επίδραση της θάλασσας στην εξέλιξη ενός κρασιού. Από τον οίκο Veuve Clicquot που βύθισε της Σαμπάνιες του στην Βαλτική και τη δική μας “Γαία” που επέλεξε τον βυθό της Σαντορίνης για τον δικό της Θαλασσίτη, έως το Αργεντίνικο οινοποιείο Wapisa που σίγουρα παραξένεψε τους πιγκουίνους βυθίζοντας το Malbec της στα παγωμένα νερά της Παταγονίας, η περιέργεια και η γοητεία της θαλάσσιας παλαίωσης είναι αρκετή προκειμένου να υπερκεράσει τις δυσκολίες του εγχειρήματος.
Και οι τελευταίες δεν είναι διόλου λίγες. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε την πίεση που δεν είναι καθόλου φιλική με τις φιάλες και τους φελλούς, τα σημαντικά καταδυτικά έξοδα, τις γραφειοκρατικές δυσκολίες προκειμένου να “χρησιμοποιηθεί” η …δημόσιας ιδιοκτησίας θάλασσα, τον κίνδυνο κλοπής και την απώλεια φιαλών από τυχόν ακραία φαινόμενα.
Το οινοποιείο Φοίβος αποφάσισε να πάρει όλα τα παραπάνω ρίσκα προκειμένου να επιτρέψει στην ξηρή Μαυροδάφνη του να δεχθεί την επίδραση τής αρκετά σταθερής θερμοκρασίας, της απουσίας οξυγόνου και του περιορισμένου φωτός που απαντώνται στα 22 μέτρα, αλλά και των κινήσεων της θάλασσας που δημιουργούν …συμπαντικές δονήσεις. Ομως ο παραγωγός από το Ληξούρι Κεφαλονιάς αποφάσισε να πάει τη σχέση του με το νερό ένα βήμα παραπέρα, βυθίζοντας κάποιες από τις φιάλες και σε τσιμεντένιες δεξαμενές μέσα στο οινοποιείο!
Πεντάγραμμο για όλες αυτές τις οινικές ραψωδίες αποτέλεσε το Ραψωδία, μια Μαυροδάφνη που οινοποιήθηκε σε αμφορείς 100 και 250 λίτρων. “Αρχαιότροπα” όπως διατείνεται ο Φοίβος Ορκόπουλος, ο οποίος μάλιστα φρόντισε να υποστηρίξει περαιτέρω τον υπέροχο ποιητικό του όρο με την προσθήκη ξύλου κέδρου και μυρτιάς μέσα στα πιθάρια κατά το στάδιο της ζύμωσης! Αφού οι μόλις 1.250 φιάλες από την εσοδεία του 2015 σφραγίστηκαν και κερώθηκαν για περισσότερη ασφάλεια, μοιράστηκαν μεταξύ κελαριού, τσιμεντένιας δεξαμενής και βυθού.
Πριν λίγο καιρό ο παραγωγός μού έστειλε τον σπάνιο καρπό αυτού του εγχειρήματος και δεν μπορώ παρά να τον ευχαριστήσω γι’ αυτή τη μοναδική γευσιγνωστική (και όχι μόνο) εμπειρία που μου προσέφερε.
Μετά το προσεκτικό άνοιγμα και την μετάγγιση των κρασιών η αρχή έγινε με το Rhapsody Amphora Cellar 2015. Η πιο “συμβατική” εκδοχή είναι σχετικά εξωστρεφής, με τη μύτη να παρουσιάζεται αρκετά ώριμη και γήινη, θυμίζοντας βρεγμένο χώμα, πίσσα, καραμέλα και αποξηραμένα φρούτα. Το στόμα είναι μαλακό και ισορροπημένο, με τα αρώματα των βοτάνων να είναι αυτά που κυριαρχούν.
Η μετάβαση στο Rhapsody Amphora Fresh Water 2015 βάζει πολύ διαφορετικές συγκινήσεις στο ποτήρι. Βυθισμένο για 6 χρόνια σε μια τσιμεντένια δεξαμενή γεμάτη με γλυκό νερό, είναι κλειστό σαν στρείδι στη μύτη! Η υπομονή πάντως αποζημιώνεται αφού σιγά-σιγά αποκαλύπτει ένα πολύ πιο φρέσκο μπουκέτο βιολέτας και γλυκού φραγκοστάφυλου. Το στόμα είναι πιο ελαφρύ και όξινο, όμως η αίσθηση είναι περισσότερο βελούδινη και λιγότερο μαλακή, αφού εδώ υπάρχει μια ποιοτικότερη διάσταση στην έλλειψη της στυφάδας. Παρόλα αυτά η ζωντάνια και το σπαρταριστό φρούτο του θα το οδηγήσουν στην κορύφωσή του μετά το 2028.
Η αλατότητα πιπιλίζεται σαν καραμέλα όταν το θέμα υποθαλάσσια παλαίωση ανοίγει, ωστόσο αν κανείς περιμένει μια υφάλμυρη αίσθηση από το Rhapsody Amphora Undersea 2015 δεν θα τη βρει. Ή τουλάχιστον εγώ δεν τη βρήκα. Ομως βρήκα μια πιο βαριά, βαθειά λουλουδάτη κυριαρχία ιβίσκου, ένα πλουσιότερο σώμα και έναν χαρακτήρα ανάμεσα στα δύο προηγούμενα κρασιά.
Ισως κάποιος αναρωτηθεί “γιατί το βυθισμένο Rhapsody” δεν είναι ακόμα πιο φίνο και βελούδινο από το Fresh Water. Ισως ο λόγος πρέπει να αναζητηθεί σε εξω-οινικούς παράγοντες, αφού μετά από καταγγελία το λιμενικό ανέλκυσε την παλέτα επιτρέποντας στo Undersea να δεχθεί την ευεργετική επίδραση του νερού για μόλις 3 χρόνια! Ο Φοίβος Ορκόπουλος αθωώθηκε πανηγυρικά στο δικαστήριο για το “έγκλημά” του, ωστόσο φαντάζομαι ότι ίσως να μην έχει διάθεση για νέα προσπάθεια στο μέλλον. Πάντως ακόμα και αν η υπόθεσή μου ισχύσει, ο παραγωγός από το Ληξούρι θα έχει βρει στο πρόσωπο του νερού έναν σύμμαχο που θα καταστήσει τη Ραψωδία του ακόμα πιο μαγευτική. Εστω και αυτός ο σύμμαχος είναι …γλυκός!
