Πρώτη κατοικία: Τα «δώρα» των Ευρωπαίων για τις υποχωρήσεις της κυβέρνησης στο νέο νόμο Κατσέλη

Με την εκταμίευση των 970 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων στο Eurogroup της προσεχούς Παρασκευής 5 Απριλίου και με την ακύρωση της προγραμματισμένης για αυτή την εβδομάδα επίσκεψης των υψηλόβαθμων τεχνοκρατών των θεσμών στην Αθήνα προτίθενται να ανταμείψουν οι Ευρωπαίοι τις τεράστιες υποχωρήσεις της κυβέρνησης στο διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη.

Αντί για τους επικεφαλής των ελεγκτών των δανειστών, θα βρεθούν στη χώρα μας από μεθαύριο μόνο τα τεχνικά κλιμάκια, τα οποία θα ξεκινήσουν σε χαμηλούς τόνους τις διαβουλεύσεις για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Οι συζητήσεις σχετικά με τις υπουργικές αποφάσεις που πρέπει να εκδοθούν, για να τεθεί σε εφαρμογή το νέο σχήμα προστασίας της πρώτης κατοικίας, αναμένεται να διεξαχθούν κυρίως μέσω τηλεδιασκέψεων.

Όπως ανέφεραν στο protothema.gr καλά πληροφορημένες πηγές, οι επικεφαλής των τεχνοκρατών των θεσμών ετοιμάζουν μια θετική για την Ελλάδα έκθεση, η οποία θα επιβεβαιώνει ότι οι διατάξεις που ψηφίστηκαν χθες στη Βουλή (συγκεντρώνοντας, μάλιστα, 194 ψήφους υπέρ) για την προστασία της πρώτης κατοικίας καλύπτουν τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων και ότι η δεύτερη μεταμνημονιακή αξιολόγηση ολοκληρώθηκε επιτυχώς. Βασιζόμενο στην έκθεση αυτή, το Eurogroup θα μπορέσει να δώσει την προσεχή Παρασκευή στο Βουκουρέστι το «πράσινο φως» για να αποδοθούν στην Ελλάδα τα 970 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων.

Η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα ανοίξει τον δρόμο για την πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανειακών υποχρεώσεων της Ελλάδας προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), για την τρίτη φετινή έξοδο του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές περί τα μέσα Απριλίου και για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Standard & Poor's (πιθανότατα κατά μία βαθμίδα, σε ΒΒ- από Β) στις 26 Απριλίου. Επιπλέον, η κυβέρνηση περιμένει εδώ και καιρό να εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης, ώστε να καταθέσει στη Βουλή τη νέα ρύθμιση για την εξόφληση οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως 120 δόσεις.

Οι θεσμοί κάνουν άλλο ένα «δώρο» στην κυβέρνηση, αναβάλλοντας για τις αρχές Μαΐου την επίσκεψη των υψηλόβαθμων τεχνοκρατών τους στην Αθήνα, η οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί για μεθαύριο, Δευτέρα. Η αποστολή αυτή επρόκειτο να έχει ως βασικό αντικείμενο να πιέσει για το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων στο διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη και να ξεκινήσει την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Εφόσον οι νέες διατάξεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας ψηφίστηκαν και είναι «κομμένες και ραμμένες» στα μέτρα των ευρωπαϊκών θεσμών, η έλευση του Ντέκλαν Κοστέλο από την Κομισιόν και των ομολόγων του από τους υπόλοιπους θεσμούς κρίθηκε περιττή.

Η αυλαία της 3ης αξιολόγησης θα ανοίξει σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων και οι διαβουλεύσεις σχετικά με τις υπουργικές αποφάσεις που θα ρυθμίζουν σειρά κρίσιμων ζητημάτων για την ενεργοποίηση του νέου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας έως τις 30 Απριλίου θα διεξαχούν κυρίως μέσω τηλεδιασκέψεων.

Οι 3 μεγάλες υποχωρήσεις για την Α΄ κατοικία

Από τις κορώνες περί κατάθεσης του νέου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας στη Βουλή χωρίς την έγκριση των δανειστών, η κυβέρνηση πέρασε μέσα σε 10 ημέρες στη συνθηκολόγηση, καταλήγοντας σε ένα πλέγμα διατάξεων που καλύπτει πρωτίστως όχι τους δανειολήπτες, αλλά τις ανησυχίες που είχαν εκφράσει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί.

Το νέο πλαίσιο αφήνει ακάλυπτους τουλάχιστον 4 στους 10 «κόκκινους» δανειολήπτες, καθώς η κυβέρνηση έκανε τρεις κομβικές υποχωρήσεις, προκειμένου να ικανοποιήσει τους Ευρωπαίους και να μην αναβληθεί για τρίτη φορά η επιστροφή των κερδών από τα ομόλογα:

1. Περιόρισε με «νομοτεχνική βελτίωση» της τελευταίας στιγμής από τα 130.000 στα 100.000 ευρώ το ανώτατο όριο οφειλών για τα επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη πρώτης κατοικίας.

2. Έθεσε χαμηλότερο όριο αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας για τα επαγγελματικά δάνεια, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες δανείων: 175.000 ευρώ, έναντι 250.000 ευρώ.

3. Αποδέχθηκε τη δραστική μείωση του ορίου καταθέσεων στις 15.000 ευρώ, έναντι πρόβλεψης για 65.000 ευρώ στο αρχικό σχέδιο που είχε συμφωνήσει με τις τράπεζες. Επιπλέον, η συνολική αξία για τα υπόλοιπα ακίνητα, πλην Α΄ κατοικίας, και για τα μεταφορικά μέσα δεν πρέπει να ξεπερνά τις 80.000 ευρώ για οφειλές άνω των 20.000 ευρώ, ενώ η κυβέρνηση είχε βάλει τον πήχη σε υπερτριπλάσιο ύψος, στις 260.000 ευρώ.

Κατόπιν αυτών, περιορίστηκε σημαντικά η περίμετρος των δανειοληπτών που καλύπτονται από το νέο πλαίσιο: ενώ η αρχική συμφωνία κυβέρνησης-τραπεζών υπολογίζεται ότι παρείχε ομπρέλα προστασίας σε 200.000 δανειολήπτες και σε δάνεια συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ, τελικά οι διατάξεις που ψηφίστηκαν στη Βουλή καλύπτουν κάτω από 140.000 δανειολήπτες και λιγότερα από 10 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων.