Μπουγάδα και άλλα ξαναγυρίσματα

Διανύουμε τον τελευταίο καιρό μια περίοδο αλλεπάλληλων ανατροπών της ζωής της νοικοκυράς, έτσι όπως την είχε συνηθίσει. Τα πάντα μετεβλήθησαν, μεταβάλλονται και θα εξακολουθήσουν να μεταβάλλονται για μεγάλο διάστημα.

Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν αυτές οι αλλαγές να χαρακτηριστούν σαν κακές. Απεναντίας ευκολύνεται ο τρόπος που ζούμε. Ο κόσμος και κυρίως οι γυναίκες, γλυτώνει από αρκετό κόπο στην εκπλήρωση μερικών στοιχειωδών αναγκών.

Βεβαίως οι παλιότεροι από εμάς δεν μπορούν να μην ανατρέχουν σε μερικές λεπτομέρειες της ζωής του παρελθόντος. Όχι βέβαια για να επαναφέρουν παλιούς τρόπους, αλλά, με την νοσταλγία που τους διακρίνει, να συνδέσουν κάπως το παρελθόν με το παρόν.

Πώς να ξεχάσουν τη σκάφη; Το πιο απαραίτητο έπιπλο του σπιτιού για το ζήτημα του ψωμιού, και το σακί με το αλεύρι, που αποτελούσε κεφαλαιώδη φροντίδα του αρχηγού της οικογένειας.

Πώς να μη θυμηθούν την μακάρια εποχή που όλος ο γυναικείος κόσμος του σπιτιού τους ήταν εφοδιασμένος με τις βελόνες. Όταν δεν είχαν άλλη δουλειά έπαιρναν βελόνα και κλωστή να προλάβουν να ¨καλτσώσουν¨ τα πόδια των μελών της οικογένειας.
Πώς να ξεχάσουν την εποχή που η σπιτονοικοκυρά ήταν υποχρεωμένη, πριν βασιλέψει ο ήλιος, να επιθεωρήσει τη λάμπα, να καθαρίσει το γυαλί και τι φιτίλι, να την γεμίσει πετρέλαιο εξασφαλίζοντας έτσι το φωτισμό του σπιτιού.

Τώρα υπάρχει φρέσκο και καλοψημένο ψωμί από το φούρνο, χωρίς να κοπιάσει κανείς από την οικογένεια. Ο καθένας μπορεί να προμηθευτεί τις κάλτσες του από τους πλανόδιους πωλητές ή από τα μαγαζιά. Τώρα έλειψε από τους δρόμους η φωνή του μικροπωλητή:

-Γυαλιά, φιτίλια για λάμπες...

Με μια στροφή του διακόπτη άπλετο ηλεκτρικό φως πλημμυρίζει τα δωμάτια του σπιτιού, και φυσικά σταμάτησαν τα πήγαινε-έλα στον μπακάλη για φωτιστικό πετρέλαιο.

Τώρα ήρθε και η σειρά του τελειωτικού κτυπήματος κατά της μπουγάδας. Πάνε και οι μπουγάδες. Μεγάλο βάσανο κάθε βδομάδα. Πάνε οι στάχτες και τα καζάνια. Χωρίς όλα τα συμπαρομαρτούντα, εσώρουχα και σεντόνια και όλα τα σχετικά είναι πλυμένα. Μας τελείωσε και η ευχή της καλής μας πλύστρας με το τελείωμα: ΚΑΛΗ ΛΕΡΩΣΗ! Τη θέση της πήρε η καλή μας MIELE, η πλύστρα της Ευρώπης.

Εμείς όμως οι παλαιότεροι μπορούμε ακόμα να σιγοτραγουδούμε το τραγούδι της δικής μας εποχής. Το στιχάκι του νεαρού που ήταν ερωτευμένος με την πιο γνωστή πλύστρα της Αθήνας, την Αντριάνα, εκεί κάτω κοντά στο Στάδιο:

Πάρε με Αντριάνα μου
να σε βοηθώ στη πλύση
και να σου κουβαλώ νερό
από το βατραχονήσι*

*Μικρή νησίδα του Ιλισού, γεμάτη βατράχια, που χρησίμευε στις πλύστρες για τη δουλειά τους.

Επεξήγηση Φωτογραφίας: ΗΠΑ. Οικογένεια με το πρώτο της πλυντήριο (1911)

Θωμάς Σιταράς, Αθηναιογράφος- Συγγραφέας, FB: Σιταράς Θωμάς