Στη Βουλή το μεσημέρι ο Μητσοτάκης για το μεταναστευτικό - Ανακοινώνει αναστολή αιτημάτων ασύλου και κράτηση σε κλειστά κέντρα

Ο χθεσινός «τσαμπουκάς» του Χαλίφα Χάφταρ στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης που είχε ως αποτέλεσμα να μην γίνει ποτέ η επίσκεψη του Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ μαζί με τον Έλληνα υπουργό Μετανάστευσης, Θάνο Πλεύρη, και τους υπουργούς Εσωτερικών Ιταλίας και Μάλτας, φέρνει την κυβέρνηση προ σκληρών αποφάσεων για τις αυξανόμενες ροές από μέρους της Λιβύης. Σκληρές αποφάσεις που ενδεχομένως διευκολύνονται από τον χειρισμό του Λίβυου αξιωματούχου, καθώς η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον με ευκολία να κάνει «τα στραβά μάτια», σύμφωνα με ελληνικές κυβερνητικές πηγές.

Στις 12:00 σήμερα ο Θάνος Πλεύρης πέρασε εκτάκτως το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου, ενώ χθες συνομίλησε με τον πρωθυπουργό μετά την επιστροφή του στην Αθήνα από τη Βεγγάζη. Θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι ο κ. Πλεύρης προσήλθε με «σκληρή γραμμή» στη συζήτηση αυτή, αντιλαμβανόμενος ότι πλέον δεν υπάρχει το χρονικό περιθώριο για καθυστερήσεις. Κατά πληροφορίες, στην ίδια γραμμή είναι και ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος βλέπει τις εικόνες με τις «καραβιές» μεταναστών που φτάνουν στην Κρήτη και αντιλαμβάνεται ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά από τη συνάντηση που θα έχει με τον Θάνο Πλεύρη αναμένεται να τοποθετηθεί για το μεταναστευτικό και τις ροές από τη Λιβύη στη Βουλή, όπου και θα μιλήσει επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών: «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης».

«Τα περιθώρια έχουν στενέψει σε αυτές τις οριακές περιπτώσεις η κυβέρνηση εξετάζει όλο και πιο αυστηρά και αποδοτικά μέτρα», ανέφερε χθες (Action 24) ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, αναγνωρίζοντας ότι οι ροές εδώ και μερικές εβδομάδες είναι πολύ μεγάλες.



Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι στο Μέγαρο Μαξίμου είχε προγραμματιστεί σύσκεψη για τη Δευτέρα με την ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης, ενώ για την Παρασκευή έχει προγραμματιστεί συνάντηση στο υπουργείο με τη συμμετοχή του περιφερειάρχη Κρήτης, του δημάρχου Ρεθύμνου Γιώργη Μαρινάκη, του δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού, του Γιάννη Κεφαλογιάννη κ.ο.κ. Πλην όμως οι χθεσινές εξελίξεις επιταχύνουν την κατάσταση και ενδεχομένως τις αποφάσεις.

Αυστηρά μέτρα

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του protothema.gr, στο τραπέζι της κυβέρνησης βρίσκονται δύο σημαντικά όπλα: η αναστολή της δυνατότητας υποβολής αιτήματος ασύλου-πλην ενδεχομένως ελαχίστων εξαιρέσεων-από όσους έρχονται από τα παράλια της Λιβύης και φτάνουν στην Κρήτη και ο εγκλεισμός αυτών σε κλειστά κέντρα, με καθεστώς διοικητικής κράτησης.

Κοινώς, όποιος έρχεται από τη Λιβύη-κατά γενική ομολογία πρόκειται για νεαρούς άνδρες-δεν θα μπορεί να υποβάλλει αίτημα ασύλου και θα μπαίνει αυτομάτως σε καθεστώς κράτησης. Στόχος αυτού του μέτρου είναι να σταλεί ένα αυστηρό μήνυμα στα παράλια του Τομπρούκ ότι η προσπάθεια να διασχίσουν οι μετανάστες το Λιβυκό Πέλαγος θα είναι δώρον άδωρον, καθώς απλά θα καταλήξουν σε καθεστώς κράτησης στην Ελλάδα, χωρίς καμία προοπτική να συνεχίσουν την πορεία τους για την Ευρώπη.

Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι το μήνυμα θα φτάσει πολύ γρήγορα απέναντι, σε περίπτωση που ληφθεί σχετική απόφαση. Υπενθυμίζεται ότι την προοπτική παγώματος των αιτημάτων ασύλου, συνδυαστικά με το νομοσχέδιο για την αυστηροποίηση του πλαισίου διοικητικής κράτησης, είχε επεξεργαστεί και ο Μάκης Βορίδης πριν την αποχώρησή του από τον υπουργικό θώκο.

«Η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει την κατάσταση με αποφασιστικότητα, σεβόμενη τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες για τη μετανάστευση αλλά και χωρίς καμία διάθεση να γίνει η πατρίδα μας ξέφραγο αμπέλι», ανέφερε χθες στο ERTNEWS o αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, προσθέτοντας παράλληλα ότι ο δρόμος της οικονομικής ενίσχυσης της Λιβύης περνά μέσα από την Ελλάδα.

Δομή στην Κρήτη;

Ένα ακόμα ερώτημα που τίθεται επί τάπητος είναι αν θα πρέπει να δημιουργηθεί και ένα Προαναχωρησιακό Κέντρο στην Κρήτη, σενάριο που έχει ανά καιρούς προκαλέσει αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Τον περασμένο Μάιο ο κ. Βορίδης είχε επισκεφθεί το Ηράκλειο και είχαν συζητηθεί αρκετά σενάρια για την πιθανή χωροθέτηση ενός κέντρου μεταναστών, πλην όμως η έρευνα δεν προχώρησε, ενώ και ο δήμος Ηρακλείου ανέφερε ότι δεν έχει έκταση για να παραχωρήσει.

Η αποχώρηση του κ. Βορίδη από το υπουργείο εκ νέου πάγωσε τις αποφάσεις, οι οποίες όμως επανέρχονται ως αδήριτη ανάγκη με δεδομένη την τραγική εικόνα σε πρόχειρες δομές που στήνονται ad hoc σε Χανιά και Ρέθυμνο, προκειμένου να διαχειριστούν το Λιμενικό και οι τοπικές αρχές το βάρος των μεταναστών που έρχονται. Το πρόβλημα μάλιστα είναι οξύ αυτή την περίοδο, καθώς οι μετανάστες αναχωρούν για την ενδοχώρα με καράβια της γραμμής, συνεπώς δεν βρίσκονται πολλά εισιτήρια και «ξεμένουν» στην Κρήτη. Σε όσους «ξεμένουν» έρχονται να προστεθούν και οι νέες αφίξεις.

Κυβερνητικές πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο δημιουργίας νέας δομής, αν και εκκρεμούν αρκετές τεχνικές λεπτομέρειες. «Εμείς συμφωνούμε να γίνουν κλειστές δομές, οπού θα μένουν οι μετανάστες για τρεις ήμερες σε στεγασμένους χώρους και σε ανθρώπινες συνθήκες», τόνισε με τη σειρά του χθες ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης (ΣΚΑΪ 100,3), τονίζοντας ότι στη σύσκεψη της Παρασκευής θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις.

Ποινικοποίηση της παράνομης μετανάστευσης και απελάσεις

Παράλληλα με τα ad hoc μέτρα που αναμένεται να εφαρμοστούν άμεσα για την αποτροπή των μεταναστευτικών ροών από την Λιβύη,  η κυβέρνηση σχεδιάζει μηχανισμό αυξημένης ισχύος για την αυστηρή αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.

Το νέο πλαίσιο που βρίσκεται στο συρτάρι του νέου Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνου Πλεύρη έχει σχεδιαστεί από τον προκόταχό του Μάκη Βορίδη και θα είχε ενεργοποιηθεί ήδη εάν δεν προέκυπταν οι πολιτικές αναταράξεις της υπόθεσης ΟΠΕΚΕΠΕ.

Οι κεντρικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου έχουν ήδη παρουσιαστεί από το “Πρώτο Θέμα” και το protothema.gr και μεταξύ άλλων προβλέπουν την ποινικοποίηση της παράνομης μετανάστευσης με 3ετή φυλάκιση χωρίς αναστολή, χρήση ηλεκτρονικών μέσων επιτήρησης (βραχιολάκι), κατάργηση των ευνοϊκών διατάξεων που προβλέπουν νομιμοποίηση σε όσους παράνομους αποδεικνύουν τουλάχιστον 7ετη διαμονή στη χώρα.

Ειδικότερα, η διοικητική κράτηση στα προαναχωρησιακά κέντρα (ΠΡΟΚΕΚΑ) όσων αιτούνται άσυλο αυξάνεται από 18 σε 24 μήνες. Εάν η αίτηση απορριφθεί οριστικά ο μετανάστης κηρύσσεται παράνομος και οφείλει εντός 14 ημερών (από 25) να αποχωρήσει οικειοθελώς από την χώρα. Προκειμένου δε να εντοπιστεί εύκολα από τις αρμόδιες αρχές όταν λήξει η προθεσμία θα επιβάλλονται μέτρα ηλεκτρονικής επιτήρησης (βραχιολάκι). Η επιλογή της οικειοθελούς αποχώρησης καθίσταται σχεδόν μονόδρομος καθώς με το νέο δόγμα, η παράνομη παραμονή πέραν της 14ης ημέρας στην Ελλάδα ποινικοποιείται και τιμωρείται με τουλάχιστον 3 έτη φυλάκιση χωρίς αναστολή και 10.000 χρηματικό πρόστιμο.

Οι κεντρικές κατευθύνσεις του νέου μοντέλου υιοθετούν την λογική: “όσοι δεν δικαιούνται άσυλο είναι παράνομοι και πρέπει να επαναπροωθηθούν”. Το νέο σύστημα επιχειρεί να ενισχύει τις οικειοθελείς αποχωρήσεις με παροχή κινήτρων αλλά και ενημέρωση πως η άρνησης συνεργασίας θα οδηγεί αυτομάτως σε κράτηση και αναγκαστική απέλαση. Ως άρνηση συνεργασίας θα εκλαμβάνεται η καταστροφή ταξιδιωτικών εγγράφων ή η προσπάθεια διαφυγής σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Να σημειωθεί ότι το νέο πλαίσιο ακολουθεί τις κεντρικές κατευθύνσεις του σχεδίου της αρμόδιας Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παράνομη μετανάστευση και τις απελάσεις.

Ευρωπαϊκή εντολή απέλασης

Βασική καινοτομία του προτεινόμενου ευρωπαϊκού κανονισμού αποτελεί η αμοιβαία αναγνώριση των σχετικών αποφάσεων με έκδοση ευρωπαϊκής εντολής που σε πρώτη φάση θα δίνει το δικαίωμα στα κράτη μέλη της ΕΕ να αναγνωρίζουν αυτομάτως, χωρίς επιπρόσθετες διαδικασίες τις αποφάσεις επιστροφής που εκδίδονται από άλλο κράτος μέλος (σ.σ. μετά το πρώτο έτος εφαρμογής του Κανονισμού η αποδοχή της ευρωπαϊκής εντολής επιτροπής θα είναι υποχρεωτική). Με τον τρόπο αυτό η εντολή απέλασης που θα εκδίδεται για παράδειγμα στην Ελλάδα θα συνιστά εντολή εξόδου συνολικά από την Ε.Ε. Η ευρωπαϊκή εντολή επιστροφής, το έντυπο δηλαδή που θα καταγράφει τα βασικά στοιχεία της απόφασης επιστροφής θα αναρτάται άμεσα στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν που θα λειτουργεί ως κοινή βάση δεδομένων. Στόχος, της εφαρμογής ευρωπαϊκή εντολή επιστροφής θα προσδώσει ισχυρότερη ευρωπαϊκή διάσταση στις αποφάσεις επιστροφής και θα αποθαρρύνει τους ανθρώπους από το να διαφεύγουν και να μετακινούνται σε άλλο κράτος μέλος, καθώς αυτό δεν θα αλλάξει κάτι ως προς τις πιθανότητες που έχουν να παραμείνουν στην ΕΕ. Αυτό θα ενθαρρύνει τη συμμόρφωση και θα παράσχει κίνητρα για τη συνεργασία των επιστρεφόντων.

Κυρώσεις για τρίτες χώρες που δεν παραλαμβάνουν τους παράνομους

Βασική συνιστώσα για την επιτυχία του νέου μηχανισμού αποτελεί η συνεργασία χωρών προέλευσης των παράνομων μεταναστών. Για τον σκοπό αυτό η αρμόδια ευρωπαϊκή επιτροπή θα παρακολουθεί συνεχώς αν χώρες όπως Αφγανιστάν, Συρία, Πακιστάν κ.α. στο πλαίσιο υφιστάμενων διμερών ή πολυμερών συμφωνιών αποδέχονται τα αιτήματα επανεισδοχής πολιτών τους οι οποία παράνομα εισήλθαν στην ΕΕ. Σε περίπτωση ανεπαρκούς συνεργασίας, θα επιβάλλονται περιοριστικά μέτρα για τις θεωρήσεις ενώ στις υπό επεξεργασία προτάσεις περιλαμβάνονται πιο αυστηρές κυρώσεις