Φενεός - Στυμφαλία: Ο... Παράδεισος έχει όνομα

Πώς μπορεί να περιγράψει κανείς τη διαδρομή Κιάτο – Στυμφαλία – Φενεό; Με λόγια, με χρώματα, με εικόνες, με τι; Μια διαδρομή περίπου 70 χιλιομέτρων που διαρκεί όσο η άνοιξη, ή όσο το καλοκαίρι ή ο χειμώνας. Ανάλογα με το πότε θα την κάνεις.

Θα αφήσουμε λοιπόν τις εικόνες  να περιγράψουν και εμείς θα βοηθήσουμε πρακτικά στο πώς θα κάνετε αυτή τη διαδρομή. Και εδώ, ας μας συγχωρήσει ο Καβάφης, δεν μας αρκεί μόνο η διαδρομή, αλλά και ο προορισμός.

Η περιοχή της Στυμφαλίας περιβάλλεται  από τα βουνά της Ζήρειας,  του Ολίγυρτου, του Μαυροβουνίου  και του Γαβριά. Αποτελείται από  δύο οροπέδια, τον κάμπο της  Πελλήνης σε υψόμετρο 740μ. και περιλαμβάνει τις κοινότητες Κλημέντι, Καίσαρι και Βελίνα και την πεδιάδα στην οποία απλώνεται η λίμνη σε υψόμετρο περίπου 626 μέτρων, στα όρια της οποίας βρίσκονται οι κοινότητες Κεφαλάρι, Κυλλήνη, Δροσοπηγή, Στυμφαλία, Καστανιά, Καρτέρι, Λαύκα, Ασπρόκαμπος και Ψάρι. Η Στυμφαλία είναι μία ολόκληρη περιοχή που ορίζεται από την ομώνυμη λίμνη και η ιστορία της χάνεται στη μυθολογία. Ιστορίες και μύθοι συνοδεύουν αιώνες τώρα τη μυθική λίμνη. Σε αυτά τα έλη και στα γειτονικά δάση κατοικούσαν οι Στυμφαλίδες Όρνιθες με τα σιδερένια ράμφη και επιτίθεντο στους ανθρώπους και στις καλλιέργειες. Η άφιξη του Ηρακλή, που τις εξόντωσε, συνδέεται προφανώς με την αποξήρανση των ελών και τη σωτηρία των κατοίκων από τις ασθένειες που σχετίζονται με αυτά.

Όπως σε ολόκληρη την Αρκαδία,  στην οποία ανήκε η Στυμφαλία  στην αρχαιότητα, λατρεύονταν και εδώ ο σκανταλιάρης θεός των δασών και των βουνών, ο Πάνας, ο αποκαλούμενος και Φόβος Πανικός από τις τρομερές φάρσες που σκάρωνε στους ανύποπτους βοσκούς τους οποίους, όμως, αγαπούσε και προστάτευε. Σε σπηλιά της Ζήρειας είχε γεννηθεί ο φτεροπόδαρος Ερμής, πατέρας του Πάνα και υπήρχε ναός προς τιμήν του.

Η Στυμφαλία έλαβε το όνομά της από την αρχαιότατη πολιτεία της Αρκαδίας Στύμφαλο, που μνημονεύεται ήδη από τον Όμηρο και αυτή με την σειρά της από τον Στύμφαλο τον πρώτο οικιστή της, τρίτο απόγονο του Αρκάδα, αδελφό του Κυλλήνα και γιο του Ελάτου. Οι Στυμφάλιοι πολέμησαν στον Τρωικό Πόλεμο, στους Περσικούς και τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.

Στην διαδρομή συναντάς συντρίμμια  της μεσαιωνικής μονής Ζαρακά  και το σύγχρονο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας που αξίζει τον κόπο να επισκεφτείς.

Επόμενο χωριό το Καρτέρι. Υπάρχει  πανσιόν, για κάποιον που θέλει  να δει τον ήλιο να ανατέλλει  μέσα από τα έλατα.

Φθάσαμε στην Καστανιά. Έλατα  και πεύκα παντού, ανθισμένα λόγω  εποχής, συνθέτουν το τέλειο τοπίο. Αλήθεια τι έχει να ζηλέψει από την Ελβετία αυτό το χωριό;

Στη διαδρομή από την Καστανιά  ως το Φενεό βλέπουμε αριστερά  μας τον κάμπο του Φενεού. Απέραντος  κάμπος  με τις καλλιέργειες  σε γεωμετρικά σχήματα και  γύρω άγρυπνοι φύλακες τα βουνά. Τόπος πειθαρχίας και γαλήνης.

Η Φενεός ήταν πόλη-κράτος της αρχαίας Αρκαδίας, σήμερα διοικητικά ανήκει στο νομό Κορινθίας. Ήταν από τις μεγαλύτερες και σπουδαιότερες πόλεις της Αρκαδίας, βρισκόταν σε πλούσια πεδιάδα που την διέσχιζαν οι ποταμοί Όλβιος και Δόξας, όταν τα ποτάμια αυτά κατέβαζαν πολύ νερό η πεδιάδα δεν πλημμύριζε, αφού τα νερά τους έβρισκαν διέξοδο στις καταβόθρες. Τα νερά αναδύονταν ξανά μετά από μεγάλη απόσταση, εκεί που πηγές του Λάδωνα.

Οι καταβόθρες αυτές ο μύθος λέει ότι είχε σκάψει ο Ηρακλής για να διώξει τα νερά που λίμναζαν εκεί. Ένας άλλος μύθος λέει ότι οι καταβόθρες αυτές ήταν είσοδος στον Άδη και από εκεί κατέβηκε η Δήμητρα όταν έψαχνε την κόρη της Περσεφόνη. Ένας τρίτος μύθος λέει ότι κάποτε ο Ηρακλής πήγε στους Δελφούς για να πάρει κάποιον χρησμό, η Πυθία αρνήθηκε να του δώσει, και τότε ο Ηρακλής άρπαξε τον τρίποδα και τον έφερε στην Φενεό με σκοπό να ιδρύσει εκεί άλλο μαντείο. Στην Φενεό όμως τον περίμενε ο Απόλλων, βλέποντας ο Δίας τα αδέλφια έτοιμα να τσακωθούν ρίχνει ανάμεσα τους κεραυνό, τέλος ο Απόλλων πήρε πίσω τον τρίποδα και ο Ηρακλής το χρησμό που ήθελε.

Είχε  ιδρυθεί και οικιστεί από τον  Φενεό. Στην πόλη και στην  ευρύτερη περιοχή υπήρχαν οι  ναοί της Κιδαρίας Δήμητρας, της  Ελευσίνιας Δήμητρας στον οποίο υπήρχαν δύο λατρευτικοί λίθοι και οι ιερείς του ναού τελούσαν μυστήρια, του Ασκληπιού, του Φενεάτου Ερμή μέσα στον οποίο υπήρχε άγαλμα του θεού που το είχε φιλοτεχνήσει ο Αθηναίος Εύχειρ. 10 στάδια από την πόλη ναός του Πυθίου Απόλλωνος, με βωμό από λευκό μάρμαρο, επίσης εκεί βρίσκονταν και οι τάφοι ηρώων πεσόντων σε μάχη. Κοντά στον ναό ήταν η πηγή της Οινόης.

Οι Φενεάτες  συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο  με 60 πολεμιστές και στους περσικούς  πολέμους. Φενεάτης ήταν και ο  Νεολάιδας ολυμπιονίκης στην 96η ολυμπιάδα το 396 π.Χ. στην πυγμή παίδων.

Από την Φενεό ήταν η Λαονόμη μαμή του Ηρακλή. Προς τιμήν του Ερμή γίνονταν τα Έρμαια.   

Σήμερα  η αρχαία πόλη έχει ανασκαφεί  και είναι επισκέψιμη. Βρίσκετε  κοντά στα χωριά Φενεός και  Αρχαία Φενεός. Έχουν βρεθεί τα  αρχαία τείχη, ο ναός του  Ασκληπιού πολλά λείψανα κτιρίων, αγάλματα και μέλη αγαλμάτων, πινακίδες που βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο στο Μεσινό. Επίσης ο επισκέπτης μπορεί να δει και τις καταβόθρες οι οποίες υπάρχουν και λειτουργούν ακόμα και σήμερα.

Τελικός  προορισμός η Λίμνη Δόξα στο Φενεό. Ένας μικρός δρόμος και… να το θαύμα! Η φύση με ένα «χεράκι» του ανθρώπου έφτιαξε αυτό το μεγαλείο. Ένα οροπέδιο, που θυμίζει κάτι από Άλπεις. Ένας τόπος που καμιά αίσθηση δεν χοτραίνει. Εδώ ξεχνάς από πού έρχεσαι και που πηγαίνεις. Η πανέμορφη αυτή τεχνητή λίμνη δεν είναι γνωστή σε πολλούς. Τα βουνά που την περικλείουν είναι κατάφυτα από έλατα και στις όχθες της υπάρχουν αρκετά μέρη κατάλληλα για κατασκήνωση, κάτω από τη σκιά των πλατανιών.

Βρίσκεται  στα σύνορα των νομών Κορινθίας – Αχαΐας, μεταξύ Ζήρειας και Χελμού και σε υψόμετρο 1100 μέτρων. Απέχει 180 χιλιόμετρα από την Αθήνα και η πρόσβαση σε αυτή μπορεί να γίνει μέσω της διαδρομής Κιάτο – Στυμφαλία, ή εναλλακτικά, ξενινώντας από την εθνική οδό Αθηνών – Πατρών και το χωριό Δερβένι και ανεβαίνοντας την ορεινή διαδρομή που μέσω των χωριών Στενό – Γκούρα – Μεσινό – Νέα Φενεός, καταλήγει στην Αρχαία Φενεό και μετά τα Τρίκαλα Κορινθίας περνώντας από το χωριό Καριά συναντάμε μια μοναδική σε ομορφιά διαδρομή. Φθάνοντας στην Αρχαία Φενεό και πριν την είσοδο στο χωριό, υπάρχει διασταύρωση δεξιά προς τη μονή Αγίου Γεωργίου. Ακολουθείτε τις πινακίδες προς τη μονή και σε λίγο (περίπου 1 χλμ.) έχετε μπροστά σας τη λίμνη.                                  

Το μέγιστο βάθος είναι περίπου 70 μέτρα και δεν υπάρχουν σημεία παγίδες.

Διαπιστώνουμε  πως ο κόσμος είναι ένα θαύμα.  Εμείς είμαστε ικανοί να τον  εκτιμήσουμε, να τον αγαπήσουμε  και να τον προστατέψουμε;

Η λίμνη απλώνεται μπροστά μας  και σχεδόν στη μέση της σαν  να έχει φυτρώσει ένα εκκλησάκι. Υπάρχει δρόμος να το επισκεφτείς. Συνεχίζοντας περιμετρικά της λίμνης περάσαμε από το φράγμα. Τα νερά της περνούν πάνω από το φράγμα για να καταλήξουν σε μια μικρή λίμνη.

Απέναντι, ψηλά στο βουνό, υπάρχει το  μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Είναι ένα πολύ παλιό μοναστήρι, μοιάζει σχεδόν ετοιμόρροπο χωμένο στα έλατα, μόνο με τρείς καλογέρους. Εκεί υπάρχει η εκκλησία όπου λειτουργούσε μέσα σε ένα σημείο ως Κρυφό Σχολειό, μια τοιχογραφία της Παναγίας, που σε κοιτάζει σε όποια μεριά και να πας και ένα εικόνισμα επιβλητικό του Αγίου Γεωργίου. Το σήμαντρό του χτυπάει σπάνια. Μόνη συντροφιά τα βουνά και τα πουλιά. Οι καλόγεροι προσφέρουν γλυκό τριαντάφυλλο, που φτιάχνουν οι ίδιοι. Από το μπαλκόνι μπορείς να απολαύσεις τη θέα της λίμνης και του καταπράσινου βουνού.

Αυτή η εκδρομή στο Φενεό  σου δίνει την ευκαιρία να  απολαύσεις μερικές στιγμές μαγείας,  ευτυχίας, έξαρσης, αλλά και περισυλλογής.

Στην ευρύτερη περιοχή της Στυμφαλίας και του  Φενεού υπάρχουν 25 ξενώνες και ξενοδοχεία που διαθέτουν συνολικά περίπου 300 κλίνες. Επίσης στην διαδρομή μπορεί να συναντήσεις πολλές παραδοσιακές ταβέρνες και καφενεία.

Υπάρχουν συναισθήματα που δεν υπάρχουν λέξεις να τα περιγράψεις.