Aντζελα Ισμαήλου: Στην Πάτμο ανοίγει το σπίτι της - και την καρδιά της

Tα καλοκαίρια της είναι πλέον συνυφασμένα με το Νησί της Αποκάλυψης. Η Αντζελα Ισμαήλου, η Ελληνίδα που είχε την τύχη να δει τον εαυτό της πολυσέλιδο αφιέρωμα στο αμερικανικό περιοδικό «Vanity Fair», που έχει περπατήσει σε πολυφωτογραφημένα κόκκινα χαλιά και έχει ζήσει μοναδικές κοσμικότητες, είναι εντελώς διαφορετική στο νησί, το οποίο θεωρεί πλέον τόπο της. Στην υπέροχη βεράντα του σπιτιού της στην Πάτμο ξεκουράζεται, κάνει την αυτοκριτική της και ετοιμάζει το επόμενο καλλιτεχνικό της εγχείρημα…



- Πώς και επιλέξατε να γυριστεί μέρος της επόμενης ταινίας σας στο συγκεκριμένο νησί; 
H Πάτμος με το ιερό της μυστήριο, τη δραματική της χροιά και την κινηματογραφική της μαγεία υπαγόρευσε τη γέννηση της ταινίας μου. Ηταν κάποιος χειμώνας που επισκέφθηκα το νησί. Η Χώρα ήταν μοναχική, ακατοίκητη, σαν να είχε σταματήσει ο χρόνος. Το τοπίο θύμιζε ταινίες αγαπημένων μου σκηνοθετών, όπως τις «Stromboli» του Ρομπέρτο Ροσελίνι, «Persona» του Μπέργκμαν και «L’ Aventura» του Αντονιόνι.

- Τι θυμάστε από το πρώτο ταξίδι σας σε αυτήν;
Βρέθηκα ανάμεσα σε γη και ουρανό σε έναν τόπο που με συγκλόνισε και με κέρδισε αμέσως. Το νησί συμβολίζει την ανθρώπινη απομόνωση. Η παρουσία του μοναστηριού λειτουργεί καταλυτικά, η έντονη θρησκευτικότητά του μας υπενθυμίζει τα όριά μας ακόμη και όταν τα ξεπερνάμε. Η Πάτμος έχει κάτι το μοναδικό, το μεταφυσικό, δεν ερμηνεύεται... Στερείται πολυτέλειας, είναι απλή, πειθαρχική, με μια λιτότητα που την αγαπώ καθώς με ξεκουράζει. Σ’ αυτό το ιστορικά γνωστό νησί βρήκα, το δίχως άλλο, την προσωπική μου εξορία.



- Τι περιλαμβάνει εκεί το 24ωρό σας;
Οταν δεν είναι τριγύρω η οικογένεια και οι φίλοι μου, ξυπνώ νωρίς και ξεχνιέμαι μέσα σε όλη αυτή την ομορφιά της φύσης. Κάτω από τη μεγάλη δάφνη συνήθως διαβάζω ή γράφω.

- Τι αντιπροσωπεύει για εσάς το νησιώτικο σπίτι σας;
Ενα ησυχαστήριο πέρα από τον χρόνο.

- Οι ντόπιοι σάς αντιμετωπίζουν, εντέλει, ως δικό τους άνθρωπο;
 Με έχουν αποδεχτεί. Εχω την αίσθηση πως με «διαβάζουν» καλύτερα κι από ανθρώπους που με γνωρίζουν χρόνια.

- Αγαπημένα στέκια στο νησί και πατμιακές φυσιογνωμίες που λατρεύετε; 
Το παραθαλάσσιο ταβερνάκι του Λάμπη και η αξιαγάπητη κυρία Καίτη, η οποία κάθε φορά πριν φύγω μου φέρνει φούλι από την κήπο της και «θησαυρούς» από το μποστάνι της. Το στέκι «Πάνθεον» στη Χώρα και ο αγαπητός Γιάγκος με τη θαυμάσια οικογένειά του, αλλά και η Σούζαν στην ταβέρνα του «Μπενέτου». Αγαπημένες φυσιογνωμίες, ο Μανόλης από το Αγριολίβαδο, οι βοσκοί και οι ψαράδες...



- Πώς και στην επόμενη ταινία σας αποφασίσατε να αναλάβετε πρωταγωνιστικό ρόλο η ίδια; 
Ο ρόλος της Δάφνης είναι πολύ κοντά στην ψυχή μου. Είναι ρόλος αυτοβιογραφικός και έντονα προσωπικός.

- Στη φωτογράφηση που κάνατε για το «thema people» ποζάρετε εντελώς αμακιγιάριστη...
Ποτέ δεν μου άρεσε το μακιγιάζ. Τολμώ να πω ότι με δυσκολία και αφάνταστη απέχθεια το χρησιμοποιώ όταν πρέπει... 

- Στις δημόσιες εμφανίσεις σας φοράτε συχνά κομμάτια υψηλής ραπτικής της Ισπανίδας σχεδιάστριας Καρολίνα Χερέρα. Γνωρίζεστε προσωπικά μαζί της;
 Γνωριστήκαμε στη Νέα Υόρκη και ξαναβρεθήκαμε κάποιο καλοκαίρι στην Πάτμο. Ο άντρας της είναι  δημοσιογράφος του «Vanity Fair» και είχαμε συνεργαστεί στη φωτογράφηση που μου έκανε το 2010 το συγκεκριμένο περιοδικό. Μία από τις κόρες της, μάλιστα, είναι παντρεμένη με έναν πρώην ταυρομάχο και επομένως κάθε φορά που τη συναντώ έχουμε πολλά να συζητήσουμε.

- Στο πρόσωπο της κόρης σας βλέπετε άραγε την καλλιτεχνική σας συνέχεια; 
Κάθε άλλο. Η κόρη μου είναι τόση ισχυρή και ανεξάρτητη προσωπικότητα ώστε θα βρει μόνη της τι της ταιριάζει. Αυτή η γενιά είναι ατσαλένια, αλύγιστη και έχει με το μέρος της την πληροφόρηση. Η δική μου γενιά κρεμόταν από τα χείλη των γονιών της για συμβουλές και οράματα.



- Από τον πατέρα σας, που υπήρξε γνωστός επιχειρηματίας, ποια χαρακτηριστικά του κληρονομήσατε; 
Την ανθρωπιά και το χάρισμα της ανάλυσης.

- Θυμάστε κάποια συμβουλή του;
Πολλές! Μιλούσε χρησιμοποιώντας συνεχώς  παραβολές. Τον θυμάμαι να μου λέει ότι η γυναίκα είναι το άλογο και ο άντρας ο αναβάτης. Αν αντιληφθεί το άλογο ότι ο αναβάτης είναι αδύναμος, τον πετάει από τη σέλα. Αυτό παθαίνουν οι άντρες όταν τους εγκαταλείπει μια γυναίκα και είναι ουσιαστικά αδύναμοι να τρέξουν σωστά την κούρσα της ζωής.

- Σας ενδιαφέρει ο τρόπος που σας παρουσιάζουν τα media;
Μεταξύ του υποθετικού, του φανταστικού και του πραγματικού κινούνται τα media και εν γένει η κοινωνία μας. Εγώ προσωπικά δεν έχω καμία περιέργεια για τις ζωές των άλλων, παρά μόνο για το έργο τους…

- Σας ενοχλεί πάντως το γεγονός ότι τελευταία ο Τύπος ασχολήθηκε με την προσωπική σας ζωή;
Ναι, με ενοχλεί η υπερβολή των εντυπώσεων. 

- Τον χειμώνα κινείστε μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού. Τι σας αρέσει από τη ζωή στη Νέα Υόρκη;
Οσο πιο πολλές πόρτες ανοίγεις τόσο πιο δύσκολα γίνονται τα κριτήριά σου. Καμιά πόλη δεν είναι η τέλεια πόλη. Οταν βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη, στο κέντρο και στο Μαυσωλείο του Δυτικού Πολιτισμού, ονειρεύομαι να βρισκόμουν σε μια πόλη μικρή, όχι πολυπληθέστερη των 100.000 κατοίκων, όπως κάποιες πόλεις της Ιταλίας. Τώρα πλέον με διακατέχει το ανικανοποίητο του ευ ζην. Στην Πάτμο βρήκα την ικανοποίηση του τώρα και της ψυχικής μου γαλήνης. Το νησί αυτό έγινε ο ξαφνικός μου έρωτας.



- Εχετε παραβρεθεί σε τρία Φεστιβάλ Καννών. Πώς σας φάνηκε η εμπειρία του κόκκινου χαλιού;
 Η πρώτη μου εμπειρία ήταν στο Φεστιβάλ της Βενετίας όπου παρουσίασα την πρώτη μου ταινία και με συνόδευσαν δύο από τους σκηνοθέτες που έπαιρναν μέρος σε αυτήν. Το ντεμπούτο πάνω στο κόκκινο χαλί ήταν συγκλονιστικό: βρισκόμουν μπροστά σε 500 φωτογράφους και ανταποκριτές από όλο τον κόσμο που φώναζαν το όνομά μου  προκειμένου να κοιτάξω στο μέρος τους. Τα φλας αναβόσβηναν σαν αστραπές κι εγώ σκεφτόμουν ότι όλες οι προσπάθειές μου είχαν πάρει τον δρόμο τους. Αυτή ήταν η αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού που άλλαξε τη ζωή μου.

- Υπάρχουν κάποιοι ηθοποιοί με τους οποίους θα θέλατε κάποτε να συνεργαστείτε; 
Πολλοί, αλλά κυρίως ηθοποιοί που δεν κάνουν εμπορικό κινηματογράφο. Μελετώντας τις ερμηνείες ηθοποιών ταυτίζομαι με μια γενιά προγενέστερων ερμηνευτών, γι’ αυτό κι αν έδινα τον πρωταγωνιστικό ρόλο του προτεστάντη ιερέα στην ταινία μου σε κάποιον από αυτούς, ανεπιφύλακτα θα ήταν ο Ρίτσαρντ Μπάρτον... 



- Πώς επιλέξατε τον Ισπανό ταυρομάχο που θα παίξει στην ταινία σας;
Την όλη διαδικασία έρευνας οργάνωσε ένας Ισπανός παραγωγός, ο οποίος μου πρότεινε να χρησιμοποιήσω ταυρομάχο. Ο διάσημος ταυρομάχος Danko, ο οποίος με μύησε στην ψυχολογία του ταυρομάχου όταν βρίσκεται στην αρένα, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για μια κινηματογραφική καριέρα. Ο ρόλος όμως δεν του ανήκει ακόμη…

- Πώς σχολιάζετε, τρία χρόνια μετά, τα επεισόδια που έγιναν στο νησί με αφορμή το happening που σχετιζόταν με την προώθηση της συγκεκριμένης ταινίας;
 Επεισόδια δεν έγιναν, ούτε διαδηλώσεις. Κάποιος δικομανής πολίτης, που κυνηγά τους πάντες στο νησί δήθεν για το καλό του τόπου, έκανε διαδικασίες για να σταματήσει η εκδήλωση επειδή εκκρεμούσε μια άδεια. Δικαίωμά του ήταν να το επιχειρήσει, αυτό σημαίνει δημοκρατία. Η μήνυση αποσύρθηκε και το event πραγματοποιήθηκε. Δεν ήταν μέσα στις προθέσεις μου να προσβάλω κανέναν. Απλώς δημιούργησα μια σκηνή που παρέπεμπε στη μεταφορά του «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Τοποθετήθηκε ένας Σταυρός μπροστά από την Πέτρα και δύο πόλοι χορού πολύ μακρύτερα, κάτι που υποδήλωνε αλληγορικά τη σύγχρονη αντίφαση. Το συγκεκριμένο βράδυ δυόμισι χιλιάδες κόσμου διασκέδασαν μέχρι το πρωί. Ηταν ένας υπαίθριος εορτασμός στον οποίο ήταν καλεσμένο όλο το νησί.



- Θεωρείτε ότι ήταν ένα πρωτοποριακό event που κάποιοι παρεξήγησαν;
Με τους κατοίκους της Πάτμου έχω εξαιρετικές σχέσεις. Οσοι απ’ αυτούς βρέθηκαν στην Πέτρα εκείνη τη βραδιά το δίχως άλλο πέρασαν ωραία.
- Ποιο είναι το αγαπημένο σας μότο;
Aγάπα γενναιόδωρα.

- Και οι προσωπικότητες που γνωρίσατε μέσα από τη δουλειά σας οι οποίες θα σας μείνουν αξέχαστες;
Ο Μπερτολούτσι, γνήσιος Ευρωπαίος, πνευματικό θύμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ποιητικά κομμουνιστής, ρομαντικός, ανυπόταχτος, ιδεαλιστής. Αλλά και ο Ντέιβιντ Λιντς, εγκλωβισμένος Αμερικανός στο μεγάλο όραμα της πανίσχυρης χώρας του, αλτρουιστής, μηδενιστής, ο οποίος κινείται μεταξύ του φανταστικού και της πραγματικότητας. Με μαγεύει το γεγονός ότι το  αποδίδει όλο αυτό στις ταινίες του με μοναδικό τρόπο.