Τα τέσσερα ισχυρά χαρτιά της Άγκυρας, μετά την Σύνοδο για το προσφυγικό

Μια νέα ημέρα ξημέρωσε σήμερα για την ΕΕ και την Τουρκία. Μετά τη χθεσινή κοινή Σύνοδο Κορυφής, η οποία, ενώ ήταν αρχικώς προγραμματισμένη να επικεντρωθεί στα θέματα των προσφυγικών ροών από τη Συρία στην ΕΕ μέσω Τουρκίας, τελικά επεκτάθηκε στις γενικότερες σχέσεις των δύο πλευρών, με ιστορικής σημασίας προοπτικές. Παράγοντες που συμμετείχαν στην χθεσινή Σύνοδο Κορυφής έκαναν λόγο για «θρίαμβο της Τουρκίας», κι αυτό γιατί η Άγκυρα από σήμερα αποτελεί στρατηγικό εταίρο της ΕΕ. Στην πραγματικότητα εχθές, για πρώτη φορά μετά από χρόνια προσπαθειών της τουρκικής πλευράς, η Τουρκία απέσπασε την ειδική σχέση με τις Βρυξέλλες που τόσο επεδίωκε, σε μια ιδιαιτέρως κρίσιμη συγκυρία.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, στις δηλώσεις του εμφανίστηκε έμπλεος ενθουσιασμού για τη Σύνοδο, κάνοντας λόγο μάλιστα για μια «νέα αρχή » στο «κοινό μας σπίτι την Ευρώπη ». Επιπλέον ο κ. Νταβούτογλου επισήμανε στο ίδιο κλίμα πως επιστρέφοντας στην Άγκυρα πρόκειται να αναγγείλει ένα καλό νέο, δηλαδή την τελική συμφωνία που επετεύχθη με τη ΕΕ. Δεν παρέλειψε, άλλωστε, να υπογραμμίσει, σε μια φάση που η Ρωσία απειλεί με οικονομικά αντίποινα τη χώρα του, πως η Τουρκία βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά, φέρνοντας ως παράδειγμα το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.

Μετά τις χθεσινές εξελίξεις η Τουρκία βρίσκεται με τέσσερα ισχυρά χαρτιά στην κατοχή της. Πρώτα απ’ όλα αλλάζει το στάτους που είχε απέναντι στην ΕΕ: «Ξεπάγωσαν» οι διαδικασίες των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Επιπλέον, όμως, δεν είναι απλά μια χώρα που βρίσκονται υπό εξέλιξη οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην ΕΕ, αλλά έχει αποκτήσει και ένα ιδιαίτερο καθεστώς με τις Βρυξέλλες, δηλαδή δεν βρίσκεται στο επίπεδο της Αλβανίας ή του Μαυροβουνίου. Αυτό, εξάλλου, αποδεικνύει και η δέσμευση των χωρών της ΕΕ να διεξάγουν δύο Συνόδους Κορυφής τον χρόνο μαζί με την Τουρκία, ώστε να συζητούνται κοινά θέματα, γεγονός που είναι πρωτοφανές στην ενωσιακή ιστορία της Ευρώπης.

Η ολοκλήρωση της απεμπλοκής της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας συσχετίζεται άμεσα με τη λύση του Κυπριακού. Αυτό θα επιφέρει μοιραία περαιτέρω πιέσεις στην ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας για ένα άμεσο σχέδιο λύσης για το οποίο θα κληθούν να αποφασίσουν οι Κύπριοι - πιέσεις που ωστόσο η Ελλάδα και η Κύπρος δεν «ένιωσαν» κατά τη χθεσινή Σύνοδο.

Μια ακόμα συζήτηση που άνοιξε ήταν αυτή της απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες. Πρόκειται για ένα αίτημα που η Άγκυρα προωθεί εδώ και χρόνια χωρίς αποτέλεσμα, λόγω των αντιδράσεων που προέρχονται κυρίως από τη Γερμανία και τη Γαλλία.

Τέλος, οι χώρες της Ένωσης αποδέσμευσαν 3 δισ. ευρώ για χρηματοδότηση της Τουρκίας, προκειμένου να βοηθηθεί στην λύση του προσφυγικού θέματος. Όμως και σε αυτό το σημείο υπάρχουν αδιευκρίνιστα σημεία, τόσο για τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, όσο και για το πώς θα ελεγχθεί η αξιοποίησή τους.

Εύλογα είναι τα ερωτήματα για την εντυπωσιακή μεταστροφή των ισχυρών της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία, που εξέπληξε πολλούς έμπειρους παρατηρητές. Το προσφυγικό πρόβλημα που πιέζει πολλά κράτη είναι μια απάντηση, αλλά θεωρείται πως δεν μπορεί να είναι η μόνη. Επιπρόσθετα, αξίζει να αναφερθεί, ότι οι Βρυξέλλες χθές δεν στάθηκαν στην κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας και αρκέστηκαν στην επανάληψη της επίσημης εξήγησης της Τουρκίας από τον Αχμέτ Νταβούτογλου.