Γιάννης Μακρυγιάννης

Το πρόβλημα είναι ότι δεν δίδαξε τίποτα. Και κυρίως δεν διόρθωσε και πολλές από τις χρόνιες παθογένειες του «ελληνικού συστήματος». Η τουριστική έκρηξη των τελευταίων λίγων ετών, μαζί με την άνοδο το real estate επανέφερε την ψευδαίσθηση ότι όλα (μπορούν να) πάνε καλά.

Ώσπου ήρθε (και) το φετινό καλοκαίρι για να αποδείξει ότι η χώρα εξακολουθεί να παραπαίει. Ότι όλα αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν. Η δε περίφημη «ανάπτυξη», η οποία βασίζεται στον τουρισμό πρωτίστως, δεν έχει και τόσο στέρεες βάσεις. Ότι τα προβλήματα των υποδομών, η γραφειοκρατία και η νοοτροπία, παραμένουν σε προ κρίσης επίπεδα. Και εξ αυτού του λόγου, ο τουρισμός των 30 τόσων εκατομμυρίων επισκεπτών, μπορεί να αποδειχθεί φούσκα, που εάν σκάσει – και μπορεί να σκάσει σύντομα, τα αμέσως επόμενα χρόνια – θα έχει νέες σοβαρές συνέπειες.

Η χώρα δεν είναι έτοιμη να διαχειριστεί το πρόβλημα αυτό. Φαίνεται από παντού. Νησιά χωρίς λιμάνια (Σαμοθράκη) ή ρεύμα (Σκιάθος κλπ). Νησιά με λιμάνια, που όμως δεν τίθενται σε λειτουργία (Σύμη). Νησιά με παράνομα ή προβληματικά και πάντως επικίνδυνα ελικοδρόμια (Πόρος). Νησιά με βαριά επικίνδυνο οδικό δίκτυο και ακόμη πιο επικίνδυνες συμπεριφορές των κατοίκων (Κρήτη). Νησιά με «γουρούνες», που κυκλοφορούν όπως νάναι κι όποιον πάρει ο χάρος. Πλημμελής έλεγχος σε όλα τα επίπεδα, από τις πισίνες, όπου χάνουν τη ζωή τους παιδιά, έως το Πόρτο Χέλι και σχεδόν σε όλη τη χώρα, όπου επιδειξιομανείς σκαφάτοι αποτελούν δημόσιο κίνδυνο (και παίρνουν ζωές, όπως έκανε ο Γάλλος κτηματομεσίτης, που κυκλοφορεί ελεύθερος – γιατί άραγε;). Ακόμα και η κυρίαρχη, σχεδόν μονοπωλιακή αεροπορική εταιρία Aegean Airlines έχει βαλθεί να τα κάνει μαντάρα, με τις απίστευτες καθυστερήσεις και τις υπερβολικές τιμές στα εισιτήρια (350 ευρώ για Ρόδο με επιστροφή; Και 220 για Νάξο; Όταν μπορείς να βρεις για Νέα Υόρκη με κανονική εταιρία εισιτήριο μετ’ επιστροφής ακόμα και 450 ευρώ;).

Και δεν μιλάμε για άλλες ακραίες καταστάσεις που υπάρχουν σε όλους τους τομείς. Από τις πανάκριβες τιμές σε όλα, έως την απίστευτη φοροδιαφυγή. Εξωφρενικές παρανομίες παντού, αρμόδιοι που παρακολουθούν συχνά με το αζημίωτο.

Γενικά, όσοι μπορούν να μην κάνουν τίποτα, απλώς δεν κάνουν. Κι όσοι μπορούν να κονομήσουν άγρια, κονομάνε σαν να μην υπάρχει αύριο. Υπάρχει το εξής όμως: αν την πρώτη φορά (2010) ήρθε λίγο απότομα η κρίση και κάπως αιφνιδίασε, τούτη τη φορά δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, εάν φτάσουμε σε νέο αδιέξοδο. Κι ας είναι περιτυλιγμένο αυτό το αδιέξοδο με «ανάπτυξη» και «επενδυτικό θαύμα».