Bloomberg: Η Ελλάδα πάει για αρνητικά επιτόκια

Οι αποδόσεις των ομολόγων της Ελλάδας, που είχαν φτάσει στη… στρατόσφαιρα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, σήμερα βρίσκονται ελάχιστα πάνω από το μηδέν. Κι αυτό συνέβη σε λιγότερο από μια δεκαετία. Τώρα οι επενδυτές αρχίζουν να σκέπτονται το μέχρι πρότινος αδιανόητο: μια μηδενική απόδοση, ίσως ακόμα και την υποχρέωση να πληρώνουν, προκειμένου να κρατήσουν τα ομόλογα του άλλοτε πιο επικίνδυνου κράτους της ευρωζώνης.

Οι πρόθυμοι να επενδύσουν στην πτώχευση της Ελλάδας έχουν εξαφανιστεί εδώ και καιρό. Τα ελληνικά ομόλογα έχουν τις καλύτερες επιδόσεις στην περιοχή κατά το τελευταίο έτος, δίνοντας περίπου το 30% πίσω στους επενδυτές που ήταν πρόθυμοι να ποντάρουν στην ανάκαμψη της Ελλάδας και διψούσαν για αποδόσεις. Αν και εξακολουθεί να βρίσκεται στην κατηγορία junk, από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης, η Ελλάδα χρειάζεται μόνο μία προώθηση για να φτάσει σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας και να αποκτήσει πρόσβαση στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων πολλών τρισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.


Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε τα 10ετή επιτόκια αναφοράς που μειώθηκαν κάτω από 1% την Τετάρτη θα μπορούσαν να φθάσουν στο μηδέν, σύμφωνα με τους διαχειριστές κεφαλαίων. Είναι μια διαδικασία που πιθανότατα δεν θα συμβεί φέτος, αλλά δεν θα στοιχημάτιζε κανείς ότι δεν θα συμβεί ποτέ. Ακόμα και πριν από πέντε χρόνια, λίγοι ήταν αυτοί που πίστευαν ότι θα έφταναν να αποδέχονται αποδόσεις κάτω του μηδενός από χώρες όπως η Γερμανία και η Ελβετία.

«Είναι δύσκολο να μην εκτιμήσουμε πόσο απελπισμένοι αισθάνονται οι επενδυτές που αντιμετωπίζουν έντονα αρνητικές αποδόσεις», δήλωσε ο Μάικ Ριντέλ, διαχειριστής κεφαλαίων στην Allianz Global Investors στο Λονδίνο. «Έτσι, θα έλεγα ότι όλα είναι δυνατά, αν η ΕΚΤ τροφοδοτήσει τους ανθρώπους ακόμα περισσότερη γλύκα».

Αυτό είναι το πιο πρόσφατο σημάδι ότι οι αγορές μετακινούνται περαιτέρω σε αχαρτογράφητα νερά.

Παράλληλα με την υποχώρηση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων και την πληρωμή των ομολόγων, οι μετοχές των ΗΠΑ σημείωσαν φέτος νέα ρεκόρ, ενώ οι εταιρικές αποδόσεις έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Και όλα αυτά συμβαίνουν παρά την ανησυχία ότι ο κορωνοϊός και οι υποφώσκουσες εμπορικές εντάσεις θα πλήξουν την παγκόσμια ανάπτυξη.

Υπάρχουν βέβαια παράγοντες που περιπλέκουν τα πράγματα. Τα ελληνικά ομόλογα εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως ένα περιουσιακό στοιχείο κινδύνου, όπως οι μετοχές, που κάνουν ράλι όταν οι καιροί είναι καλοί και συνήθως βρίσκονται ενώπιον ενός πολύ γρήγορου sell off όταν η αίσθηση της αγοράς αλλάζει προς τα κάτω.

Εν τω μεταξύ, η ίδια η οικονομία της Ελλάδας παρουσιάζει ενθαρρυντικά σημάδια, με αναμενόμενη επέκταση κατά 2% για το 2019, καθώς και κάποια επιτυχία στον περιορισμό του χρέους (185% περίπου του ΑΕΠ). Αυτό αποπληρώθηκε στην αγορά ομολόγων, με την πώληση κρατικών ομολόγων με αρνητική απόδοση τον Οκτώβριο και την πρώτη έκδοση δεκαετών ομολόγων σε διάστημα μεγαλύτερο από μια δεκαετία τον Ιανουάριο.

Ο Ράσελ Σίλμπεστρον, διευθυντής χρηματιστηριακών συναλλαγών της Investec Asset Management, επισημαίνει ότι πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση, τα ελληνικά 10ετή ομόλογα διαπραγματεύονταν μόλις οκτώ μονάδες βάσης πάνω από τα γερμανικά. Παρόλο που δεν υπάρχει καμία πρόταση να φτάσει σε αυτό το επίπεδο ξανά σύντομα, σημαίνει ότι η απόσταση των 135 μονάδων βάσης θα μπορούσε να περιοριστεί. «Αν φθάσουν στο 0%, το spread θα είναι πέρα από τα χαμηλά όλων των εποχών», κατέληξε.

Οι Έλληνες φέρνουν δώρα

Τελικά, οι πολιτικές παίζουν ρολο ή όχι; Υπάρχουν ορισμένες αξιοσημείωτες κινήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και χρειάζεται να τύχουν μεγαλύτερης ανταπόκρισης και προβολής, αναφέρει σε άλλο άρθρο του το Bloomberg με την υπογραφή του John Authers, «φωτογραφίζοντας» τη δουλειά που γίνεται στην οικονομκα της Ελλάδας τους τελευταίους μήνες.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τα ελληνικά ομόλογα έθεσαν άλλο ένα σημαντικό ιστορικό ορόσημο. Ήταν η Ελλάδα εκείνη που ενεργοποίησε την κρίση χρέους της ευρωζώνης, όταν το 2009, ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωνε πως είχε ανακαλύψει δημόσιο έλλειμμα υψηλότερο από αυτό που είχε δημοσιοποιηθεί, παραβιάζοντας τους επίσημους κανόνες της οικονομικής Ένωσης.

Για αρκετά χρόνια μετά, τα spread στις αποδόσεις των ελληνικών έναντι των γερμανικών ομολόγων κυριαρχούσαν στις σκέψεις και στις συζητήσεις πολιτικών, επενδυτών και οικονομολόγων σε όλη τη ζώνη του ευρώ. Την Τετάρτη, το spread επέστρεψε, επιτέλους, στο επίπεδο που βρισκόταν όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο Παπανδρέου. Σε ότι αφορά την αγορά κι εκτιμώντας μια μέτρηση που για πολύ καιρό θεωρούνταν καθοριστική για την επιβίωση της ευρωζώνης, μπορούμε πλέον, να πούμε πως η κρίση έχει τελειώσει οριστικά.

Στην Ελλάδα, η πολιτική αστάθεια υπήρξε πολύ μεγάλη. Η ηγεσία, που πέρασε από τον Κώστα Καραμανλή στον Παπανδρέου το 2009, άλλαξε αρκετά χέρια στη συνέχεια: από τον Λουκά Παπαδήμο, στον Παναγιώτη Πικραμμένο, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Αλέξη Τσίπρα και, σήμερα, στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Από την άλλη πλευρά του ελληνο-γερμανικού spread, όλοι οι παραπάνω ηγέτες, είχαν να κάνουν με ένα σταθερό πρόσωπο, τη Γερμανίδα καγεκλάριο Άνγκελα Μέρκελ.

Ο αρθρογράφος του Bloomberg επισημαίνει, πάντως, πως η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει σε περισσότερες δομικές μεταρρυθμίσεις και να αλλάξει κατεστημένα δεκαετιών, σε διαφορετική περίπτωση «δεν υπάρχει λόγος να μην πιστεύουμε πως η κρίση που ξέσπασε το 2009, δεν θα επαναληφθεί». Για την ώρα, πάντως, η αγορά αισθάνεται άνετη, βλέποντας τον κίνδυνο να έχει απομακρυνθεί...