Ένας έρωτας τον Μεσοπόλεμο

Η Ομάδα μουσικού θεάτρου Ραφή ιδρύθηκε το 2010 από τις λυρικές τραγουδίστριες Αναστασία Κότσαλη και Λητώ Μεσσήνη και με την δουλειά της κατάφερε να αναγνωρισθεί και να καθιερωθεί ως μια αξιόπιστη καλλιτεχνική δύναμη. Μάλιστα, η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, μετά τη μεγάλη επιτυχία της παραγωγής Ο μικάδος των Γκίλμπερτ και Σάλλιβαν, συμπράττει εκ νέου μαζί της και αυτή τη φορά για την αναβίωση της θρυλικής και σπανιότατα παιγμένης οπερέτας Η πρώτη αγάπη (1929) του Νίκου Χατζηαποστόλου. Το πιο σημαντικό στοιχείο για αυτή την παράσταση είναι ότι συγκεκριμένη οπερέτα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Εθνική Λυρική Σκηνή, ενενήντα χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα.

H Πρώτη αγάπη έρχεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τέσσερις παραστάσεις, στις 23, 24, 29 και 30 Μαΐου 2019, στο πλαίσιο του τρίτου κύκλου Ημέρες Μουσικού Θεάτρου 2019, ενώ στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε επιλεγμένους χώρους της περιφέρειας.

Τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει ο ηθοποιός Προμηθέας Αλειφερόπουλος, γνωστός από τις συμμετοχές του σε διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές και βραβευμένος στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Τη μουσική διασκευή επιμελείται ο Μιχάλης Παρασκάκης, ένας από τους πιο δραστήριους νέους συνθέτες σύγχρονης μουσικής με σημαντική παρουσία στο εξωτερικό και ιδρυτής του μουσικού συνόλου Τέττιξ.

Η Πρώτη αγάπη είναι η ερωτική ιστορία δύο νέων, ο χωρισμός και το ξανασμίξιμό τους ύστερα από δεκαπέντε χρόνια. Πικάντικη και γεμάτη χιούμορ, φωτίζει απροσδόκητες πτυχές της εποχής: Πίσω από τις πασίγνωστες νοσταλγικές μελωδίες και τους τρυφερούς στίχους των τραγουδιών, αναδύεται η τολμηρή και μοντέρνα Ελλάδα της δεκαετίας του ’20. Το 1929 είναι μια χρονιά τομή για τη μεσοπολεμική πραγματικότητα. Θα μπορούσε κανείς να τη χαρακτηρίσει ως την τελευταία μιας περιόδου σχετικής ανεμελιάς και, ταυτόχρονα (και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο) την κορυφαία της. Η Πλάκα και η Καλαμάτα με την αναδυόμενη αστική τάξη, η Αίγλη, το Ζάππειο, ο Απόλλωνας, το Ωδείο Αθηνών, η καθημερινότητα των φοιτητών γεμάτη πάθη και έριδες ξεπροβάλλουν ανάγλυφα μέσα από το έργο αναδεικνύοντας μια εποχή τόσο κοντινή με τη δική μας. Ο κυνισμός και ο ρομαντισμός εναλλάσσονται στις ερωτικές σχέσεις, τα πάθη ξεφτίζουν και αναθερμαίνονται. Τα ζευγάρια στροβιλίζονται στους ρυθμούς του βαλς και του φοξ τροτ, με τη διασαλευμένη αθωότητα της κοινωνίας που επούλωσε τις πληγές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ανίδεης για το τι θα επακολουθούσε.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Προμηθέας Αλειφερόπουλος σημειώνει: «Τι θα γινόταν αν δεν εμπιστευόμασταν εκ των προτέρων τη γνησιότητα των χαρακτήρων, την απλοϊκότητά τους, το βάθος των συναισθημάτων τους; Αν στη μουσική εισχωρούσε κάτι από το δυσδιάκριτο σκοτάδι τους; Συχνά έργα παλαιότερων εποχών που δεν έχουν μια τέτοια διαχρονικότητα ώστε να θεωρούνται κλασικά δικαιώνονται και βασίζονται στην ηθική μιας συγκεκριμένης εποχής, πιθανά ασύμβατης με τη δική μας ή ακόμη και ενοχλητικής. Τότε για μένα παρουσιάζεται μια ευκαιρία να δούμε αυτές τις ηθικές αξίες που θεωρούμε ξεπερασμένες με μια κριτική ματιά, να τις σχολιάσουμε, να γελάσουμε στα μούτρα τους. Να ανατριχιάσουμε αναλογιζόμενοι πόσο κοντά μας βρίσκονται πάνω στη χρονική ευθεία της ανθρωπότητας και να αυτοσαρκαστούμε συνειδητοποιώντας τα κατάλοιπα που έχουν αφήσει μέσα μας μέχρι και σήμερα. Αλλά πάνω απ’ όλα να προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε μέσα και πέρα από αυτές, να δούμε ανθρώπους μιας άλλης εποχής να έχουν τους ίδιους φόβους και τα ίδια πάθη με εμάς και να νιώθουν το ίδιο αμήχανοι μπροστά στις άγνωστες βουλές της ζωής».

Για τη μουσική διασκευή του έργου ο Μιχάλης Παρασκάκης παρατηρεί: «Η Πρώτη αγάπη είναι γεμάτη γλυκερό ρομαντισμό από τη μια, ενώ κρύβει έναν κυνισμό από την άλλη, πάντα υπό το πρίσμα του πικάντικου χιούμορ. Κρατώντας αυτά τα τρία στοιχεία, “μεταποίησα” τη μουσική ώστε να γίνουν ακόμα πιο διακριτά και ταυτόχρονα αλληλένδετα. Η λιτή ενορχήστρωση (κλαρινέτο, ακορντεόν, κοντραμπάσο) προσδίδει έναν ήχο μεσοπολέμου και η μουσική δραματουργία ακολουθεί την πορεία των δύο πρωταγωνιστών από την αγνή, ανέμελη νιότη στο “σκοτεινό” παρόν».