Η απόφαση Τραμπ που προσέβαλε τον Ερντογάν και η μυστική συνάντηση στον Λευκό Οίκο

Η σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, με την Τουρκία του ισλαμιστή Ταγίπ Ερντογάν περιγράφεται επιεικώς ως τρικυμιώδης. Η απόφαση σε ανώτατο επίπεδο της αμερικανικής ιεραρχίας για εξοπλισμό των Κούρδων μαχητών της Συρίας (YPG), αποτελεί καταλυτικό κτύπημα στην τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία.

Ένας διπλωμάτης, την περιέγραψε ως εξής: «Είναι ως ο πρωθυπουργός της Ελλάδας να ετοιμάζεται να επισκεφθεί το Λευκό Οίκο την Παρασκευή, και μέρες πριν ο Λευκός Οίκος να ανακοινώνει ότι η Τουρκία δικαιούται το μισό Αιγαίο. Αυτό συνέβη στον κ. Ερντογάν. Ο πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε να εξοπλίσει τους θανάσιμους εχθρούς του αγνοώντας όλες τις ανησυχίες των Τούρκων. Περίπου έτσι είναι η κατάσταση σήμερα για τον κ. Ερντογάν».

Τα ερωτήματα είναι πολλά και με δεδομένο ότι στην Ουάσιγκτον βρίσκονταν μέχρι το βράδυ της Τρίτης ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, ο υπουργός Δικαιοσύνης και ο εξ απορρήτων του κ. Ερντογάν. Έφτασαν άρον-άρον στην αμερικανική πρωτεύουσα για να αποτρέψουν τη χθεσινή ανακοίνωση για τον εξοπλισμό των ανταρτών του YPG, τους οποίους η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκράτες» και συνεργάτες του PKK.

Οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι η τουρκική αντιπροσωπεία συναντήθηκε για μερικά λεπτά με τον ίδιο τον Πρόεδρο Τραμπ, στον Λευκό Οίκο. Η αμερικανική πλευρά δεν επιβεβαίωσε την πληροφορία αλλά σε τουρκική ιστοσελίδα στην Ουάσιγκτον κυκλοφόρησε και μία θολή φωτογραφία που τραβήχθηκε λαθραία με κινητό.

Σημασία έχει ότι ακόμα και αν συνάντησε τα μέλη της υψηλόβαθμης αντιπροσωπείας, ο κ. Τραμπ έλαβε μία απόφαση που προσβάλλει τον Ταγίπ Ερντογάν. Αυτή τη λέξη φέρεται να χρησιμοποίησε ο Τούρκος στρατηγός μιλώντας την Παρασκευή στο Πεντάγωνο με τον Αμερικανό ομόλογό του Ντάνφορντ.

Η αμερικανική απόφαση στηρίχθηκε στις προτάσεις των Αμερικανών στρατηγών και προσωπικά του υπουργού Αμυνας Τζέιμς Μάτις. Ο τελευταίος απέρριψε το τουρκικό σχέδιο για κατάληψη της Ράκας στη βάση του τουρκικού σχεδίου. Στο Πεντάγωνο χαρακτήρισαν την τουρκική πρόταση πρόχειρη και είπαν στους Τούρκους συνομιλητές τους ότι θα συνεργαστούν με τους Κούρδους του YPG διότι απέδειξαν στα πολεμικά πεδία ότι διαθέτουν τη στρατιωτική ισχύ για να νικήσουν τους τζιχαντιστές. Και αυτή η αμερικανική θέση χαρακτηρίστηκε προσβλητική για τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου δεν ανακοίνωσε ούτε χθες την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Ουδείς γνωρίζει εάν θα πραγματοποιηθεί και μετά την «αντιτουρκική κίνηση» του Ντόναλντ Τραμπ, το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι «εάν θέλει ο Ερντογάν να συναντηθεί» με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η Τουρκία δεν είχε αντιδράσει στην αμερικανική απόφαση για στρατιωτική συνεργασία με τους Κούρδους στην πιο σημαντική και αποφασιστική επίθεση εναντίον των τζιχαντιστών. Οι αναλυτές αναμένουν σφοδρή αντίδραση από τον Ταγίπ Ερντογάν λόγω και του εκρηκτικού του χαρακτήρα. Όμως μπορεί και να αποφασίσει να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον «για να εκφράσει προσωπικά την οργή του» στον πρόεδρο Τραμπ, μου έλεγε το βράδυ Τούρκος συνάδελφος.

Εάν ανακοινώσει την αναβολή της επίσκεψης στην Ουάσιγκτον, σημαίνει ότι έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε ευθεία σύγκρουση με τους Αμερικανούς. Αυτό, θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών, αλλά θα μπορούσε να αλλάξει και τον τρόπο σκέψης των Αμερικανών για την περιοχή. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσαν να ευεργετηθούν χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Κύπρος και η Ελλάδα.

Ο Τούρκος δημοσιογράφος έθεσε και ένα άλλο θέμα, το οποίο θα απαντηθεί στην πράξη τις επόμενες μέρες. Μπορεί οι Αμερικανοί να δώσουν ανταλλάγματα στον Ερντογάν για να «καταπιεί» την στρατιωτική συνεργασία των Αμερικανών με τους Κούρδους του YPG.

Ένα αντάλλαγμα είναι η παράδοση του Ιμάμη Γκιουλέν όπως ζήτησε χθες ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης από τον Αμερικανό ομόλογό του.

Ένα δεύτερο αντάλλαγμα είναι ο τερματισμός της δικαστικής διαδικασίας του «ταμία» του Ερντογάν, του Reza Zarrab, ο οποίος είναι φυλακισμένος στη Νέα Υόρκη. Ο εν λόγω κύριος γνωρίζει όλες τις οικονομικές διαδρομές της οικογένειας Ερντογάν.

Και το τρίτο αντάλλαγμα είναι η Κύπρος, όσο και αν μας ανατριχιάζει η ιδέα και μόνο.

Οι επόμενες μέρες είναι κρισιμότατες για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και ίσως επηρεάσουν και εμάς.