Γρ. Νικολόπουλος

Αρα ο πλούσιος που θα μεταβίβαζε 800.000 στο παιδί του γλιτώνει 80.000 φόρο σε περίπτωση μετρητών ή 36.000 σε περίπτωση ακινήτου. Μεγάλο δώρο, μακάρι να είχαμε και πολλούς συμπολίτες μας που θα μπορούσαν να το αξιοποιήσουν! Και σε κάθε περίπτωση αυτοί που θα το αξιοποιήσουν θα μπορούσαν και να πληρώσουν τον φόρο διότι διαθέτουν μεγάλη οικονομική άνεση. Από την άλλη μεριά, οι κατέχοντες πολύ μικρότερες περιουσίες που θέλουν να τις μεταβιβάσουν στα παιδιά τους ευνοούνται πολύ λιγότερο σε απόλυτα ποσά, αφού ούτως ή άλλως θα πλήρωναν μηδενικό φόρο μέχρι τις 150.000 ευρώ για ακίνητο ή 15.000 για μετρητά, αλλά στην περίπτωση των μετρητών ο φόρος θα... έτσουζε αρκετά. Ουσιαστικά, δηλαδή, αυτό που αλλάζει με τον νέο νόμο είναι ότι η μεταβίβαση μετρητών γίνεται δωρεάν και αυτό είναι πολύ σημαντικό για όλους, ανεξαρτήτως ποσού, αλλά ακόμη περισσότερο για τη λειτουργία της κοινωνίας. Και αυτό διότι δεν χρειάζεται πλέον ο πολίτης να λέει ψέματα ή να μηχανεύεται πλήθος παρατυπιών για να γλιτώσει τον φόρο - ας αφήσουμε κατά μέρος τη διαφθορά. Το πώς ορίστηκε το ποσό των 800.000 δεν το ξέρουμε, ούτε ξέρουμε πόσες μεταβιβάσεις αφορά. Σίγουρα είναι πάρα πολύ πάνω από τη μέση αξία περιουσίας που διαθέτει ο μέσος Ελληνας, άρα αφορά τους πολύ ευκατάστατους και τους πλούσιους Ελληνες. Μπορεί κάποια άλλη κυβέρνηση να επέλεγε χαμηλότερο επίπεδο, αυτή η κυβέρνηση διάλεξε αυτό το επίπεδο, αλλά σε κάθε περίπτωση ευνοεί τους πάντες.

Μεσαία τάξη και «αριστοκρατία»

Αυτό όμως που έχει ενδιαφέρον είναι η συζήτηση που πυροδοτήθηκε εκ νέου με αφορμή αυτό τον νόμο σχετικά με τη μεσαία τάξη στην Ελλάδα. Ποια είναι η μεσαία τάξη στην Ελλάδα; Για να λέμε την αλήθεια, σε πείσμα των κάθε αποχρώσεως αριστερών, η Ελλάδα δεν είναι ακριβώς ταξική κοινωνία. Ποτέ δεν ήταν. Η μεσαία τάξη είναι ευρύτατη, περιλαμβάνει από επιστήμονες, στρατιωτικούς, δημοσίους υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρούς και μεγαλύτερους επιχειρηματίες μέχρι πρωταγωνιστές των reality shows της τηλεόρασης, ευκαιριακά εργαζομένους, εργαζομένους στη νύχτα κ.λπ. Μεγάλο μέρος αυτής της μεσαίας τάξης είναι πάμπτωχοι (θεωρητικώς) φοροφυγάδες. Υπάρχουν βεβαίως κάποιοι πολύ πλούσιοι και πολλοί φτωχοί Ελληνες, με μεγάλο μέρος των δεύτερων να εντάσσεται κοινωνικά στη μεσαία τάξη. Αυτά όσον αφορά τα οικονομικά κριτήρια. Οσον αφορά τα κοινωνικά, θα στενοχωρήσω κάποιους πλούσιους αναγνώστες που θεωρούν ότι είναι αριστοκράτες, αλλά η Ελλάδα ποτέ δεν είχεαριστοκρατία, είχε κατά καιρούς διάφορους πλούσιους διαφορετικών επαγγελμάτων, πολιτικούς, εμπόρους, οικοπεδοφάγους, φοροφυγάδες, επιχειρηματίες με χαριστικά μονοπώλια κ.λπ.

Κανείς από αυτούς δεν ήταν αριστοκράτης, με την έννοια που αναπτύχθηκε αρχικά η αριστοκρατία στην Αγγλία και στη Γαλλία μέσω των πολέμων. Το ποιο είναι το προλεταριάτο καλά θα κάνουν να το επαναπροσδιορίσουν οι κομμουνιστές γιατί ελλείψει βιομηχανίας δεν έχουμε βιομηχανικούς εργάτες, στη δε οικοδομή εργάζονται κυρίως ξένοι μετανάστες. Οι Ελληνες τεχνικοί δεν είναι προλεταριάτο, είναι μεσαία τάξη με άνεση. Δεν συζητάμε για τους φοροφυγάδες όλων των επαγγελμάτων, αυτοί βρίσκονται ασφαλώς στο πάνω μέρος της μεσαίας τάξης, ακόμη και αν εμφανίζονται στην Εφορία ως πάμπτωχοι.

Κοινωνικά η μεσαία τάξη είναι τόσο ευρεία που περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού, είτε λόγω μόρφωσης, είτε λόγω περιουσίας, είτε λόγω ισχύος (πολιτικοί και παπάδες). Η κοινωνική κινητικότητα στην Ελλάδα, όμως, είναι τόσο μεγάλη που η θεαματική κοινωνική αναρρίχηση της Εβίτας Περόν, νόθας κόρης ενός πάμπτωχου αγρότη που έγινε πρώτη κυρία της Αργεντινής, μοιάζει μια σχετικά συνηθισμένη ελληνική ιστορία. Αν διαφωνείτε, διαβάστε τα βιογραφικά μερικών πάμπλουτων Ελλήνων επιχειρηματιών ή πολιτικών που έχουμε σήμερα ή δείτε ξανά τις κλασικές ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες ή -ακόμη πιο εύκολο- κοιτάξτε γύρω σας.

Βέβαια, η κοινωνία μας έχει ανάγκη την κοινωνική ιεράρχηση είτε για να γκρινιάζει είτε για να καμαρώνει, αλλά στην πραγματικότητα όλοι σ’ ένα καζάνι βράζουμε, όλοι στις ίδιες ταβέρνες τρώμε, όλοι στις ίδιες παραλίες κολυμπάμε. Οι μόνοι που ξεχωρίζουν είναι οι πλούσιοι, ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο απέκτησαν το χρήμα και των οποίων ο πλούτος κατασπαταλιέται με υπερβολές (Ντουμπάι, Μύκονος, αυτοκίνητα, σκάφη, ελικόπτερα, ναρκωτικά) συνήθως σε μια γενιά, ελλείψει παιδείας. Η κοινωνική κινητικότητα της χώρας λειτουργεί έντονα και προς τα πάνω, αλλά και προς τα κάτω.

Εν πάση περιπτώσει, αν ξεφύγουμε από τις συζητήσεις περί τάξεων και κοινωνικής ιεράρχησης, η ουσία είναι ότι η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών και, κυρίως, μετρητών εξυπηρετεί τους πάντες και αποκαθιστά μια ειλικρίνεια στις σχέσεις κράτους και πολίτη. Το αν θα στεναχωρηθεί κάποιος που θα γλιτώσει 15.000 φόρο επειδή κάποιος πολύ πλουσιότερος γλιτώνει 80.000 είναι δευτερεύον. Θα του περάσει, εκτός αν είναι τόσο μνησίκακος που προτιμά να πληρώσει 15.000, αρκεί να πληρώσει ο άλλος 80.000 ευρώ. Και τελικά, μέσω αυτού του νόμου η οικογενειακή περιουσία γίνεται πραγματικά οικογενειακή αφού μπορεί να μεταβιβαστεί στα παιδιά της οικογένειας χωρίς φορολογικό κόστος, ενώ μέχρι τώρα η οικογενειακή περιουσία ανήκε στους γονείς και τα παιδιά έπρεπε να την «αγοράσουν» από το κράτος!

Τέλος, μένει να διευκρινιστεί τι θα γίνει και με τον φόρο κληρονομιάς που λογικά θα πρέπει να έχει την ίδια μεταχείριση με αυτόν των γονικών παροχών, τουλάχιστον για τους κατιόντες συγγενείς.