Παντελής Καψής

Η δουλειά ήταν σκληρή είχε κάνει όμως μια εξαιρετική συμφωνία. Δούλευε όλες τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα, έκανε όσες υπερωρίες μπορούσε και μαζεύοντας τα ρεπό έκανε διακοπές σχεδόν 6 μήνες τον χρόνο. Το πάθος του ήταν τα ταξίδια και μαζί με τη σύντροφο του γυρνούσαν όλο τον κόσμο.

Δεν ήταν ο μόνος. Σε νοσοκομείο του εξωτερικού στο οποίο έτυχε να βρεθώ οι νοσοκόμοι μας έλεγαν ότι εργάζονταν 12 ώρες κάποιες μέρες και πρόσθεταν έτσι μια αργία την εβδομάδα. Το Σαββατοκύριακο τους γινόταν τριήμερο. Ορισμένοι προτιμούσαν να μαζεύουν τις υπερωρίες και να εργάζονται τρεις εβδομάδες τον μήνα.

Θυμήθηκα αυτές τις περιπτώσεις όταν βρέθηκα πριν από λίγες ημέρες σε μια μικρή πανσιόν, ενοικιαζόμενα δωμάτια στην ουσία, στη Βόρειο Ελλάδα. Την διαχειριζόταν ένα υπέροχο ζευγάρι το οποίο στην πραγματικότητα αμειβόταν για τη δουλειά που έβαζε όχι για το κεφάλαιο. Μια κοπέλα ερχόταν και βοηθούσε τα Σαββατοκύριακα δουλεύοντας υπερωρίες. Πιάσαμε τη συζήτηση και βέβαια το μυαλό μου πήγε στο πρόσφατο νομοσχέδιο το οποίο επιτρέπει ως 13 ώρες εργασία την ημέρα στον ίδιο εργοδότη. Τη ρύθμιση δηλαδή που προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση αλλά και πανελλαδική απεργία από τη ΓΣΕΕ.
Το πρόβλημα για την πανσιόν ήταν ότι μέσα στην εβδομάδα δεν χρειάζονταν την βοηθό τους, το Σαββατοκύριακο ωστόσο είχαν ανάγκη ολοήμερης παρουσίας. Και δεν ήταν οι μόνοι. Οι περισσότερες επιχειρήσεις στην περιοχή λειτουργούσαν με τον ίδιο τρόπο. Κάποιες μάλιστα, σε όλη τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν με εξαίρεση τα Χριστούγεννα, ανοίγουν μόνο το Σαββατοκύριακο. Η ρύθμιση για τις 13 ώρες έλυσε τα χέρια και για τις δύο πλευρές. Οι εργαζόμενοι αμείβονται για πλήρη απασχόληση καθώς με τρία 12ωρα συμπληρώνουν ουσιαστικά το εβδομαδιαίο 40ωρο. Οι επιχειρήσεις πάλι προσφέροντας πλήρη απασχόληση μπορούν να κρατήσουν τους εργαζόμενους ολόκληρο τον χρόνο σε μια περίοδο μεγάλης έλλειψης χεριών.

Αυτό ήταν και το κλειδί. Θεωρητικά οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να έχουν έναν ή μία εργαζόμενη πλήρους απασχόλησης και έναν ή μία μερικής. Θα δυσκολεύονταν ωστόσο να βρουν το απαραίτητο προσωπικό επειδή όλοι ή σχεδόν όλοι προτιμούν το 12ωρο καθώς τους επιτρέπει να έχουν μια δεύτερη δουλειά στη διάρκεια της εβδομάδας. Αυτή είναι η πραγματικότητα στην άλλη Ελλάδα. Δύο τουλάχιστον δουλειές για να έχουν ένα στοιχειωδώς ικανοποιητικό εισόδημα.

Το πρώτο που ρώτησα ήταν η πιθανότητα κατάχρησης του νόμου. Με πρόστιμο που ξεπερνά τις 10.000 ευρώ μου είπαν ότι λίγοι το διακινδυνεύουν. Για πολλές μικρές επιχειρήσεις, εξηγούσαν, ένα τέτοιο πρόστιμο οδηγεί στην χρεοκοπία. Η μεγαλύτερη εξασφάλιση ωστόσο είναι η δυσκολία που είχαν όλοι να βρουν και φυσικά να κρατήσουν το αναγκαίο προσωπικό. Αν δεν προσφέρουν ικανοποιητικές και κυρίως ανταγωνιστικές συνθήκες εργασίας δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουν τη δουλειά τους.

Η ρύθμιση για το 13ωρο, όσο και αν φωνάζουν οι κομματικές -συνδικαλιστικές ηγεσίες, δίνει μια ανάσα στις επιχειρήσεις της περιφέρειας και βοηθά να κρατηθούν στη ζωή και να προσφέρουν θέσεις εργασίας. Προφανώς δεν αρκεί για να κρατήσουν τον κόσμο στον τόπο του. Με εξαίρεση τα πολύ τουριστικά μέρη για τους περισσότερους η Αθήνα παραμένει ελκυστική. Μόνο εκεί μου έλεγαν «υπάρχουν δουλειές». Χρειάζονται λοιπόν πολύ πιο οργανωμένες παρεμβάσεις και φωτεινά μυαλά που θα πρωτοπορήσουν και θα αξιοποιήσουν έναν πλούτο που σήμερα μένει ανεκμετάλλευτος. Παρεμβάσεις οι οποίες όμως προϋποθέτουν να ξεφύγουμε από στείρα δήθεν ιδεολογικά στερεότυπα όπου τα πάντα υποτάσσονται σε κομματικές και συνδικαλιστικές σκοπιμότητες.