Ο πρόωρος χαμός του σπουδαίου μουσικού και ποιητή, συνιδρυτή των «Διάφανων Κρίνων», Θάνου Ανεστόπουλου, πριν από λίγες μέρες, αποτέλεσε την αφορμή για ένα αφιέρωμα στους Έλληνες τραγουδιστές που έφησαν νωρίς από τη ζωή.
Δυστυχώς, οι τραγουδιστές που έφυγαν από τη ζωή νέοι ή λίγο μεγαλύτεροι, σίγουρα όμως πριν προλάβουν να δώσουν όλα αυτά που μπορούσαν, ήταν αρκετοί. Ένα αφιέρωμα, φόρο τιμής σ’ αυτούς, θα κάνουμε σήμερα. Λογικό είναι ότι θα αναφερθούμε σε ένα «ετερόκλητο» σύνολο, καθώς μοναδικό κριτήριο για την αναφορά τους εδώ είναι η απώλειά τους σε νεαρή ηλικία. Δεν κάνουμε επίσης εδώ καμία απολύτως κριτική στις αιτίες θανάτου τους…
Φυσικά, θέση σ’ αυτό το αφιέρωμα θα είχε ο αξέχαστος Παντελής Παντελίδης. Έχουν όμως γραφτεί τόσα πολλά γι’ αυτόν, οι μνήμες από τον άδικο χαμό του είναι πολύ νωπές, ακόμα και οι συνθήκες του θανάτου του δεν έχουν διαλευκανθεί πλήρως. Γι’ αυτό, σκεφτήκαμε να μην επεκταθούμε εδώ, ζητώντας ένα «συγγνώμη» από τους χιλιάδες θαυμαστές και θαυμάστριές του.
Δυο άλλοι τραγουδιστές που έφυγαν πολύ νέοι, σε τραγικά τροχαία δυστυχήματα, και μάλιστα την ίδια χρονιά (1980), ήταν ο Κώστας Κόλλιας και ο Δημήτρης Ζευγάς. Ένα ξεχωριστό αφιέρωμα σ’ αυτούς κάναμε στο protothema.gr στις 21/2/2016.
Ξεκινάμε το σημερινό, καταθλιπτικό μάλλον, αφιέρωμα με τον μεγάλο Νίκο Ξυλούρη, τον σπουδαίο Κρητικό μουσικό και τραγουδιστή. Γεννήθηκε στα Ανώγεια του Ρεθύμνου το 1936. Η οικογένειά του είχε μουσική παράδοση. Ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα ως λυράρης και τραγουδιστής σε γάμους και πανηγύρια της περιοχής των Ανωγείων σε ηλικία μόλις 15 ετών. Το 1969 ηχογράφησε την πρώτη του μεγάλη εμπορική επιτυχία «Ανυφαντού». Στη συνέχεια, συνεργάστηκε με μεγάλους συνθέτες μας: Μαρκόπουλος, Ξαρχάκος, Λεοντής, Κόκοτος κ.ά.
Στα χρόνια της δικτατορίας, τα τραγούδια του εξέφραζαν τις ελπίδες των Ελλήνων για καλύτερες μέρες. Θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες φωνές που ανέδειξε η χώρα μας και ο άνθρωπος που έβαλε σε νέες βάσεις και αναγέννησε το κρητικό τραγούδι. «Χτυπημένος» από τον καρκίνο, έφυγε πολύ πρόωρα από κοντά μας, στις 8 Φεβρουαρίου 1980, σκορπίζοντας θλίψη στο πανελλήνιο.
Ο Θάνος Σουγιούλ υπήρξε ένα από τα μεγάλα μουσικά ταλέντα της δεκαετίας του ’60. Ήταν γιος του μεγάλου συνθέτη Μιχάλη Σουγιούλ (Σουγιουλτζόγλου). Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1942 (πιθανότατα, υπάρχουν αναφορές και σε άλλα έτη). Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός («Το Ξύλο Βγήκε απ’ τον Παράδεισο», «Η Αλίκη στο Ναυτικό», «Κατήφορος» κ.ά.), ωστόσο σύντομα στράφηκε στη μουσική. Ήταν μέλος και «ψυχή» του συγκροτήματος “Juniors”, όπου έπαιζε κιθάρα και πλήκτρα (κυρίως). Το συγκρότημα γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο, σε ένα τραγικό τροχαίο δυστύχημα, στις 10/10/1965, στην Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας, κι ενώ κατευθύνονταν προς την Βαρυμπόμπη, σκοτώθηκε ο Θάνος Σουγιούλ, η μνηστή του, ο μάνατζερ των “Juniors” Γ. Κρασούδης και η σύζυγός του. Ο κιθαρίστας του γκρουπ Α. Καρακαντάς τραυματίστηκε σοβαρά, ωστόσο ανάρρωσε και αργότερα συνέχισε την καριέρα του.
Κι ένα απίστευτο γεγονός, άγνωστο σε πολλούς, με αφορμή την αναφορά στους “Juniors”. Ο μεγάλος κιθαρίστας Έρικ Κλάπτον βρισκόταν από το καλοκαίρι του 1965 στην Ελλάδα, μετά τη φυγή του από τους “Yardbirds”. Για κάποιο διάστημα, μαζί με τους άλλους μουσικούς, έπαιζαν στο κλαμπ “Igloo” της Φωκίωνος Νέγρη, όπου είχαν γνωριστεί με τους “Juniors”.
Στις 17/10/1965, μετά την απώλεια του Σουγιούλ και τον τραυματισμό του Α. Καρακαντά, οι υπόλοιποι “Juniors”, με μαύρα περιβραχιόνια κι ένα καινούργιο τραγούδι στη μνήμη του φίλου τους που χάθηκε άδικα, το “Lost Friend”, εμφανίζονται στην αίθουσα «Τερψιθέα» του Πειραιά. Στην κιθάρα… ο Έρικ Κλάπτον, ντυμένος στα μαύρα! Αδιάψευστος μάρτυρας η φωτογραφία που δημοσιεύουμε…
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα. Ήταν παιδί μεσοαστικής οικογένειας και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου. Σπούδασε μαθηματικά στη Θεσσαλονίκη, όπου γνωρίστηκε με τον Παντελή Δεληγιαννίδη, κιθαρίστα των “Olympians”. Δημιούργησαν το ντουέτο «Δάμων και Φιντίας» και το 1970 κυκλοφόρησαν το πρώτο τους σαρανταπεντάρι (1970). Από το 1972 ως το 1974, μαζί με τον Δεληγιαννίδη, συμμετείχαν στο συγκρότημα «Μπουρμπούλια».
Ακολούθησε συνεργασία του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο και η δημιουργία των συγκροτημάτων «Σπυριδούλα» και «Οι Απροσάρμοστοι», οι οποίοι κυκλοφόρησαν το άλμπουμ «Εν Λευκώ» (1982). Το άλμπουμ προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις. Τρία από τα τραγούδια του λογοκρίθηκαν γιατί θεωρήθηκε ότι οι στίχοι τους παρότρυναν σε χρήση ναρκωτικών και προσέβαλαν τη δημόσια αιδώ. Ο Π. Σιδηρόπουλος πρωταγωνίστησε στην ταινία του Α. Θωμόπουλου «Ο Ασυμβίβαστος» (1979). Πέθανε το 1990, από υπερβολική δόση ηρωίνης.
Θεωρείται, και όχι άδικα, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ελληνόφωνης ροκ μουσικής.
Ο Νικόλας Άσιμος (πραγματικό επώνυμο Ασιμόπουλος) καταγόταν από την Κοζάνη. Γεννήθηκε το 1949. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1973, αφού διέκοψε τις σπουδές του στο Α.Π.Θ. Συνθέτης και τραγουδιστής, έγραψε τραγούδια ενάντια στα παράλογα της εποχής. Ορισμένες ατυχίες και η υπερβολική του ευαισθησία τον οδήγησαν στην περιθωριοποίηση, με αποτέλεσμα πολλά τραγούδια του να ηχογραφηθούν πρόχειρα από τον ίδιο και να πουλιούνται σε κασέτες… Η κατηγορία για τον βιασμό μιας φοιτήτριας το 1987 κλόνισε ακόμα περισσότερο την εύθραυστη υγεία του και τον οδήγησαν στην αυτοκτονία στις 17 Μαρτίου 1988, στο σπίτι του στα Εξάρχεια. Μεγάλη συμβολή στην ανάδειξη του έργου του έχει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Ο Χρήστος Λεττονός γεννήθηκε το 1946 στη Θεσσαλονίκη. Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Λυμπιτσούνης. Ήταν συνθέτης, τραγουδιστής και ηθοποιός. Συνεργάστηκε με τους Δ. Μούτση, Γ. Σπανό κ.ά. Το 1976 κυκλοφόρησε το πρώτο προσωπικό του L.P. με τίτλο «Γραφειοκρατία» και το 1982 το δεύτερο, με τίτλο «Στρατιωτικά». Επίσης παρουσίασε παιδικές εκπομπές στην τηλεόραση. Στις 4 Ιουνίου 1994 κοιμόταν στο σπίτι του φίλου του Χ. Σουραπά στο Μαρκόπουλο. Στο οίκημα ξέσπασε φωτιά. Ο Χ. Λεττονός πέθανε την επόμενη μέρα στο ΚΑΤ, όπου είχε μεταφερθεί με καθολικά εγκαύματα.
Ο Ιπποκράτης Εξαρχόπουλος («Τσάρλυ») γεννήθηκε το 1953. Ήταν μέλος των «Νοστράδαμος», μαζί με τον Στέλιο Φωτιάδη (μπασίστα, συνθέτη, μουσικό παραγωγό και σύζυγο της Γλυκερίας), τη Δέσποινα Γλέζου, που προηγουμένως μετείχε στους “Poll” και την τραγουδίστρια Chris King. Το συγκρότημα γνώρισε τεράστια επιτυχία στις αρχές της δεκαετίας του ’70.
Ωστόσο, ο κιθαρίστας και τραγουδιστής Ιπποκράτης Εξαρχόπουλος συνελήφθη, μαζί με τον ηχολήπτη του συγκροτήματος για τον βιασμό μιας 16χρονης, φανατικής θαυμάστριας του γκρουπ. Ακολούθησε προφυλάκισή του. Η μήνυση αποσύρθηκε, μετά από συμβιβασμό του γκρουπ με τον πατέρα της κοπέλας. Ακούστηκε ότι η όλη υπόθεση «στήθηκε» από τον πατέρα της κοπέλας για να κερδίσει κάποια χρήματα (και να αγοράσει έπειτα τρία διαμερίσματα…) ή από τη χουντική αστυνομία, που δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι την επιτυχία των «μαλλιάδων» «Νοστράδαμος» και τη διείσδυσή τους στη νεολαία.
Μετά την αποφυλάκισή του, ο Τσάρλυ μεταμορφώθηκε. Έπεσε σε κατάθλιψη, «κύλησε» στα ναρκωτικά, «πιάστηκε» με ένα ολόκληρο οπλοστάσιο και λίγο πριν γίνει η δίκη του, βρέθηκε νεκρός από υπερβολική χρήση ηρωίνης (21/3/2000).
Το όνομα Stratos Demetrio μάλλον δεν λέει και πολλά στους περισσότερους. Και όμως, πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες «ψυχεδελικές» φωνές των '70s. Πρόκειται για τον Έλληνα Ευστράτιο Δημητρίου. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1945.
Το 1962 μετακόμισε με την οικογένειά του στο Μιλάνο. Το 1963 δημιούργησε το πρώτο μουσικό του συγκρότημα. Έπαιζε πιάνο, αρμόνιο, ακορντεόν, έγραφε στίχους και μουσική και τραγουδούσε. Μετά τη συμμετοχή του σε διάφορα άλλα γκρουπ, ίδρυσε (1972), μαζί με τον ντράμερ Giulio Capiozzo, ίδρυσαν τους “Area”. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ιταλικά μουσικά γκρουπ. Εκείνο που τους «απογείωνε» ήταν οι φωνητικές ικανότητες του Δημητρίου, που έγιναν ακόμα και αντικείμενο μελέτης από πανεπιστημιακούς!
Στο ζενίθ της καριέρας του, ο Δημητρίου διαγνώστηκε με απλασματική αναιμία. Νοσηλεύτηκε στο Μιλάνο, από τις αρχές Απριλίου 1979 και αργότερα στη Νέα Υόρκη. Εκεί άφησε και την τελευταία του πνοή, αναμένοντας τη μεταφορά μοσχεύματος μυελού των οστών (13/6/1979). Την επόμενη μέρα δεκάδες καλλιτέχνες έδωσαν μια συναυλία στην Arena του Μιλάνου, για να τιμήσουν τη μνήμη του. Οι 100.000 θεατές της συναυλίας σίγουρα είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της τεράστιας αξίας του Ευστράτιου Δημητρίου, που είναι μάλλον άγνωστος στη χώρα μας…
Ας έρθουμε τώρα σε μερικούς πιο «έντεχνους» τραγουδιστές που έφυγαν πρόωρα.
Ο Διονύσης Θεοδόσης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1958. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και καταγόταν από τη Ζάκυνθο. Από πολύ μικρή ηλικία έδειξε την κλίση του προς τη μουσική. Σπούδασε στην Ολλανδία και την Ιταλία, με σκοπό να γίνει γιατρός, ωστόσο τον κέρδισε το τραγούδι. Το 1981 εμφανίστηκε στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης, ενώ το 1984 συμμετείχε στο L.P. «Έξοδος Κινδύνου» με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη. Συνεργάστηκε με πολύ σημαντικούς συνθέτες (Σπανός, Τόκας, Χατζηνάσιος, Τερζής, Μικρούτσικος, Νικολόπουλος) και το 1989 κυκλοφόρησε το πρώτο προσωπικό του L.P., με τίτλο «Όσο κρατάει Ένας Καφές». Την ίδια εποχή, αρχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Τελικά, μετά από άνιση μάχη με τον καρκίνο, πέθανε στο Λονδίνο, όπου νοσηλευόταν (19/10/1993).
Ο Νικόλας Μητσοβολέας γεννήθηκε στις 23/11/1947 στην Αθήνα, η καταγωγή του όμως ήταν από τη Μάνη. Έκανε μουσικές σπουδές, ενώ παράλληλα σπούδασε και σε δραματική σχολή. Από το 1977 ήταν επαγγελματίας τραγουδιστής. Πήρε μέρος στους «Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού της Κέρκυρας» (1981). Είχε αξιόλογη δισκογραφική παρουσία. Το καλοκαίρι του 1998 προσβλήθηκε από οπτική νευρίτιδα και μερικές μέρες αργότερα (15/8/1998), «έφυγε» από ανακοπή καρδιάς.
Οι επόμενοι δύο τραγουδιστές είναι καθαρά λαϊκοί. Γι’ αυτούς δεν υπάρχουν πουθενά στο διαδίκτυο βιογραφικά στοιχεία. Τα λίγα που θα γράψουμε είναι προσωπικές μας γνώσεις, καθώς και πληροφορίες από ανθρώπους που τους γνώρισαν…
Ο Ανδρέας Ζακυνθινάκης υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες φωνές του λαϊκού τραγουδιού. Μάλιστα θεωρήθηκε διάδοχος του Στέλιου Καζαντζίδη. Γεννήθηκε στον Περισσό της Αθήνας. Έκανε πάταγο στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Μεγάλο σουξέ του το «Επαναστατώ». Ωστόσο, προσωπικά προβλήματα τον οδήγησαν στον αλκοολισμό και τον πρόωρο θάνατο σε ηλικία 46 ετών στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Αν ακούσετε το τραγούδι του «Αρρώστια», θα καταλάβετε πολλά…
Ο Άκης Φιλίππου κυκλοφόρησε το πρώτο του L.P. το 1979 με τίτλο «Ψηλά τα Χέρια» (τραγούδια των Κ. Ψυχογιού-Χ. Εμμανουήλ). Ακολούθησε το άλμπουμ «Χαλάλι σου, Χαλάλι» και το 1986 το άλμπουμ «Αυτός ο Έρωτας» (σε μουσική Τάσου Χαμουρτιάδη, μέλους μαζί με τον Αντώνη Βαρδή των “Vickings”). Στη συνέχεια, εγκατέλειψε το τραγούδι, κλείστηκε σε μοναστήρι, πέθανε όμως σύντομα και πολύ νέος. Περισσότερες λεπτομέρειες δυστυχώς δεν γνωρίζουμε.
Η Σοφία Ασσυχίδου γεννήθηκε το 1968 στην Ολυμπιάδα της Λάρισας. Το 1992 πήρε μέρος στο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης. Ακολούθησε μία αξιόλογη πορεία στο πεντάγραμμο και το 2005 κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ, με τίτλο «Το Στεφάνι». Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα, κοντά στη Θεσσαλονίκη στις 14/4/2005.
Αξιόλογη καριέρα είχε και η τραγουδίστρια Κωνσταντίνα Τσαλαπάτη (ιδιαίτερα αγαπητή σε Εύβοια και Βοιωτία). Σκοτώθηκε την 1/9/2015, σε τροχαίο στο Δήλεσι, όταν το αυτοκίνητο που οδηγούσε έφυγε από την πορεία του και ανατράπηκε. Μαζί με την 34χρονη τραγουδίστρια βρισκόταν και η 10χρονη κόρη της, η οποία, ευτυχώς, επέζησε.
Η Ηλέκτρα (Μπασδάνη) γεννήθηκε το 1956. Πήρε μέρος στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού στην Κέρκυρα το 1981. Είχε αξιόλογη δισκογραφική παρουσία: «Σινιάλο» (1985), «Για Μοναχικούς και Ερωτευμένους» (1987), «Κάπου Χάθηκα» (1988) κ.ά. Παντρεύτηκε τον Στάθη Αγγελόπουλο, γιο του μεγάλου Μανώλη. Δυστυχώς όμως προσβλήθηκε από την επάρατη νόσο και «έφυγε» από κοντά μας πολύ νέα, στις 5/6/1992.
Ανοίξαμε το αφιέρωμα αυτό με έναν ερμηνευτή κυρίως παραδοσιακών τραγουδιών, το Νίκο Ξυλούρη, και θα το κλείσουμε με έναν άλλο δημοτικό τραγουδιστή, από την άλλη άκρη της Ελλάδας. Τον Ηπειρώτη Δημήτρη Βάγια. Γεννήθηκε το 1947 στην Αρτοπούλα Λάκκας Σουλίου. Σε ηλικία 13 ετών, ήρθε στην Αθήνα. Το 1972 πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία. Το 1976 κυκλοφόρησε το πρώτο προσωπικό του άλμπουμ («Ο Δ. Βάγιας Τραγουδά την Ήπειρο»).
Ηχογράφησε εκατοντάδες τραγούδια, παραδοσιακά και νέα, συνεργάστηκε με μεγάλους μουσικούς και ερμηνευτές και έγινε γρήγορα ένας από τους κορυφαίους Ηπειρώτες τραγουδιστές. Στις 9/1/1994, μετά από μία εκδήλωση στο κέντρο που «διατηρούσε», έπεσε θύμα ενός φοβερού τροχαίου. Για 2,5 χρόνια, όχι μόνο δεν μπόρεσε να ξανατραγουδήσει αλλά βρισκόταν σε πολύ άσχημη κατάσταση. Έφυγε άδικα στις 10/9/1996.
Αυτό ήταν ένα μικρό αφιέρωμα σε πρόωρα χαμένους τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Το πρώτο, πιθανότατα, που έγινε ποτέ στο διαδίκτυο και γενικότερα. Το protothema.gr αποδεικνύει συνεχώς και έμπρακτα ότι σέβεται και τιμά όλες και όλους αυτούς που πρόσφεραν, έστω και ελάχιστα, στην τέχνη και τον πολιτισμό στη χώρα μας, έστω κι αν δεν είναι πια κοντά μας...
