Για την ιστορία των τεχνολογιών

Γιατί επικράτησαν τα βενζινοκίνητα οχήματα έναντι των ηλεκτρικών; Ήταν τα ξύλινα αεροπλάνα κατώτερα από τα μεταλλικά; Υπήρχε κάποιο καθολικά ανώτερο σχέδιο πυρηνικού αντιδραστήρα; Η εργασία των ανθρώπων-υπολογιστών εξαλείφθηκε από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή; Ποιος ήταν ο ρόλος του κράτους και της ιδεολογίας στην διαμόρφωση της τεχνολογίας στα παραπάνω παραδείγματα; Ποιος ήταν ο ρόλος των έμφυλων στερεοτύπων;

Οι ιστορικοί της τεχνολογίας που υπογράφουν τις μελέτες του παρόντος τόμου επιχειρούν να αναμετρηθούν τελικά με ένα μείζον ερώτημα: Είναι σωστό να υποθέτουμε ντετερμινιστικά ότι η τεχνολογία εξελίσσεται προς την «πρόοδο», ή μήπως όχι;

Ερωτήματα που βρίσκουν τις απαντήσεις τους στον εξαιρετικά ενδιαφέροντα τόμο με τίτλο Ιστορίες της Τεχνολογίας του Εικοστού Αιώνα /Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ξύλινα αεροπλάνα, γαλλικοί αντιδραστήρες, γυναίκες υπολογιστές σε επιμέλεια των Τέλη Τύμπα και της Ειρήνης Μεργούπη- Σαβαϊδου (κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Σε ένα σύντομο ενημερωτικό σημείωμα για την έκδοση διαβάζουμε τα εξής: «Η έννοια της τεχνολογίας εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά τη βιομηχανική επανάσταση, διευρύνεται κατά τον μεσοπόλεμο και γενικεύεται στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, για να φτάσει μέσα στον 20ό αιώνα να συνδεθεί με τα πάντα – ακόμα και με τη δυνατότητα εξαφάνισής μας μέσω ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος ή μιας καταστροφής του περιβάλλοντος. Ο παρών τόμος καλύπτει μια περίοδο κατά την οποία η τεχνολογία όχι μόνο αναπτύχθηκε ραγδαία σε πολλά επίπεδα, αλλά και διαμορφώθηκαν με συγκεκριμένο τρόπο μια σειρά από κρίσιμες τεχνολογίες: τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες και οι υπολογιστές».

Τα περιεχόμενα του τομέα έχουν ως εξής:

Επιλέγοντας ιστορίες της τεχνολογίας
Tέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη – ΣαβαΐδουΙστορία και ιστοριογραφία της τεχνολογίας: Μια εισαγωγή
Τέλης Τύμπας
Τεχνολογίες σε αντιπαράθεση: Άλογα, ηλεκτρικά φορτηγά και ο εκμηχανισμός των μετακινήσεων στις αμερικανικές πόλεις, 1900-1925
Gijs P. A. Mom και David A. Kirsch,
Ιδεολογία και τεχνική επιλογή: Η παρακμή του ξύλινου αεροπλάνου στις Ηνωμένες Πολιτείες, 1920-1945

Eric Schatzberg
Πολιτικοί σχεδιασμοί: Πυρηνικοί αντιδραστήρες και εθνική πολιτική στη μεταπολεμική Γαλλία
Gabrielle Hecht
Όταν οι υπολογιστές ήταν γυναίκες
Jennifer S. Light

Οσον αφορά τους επιμελητές ο μεν Τέλης (Αριστοτέλης) Τύμπας είναι αναπληρωτής καθηγητής - τομέας: Ιστορίας των Επιστημών και τηςΤεχνολογίας- στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η δε Ειρήνη Μεργούπη – Σαβαΐδου είναι διδάκτωρ Ιστορίας και Φιλοσοφίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας (ΕΚΠΑ/ΕΜΠ). Έχει διδάξει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Σπουδές Ευρωπαϊκού Πολιτισμού), στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας των Επιστημών και της Τεχνολογίας (ΕΚΠΑ) και στο πρόγραμμα «Ακαδημία Πλάτωνος: Οι δρόμοι της γνώσης».

Για να διαβάσετε το κεφάλαιο «Τεχνολογίες σε αντιπαράθεση: Άλογα, ηλεκτρικά φορτηγά και ο εκμηχανισμός των μετακινήσεων στις αμερικανικές πόλεις, 1900-1925» πατήστε εδώ.