Οι υπερβολές της πολιτικής ορθότητας

Δύσκολοι καιροί για υπερήρωες… Αρκεί να δούμε τι έπαθε ο Φιν Τζόουνς, ο οποίος αναγκάστηκε να εκτελέσει χρέη Defender δύο εβδομάδες προτού προβληθεί στο Netflix η σειρά “Iron Fist”, στην οποία κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Τα πράγματα περιορίστηκαν, βέβαια, σε λεκτικό επίπεδο και δεν έπεσε ξύλο, όπως συνηθίζεται στο σύμπαν της Marvel. Ο Τζόουνς αναδημοσίευσε στον λογαριασμό του στο Twitter το tweet ενός άλλου ηθοποιού, του Ριζ Αχμέντ, υπέρ της διαφορετικότητας. Τι το ήθελε... Αμέσως μετά, έφαγε «πέσιμο» από τον Ασικίν Χαρόν, δημιουργικό διευθυντή του Geeks of Color, ενός site που προωθεί τη διαφορετικότητα στην ποπ κουλτούρα.

representation is important. and here's why. https://t.co/w4rVuPtyrH

— Finn Jones (@FinnJones) 5 Μαρτίου 2017

Ο Χαρόν έσπευσε να ασκήσει κριτική στον Τζόουνς για δήθεν whitewashing στη σειρά, κάτι που είχε αναφέρει και στο site του πριν από λίγους μήνες. Το whitewashing πρόκειται για την πρακτική των κινηματογραφιστών να επιλέγουν λευκούς ηθοποιούς για να ερμηνεύσουν ρόλους που ανήκουν κανονικά σε Αφροαμερικανούς, Ασιάτες κτλ. Αυτό το μοτίβο δεν είναι καινούργιο. Για παράδειγμα, ο Λόρενς Ολίβιε υποδύθηκε τον Μαυριτανό (και μαύρο στο χρώμα) Οθέλλο στην ομότιτλη ταινία του 1965, ενώ ο Πίτερ Σέλερς ενσάρκωσε έναν Ινδό ηθοποιό στη σπαρταριστή κωμωδία «Το πάρτι» το 1968.

Ωστόσο, το κακό παράγινε τελευταία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ταινία «Οι θεοί της Αιγύπτου», όπου έγινε πραγματική παρέλαση από Καυκάσιους χωρίς να υπάρχει καμία δικαιολογία. Ή ακόμα πιο πρόσφατα, το “Doctor Strange”, στο οποίο η Τίλντα Σουίντον ανέλαβε τον ρόλο του μέντορα του ομώνυμου ήρωα, ο οποίος κανονικά κατάγεται από τα Ιμαλάια. Αυτό έχει δώσει το δικαίωμα σε μερίδα κόσμου να ξεκινήσει καμπάνια εναντίον του whitewashing, συμπαρασύροντας δικαίους και αδίκους.



Ο... ανένδοτος εναντίον του Τζόουνς ξεκίνησε από πέρυσι, όταν πρωτοανακοινώθηκε η επιλογή του στον ρόλο του Iron Fist. Στην πιο πρόσφατη διαδικτυακή του διένεξη με τον Χαρόν, ο Τζόουνς υπεραμύνθηκε της σειράς, παρακαλώντας για τα αυτονόητα: μην κρίνεις κάτι προτού το δεις. «Παρακαλώ μην κάνεις υποθέσεις για τη σειρά πριν την παρακολουθήσεις. Ο χαρακτήρας του Ντάνι Ραντ ίσως να έμεινε πιστός στο αρχικό υλικό, όμως η σειρά μας ενσωματώνει και υμνεί ηθοποιούς από διαφορετικά υπόβαθρα», απαντά ο Τζόουνς στον επικριτή του.

Μία μικρή λεπτομέρεια: από τη γέννησή του στο χαρτί πίσω στο μακρινό 1974, ο Ντάνι Ραντ (aka Iron Fist) είναι ένας λευκός Νεοϋρκέζος, ο οποίος έπειτα από ένα αεροπορικό δυστύχημα βρέθηκε στη μυθική πόλη K'un-L'un, όπου έμαθε δίπλα στους καλύτερους τις πολεμικές τέχνες. Το να βάζεις λοιπόν έναν πχ. Ασιάτη στη θέση του, εκτός του ότι δεν θα ήταν σωστή επιλογή στο καστ, απλά θα καλλιεργούσε το στερεότυπο του Ασιάτη που ξέρει να παίζει ξύλο. Θα ήταν καλύτερο, άραγε, αυτό;


No whitewashing here...

Και ας δούμε εν τέλει και μία μεγαλύτερη εικόνα: κανείς δεν μπορεί να ψέξει το Netflix ότι δεν περιλαμβάνει ευάλωτες ομάδες ή μειονότητες στις σειρές που έχει δημιουργήσει με τη Marvel. Ο Daredevil είναι τυφλός, ο Luke Cage είναι μαύρος, η Jessica Jones είναι γυναίκα (προφανώς). Κινδυνεύουμε, λοιπόν να οδηγηθούμε στο άλλο άκρο, όπου οι δημιουργοί θα πρέπει να απολογούνται κάθε φορά που οι δημιουργικές επιλογές τους δεν συμβαδίζουν με τις επιταγές του πολιτικά ορθού.

Κλείνοντας, ο Φιν Τζόουνς έπειτα από αυτό το σουρεαλιστικό συμβάν είπε ότι θα σταματήσει να ασχολείται με το Twitter, για να συνεχίσει απερίσπαστoς τα γυρίσματα για το “Defenders”, το επόμενο κοινό πρότζεκτ της Marvel με το Netflix (βέβαια, στη συνέχεια έκανε αναδημοσίευση ένα tweet του Μπέρνι Σάντερς...). Ωστόσο, όλο και κάποια ευκαιρία θα βρουν οι ζηλωτές αντίπαλοι του whitewashing για να ξεσπαθώσουν - ακόμα και χωρίς λόγο…