Κωνσταντίνος Ιατρίδης

Οι Ένοπλες Δυνάμεις χρειάζονται δομικές αλλαγές. Χρειάζονται τόλμη. Και ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας αποδεικνύει ότι διαθέτει και τα δύο.

Οι εξαγγελίες του ΥΕΘΑ για τη συνολική αναδιάρθρωση της Δομής Δυνάμεων αποτελούν μια τολμηρή, αλλά λογική παρέμβαση, που επιδιώκει να καταστήσει τις ΕΔ ευέλικτες, λειτουργικές και πλήρως διαλειτουργικές, όπως επιβάλλουν οι απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης.

Η εξαγγελθείσα αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια συνιστά μια ολοκληρωμένη και στρατηγικά στοχευμένη μεταρρύθμιση, που ευθυγραμμίζεται με τα σύγχρονα πρότυπα στρατιωτικής δομής και λειτουργίας.

Έχουν ως στόχο την αναδιάταξη των διοικητικών επιπέδων, με συγχωνεύσεις ή καταργήσεις δομών που δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες ταχείας διοίκησης και ευέλικτης αντίδρασης, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τις επικαλύψεις.

Όπως επίσης η θεσμοθέτηση Σώματος Υπαξιωματικών, κατά τα πρότυπα των Ηνωμένων Πολιτειών και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, αποτελεί μια από τις πιο κρίσιμες και ορθολογικές παρεμβάσεις της μεταρρύθμισης. Η κίνηση αυτή αναβαθμίζει θεσμικά, επιχειρησιακά και επαγγελματικά τον ρόλο των Υπαξιωματικών, αναγνωρίζοντας τη σημασία τους ως πυλώνα της στρατιωτικής ιεραρχίας και βασικό κρίκο στην αλυσίδα της τακτικής διοίκησης.

Με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση ,αναβαθμίζεται συνολικά το επιχειρησιακό δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς οι Υπαξιωματικοί αποκτούν ουσιαστικό ρόλο στον σχεδιασμό, στην εκπαίδευση, στην πειθαρχία και στην εφαρμογή της διοίκησης στο πεδίο. Καλλιεργείται νέα επαγγελματική κουλτούρα αριστείας, στηριγμένη στην ευθύνη, την αξιολόγηση, τη διαρκή εκπαίδευση και την ηγετική παρουσία.

Είναι ένα διαχρονικό κενό που επιτέλους αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα, στρατηγική πρόβλεψη και διεθνή αναφορά. Η αναβάθμιση των Υπαξιωματικών δεν είναι μόνο ζήτημα επαγγελματικής δικαίωσης, είναι ζήτημα εθνικής ισχύος και αποτρεπτικής ικανότητας.

Συνολικά, οι προωθούμενες μεταρρύθμίσεις δεν είναι απλώς οργανωτικές. Είναι δομικά μετασχηματιστικές και εντάσσονται σε ένα πλαίσιο στρατηγικού εξορθολογισμού, που ενισχύει τη μαχητική ικανότητα, την επιχειρησιακή ευελιξία και την ετοιμότητα αποτροπής της χώρας χωρίς αύξηση κόστους, αλλά με σαφή βελτιστοποίηση πόρων, ανθρώπινου δυναμικού και μέσων.

Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας δεν ενεργεί αποσπασματικά ούτε μόνος του. Οι προτεινόμενες αλλαγές έχουν την έγκριση του ΚΥΣΕΑ, του Πρωθυπουργού και της στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Πέρα όμως από τη θεσμική στήριξη, εκείνο που ξεχωρίζει είναι η στρατηγική του αντίληψη, η ξεκάθαρη πεποίθηση ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν μπορούν να παραμένουν στάσιμες και δεν μπορούν να λειτουργούν με νοοτροπίες του παρελθόντος, αγνοώντας τις ανάγκες της εποχής και την τεχνολογική πρόοδο.

Ασφαλώς και υπάρχουν επιμέρους προβληματισμοί. Αυτοί οι προβληματισμοί είναι θεμιτοί και πρέπει να εξεταστούν σε λειτουργικό και όχι σε ιδεολογικό επίπεδο. Ουδείς είπε ότι οι αλλαγές δεν χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας και διαβούλευσης, άλλωστε το είπε και ο ίδιος ο Υπουργός. Όμως, είναι πλήρως αδικαιολόγητη η λογική της απόλυτης άρνησης και στείρας κριτικής, όταν το υφιστάμενο μοντέλο διοίκησης παρουσιάζει χρόνια δυσλειτουργία, καθυστέρηση, επικάλυψη αρμοδιοτήτων και αδυναμία ταχείας αντίδρασης.

Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας δεν υποτιμά την αξία των υφιστάμενων δομών ούτε προσπαθεί να τις γκρεμίσει. Αντίθετα, επιχειρεί την εξορθολογισμένη μετεξέλιξή τους, με γνώμονα τις σημερινές απειλές και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Σε έναν στρατό που πλέον θα πρέπει να ενσωματώσει την τεχνητή νοημοσύνη, τα μη επανδρωμένα μέσα, τον κυβερνοπόλεμο και τις ταχύτατες επιχειρησιακέςμεταβολές, η αναμόρφωση της δομής δεν είναι προαίρεση , είναι υποχρέωση απέναντι στην εθνική ασφάλεια.

Ας αναγνωρίσουμε, λοιπόν, τη σοβαρότητα και τη διορατικότητα αυτής της μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας. Δεν πρόκειται για διοικητική αναδιάρθρωση επί χάρτου, αλλά για στρατηγικό εκσυγχρονισμό. Και η αποτυχία υλοποίησής του, λόγω ατολμίας ή παλαιοκομματικών αντιλήψεων, θα έχει βαρύ κόστος , όχι για την πολιτική, αλλά για την αποτροπή.

Η Εθνική Άμυνα χρειάζεται λειτουργικές δομές, όχι αναχρονιστικές αγκυλώσεις. Οι τομές αυτές δείχνουν βούληση, στρατηγική σκέψη και προσήλωση στο μέλλον.


Ο Κωνσταντίνος Ιατρίδης είναι αντιπτέραρχος (Ι) ε.α. και αμυντικός αναλυτής, επίτιμος διοικητής ΔΑΥ, επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας