Βαρουφάκης στη Δανάη: «Αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες»

Την προσωπικότητα του Γιάνη Βαρουφάκη «σκιαγραφεί» ο δημοσιογράφος Ian Parker στο φημισμένο περιοδικό New Yorker.

Σε ένα εκτενέστατο κείμενο, ο αρθογράφος παρακολουθεί από πολύ κοντά την πορεία του τέως υπουργού Οικονομικών από την Αμερική στην Ελλάδα και προσπαθεί να εξηγήσει την προσωπικότητά του, αλλά και τις πολιτικές που τον οδήγησαν να είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα πολιτικά πρόσωπα στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια

Το άρθρο ξεκινά το βράδυ της 4ης Ιουλίου, τη νύχτα πριν το δημοψήφισμα. Όπως αναφέρεται, ο κ. Βαρουφάκης καθόταν ήσυχος σε ένα ρεστοράν της Αθήνας, φορώντας ένα T-shirt με το διάγραμμα της πολιτείας του Τέξας, στο πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας του οποίου, το Όστιν, ήταν καθηγητής.

Μετά από μήνες σε σκληρές διαπραγματεύσεις, ήταν πια ήρεμος και σε καλή φόρμα. Κατά την άποψη του αρθρογράφου, η πίστη του Βαρουφάκη ήταν ότι θα επικρατούσε το «ναι», κάτι που θα τον οδηγούσε σε παραίτηση και θα τον απάλλασσε από την υποχρέωση να συνεχίσει τις επαφές στις Βρυξέλλες και τις δύσκολες ώρες με τους άλλους υπουργούς Οικονομικών.

Στο ρεστοράν βρισκόταν με τη σύζυγό του, Δανάη Στράτου και το φίλο του Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, ο οποίος λειτουργούσε ως άμισθος σύμβουλος μιας άτυπης διεθνούς ομάδας που συμπεριλάμβανε και τον Τζέφρεϊ Σακς, έναν οικονομολόγο από το πανεπιστήμιο Κολούμπια. Ο τελευταίος ήταν και ο πιο ισχυρός υποστηρικτής της θέσης του Βαρουφάκη ότι, αν δεν επιτύχει μείωση του χρέους, η χώρα θα πρέπει να οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Από το τραπέζι πέρασε για ένα σύντομο χαιρετισμό και ο Αριστείδης Μπαλτάς, ο υπουργός Παιδείας της Ελλάδας, με τον οποίον είχε μια σύντομη, αλλά εγκάρδια συνομιλία.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, «στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, οι διαπραγματεύσεις είχαν καταρρεύσει και ο Τσίπρας είχε οδηγήσει τη χώρα σε δημοψήφισμα. Στις 28 Ιουνίου, η ΕΚΤ δεν αύξησε τον ELA και οι ελληνικές τράπεζες έμειναν σχεδόν χωρίς ρευστό. Την Κυριακή ο Βαρουφάκης προχώρησε σε μία κίνηση που ο ίδιος ονόμασε έναν "τραγικό μηχανισμό", την επιβολή των capital controls. Την επόμενη νύχτα, είπε στη Δανάη Στράτου, επιστρέφοντας στο σπίτι: "Αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες"». Ή, όπως γράφει ακριβώς το κείμενο, με την τυπική αγγλική φράση: «Ηoney, I just shut the banks».

Στη συνέχεια το κείμενο κάνει μία λεπτομερή αναφορά σε όσα γίνονταν στη χώρα μας εκείνες τις ημέρες. «Οι Έλληνες μπορούσαν να παίρνουν μόλις 60 ευρώ την ημέρα από τα ΑΤΜ και μία βυθισμένη οικονομία βυθιζόταν ακόμα περισσότερο. Η κυβέρνηση έκανε μυστικά σχέδια για ένα δεύτερο νόμισμα στη μορφή των ΙΟU. Τρεις ημέρες μετά την αδυναμία πληρωμής της δόσης στο ΔΝΤ, ο Kλάους Ρέγκλινγκ ειδοποίησε τον Βαρουφάκη ότι ο ΕFSF θα μπορούσε να ζητήσει πίσω τα χρήματά του. Η απάντηση του Βαρουφάκη θυμισε κάτι από τον Λεωνίδα, το βασιλιά της Σπάρτης: "Molon labe" ή αλλιώς "Έλα να τα πάρεις"».

«Μετά από μήνες στο κέντρο του παγκόσμιου πολιτικού θεάματος, ο Βαρουφάκης κρατάει για τον εαυτό του τον τίτλο του αντισυμβατικού. Στο τραπέζι εκείνο το βράδυ διηγήθηκε μια ιστορία για ένα βουλευτή από το κόμμα της Μέρκελ που του είχε πει: "Ξέρω ότι είσαι άθεος, αλλά θα προσευχηθώ για σένα"».

Λίγο μετά μίλησε με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο για το τι θα γίνει αν ψηφιστεί "ναι" και, όταν το έκλεισε, είπε: "Τα έξυπνα παιδιά στου Μαξίμου θα παραμείνουν στις καρέκλες της εξουσίας και δεν θα τις αφήσουν". Παρ' όλα αυτά όλοι στο τραπέζι, με πρώτο τον Γκάλμπρεϊθ, πίστευαν ότι θα υπερίσχυε το "όχι". Ο Βαρουφάκης δεν έδειχνε να ανησυχεί, "αύριο το βράδυ θα ταξιδεύω προς το ηλιοβασίλεμα" είπε στην παρέα. Και λίγο μετά όλοι μαζί τσουγκρίζοντας τα ποτήρια τους ανέφεραν τη γνωστή φράση του Τσε "Hasta la victoria siempre ! " και η παρέα χαλάρωσε μέσα σε γέλια».

Έπειτα από μια αναδρομή στην πορεία της Ελλάδας προς την οικονομική κρίση, αλλά και πλείστες αναφορές στο προσωπικό «στόρι» του Γιάνη Βαρουφάκη, το άρθρο αναφέρει πως ήταν ο πρώτος που έβαλε στο τραπέζι την έννοια της πτώχευσης και του Grexit, με όποιο καταστροφικό αποτέλεσμα θα είχε αυτό για την Ευρώπη. 

Ακολουθούν στιγμές όπως το δημοσίευμα στο Paris Match που σχολιάστηκε τόσο πολύ στην Ελλάδα, αλλά και σκληρές συναντήσεις στα Eurogroup, όπου από ένα σημείο και μετά βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση, με πολλούς εχθρούς ανάμεσα στους υπουργούς Οικονομικών των χωρών της Ευρωζώνης, αλλά και κάποιους φίλους, όπως τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών, Μισέλ Σαπέν, για τον οποίον αναφέρει ότι «είμαστε σαν αδέλφια».

Οι μήνες που μεσολάβησαν ήταν δύσκολοι για τον Έλληνα υπουργό, καθώς όλοι ακολουθούσαν τη δική τους ατζέντα, χωρίς να θέλει κανείς να πάρει μια ουσιαστική απόφαση για το ελληνικό πρόβλημα. Παράλληλα, ο ίδιος ετοιμάζει ένα Plan B σε περίπτωση Grexit, όμως ο Τσίπρας το απορρίπτει.

Το Eurogroup στη Ρίγα της Λετονίας ήταν ένα καθοριστικό σημείο, καθώς εκεί ο Βαρουφάκης βγήκε εκτός παιχνιδιού της διαπραγμάτευσης. Είναι η αρχή του τέλους για τον ίδιο στο υπουργείο του. «Αν συνέχιζα μπορεί να έκανα πολύ κακό στον Τσίπρα» λέει ο ίδιος.

Στις 25 Ιουνίου δόθηκε στην Ελλάδα ένα τελεσίγραφο που δεν μπορούσε να δεχθεί. Η Ελλάδα οδηγείται σε δημοψήφισμα. Και χωρίς να δοθεί μια παράταση στο πρόγραμμα που έληγε στις 30 Ιουνίου, ήταν αναγκασμένος να κλείσει τις τράπεζες, για να τις προστατέψει.

Το βράδυ όταν βγήκε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο Βαρουφάκης πήγε στο Μαξίμου και είδε τον Τσίπρα. «Βάλε με ξανά ή άλλαξέ με» του είπε. Όμως, τίποτα δεν έγινε και ο Βαρουφάκης το επόμενο πρωί υπέβαλε την παραίτησή του. Παρά το γεγονός ότι διαφωνεί κάθετα με τη νέα συμφωνία, ψήφισε «ναι» στη δεύτερη ψηφοφορία, για να στηρίξει την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Τσίπρα.

Και το δημοσίευμα κλείνει με το τι του έμεινε απ' όλη αυτή την πορεία και την παραίτηση. Η απάντηση του κ. Βαρουφάκη είναι χαρακτηριστική: «Μπορώ να διαγράψω το τηλέφωνο του Σόιμπλε από το κινητό μου. Σε προσωπικό επίπεδο μου είναι συμπαθής. Είναι ένας άνθρωπος που έχει ένα όραμα. Ένα λάθος όραμα όμως. Αλλά το πιστεύει. Και έχει αρχές. Εκτιμώ τους πολιτικούς που είναι πιστοί στις αρχές τους».