Τερμίτες: Το συγκρότημα-θρύλος γράφει ξανά Ιστορία

Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ο Αντώνης Μιτζέλος, ο Τάκης Βασαλάκης, ο Φίλιππος Σπυρόπουλος και ο Παύλος Κικριλής θυμούνται ιστορίες από τα παλιά. Απειρα περιστατικά που σφράγισαν την ιστορία της ελληνικής ροκ σκηνής, αλλά και το άλμπουμ ζωής του καθενός από τα πέντε μέλη του εμβληματικού συγκροτήματος. Οι Τερμίτες σημάδεψαν μια ολόκληρη γενιά μιας άλλης εποχής, που δεν είχε ούτε Internet ούτε κινητά ούτε καν CD. Είχε όμως μεγάλη δίψα να ανακαλύπτει νέα μουσικά σχήματα που γρατζουνούσαν κιθάρες σε άθλια υπόγεια και τραγουδούσαν οργισμένα για χαμένες αγάπες και όνειρα «που χάθηκαν στη σκόνη», όπως ακριβώς το έλεγαν -και θα το πουν στο Ηρώδειο- οι Τερμίτες.

1982: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και Αντώνης Μιτζέλος στο εμβληματικό για την εποχή «Κύτταρο» 


Ο Λαυρέντης και το σπίτι με το κομμένο ρεύμα

«Εγώ τον Βαγγέλη Παπαθανασίου τον ήξερα από παιδάκι. Ηταν φίλος του πατέρα μου. Φυσικά επηρεαστήκαμε από τον δίσκο των Aphrodite’s Child, το “666”. Είχαμε φτιάξει το συγκρότημα PLJ από τα αρχικά μας: Paul, Larry από το Λαυρέντης και Jimmy. Σκεφτήκαμε να πάμε στο Λονδίνο αλλά εκεί υπάρχει ένα συγκρότημα σε κάθε γειτονιά. Βρεθήκαμε στο Παρίσι όπου είχαμε γνωστούς. Κλείσαμε ραντεβού με δισκογραφική και παραδόξως μας δέχτηκαν. Ακουσαν τις μαγνητοταινίες που είχαμε και μας είπαν ότι πρέπει να περάσουμε από επιτροπή για να συζητήσουν αν θα μας κάνουν συμβόλαιο. Επρεπε να περιμένουμε ένα-δύο μήνες στο Παρίσι για απάντηση. Σε ένα αμάξι κοιμόμασταν κάτω από γέφυρες. Παίξαμε και σε ένα κλαμπ στο Σεν Ζερμέν, το “Polly Maggoo”. Γυρίσαμε. Περιμέναμε το τηλεφώνημα που θα άλλαζε τη ζωή μας. Ούτε καν τηλέφωνο δεν είχα σπίτι. Κομμένο ρεύμα είχα και θυμάμαι έβαλα μια μπάρα να αφήνω μέσα στο σπίτι τη μηχανή μην την κλέψουν. Ερχεται ο Παύλος (σ.σ.: Κικριλής) κάπου που παίζαμε μπιλιάρδο και μου λέει “nο”. Είπαν οι παραγωγοί ότι είχε περάσει η εποχή του progressive ροκ και έσκασε το κύμα του new wave. Αργότερα ήρθε από την Αμερική μήνυμα να πάμε να υπογράψουμε συμβόλαιο σε ανεξάρτητη δισκογραφική αλλά δεν είχαμε το κουράγιο. Μας πήγε ο Γιάννης Πετρίδης, ένας άνθρωπος που τον θεωρώ μέντορά μου, στην Polygram. Πριν είχαμε κυκλοφορήσει τον πρώτο δίσκο στη Vertigo, μια εταιρεία που γούσταρα. Ο πρώτος μας δίσκος “Armageddon” τώρα μπορεί να κοστίζει και ένα χιλιάρικο. Τι είχα εγώ στο μυαλό μου τότε; Να γίνουμε ροκ σταρ, να κυκλοφορούμε με ελικόπτερα. Ημασταν λίγο δυο λαλούν και τρεις χορεύουν. Γιατί συναντιόμαστε τώρα; Θέλω να κλείσει καλά ο κύκλος μας. Να κάνω κι ένα πείραμα, αν θέλεις. Αφορά κανέναν αυτή η μουσική; Αν οπτικοποιήσω τη συναυλία και τη στείλω στο εξωτερικό, τι αποτέλεσμα θα έχει σήμερα; Ξέρεις πόσο χώμα φάγαμε τότε από τους μουσικοκριτικούς; Θάψιμο. Αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι αργότερα μας έβαλαν στους τρεις καλύτερους ροκ ελληνικούς δίσκους. Αλλά μιλάμε για άτομα που έγραψαν ότι το “The Wall” είναι ένας μέτριος δίσκος που θα ξεχαστεί γρήγορα. Στη Γερμανία ωστόσο μας έγραφαν διθυραμβικές κριτικές. Γιατί διαλυθήκαμε; Αν δεν υπάρχει χρήμα, πώς θα διατηρηθεί ζωντανό ένα συγκρότημα; Αρχισε η γκρίνια».




Ο Βασαλάκης και οι περιπέτειες με το «σαραβαλάκι»

«Μεγάλη ιστορία οι Τερμίτες. Στο Παρίσι ξέρεις ότι μας έδιωχναν οι αστυνομικοί από τον Πύργο του Αϊφελ γιατί χαλούσε το σαραβαλάκι το τοπίο; Στις Αλπεις δεν άναβε η μηχανή με τίποτα και βάζαμε χιόνι στο ψυγείο. Εχουμε κοιμηθεί μέσα σε νεκροταφεία χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι και μας ξυπνούσαν το πρωί οι κηδείες. Βέβαια στο Παρίσι είχαμε πρόβλημα με την ηχογράφηση γιατί απαγορευόταν σε ξένους καλλιτέχνες να ηχογραφήσουν. Δεν ήταν καλής ποιότητας οι κασέτες μας. Στο υπόγειο του Μάκη (πλούσιος φίλος, με στούντιο ηχογράφησης) τις είχαμε γράψει. Μόνοι μας. Για μία ψήφο μάς απέρριψε η εταιρεία στο Παρίσι. Γυρίζουμε στην Ελλάδα, υπογράφουμε στην Polygram και μας έρχεται μήνυμα από Λος Αντζελες. “Θέλουμε να έρθετε στην Αμερική. Ο δίσκος σας είναι απαράδεκτος. Θα τον ηχογραφήσουμε από την αρχή. Δεν κάνει ούτε για demo. Το εξώφυλλό σας είναι υπέροχο. Τα εισιτήρια είναι δικά σας αλλά θα σας κάνουμε συμβόλαιο”. Δεν μας άφησε η Polygram να φύγουμε. Ηταν το όνειρό μας και μας έμεινε το μαράζι. Ξέρεις πόσες φορές με έπαιρναν τηλέφωνο από το Λος Αντζελες να τους στείλω 1.000 και 2.000 δίσκους; Είχαμε fan club. Δεν είχε η εταιρεία δίσκους να κόψει. Κόπηκε το παιδικό μας όνειρο. Αλήθεια το πιστεύαμε. Ζούσαμε τότε κοινοβιακά στην Πλάκα. Μόνο αυτό συζητούσαμε. Να βρούμε τον ήχο μας. Θυμάμαι πηγαίναμε στη Μονή Πετράκη ν’ ακούμε βυζαντινές ψαλμωδίες. Τα πενιχρά οικονομικά μας, βέβαια, δεν έφταναν να πάρουμε ένα όργανο της προκοπής. Διαλυθήκαμε μετά. Παίζαμε για τη φανέλα. Δεν βγάζαμε χρήματα. Εγώ δούλευα σε σκυλάδικο. Πεινούσαμε. Θυμάμαι τον αδελφό του Λαυρέντη μια μέρα να έχει βάλει αυγά σε λεκάνη να τα χτυπήσει. Με Black & Decker. Το όνομα Τερμίτες πώς προέκυψε; Μας ζήτησε η εταιρεία να γράψουμε για την ελληνική πραγματικότητα. Ο Μιχάλης Μαρματάκης έγραψε το ομώνυμο τραγούδι και μας το φόρεσε η εταιρεία. Δεν μας κατάλαβαν ποτέ στην Ελλάδα. Τα ξένα sites ακόμη και σήμερα μας δίνουν πέντε αστέρια».





Ο Σπυρόπουλος ανάβει λαμπάδα στον Νταλάρα

«Το όνομα του Τόλη Σκαματζούρα να γράψεις. Αυτός έπαιζε ντραμς στο ξεκίνημα. Εγώ έπαιζα σε κρουαζιερόπλοια. Μετά μου έκανε πρόταση ο Γιώργος Μουζάκης και βρέθηκα στο “Acropol Palace” απέναντι από το Πολυτεχνείο. Εκεί γυρίζονταν όλες οι σκηνές γλεντιού στις ελληνικές ταινίες. Εκεί γνώρισα τον Λαυρέντη. Ευτυχώς το 1984 συμμετέχει ο Νταλάρας στον δίσκο “Αμαρτωλή Μαρία”. Τότε μας έμαθε ο κόσμος. Το 1986 γεμίσαμε τον Λυκαβηττό. Μαζί μας εμφανίστηκαν ο Σάκης Μπουλάς και ο Αντώνης Βαρδής. Το θυμάμαι και ανατριχιάζω. Και φυσικά ο Νταλάρας. Εκείνο το βράδυ γεννήθηκε το τραγούδι “Πόσο σε θέλω”. Το 1988 το διαλύσαμε. Πρέπει να μάθει ο κόσμος τη μουσική του  “Armageddon”. Γι’ αυτό κάνουμε αυτή τη συναυλία».

Ο Μιτζέλος έχει όραμα   
«Το εφηβικό μας όνειρο δεν το κλείσαμε στο συρτάρι. Θέλαμε με το μουσικό μας όραμα να επηρεάσουμε τον κόσμο. Αυτό το πετύχαμε. Ο δίσκος κυκλοφορεί τα τελευταία 30 χρόνια από τη Γερμανία μέχρι τη Βραζιλία. Πήγε εξαιρετικά καλά στη Γερμανία. Και σε τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς του Λος Αντζελες. Προέκυψε το δικό μας μουσικό ιδίωμα, ένα progressive βυζαντινό ροκ. Δεν το ολοκληρώσαμε ποτέ το ταξίδι. Αν τότε είχαμε πάρει την παραμικρή χαρά, θα είχαμε συνεχίσει. Χαράξαμε τον δικό μας δρόμο μετέπειτα. Εξαιτίας μας γεννήθηκε το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, αυτή η αστική μπαλάντα με ποιητικό στίγμα. Αντιμετωπίσαμε την αρμονία και όχι το 1-3-5. Οι Τερμίτες για μένα είναι σαν ένα σπίτι που δεν του έχουμε βάλει στέγη. Θα ήθελα να ολοκληρώσω το έργο μας. Τώρα στο Ηρώδειο πέντε φίλοι θα ανταμώσουν επί σκηνής. Ευελπιστώ στο μέλλον να το ξανακάνουμε ολοκληρωμένα, με μια συμφωνική ορχήστρα και με βυζαντινή χορωδία».

Ο Κικριλής θυμάται στιγμές πείνας
«Φίλοι κολλητοί είμαστε. Φίλοι ζωής, από παιδιά μαζί. Αλλά το συγκρότημα τα πήγε τραγικά. Δεν μας άκουγε κανείς. Μας έμαθαν με τον Νταλάρα και έκτοτε είχαμε μια στάσιμη ανοδική πορεία. Καμιά φορά χαιρόμασταν λίγο αλλά τις περισσότερες φορές στις συναυλίες δεν είχε κόσμο. Αν το αντιμετωπίζαμε ψυχρά, θα έπρεπε να διαλυθούμε νωρίτερα. Βιοποριστικά; Στιγμές πείνας. Ειδικά για τον Λαυρέντη που δεν είχε χρήματα από την οικογένειά του. Τον μύθο των Τερμιτών τον διαιώνισε ο Λαυρέντης, διαφορετικά θα μας είχε ξεχάσει ο κόσμος. Θα θυμόταν το “Σκόνη” του Νταλάρα. Τα έχω γράψει όλα στο http://pavlos-kikrilis.blogspot.gr».