Συτιλίδης στο protothema.gr για τη συνάντηση κορυφής στον Λευκό Οίκο: Ο Ζελένσκι είναι σε πιο αδύναμη θέση απ’ ότι τον Φεβρουάριο

Για τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο συζητήθηκε εκτενώς στην συνάντηση κορυφής στον Λευκό Οίκο, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχθηκε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες της λεγόμενης «Συμμαχίας των Προθύμων», τοποθετήθηκε μιλώντας στο protothema.gr ο γνωστός στρατηγικός αναλυτής και πρώην σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Συτιλίδης.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων σημειώνει πως ο Ζελένσκι βρίσκεται σε μειονεκτικότερη θέση σε σχέση με τον περασμένο Φεβρουάριο δεχόμενος πίεση τόσο από το πεδίο των μαχών όσο και από την εσωτερική κοινή γνώμη για λήξη του πολέμου με την Ρωσία. Παράλληλα σημειώνει ότι δεν υπάρχει κάποια ρεαλιστική λύση βάσει της οποίας η Ουκρανία θα μπορούσε να κερδίσει όλα τα εδάφη που έχασε στο θέατρο των πολεμικών επιχειρήσεων. Εν τω μεταξύ κρίνει πως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα έστελνε Αμερικανούς στρατιώτες στην Ουκρανία, καθώς αυτό θα προκαλούσε την αντίδραση της Μόσχας.

Αναλυτικά η συνέντευξη του Τζον Συτιλίδη στο protothema.gr:

Από τη δική σας οπτική γωνία, διακρίνετε κάποια αναπροσαρμογή στην προσέγγιση του Προέδρου Ζελένσκι σε σύγκριση με την πρόσφατη στάση του και την προηγούμενη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Τραμπ στο Λευκό Οίκο;

Ο Ζελένσκι έμαθε πολλά μετά από μια σειρά λαθών που ο ίδιος προκάλεσε τον Φεβρουάριο. Επίσης, αντιμετωπίζει στρατηγικές απώλειες στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, όπου οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις ενδέχεται να βρίσκονται στο πρόθυρα μιας τακτικής ανατροπής κοντά σε κρίσιμους κόμβους της ουκρανικής εφοδιαστικής αλυσίδας, η οποία θα μπορούσε να εκθέσει περιοχές της Ουκρανίας που βρίσκονται πιο κοντά στην Κίεβο. Ο Ζελένσκι βρίσκεται σήμερα σε πιο αδύναμη θέση στο εσωτερικό της χώρας σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Gallup δείχνει ότι σχεδόν το 70% των Ουκρανών υποστηρίζει πλέον ένα διαπραγματευτικό τέλος του πολέμου, και αυτό σημαίνει παραχωρήσεις της Ουκρανίας προς τη Ρωσία. Λιγότερο από το ένα τέταρτο των Ουκρανών επιθυμεί να συνεχίσει τον πόλεμο, και δεν είναι σαφές από πού θα προμηθευτούν το επίπεδο και την ποιότητα των στρατιωτικών όπλων για να το πράξουν. Ο Ζελένσκι αντιμετωπίζει επίσης αυξανόμενη εσωτερική αντιπολίτευση λόγω των ανησυχιών του λαού για τη διαφθορά σε υψηλά επίπεδα στο Κίεβο, καθώς και για την καταστολή της ελευθερίας του λόγου και των θρησκευτικών, των μέσων ενημέρωσης και άλλων βασικών δημοκρατικών ελευθεριών. Η προθυμία του Τραμπ να υποδεχτεί τον Πούτιν στο έδαφος των ΗΠΑ και να μετατοπίσει τους στόχους των διαπραγματεύσεων από την κατάπαυση του πυρός που προτιμά ο Ζελένσκι προς την πολιτική διευθέτηση που προτιμά ο Πούτιν ενισχύει το γεγονός ότι το Κίεβο έχει να λάβει σημαντικές αποφάσεις τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες. Ο Ζελένσκι κατανοεί επίσης ότι, παρά τη θεατρική στάση του κοινού και των μέσων ενημέρωσης, η Ευρώπη δεν έχει να προσφέρει στην Ουκρανία ουσιαστική μακροπρόθεσμη οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη σε σύγκριση με την Ουάσιγκτον.

Σε ποιο βαθμό θα ήταν πλέον διατεθειμένος να εξετάσει εδαφικές παραχωρήσεις ως μέρος μιας ενδεχόμενης συμφωνίας;

Δεδομένης της εστίασης του Τραμπ στον στρατηγικό ανταγωνισμό των ΗΠΑ με την Κίνα και της συνεχώς αποβιομηχανοποιούμενης ευρωπαϊκής οικονομίας, καθώς και της αποδυναμωμένης γεωπολιτικής της ισχύος, ο Ζελένσκι έχει ελάχιστες επιλογές πέραν της εξέτασης εδαφικών παραχωρήσεων. Η Κριμαία και μεγάλα τμήματα των ανατολικών ουκρανικών περιφερειών βρίσκονται στα χέρια της Ρωσίας από το 2014, όταν ο Ομπάμα δήλωσε ότι τα κατακτημένα εδάφη δεν άξιζαν τον κίνδυνο ενός ευρύτερου πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Τα πρόσθετα εδάφη που κατέχει η Μόσχα από τη δεύτερη εισβολή του 2022 βρίσκονται πλέον πίσω από 1.000 χιλιόμετρα τριπλής σε βάθος στρατηγικής άμυνας της Ρωσίας. Δεν υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος με τον οποίο η Ουκρανία θα μπορέσει να ανακτήσει τα κατεχόμενα εδάφη με στρατιωτικά μέσα. Ο Τραμπ δεν δείχνει καμία πρόθεση να ζητήσει από το Κογκρέσο των ΗΠΑ πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ενώ το πακέτο του Μπάιντεν, που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2024, έχει σχεδόν εξαντληθεί.

Η Ευρώπη δεν μπορεί να προσφέρει μια σοβαρή εναλλακτική λύση έναντι της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία και δεν διαθέτει καμία στρατηγική εξόδου, πέρα από τον αιώνιο εξοπλισμό της Ουκρανίας και την προσπάθεια μόνιμης απομόνωσης της Ρωσίας, μιας ευρασιατικής δύναμης με πυρηνικά όπλα και εξαγωγέα πρώτων υλών. Παραμένει αβέβαιο εάν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες θα δαπανήσουν ποτέ το 5% του ΑΕΠ τους για να ενισχύσουν τη στρατιωτική τους θέση απέναντι στην αντιλαμβανόμενη απειλή από τη Ρωσία.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει επίσης να εγκαταλείψουν τις δαπανηρές και σπάταλες πολιτικές για το κλίμα, να μειώσουν τις κοινωνικές παροχές για τις ολοένα και πιο γηρασμένες κοινωνίες τους και, τέλος, να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν τις εσωτερικές κοινωνικές κρίσεις που τροφοδοτούνται από την ανεξέλεγκτη παράνομη μετανάστευση. Και κάθε μέρα που το Κίεβο και οι Βρυξέλλες επιτρέπουν τη συνέχιση του πολέμου, το κόστος για την ελπίδα μιας μελλοντικής ανασυγκρότησης της Ουκρανίας — που σήμερα εκτιμάται σε μισό τρισεκατομμύριο ευρώ, ποσό στο οποίο μέχρι στιγμής μόνο η Ουάσιγκτον έχει δεσμευτεί — θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Κοιτώντας μπροστά, θεωρείτε πιθανό ο Πρόεδρος Τραμπ να εγκρίνει την αποστολή αμερικανικών δυνάμεων στην Ουκρανία με τον δηλωμένο σκοπό της διασφάλισης της τάξης και της σταθερότητας;

Όχι. Ο Τραμπ δεν θα υποστηρίξει την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία μετά από έναν πόλεμο που κατηγορεί τον προκάτοχό του Μπάιντεν ότι δεν κατάφερε να αποτρέψει. Ο Πούτιν δεν θα δεχόταν αμερικανικές δυνάμεις στην Ουκρανία, τις οποίες θα θεωρούσε ως de facto προειδοποιητικό σήμα της ΝΑΤΟ που αναιρεί τη θέση του ότι η ΝΑΤΟ δεν προσκαλεί την Ουκρανία να γίνει μέλος. Ειρηνευτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να προέλθουν από την Τουρκία, η οποία έχει καταφέρει να τοποθετηθεί με επιτυχία ως μεσολαβητής μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, από την Κίνα, από χώρες της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου, και ακόμη και από ευρωπαϊκές χώρες που δεν είναι μέλη της ΝΑΤΟ, όπως η Αυστρία, η Σερβία, η Ιρλανδία και η Μάλτα.

Ακολουθεί το πρωτότυπο της συνέντευξης στην αγγλική γλώσσα:

From your perspective, do you discern a recalibration in President Zelensky’s approach compared to both his recent posture and his earlier encounter with President Trump at the White House?

Zelensky learned a great deal after his series of self-inflicted errors in February. He is also suffering from strategic battlefield setbacks in eastern Ukraine, where Russian military forces may be on the verge of a tactical breakthrough near critical Ukrainian logistics and supply chain nodes that could expose Ukrainian regions closer to Kyiv. Zelensky is in a weaker position domestically today than he was in February. A recent Gallup poll shows that nearly 70% of Ukrainians now support a negotiated end to the war, and that means Ukrainian concessions to Russia. Less than a quarter of Ukrainians wish to continue fighting, and it is unclear from where they will obtain the level and quality of military arms to do so. Zelensky is also facing increasing internal opposition due to popular concerns about high-level corruption in Kyiv, as well as Zelensky’s repression of free speech and of religious, media, and other basic democratic freedoms. Trump’s willingness to welcome Putin onto U.S. territory and shift the negotiation objectives from Zelensky’s preferred ceasefire to Putin’s preferred political settlement reinforces that Kyiv has momentous decisions to make in the days and weeks ahead. Zelensky also understands that, despite the public and media theatrics, Europe has little long-term substantive financial and military support to offer Ukraine compared to Washington.

To what extent might he now be willing to contemplate territorial concessions as part of a potential settlement?

Given Trump’s focus on the U.S. strategic competition with China, and Europe’s steadily deindustrialized economy and weakened geopolitical leverage, Zelensky has little choice but to consider territorial concessions. Crimea and large portions of eastern Ukrainian oblasts have been in Russian hands since 2014, when Obama declared that those conquered territories were not worth risking a wider war between the U.S. and Russia. The additional territories that Moscow occupies since the second invasion in 2022 now sit behind 1000 kilometers of Russian triple-layered in-depth strategic defenses. There is no realistic means by which Ukraine will gain back those occupied territories by military means. Trump shows no indication of asking the U.S. Congress for any additional military aid to Ukraine, and the Biden package approved in April 2024 is almost fully expended. Europe is unable to deliver a serious alternative to U.S. arms for Ukraine, and it has no exit strategy except to arm Ukraine in perpetuity and seek to permanently isolate Russia, a nuclear-armed commodity-exporting Eurasian power. It remains to be seen whether most European countries will ever spend 5% of GDP to bolster their military posture against a perceived threat from Russia. European leaders would also have to abandon expensive and wasteful climate policies, reduce social welfare entitlements for their increasingly aging societies, and finally address and resolve the internal societal crises fomented by rampant illegal migration. And every day that Kyiv and Brussels allow the war to continue, the cost to one day hopefully reconstruct Ukraine, now estimated at a half trillion Euros that no one except Washington has committed to dedicating, will only increase.

And looking ahead, do you consider it plausible that President Trump would authorize the deployment of U.S. forces to Ukraine with the stated purpose of ensuring order and stability?

No. Trump would not support the deployment of U.S. troops into Ukraine after a war he blames his predecessor Biden for having failed to deter. Putin would not accept U.S. troops in Ukraine, which he would perceive as a de facto NATO tripwire that obviates his position that NATO does not invite Ukraine for membership. Peacekeeping troops could come from Turkey, which has successfully positioned itself as a mediating broker between Russia and Ukraine, from China, from Central Asian and Caucasus countries, and even from European countries that are not NATO members, such as Austria, Serbia, Ireland, and Malta.