Οι «Ξεριζωμένοι»: Ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ για τα εξαφανισμένα παιδιά

Ιστορίες ξεριζωμένων παιδιών από διαφορετικές στιγμές της παγκόσμιας ιστορίας, από τον ελληνικό εμφύλιο μέχρι τον πόλεμο στο Αφγανιστάν κι από τα χρόνια του Φράνκο μέχρι τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, πρωταγωνιστούν στο συνταρακτικό ντοκιμαντέρ της Ελένης Αλεξανδράκη που προβάλλεται σήμερα στα πλαίσια του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ενώ αναμένεται να βγει σε λίγες μέρες στις αίθουσες από τη Feelgood.

Η σκηνοθέτις που όλοι ξέρουμε από τις δημιουργίες της «Η νοσταλγός» αλλά και το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τον Κωστή Παπαγιώργη «ο πιο γλυκός μισάνθρωπος», στο ντοκιμαντέρ της μεταφέρει και καταγράφει τις μαρτυρίες ανθρώπων που ξεριζώθηκαν στην παιδική τους ηλικία από το φυσικό τους περιβάλλον και ενώ οι εξομολογήσεις εξαπλώνονται σε ένα τεράστιο χωροχρονικό πλαίσιο, αποκαλύπτουν άγνωστες και απίστευτες στιγμές της Ιστορίες από το 1940 έως και σήμερα, την εποχή του κόβιντ.

Άνδρες και γυναίκες από την Ισπανία, την Ελλάδα, την πρώην Σοβιετική Ένωση, το γαλλικό νησί Ρεϋνιόν και το Αφγανιστάν εξομολογούνται πώς ξεριζώθηκαν παρά τη θέλησή τους από τα σπίτια τους, τις οικογένειές τους και τις χώρες τους, για να γίνουν αντικείμενα εκμετάλλευσης.

Μιλούν για το πώς έγινε ο εκτοπισμός τους και ο εγκλεισμός τους και για τα πολιτικά συμφέροντα που εξυπηρετήθηκαν από αυτή την παραβίαση της ζωής τους.

Εκμυστηρεύονται τον πόνο τους για τη ζωή που δεν έζησαν και για την απώλεια της ταυτότητάς τους. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά η δημιουργός του ντοκιμαντέρ Ελένη Αλεξανδράκη. «Για να οργανώσουμε τις συναντήσεις μας με τους περισσότερους από αυτούς τους μάρτυρες έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε τα σύγχρονα διαδικτυακά μέσα» αναφέρει η δημιουργός και συμπληρώνει:

«Όμως, παρά την “τεχνολογική ψυχρότητα” αυτών των διαδικτυακών εργαλείων, η ειλικρίνεια με την οποία μίλησαν τα πρόσωπα αυτά
και η επιθυμία τους να ακουστούν οι ιστορίες τους γέμισαν με ζεστασιά και συγκίνηση την ανταλλαγή μας».

Όσο για το πώς προέκυψε η ιδέα και τι προηγήθηκε, η ίδια δηλώνει είχε να κάνει με την έρευνα που προηγήθηκε:

«Ετοιμάζω εδώ και πολύ καιρό μια ταινία μυθοπλασίας από το βιβλίο “Θολός Βυθός” που έγραψε ο Γιάννης Ατζακάς,ένας από τους
χαρακτήρες του ντοκιμαντέρ. Όπως αναφέρει εκεί, μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, προς το τέλος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, βρέθηκε για έξι χρόνια στις “Παιδουπόλεις”, οι οποίες υποτίθεται ότι θα προστάτευαν τα παιδιά από τη φτώχεια και τις αγριότητες του
πολέμου αλλά στην πραγματικότητα τα απομόνωνε και τους έκανε πλύση εγκεφάλου εναντίον του κομμουνισμού. Ανακάλυψα στο βιβλίο ενα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας που δεν ήξερα και, τόσο για την ταινία, όσο και για τον εαυτό μου ξεκίνησα εντατική έρευνα. Βρήκα παρόμοιες ιστορίες σε όλο τον κόσμο. Τα παιδιά της Creuse, τα “κλεμμένα μωρά” του Φρανκισμού, τα παιδιά της Αγγλίας που στέλνονται στην Αυστραλία».

Για την ακρίβεια τα κεντρικά πρόσωπα του ντοκιμαντέρ είναι: O Γιάννης Ατζακάς, γιος αντάρτη που πέρασε έξι χρόνια (1949-1955) στις Ελληνικές «Παιδοπόλεις», ορφανοτροφεία που είχε δημιουργήσει η Φρειδερίκη, κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου για να «προστατευθούν» τα παιδιά από τη φτώχεια και τον πόλεμο αλλά κυρίως για να τους γίνει προπαγάνδα ενάντια στον κομμουνισμό. Ο Σίφης Ζαχαριάδης που έζησε μια ζωή στην εξορία, στην πρώην Σοβιετική Ένωση, καθώς ο πατέρας του που ήταν για 25 χρόνια αρχηγός του Ελληνικού Κομμουνιστικού Κόμματος, βρέθηκε πολιτικός εξόριστος στη Σιβηρία για 17 χρόνια, ενώ και η μητέρα του, που ήταν επίσης μέλος του ΚΚΕ, παρέμεινε κι αυτή στη φυλακή στην Ελλάδα για 18 χρόνια.

Ειδήσεις σήμερα:

«Δυστυχώς δεν θα ζήσει», λέει ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου για το τιγράκι που βρέθηκε εγκαταλελειμμένο

«Ντρέπομαι που είμαι ζωντανή» ξεσπάει 19χρονη που γλίτωσε από το βαγόνι-εστιατόριο στα Τέμπη

Ποινική δίωξη κατά του επιθεωρητή και δύο σταθμαρχών για την τραγωδία στα Τέμπη