Ένας Ιονίτης 200 χρόνια μετά

«Ο Γεράσιμος Πιτζαμάνος ήταν ο πρώτος Επτανήσιος καθηγητής αρχιτεκτονικής, συνέγραψε το πρώτο βιβλίο αρχιτεκτονικής στον ελληνικό χώρο, εισήγαγε την κοσμική χαρακτική στα Επτάνησα, δημιούργησε τα ιονικά σύμβολα και αγαπήθηκε ως προσωπογράφος της επτανησιακής κοινωνίας. Αντάξιος των καλύτερων περιηγητών του 18ου-19ου αιώνα, με χέρι σπάνιας ευαισθησίας, ο Πιτζαμάνος μας άφησε απεικονίσεις ανθρώπων, φορεσιών, τοπίων και μνημείων από τα Επτάνησα και από την Οθωμανική Ελλάδα..»

Ο άγνωστος επτανήσιος καλλιτέχνης των αρχών του 19ου αιώνα, ο Γεράσιμος Πιτζαμάνος, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Τμήμα Περιοδικών Εκθέσεων του Περιστυλίου της Πινακοθήκης του Δήμου Κέρκυρας, από τις 28 Σεπτεμβρίου έως τις 17 Νοεμβρίου.

80 και πλέον πρωτότυπα έργα από την Συλλογή της Πινακοθήκης καθώς και αναπαραγωγές έργων που ανήκουν σε άλλες Συλλογές, θα βρίσκονται στη διάθεση των επισκεπτών και των κατοίκων της Κέρκυρας, τα οποία εκθέτονται υπό τον τίτλο «Ένας επτανήσιος καλλιτέχνης στην αυγή μιας νέας εποχής» σε μια πρωτοβουλία της σύμπραξης της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με την Πινακοθήκη του Δήμου Κέρκυρας.

Σε ένα ενημερωτικό δελτίο στην ιστοσελίδα του ΕΙΜ σχετικά με τον Επτανήσιο καλλιτέχνη διαβάζω: «Ο Γεράσιμος Πιτζαμάνος (Αργοστόλι 1787-Κέρκυρα 1825) έζησε μία μυθιστορηματική ζωή, εργαζόμενος για την πρόοδο και την ελευθερία των Επτανήσων αλλά και του συνόλου του Ελληνισμού, στην αυγή μιας νέας εποχής. Τα γραπτά και κυρίως τα ζωγραφικά του έργα, αποτελούν πολύτιμη μαρτυρία για την επικίνδυνη όσο και ελπιδοφόρα αυτή εποχή.

Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που με την υποστήριξη του Ναπολέοντα σπούδασε ζωγραφική και αρχιτεκτονική στις σπουδαιότερες σχολές της Ευρώπης. Στο πλευρό, πάντα, του Ιωάννη Καποδίστρια και των φιλελευθέρων Επτανησίων, εργάστηκε στην Κέρκυρα επί βρετανικής προστασίας. Μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, έζησε από κοντά το ξέσπασμα της Επανάστασης στην Κωνσταντινούπολη. Μετά την επεισοδιακή διαφυγή του εγκαταστάθηκε στην Ρωσία, στην υπηρεσία του Τσάρου με σύσταση του Καποδίστρια.

Ο πρόωρος θάνατός του σε ηλικία μόλις 38 ετών, το σκορπισμένο σε όλη την Ευρώπη έργο του, ακόμα και ο σεισμός του 1953 στην Κεφαλονιά που γκρέμισε το αρχοντικό της οικογένειας στο Αργοστόλι, δεν επέτρεψαν να αναδειχθεί η μεγάλη σημασία του Πιτζαμάνου για την εξέλιξη της ζωγραφικής και της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.

Η έκθεση αποτελεί την πρώτη μεγάλη εκδήλωση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (ΕΙΜ) στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821».