Νίκος Σκαράκης, το πρώτο «κανόνι» στο real estate

Πριν από λίγους μήνες το ταξίδι Χανιά - Λονδίνο ήταν μία από τις πιο συνηθισμένες μετακινήσεις του επιχειρηματία κ. Νίκου Σκαράκη. Οι προετοιμασίες που είχε ξεκινήσει πριν από το καλοκαίρι για την εισαγωγή των μετοχών της «Hellenic Homes» στη λονδρέζικη αγορά Plus απαιτούσαν τακτικές επαφές στη βρετανική πρωτεύουσα, χωρίς μέχρι τότε να προμηνύει τίποτα την καταιγίδα που ερχόταν.

Σχεδόν έξι μήνες μετά, όχι μόνο έχει εγκαταλείψει τα σχέδια εισόδου της στη διεθνή αγορά αλλά η επιχείρηση του Κρητικού επιχειρηματία προσπαθεί να περισώσει ό,τι έχει και δεν έχει από την πρωτοφανή πίεση που ασκεί η μείωση έως και 60% των πωλήσεων στον τομέα της παραθεριστικής κατοικίας και τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που προκαλεί στη λειτουργία τής «Hellenic Homes».

H μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία οικιστικών αναπτύξεων και πολυτελών κατοικιών με έδρα τα Χανιά είδε τις μετοχές της να κατρακυλούν τους τελευταίους τρεις μήνες όταν συμβόλαια προπώλησης κατοικιών ακυρώνονταν το ένα μετά το άλλο, με αποτέλεσμα μέχρι τα τέλη του χρόνου να πουληθούν τουλάχιστον 30 σπίτια λιγότερα.

Η επιχείρηση του κ. Σκαράκη και της συζύγου του Κατερίνας, που μεσουράνησε τα προηγούμενα έξι χρόνια, πουλώντας σε Δυτικοευρωπαίους και Ελληνες περισσότερες από 500 κατοικίες στην περιοχή της Κρήτης, είδε μέσα σε λίγους μήνες τα όνειρά της να ξεθωριάζουν μπροστά στην αβεβαιότητα και στην κατακόρυφη μείωση της αγοραστικής δύναμης που προκαλεί η ύφεση στην αγορά των ακινήτων.

60 εκατ. ευρώ τα ακίνητα, 33 εκατ. ευρώ τα δάνεια

Κάθε χρόνο η «Hellenic Homes» πουλούσε περισσότερα από 100 σπίτια, ενώ πέρυσι (από τον Οκτώβριο και μετά) με δυσκολία πουλήθηκαν 60 κατοικίες, με αποτέλεσμα να επιδεινωθούν τα οικονομικά προβλήματα και σήμερα η εταιρεία να είναι εκτεθειμένη σε συνολικό δανεισμό ύψους 33 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 25 εκατ. ευρώ αφορούν τραπεζικές υποχρεώσεις.

Εδώ και λίγους μήνες η επιχείρηση αναζητεί επειγόντως χείρα βοηθείας σε τράπεζες και θεσμικούς επενδυτές και, σύμφωνα με πληροφορίες, οι συζητήσεις με υποψήφιους ενδιαφερόμενους για προαγορές κατοικιών και μεταβίβαση πακέτου μετοχών συνεχίζονται, παρά το γεγονός ότι η συγκυρία κάθε άλλο από ευνοϊκή μπορεί να χαρακτηριστεί.

Πριν από λίγες εβδομάδες η κρητική εταιρεία υπέβαλε προληπτικά αίτηση υπαγωγής της στο άρθρο 99 για προστασία από τους πιστωτές της, καθώς η πτώση της ζήτησης σε συνδυασμό με τους επαχθείς όρους χρηματοδότησης των τραπεζών επιτείνουν τα προβλήματα ρευστότητας και καθιστούν δυσκολότερη την αντιμετώπιση των υποχρεώσεων. Το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες με σκοπό τη μετατροπή του δανεισμού της από βραχυπρόθεσμο σε μακροπρόθεσμο, καθώς η αξία των ακινήτων της «Hellenic Homes» υπολογίζεται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ και είναι σαφώς μεγαλύτερη από το ύψος των υποχρεώσεών της.

Παγώνουν οι επενδύσεις

Το σχέδιο που επεξεργάστηκε για λογαριασμό της εξειδικευμένη εταιρεία συμβούλων προβλέπει ότι το 2009 η «Hellenic Homes» θα παγώσει τις νέες επενδύσεις και θα βγει στην αγορά  με τις 100 απούλητες κατοικίες που κατασκευάστηκαν το προηγούμενο διάστημα. Το θέμα φυσικά είναι από πού θα προέλθουν οι αγοραστές.

Πριν από λίγους μήνες που οι Βρετανοί επενδυτές αποφάσισαν να αναβάλουν τα επενδυτικά τους σχέδια για την Ελλάδα στον τομέα της παραθεριστικής κατοικίας, η «Hellenic Homes» είχε ακουμπήσει στο μαξιλάρι των Σκανδιναβών, των Ρώσων και των Ελλήνων. Δυστυχώς όμως τα πλοκάμια της οικονομικής κρίσης και η αβεβαιότητα του τραπεζικού συστήματος που έκοψαν μαχαίρι τα στεγαστικά δάνεια έκαναν ακόμα και αυτούς να της γυρίσουν την πλάτη.

«Από τον Οκτώβριο είδαμε τις ακυρώσεις παραθεριστικών συγκροτημάτων να πέφτουν βροχή. Ματαιώθηκαν αγορές από βίλες αξίας 1,2 εκατ. ευρώ που προορίζονταν για Ρώσους μέχρι διαμερίσματα 100.000 ευρώ από Ελληνες και άλλους αγοραστές», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Σκαράκης.

Σύμφωνα με τα πιο απαισιόδοξα σενάρια, όπως τουλάχιστον αποτυπώνονται στο σχέδιο που έχει εκπονήσει η εταιρεία συμβούλων, ο πήχης των πωλήσεων για φέτος χαμηλώνει στις 25 κατοικίες, γεγονός που δείχνει την κατεύθυνση της αγοράς αλλά και το βάθος της κρίσης που δεν αναμένεται να ξεπεραστεί -σύμφωνα με τους αναλυτές- πριν από τα μέσα του 2010. Εως τότε όμως είναι αβέβαιο πόσες εταιρείες θα καταφέρουν να αντέξουν, καθώς στην αγορά υπάρχουν πάντα και οι απρόβλεπτοι παράγοντες.

Ο πλειστηριασμός και η περιπέτεια της Καρπάθου

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η «Hellenic Homes» μπήκε σε μεγάλες περιπέτειες και με την ανάληψη της κατασκευής ιδιωτικής επένδυσης στην Κάρπαθο (από τα πρώτα έργα εκτός της Κρήτης), με αποτέλεσμα να εγγράφει ήδη ζημίες ύψους 2 εκατ. ευρώ.

Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 9 εκατ. ευρώ, αφορούσε την κατασκευή ξενοδοχειακής μονάδας τεσσάρων αστέρων και δυναμικότητας  228 κλινών, όμως οι ιδιοκτήτες της (ο διευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας του νησιού και ένας καθηγητής λυκείου) έχουν προφυλακιστεί με την κατηγορία της υπεξαίρεσης ποσού 5 εκατ. ευρώ. Σήμερα το ακίνητο, για το οποίο η κρητική εταιρεία είχε ολοκληρώσει περίπου το 40% των οικοδομικών εργασιών, έχει βγει σε πλειστηριασμό.      

Aπό διακοσμητής βιτρινών, developer στο γραφείο του Ελευθερίου Βενιζέλου!

Ο κ. Σκαράκης ξεκίνησε ως διακοσμητής βιτρινών, αργότερα έγινε ιδιοκτήτης καταστημάτων ένδυσης και βιολογικών προϊόντων, αλλά το δυνατό του χαρτί αποδείχτηκαν οι επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων. Στην αγορά μπήκε το 2003 και το πρώτο του γραφείο ήταν σε ένα ενετικό διώροφο κτίσμα, που για τους Κρητικούς αποτελεί εθνικό μνημείο, καθώς παλιά φιλοξενούσε το δικηγορικό γραφείο του Ελευθέριου Βενιζέλου.

Γέννημα-θρέμμα Κρητικός, με σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και στην Αρχιτεκτονική Σχεδίου, ο 44χρονος Χανιώτης με το αθλητικό παράστημα και το χαμόγελο στα χείλη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το πρότυπο ανάπτυξης στον τομέα της παραθεριστικής κατοικίας, βάζοντας  τα γυαλιά σε πανίσχυρους ομίλους τουριστικών συγκροτημάτων που κάνουν ό,τι και εκείνος: αγοράζουν οικόπεδα με πανοραμική θέα και χτίζουν σπίτια που πουλούν σε Ευρωπαίους και Ελληνες, που ονειρεύονται μια εξοχική ή μόνιμη κατοικία με φόντο το γαλάζιο της θάλασσας και το πράσινο των κρητικών πεδιάδων.

Με μετοχικό κεφάλαιο 20 εκατ. δρχ. και με μαγιά περίπου 20 στρέμματα οικοπέδων που είχαν αγοραστεί από τον κ. Σκαράκη στην ενδοχώρα των Χανίων και σε γύρω χωριά (Ξαμουδοχώρι, Αλμυρίδα, Μεσηλά και Γαλατά), θα δημιουργηθούν οι πρώτες οικιστικές αναπτύξεις, που απευθύνονταν κατά βάση σε ντόπιους.

Η business πήγε καλά και η επιχείρηση των τεσσάρων ατόμων μεγάλωσε. Τα τέσσερα άτομα προσωπικό έφτασαν τα 100 και μαζί με τα συνεργεία των εργολάβων τα 1.500. Τον πρώτο χρόνο πουλήθηκαν 33 σπίτια και από το 2005 και μετά η επιχείρηση πουλούσε περισσότερες από 100 κατοικίες τον χρόνο, με αγοραστές κυρίως Ευρωπαίους - Βρετανούς, Γερμανούς, Γάλλους, Ιταλούς, Σκανδιναβούς και Ρώσους.

Το μυστικό της εταιρείας ήταν ότι οργανώθηκε πολύ γρήγορα, απέκτησε ένα ισχυρό δίκτυο πωλήσεων στην Κρήτη και δεν άργησε να ξεχωρίσει στην κατασκευή και πώληση ακινήτων. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να αποσπάσει σημαντικές διεθνείς διακρίσεις (στον τομέα του αρχιτεκτονικού σχεδίου, του καλύτερου ακινήτου και της καλύτερης αναπαλαίωσης), στο πλαίσιο του θεσμού «International Property Awards», που είναι γνωστά και ως τα Οσκαρ της αγοράς του real estate.

Από το επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 60 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρονιάς, η «Hellenic Homes» έχει υλοποιήσει περίπου τη μισή επένδυση, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την κατασκευή συγκροτήματος 56 εξοχικών στα Νωπήγια Κισσάμου, που έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, και τη δημιουργία ανάλογου συγκροτήματος με 30 παραθεριστικές κατοικίες στον Πύργο Ψηλονέρου στον Δήμο Πλατανιάς Χανίων. Αναβάλλεται επ’ αόριστον το σχεδιαζόμενο συγκρότημα 24 παραθεριστικών κατοικιών στην περιοχή της Αλμυρίδας, που θεωρείται ένα από τα ωραιότερα παραθαλάσσια θέρετρα των Χανίων.

«Το όνειρό μου είναι ένα ξύλινο σπίτι στον Ομαλό»

Ο κ. Σκαράκης δεν κρύβει ότι οι προτεραιότητες που βάζει στη ζωή του είναι η οικογένεια και οι δύο γιοι του, που όπως λέει δεν θεωρεί ότι νομοτελειακά θα πρέπει να κληρονομήσουν την επιχείρηση. «Δεν θα τους πιέσω να γίνουν  μηχανικοί και δεν θα τους αναγκάσω να κάνουν κάτι που δεν τους αρέσει. Αλλωστε και για μένα η επιχείρηση είναι μια δημιουργική απασχόληση που θα πάψω να την κάνω όταν εκτιμήσω ότι δεν τραβάει παραπέρα». Οπως αποκαλύπτει, το όνειρό του είναι να χτίσει ένα ξύλινο σπίτι στον Ομαλό.

Λάτρης του παραγαδιού, της κολύμβησης  και των μοτοσικλετών μεγάλου κυβισμού, δεν θα διστάσει να αποχωριστεί το δίτροχο πάθος του όταν πριν από λίγο καιρό διαπίστωσε το «ψώνιο» των παιδιών του με τις μηχανές. Μόνο καλές κουβέντες θα ακούσει κανείς και για τη σύζυγό του, με την οποία είναι μαζί τα τελευταία 20 χρόνια. «Η Κατερίνα έχει μεγάλη αντίληψη της δουλειάς. Ελέγχει τα εργοτάξια, επιμελείται τα show houses της “Hellenic Homes” και ασχολείται με όλο το έμψυχο δυναμικό της επιχείρησης.  Είναι το δεύτερο μάτι στην επιχείρηση και μια πολύ καλή μητέρα, που παρά τον φόρτο της δουλειάς έχει μεγαλώσει τα παιδιά μας χωρίς νταντάδες...».