Τα μουλάρια του Μάρσαλ

«Το δεύτερον φορτίον εκ των 7.500 ημιόνων εξ Αμερικής αναμένεται να φθάση εις Ελλάδα περί τα τέλη του πρώτου δεκαημέρου του Οκτωβρίου. Εν τω μεταξύ οι παραληφθέντες 966 ημίονοι εξετασθέντες υπό των αρμοδίων ειδικών του υπουργείου Γεωργίας της Αμερικανικής Αποστολής και της Αγροτικής Τραπέζης ευρέθησαν υγιείς και κατάλληλοι δια το ελληνικόν κλίμα».

Η σχετική αναφορά της Αγροτικής Τράπεζας συνοδεύεται από διευκρινίσεις του αρμόδιου υπουργού Γεωργίας για το πώς και το πού θα διατεθούν τα εισαγόμενα ζώα. Η Στερεά Ελλάδα αρχικώς και στη συνέχεια οι νομοί της Θεσσαλονίκης, της Κοζάνης και των Σερρών είναι οι πρώτοι ωφελημένοι του προγράμματος επανεκκίνησης της αγροτικής οικονομίας που έχουν από κοινού συμφωνήσει οι ελληνικές αρχές και η αμερικανική αποστολή διαχείρισης του «σχεδίου Μάρσαλ» στη χώρα.

Μερικές μόνο εβδομάδες μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, τον Σεπτέμβριο του 1949, ο υπουργός περιοδεύει στις πληγείσες από τις στρατιωτικές συγκρούσεις περιοχές. Σημαντικό τμήμα του αγροτικού πληθυσμού έχει εγκαταλείψει τις εστίες του και η επανεγκατάσταση του θα αποτελέσει στοίχημα για την ελληνική πολιτεία. Οι αδυναμίες της κρατικής διοίκησης και οι εσωτερικές -πολιτικές και όχι μόνο- παθογένειες περιορίζουν ωστόσο τη δυναμική του προγράμματος ανόρθωσης.

Παρ’ όλα αυτά, έως και το 1951 διατίθενται περί τα 15 εκατομμύρια δολάρια για την αποκατάσταση της παραγωγικής δραστηριότητας στην ελληνική ύπαιθρο. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τα ζώα που χρησίμευαν είτε ως μεταφορικά μέσα είτε για την καλλιέργεια και την άρδευση των χωραφιών. 20.000 μουλάρια, 9.000 γαϊδούρια και περίπου 19.500 άλογα εισήχθησαν στην Ελλάδα από τη γειτονική Τουρκία, τη Δυτική Ευρώπη αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα περισσότερα από αυτά διατέθηκαν προς πώληση στους αγρότες στην τιμή του 1 εκατομμυρίου (πληθωριστικών) δραχμών «δια των οποίων θα καλυφθούν τα έξοδα τροφής, προωθήσεως και σταυλισμού. Επίσης, απεφασίσθη όπως το ποσόν τούτο καταβληθή εις μακροχρονίους δόσεις, η καταβολή δε της πρώτης δόσεως πραγματοποιηθή μετά διετίαν…»

Στις λεπτομέρειες των συμβάσεων για την εισαγωγή των ζώων καθορίζεται η πλειονότητα τους να είναι θηλυκά και μάλιστα γονιμοποιημένα ήδη, ώστε να αποδώσουν εις διπλούν με την αποστολή τους στην Ελλάδα.

Πηγές – Βιβλιογραφία:

-Αρχείο εφημερίδων της Βουλής των Ελλήνων (Σεπτέμβριος 1949).
-Δελτία πληροφοριών Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος, Μάιος –Σεπτέμβριος 1949, Ιστορικό Αρχείο Πολιτιστικού Ιδρύματος Πειραιώς.
-Σπυρίδων Β. Μαρκεζίνης, Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος, εκδοτικός οργανισμός «Πάπυρος», Αθήνα, 1994.
-Θανάση Σφήκας (επιμ.), Το σχέδιο Μάρσαλ: ανασυγκρότηση και διαίρεση της Ευρώπης, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2011.