Με ορμητήριο το Απολιθωμένο Δάσος, ξεκινάμε μια οικογενειακή περιπέτεια στη φύση του δάσους της Δαδιάς και του Δέλτα του Έβρου για να γνωρίσουμε πουλιά αποδημητικά και αρπακτικά στο φυσικό τους περιβάλλον, να απολαύσουμε βόλτες σε δάση βελανιδιάς και μαύρης πεύκης, να δούμε από κοντά σπάνια απολιθώματα και αληθινό μετάξι. Και αφού γευτούμε ωραία παγωτά από φρέσκο γάλα, να φτάσουμε στα σύνορα, που για τους περισσότερους είναι τα «άκρα» της Ελλάδας. Για τους Ακρίτες όμως είναι το «σταυροδρόμι» που τους δίνει την επιλογή να πάνε ακόμα παραπέρα.
Ένας κούκος ειδοποιούσε τα άλλα ζώα ότι ξένοι πλησιάζουν, την ώρα που ο Ζαχαρίας Μπουμπόπουλος μας υποδεχόταν στην καρδιά του Απολιθωμένου Δάσους της Δαδιάς στη Λευκίμη. Άρχισε να αραδιάζει στο ξύλινο τραπέζι αυγά, ελιές, φέτα, γάλα και δημητριακά για τα παιδιά. «Πήγαινε να δεις αν έχει φυτρώσει καμιά ντομάτα», πρόσταξε στο γιο και σύντομα πρόβαλλε η κόρη κρατώντας σφιχτά την άκρη της μπλούζας της για να μην της πέσουν τα ζαρζαβατικά από το μπαχτσέ. «Ο κόσμος εδώ έρχεται για να ζήσει την εμπειρία που προσφέρει ο Έβρος. Να ανακαλύψει τα σύνορα, τις γεύσεις της περιοχής αλλά πάνω από όλα για να ζήσει το δάσος, το Δέλτα, να δει τα πουλιά. Είμαστε στο κέντρο του νομού, όμως χρειάζονται πέντε μέρες για να δει κανείς όλο τον Έβρο και άλλες δύο για να δει και 2 χώρες ακόμα», μας εξηγεί ο Ζαχαρίας. Σύντομα όμως, μας αποκάλυψε τι σπάνιο βρισκόταν εδώ κοντά μας.
Αρχίσαμε να κατηφορίζουμε προς τη ρεματιά του απολιθωμένου δάσους. Ενός δάσους 40.000.000 ετών, την αξία του οποίου τυχαία ανακάλυψε ο Ζαχαρίας όταν άρχισε να ασχολείται με την περιοχή. Ο ίδιος έφτιαξε ένα μικρό μονοπάτι, 10 λεπτών για οικογένειες, και ένα μιάμισης ώρας για ερευνητές και άλλους με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη γεωλογία και τα απολιθώματα. Το απολιθωμένο δάσος προκάλεσε την προσοχή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πιο συγκεκριμένα του καθηγητή Ευάγγελου Βελιτζέλου από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος. Ο ίδιος και η ομάδα του έχουν αναλάβει την επιστημονική επιμέλεια των απολιθωμάτων και του μικρού μουσείου που έχει δημιουργήσει ο Ζαχαρίας για να προστατέψει τα σπάνια ευρήματα, όπως τα απολιθώματα αμπέλου και τους αμμωνίτες που έχουν βρεθεί στο παρακείμενο δάσος.
Κλείσιμο
Καθώς διηγείται, τα μάτια του σπινθηροβολούν από το γνήσιο ενδιαφέρον για τη φύση και την αυθεντική αγάπη για τον Έβρο. Μας μίλησε για το αγροτουριστικό δίκτυο Agrinet, τη συνεργασία επιχειρηματιών της Θράκης για την ανάδειξη ιδιαίτερων προορισμών στην περιοχή, για τη συμβολή του Χρήστου Χατζόπουλου τέως υπερ-νομάρχη Ροδόπης-Έβρου στην προβολή του Έβρου και για τις τόσες σπάνιες και ποιοτικές εμπειρίες που μπορεί να ζήσει μία οικογένεια στη φύση, που τα παιδιά σε μία εβδομάδα μπορούν να έχουν ολοκληρώσει βιωματικά όλη την ύλη της «Μελέτης Περιβάλλοντος» που διδάσκονται σε έξι χρόνια!
Στο Δάσος της Δαδιάς για αρπακτικά Σε κάτι λιγότερο από ένα τέταρτο με το αυτοκίνητο από το απολιθωμένο δάσος, βρίσκεται το Κέντρο Ενημέρωσης του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς–Λευκίμης–Σουφλίου. Ο κύριος Σταύρος πριν την ξενάγηση στο Παρατηρητήριο μας υποδέχτηκε σε μια αίθουσα προβολών «για να δείτε τι ψάχνετε στον ουρανό και το δάσος», είπε στα παιδιά. «Δεν θα μπορέσετε να τα δείτε ποτέ από τόσο κοντά».
Ο ήλιος έκαιγε καθώς η ώρα είχε περάσει. «Τώρα που καλοκαιριάζει, είναι καλό να έρχεστε όσο το δυνατόν νωρίτερα, γιατί τα αρπακτικά δεν βγαίνουν για «φαγητό» μες τη ζέστη!», μας εξήγησε η Φιλιώ. «Τέτοια ώρα δεν έχετε μεγάλες πιθανότητες να τα δείτε, αλλά θα απολαύσετε το δάσος». Κατεβαίνοντας από το μικρό λεωφορείο μετά από μια δεκάλεπτη διαδρομή μέσα στο δάσος, ενωθήκαμε με τους επισκέπτες που είχαν φτάσει με τα πόδια από το πορτοκαλί ή το κίτρινο μονοπάτι. Κάποιοι άλλοι έφταναν με ποδήλατο.
Το δάσος της Δαδιάς έχει τη μαύρη πεύκη, της οποίας η κορυφή είναι «απλωτή» και μπορεί να φιλοξενεί φωλιές μεγάλων αρπακτικών. Χάρη στην ιδιαίτερη τοποθεσία του δάσους, ζουν 36 από τα 38 είδη που υπάρχουν στην Ευρώπη, τα οποία διανύουν μεγάλες αποστάσεις προς τα Βαλκάνια και την Ευρώπη και επιστρέφουν. «Εξάλλου αυτά δεν γνωρίζουν σύνορα! Τα έχουμε σημαδέψει για να καταγράφουμε τις συνήθειες τους», είπε κι άρχισε τις ιστορίες ο νεαρός παρατηρητής και μελετητής, ενώ εγώ έβαζα στοίχημα με τα παιδιά πως τα ξέρει τόσο καλά που τα έχει ονοματίσει κιόλας. «Να τα!», φώναξε ψιθυριστά η μεγάλη μας κόρη. Πάνω από το παρατηρητήριο δύο μαυρόγυπες άρχισαν να κρύβουν κυριολεκτικά τον ήλιο.
Το λεωφορειάκι μας γύρισε πίσω στο Κέντρο Ενημέρωσης. Καθίσαμε για λίγη ώρα στο αναψυκτήριο, όπου υπάρχει και χώρος ειδικά διαμορφωμένος για παιδιά και δεν σταματήσαμε να μιλάμε γι’ αυτό που μόλις είχαμε ζήσει. «Ευτυχώς που ήμαστε μέσα και δεν μας άρπαξαν», ομολόγησε το φόβο της η μικρότερη, ενώ όλες δοκίμαζαν να απλώσουν τα χεράκια τους σε μια προσπάθεια «αναμέτρησης» με τα φτερά των μεγάλων αρπακτικών.
Έχετε υπ’ όψη σας ότι στο χωριό Δαδιά θα βρείτε αξιόλογες ταβέρνες και ότι στα 7 χιλιόμετρα βρίσκεται ο χώρος αναψυχής των Κατρατζήδων. Για να επισκεφτείτε το δάσος της Δαδιάς, φροντίστε να «κλείσετε» την ώρα της ξενάγησης στο 25540 32209, ενώ για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε τη σελίδα dadia-np.gr.
Στο Σουφλί για την τέχνη του Μεταξιού Φτάσαμε στο Σουφλί από το δρόμο που το συνδέει με το δάσος της Δαδιάς. Εδώ το μάτι χορταίνει πράσινο, πεύκο και βελανιδιές. Και σε ποιον δεν έχει φτάσει η φήμη μεταξιού του Σουφλίου; Στο Σουφλί, χάρη στα μουσεία και τα ζωντανά εργαστήρια μεταξωτών, μπορούμε να θαυμάσουμε το εξαιρετικό αυτό ύφασμα και να μάθουμε για όλες τις φάσεις και τα στάδια της παραδοσιακής σηροτροφίας και μεταξουργίας.
Πιο συγκεκριμένα, στο Μουσείο Μετάξης του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς που στεγάζεται στο όμορφο αρχοντικό Κουρτίδη, έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε την εκκόλαψη του μεταξόσπορου και την εκτροφή του μεταξοσκώληκα με φύλλα μουριάς ως την ύφανση της μεταξωτής φούσκας (του κουκουλιού), το ξετύλιγμα του πολύτιμου νήματος και την επεξεργασία του μεταξιού. Δείτε www.piop.gr. Αυτήν την περίοδο σε συνεργασία με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα «Β. Παπαντωνίου» (ΠΛΙ), παρουσιάζεται η περιοδική έκθεση «Νύφες. Ιστορίες από μετάξι» με 30 περίτεχνα νυφικά, καλύπτοντας ένα ευρύ κοινωνικό φάσμα, από τα νυφικά της αστικής κοινωνίας έως εκείνα των αγροτικών περιοχών της Ελλάδας. Δείτε περισσότερα στη σελίδα www.piop.gr.
Επίσης, στο Μουσείο της Τέχνης του Μεταξιού της φημισμένης μεταξοοικογένειας Τσιακίρη έχουμε τη δυνατότητα να θαυμάσουμε την εξέλιξη της τεχνικής και της μόδας από τις παραδοσιακές στολές ως τα σύγχρονα φορέματα και μαντήλια. Δείτε περισσότερα για το μουσείο στη σελίδα www.artofsilkmuseum.gr, και για το εργοστάσιο στη σελίδα www.silkhouse.gr.
Στο Σουφλί, μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε τα «Γνάφαλα», την ιδιωτική λαογραφική συλλογή της οικογένειας Μπουρουλίτη. Κι όταν τα παιδιά κουραστούν, στο κέντρο της πόλης βρίσκονται δύο παιδικές χαρές προσβάσιμες και για ΑΜΕΑ και ένας εσωτερικός παιδότοπος, ο «Μύλος».
Στο Δέλτα του Έβρου για τα αποδημητικά πουλιά Το Δέλτα ενός ποταμού δεν είναι εύκολο να το συλλάβει το παιδικό μυαλό. Δεν είναι απλό να καταλάβει ένα παιδί πώς το ποτάμι κατά την έξοδό του στη θάλασσα χάνει την ορμή του, ρηχαίνει και μοιάζει με μια αχανή λίμνη. Ειδικά όταν ανθρώπινο μάτι αδυνατεί να δει την «άκρη» του. Στο Κέντρο Πληροφόρησης, με μακέτες και με τη βοήθεια μιας ολιγόλεπτης προβολής ήρθαμε σε επαφή με το σύμπλεγμα του Δέλτα του Έβρου. Ένα σύμπλεγμα από λιμνοθάλασσες, λίμνες, κανάλια, καλαμιώνες, παραποτάμια δάση, με πιο σημαντική τη λιμνοθάλασσα Δράνα, όπου ζουν χιλιάδες πάπιες. «Στη λιμνοθάλασσα Παλούκια βρίσκεται ο νανόκυκνος. Στη λιμνοθάλασσα Λακκί ζουν συνήθως φοινικόπτερα. Η άνοιξη είναι φανταστική στην περιοχή της Άνθειας, όπου το χειμώνα γίνεται ιδανική για παρατήρηση πουλιών», διάβασε η κόρη μας σε έναν χάρτη του Δέλτα φτιαγμένου για παιδιά.
«Μερικά πουλιά από το βορρά ξεχειμωνιάζουν στο Δέλτα. Άλλα έρχονται από τη Σαχάρα. Για να πετύχετε μετανάστευση, πρέπει να έρθετε τις σωστές μέρες», εξηγούσε ο οδηγός της πλάβας, της παραδοσιακής ξύλινης βάρκας, καθώς αυτή «έσκιζε» τα ρηχά νερά. «Ένα από τα τελευταία ζεύγη θαλασσαετών στην Ελλάδα και η λεπτομύτα, το πιο σπάνιο πουλί στην Ευρώπη, ζουν εδώ. Στην τουρκική πλευρά του Δέλτα καλλιεργούν ρύζι. Στην ελληνική πλευρά, έχει αναπτυχθεί ο οικοτουρισμός», συνέχισε καθώς συναντούσαμε μια ομάδα ξένων παρατηρητών πουλιών να επιστρέφει στο Κέντρο Πληροφόρησης. «Από το 1950 που κατασκευάστηκαν κανάλια και αναχώματα, υπάρχουν κι εδώ καλλιέργειες. Από το 1971 όμως, το Δέλτα προστατεύεται από τη Ramsar και το δίκτυο Natura και οι καλλιέργειες φτάνουν ως ένα σημείο, ενώ πρέπει όλοι να έχουν άδεια», συμπλήρωσε ο οδηγός δείχνοντάς μας μια παραλία που είχε σχηματιστεί από το «υλικό» που έφερε ο ποταμός τον φετινό χειμώνα. «Πέρσι, από εδώ μπορούσαμε να βγούμε στη θάλασσα». Τώρα μπροστά μας βρισκόταν ένα φυσικό ανάχωμα που εμπόδιζε τη βάρκα μας, αλλά και το ποτάμι να «χυθεί» στο Θρακικό πέλαγος.
Επιστρέψαμε στην Τραϊανούπολη, όπου βρίσκεται το Κέντρο Πληροφόρησης, για να θαυμάσουμε τη θέα από το λόφο του Αη Γιώργη και να επισκεφτούμε τις αρχαίες ιαματικές πηγές του Τραϊανού. Για να επισκεφτείτε το Δέλτα του Έβρου, πρέπει να κάνετε κράτηση στο Κέντρο Πληροφόρησης στο τηλέφωνο 25510 61000, ενώ για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα evros-delta.gr.
Info Ο ξενώνας Απολιθωμένο Δάσος, εκτός της ιδιαίτερης τοποθεσίας του μέσα στη φύση, μπορεί να αποτελέσει ορμητήριο για εκδρομές σε όλο το νομό και είναι ιδανικό κατάλυμα για οικογένειες και παρέες με πολλά παιδιά. Σε συνεννόηση με τη διεύθυνση, οι επισκέπτες μπορούν να κάνουν ποδήλατο βουνού, σάουνα και χαμάμ, ενώ τα παιδιά θα παίζουν στον εσωτερικό παιδότοπο ή την αυλή. Για τον ξενώνα Απολιθωμένο Δάσος επισκεφτείτε ap-dasos.gr.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το οδοιπορικό για οικογένειες στο νομό Έβρου, επισκεφτείτε τη σελίδα mamakita.gr και ακολουθήστε τη σελίδα στο Facebook.
