Βόλτα στην πόλη με ένα λευκό μπαστούνι

Εδώ και τρία χρόνια, η Διεθνής Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού που τιμάται στις 15 Οκτωβρίου συνδέεται με μία επέτειο: την επέτειο της έλευσης του Dialogue in the Dark στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα διαδραστικό δρώμενο με μεγάλη παράδοση (ξεκίνησε το 1988 από τη Γερμανία) και διεθνή απήχηση, καθώς έχει πραγματοποιηθεί σε περισσότερες από 30 χώρες σε όλο τον κόσμο, έχοντας προσελκύσει περισσότερους από επτά εκατ. επισκέπτες. Στη χώρα μας περισσότερα από 30.000 άτομα το έχουν επισκεφτεί, φεύγοντας από το Μπάντμιντον με τις καλύτερες εντυπώσεις.

Ορισμένα από τα σχόλια των επισκεπτών τα βλέπεις στην είσοδο του θεάτρου, μεγεθυμένα και τυπωμένα σε μία μεγάλη ταπετσαρία: «Ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας που μας θυμίσατε τι ομορφιά έχουμε μέσα μας». «Υπέροχη εμπειρία που σου ανοίγει τα μάτια της ψυχής!». «Μια εμπειρία που σε βοηθά να σπάσεις τον φόβο για το άγνωστο». «Μα είναι δυνατόν ένα δρώμενο να έχει προκαλέσει τόσο μεγάλο ενθουσιασμό;», αναρωτιέμαι σκεπτικός καθώς περιμένω την υπόλοιπη παρέα για να ξεκινήσει η δική μας βόλτα στο σκοτάδι. Όταν βγήκα από την παρουσίαση 75 λεπτά μετά, αποφάσισα ότι όλα τα παραπάνω ισχύουν στο ακέραιο. Θα καταλάβεις τι εννοώ εάν βρεθείς και εσύ στο Μπάντμιντον και κάνεις την περιήγηση.



Τι ακριβώς είναι το Dialogue in the Dark; Είναι ένα δρώμενο που δείχνει σε όλους εμάς που δεν πάσχουμε από μερική ή ολική απώλεια όρασης πώς είναι η ζωή στο σκοτάδι˙ πώς είναι η καθημερινότητα για χιλιάδες ανθρώπους με απώλεια όρασης. Στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους της εγκατάστασης, οι επισκέπτες ξεναγούνται σ’ έναν κόσμο χωρίς φως, βασιζόμενοι στην ακοή, την αφή, την όσφρηση και κυρίως στις οδηγίες των τυφλών ξεναγών τους, οι οποίοι γίνονται τα μάτια τους.

Αφού συμπληρώθηκε το γκρουπ μας, προχωρούμε στον προθάλαμο, όπου ο Βασίλης, ένας από τους συντελεστές του δρώμενου, μας κατατοπίζει σχετικά με το τι θα ακολουθήσει. Μας δείχνει πώς θα χρησιμοποιήσουμε το λευκό μπαστούνι που πήραμε στην είσοδο προκειμένου να μη φάμε τα μούτρα μας (ακτινωτή κίνηση όταν περπατάμε, διατήρηση του μπαστουνιού σε όρθια στάση όταν είμαστε καθιστοί) και μας καθησυχάζει λέγοντάς μας πως η βόλτα που θα κάνουμε είναι απολύτως ασφαλής. Γυαλιά, κινητά, ρολόγια και οτιδήποτε παράγει έστω και λίγο φως πρέπει να μείνει πίσω για να μη χαλάσει την εμπειρία όχι μόνο για εσένα, αλλά και για ολόκληρη την ομάδα, καθώς ολόκληρη η ιδέα στηρίζεται στην ύπαρξη σκοταδιού.



Είμαστε πανέτοιμοι. Εισερχόμαστε στον χώρο και καθώς κλείνει η πόρτα βρισκόμαστε στο απόλυτο μαύρο. Η πρώτη μου αντίδραση είναι λίγο αψυχολόγητη: γουρλώνω τα μάτια μήπως καταφέρω να ξεχωρίσω την παραμικρή λεπτομέρεια. Μάταια… Αμέσως συναντάμε μία χαμογελαστή φωνή. Η Χρυσέλλα μάς καλωσορίζει και μας δίνει τις πρώτες οδηγίες για το πώς θα κινηθούμε μέσα στη… δική της πόλη. Θα αποφύγω να αναφέρω λεπτομέρειες για τη βόλτα μας, για να μην κάνω spoiler σε αυτούς που θέλουν να την πραγματοποιήσουν.

Ενώ περιηγούμαστε στον χώρο, μέσα στο σκοτάδι, ανάμεσα σε ψηλαφήσεις και ακροάσεις για να αντιληφθούμε το περιβάλλον στο οποίο κυκλοφορούμε, αλλά και ανάμεσα σε περιπαικτικά σκουντήγματα και γέλια, μια και η βόλτα είναι πολύ διασκεδαστική, αρχίζουμε να συζητούμε με την ξεναγό μας ζητήματα που αφορούν την κίνηση των ατόμων με προβλήματα όρασης μέσα στην πόλη, όπως για παράδειγμα την έλλειψη ενός χάρτη για τυφλούς στους σταθμούς του μετρό, τις κακοτεχνίες στον οδηγό όδευσης τυφλών (τη λωρίδα με τις κίτρινες ανάγλυφες πλάκες) στα πεζοδρόμια, αλλά και την ασυνειδησία των οδηγών να παρκάρουν με τον πλέον ακατάλληλο τρόπο, κάνοντας δύσκολη την κίνηση των ατόμων με αναπηρία. Είναι εντυπωσιακό πώς ορισμένες απλές κινήσεις από το κράτος σε συνδυασμό με τη στοιχειώδη κατανόηση από το κοινωνικό σύνολο θα μπορούσε να κάνει ευκολότερη τη ζωή αυτών των ανθρώπων.


Από το βιβλίο επισκεπτών του Dialogue in the Dark, το οποίο είναι «φορτωμένο» με ενθουσιώδη σχόλια

Στη συνέχεια ξαποστάσαμε από τη βόλτα μας και αρχίζουμε να «βομβαρδίζουμε» τη Χρυσέλλα με ερωτήσεις για το πώς είναι η καθημερινότητα ενός ατόμου με απώλεια όρασης. Η ίδια φροντίζει να μας λύσει κάθε απορία, πάντα με καλή διάθεση. Μας λέει για παράδειγμα ότι ξεχωρίζει τα ρούχα της με την αφή και ότι γνωρίζει τα χρώματα από περιγραφές. Προσθέτει ότι η τεχνολογία βοηθά πάρα πολύ. Χειρίζεται τον υπολογιστή μέσω των συντομεύσεων του πληκτρολογίου (έτσι χειρίζεται και τη σελίδα του Dialogue in the Dark στο Facebook) και χρησιμοποιεί apps στο smartphone, όπως το TapTapSee, που βοηθά τα άτομα με πλήρη ή μερική απώλεια όρασης να ταυτοποιούν τα αντικείμενα που συναντούν μπροστά τους.

Εάν έχεις παιδιά, πρέπει οπωσδήποτε να τα πάρεις μαζί σου. Η Χρυσέλλα μας λέει ότι στη διαδραστική έκθεση μπορούν να συμμετάσχουν παιδιά από οκτώ χρονών και πάνω, επισημαίνοντας ότι τους έχουν επισκεφτεί πολλά σχολεία. Τη ρωτώ πώς αντιδρούν συνήθως τα πιτσιρίκια. «Αρχικά φοβούνται, μια και σε αυτή την ηλικία το σκοτάδι είναι ένας μεγάλος φόβος», απαντά. Προσθέτει, ωστόσο, ότι σύντομα τα παιδιά ξεπερνούν τον φόβο τους και συμμετέχουν με ενθουσιασμό στην περιήγηση. Ακούγοντας αυτές τις επισημάνσεις, σκέφτομαι ότι είναι πολύ σημαντικό να βάλεις με αυτόν τον τρόπο ένα παιδί στη θέση ενός ατόμου με περιορισμένη ή καθόλου όραση, καθώς το βοηθάς έτσι να κατανοήσει καλύτερα τον συνάνθρωπό του. Και η κατανόηση είναι το πρώτο και πιο καθοριστικό βήμα για να αναπτύξεις καλύτερη συμπεριφορά απέναντι στους γύρω σου. Πρόκειται για μία άριστης μορφής διαπαιδαγώγηση που θα μπορούσε να καταπολεμήσει στη ρίζα τους παθογένειες όπως το bullying, το οποίο αφορά τις μικρές ηλικίες.



Τα 75 λεπτά της περιήγησής μας τελείωσαν χωρίς να το καταλάβουμε καν. Βγαίνουμε δειλά-δειλά στη φωτεινή αίθουσα και ανακτούμε την όρασή μας. Εκεί συναντώ τη Χριστίνα, μία από τους ξεναγούς του Dialogue in the Dark, η οποία με ρωτά πώς μου φάνηκε. «Υπέροχη εμπειρία, αν και λίγο τρομακτική», παραδέχομαι και σπεύδει να ρωτήσει «γιατί τρομακτική». Της απαντώ ότι για εμάς το να είμαστε μία ώρα και ένα τέταρτο στο σκοτάδι μέσα σε ένα απόλυτα ελεγχόμενο περιβάλλον, μπορεί να ήταν άκρως διασκεδαστικό, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα ήταν να στερείσαι για πάντα την όρασή σου και μάλιστα σε ένα τόσο αφιλόξενο περιβάλλον. «Πες ότι κάποια στιγμή έχεις ένα ατύχημα και σπάζεις το δεξί σου χέρι, που θα πρέπει να το έχεις για ένα μήνα στον γύψο», αποκρίνεται η Χριστίνα, συνεχίζοντας: «Μετά από λίγο μαθαίνεις να λειτουργείς χωρίς αυτό». Και έχει απόλυτο δίκιο. Όλα είναι θέμα προσαρμογής.

Το Dialogue in the Dark είναι σίγουρα ένα από τα δρώμενα που θα μείνουν αποτυπωμένα στο μυαλό και την ψυχή σου. Θα σε κάνει να αναθεωρήσεις ορισμένα στοιχεία από τη στάση σου (εκτός εάν είσαι ο ορκισμένος Ελληνάρας που δεν τον νοιάζει να παρκάρει πάνω στη λωρίδα των τυφλών, εάν αυτό τον βολεύει) και θα το κάνει εξασφαλίζοντάς σου 75 πολύ ευχάριστα λεπτά. Αξίζει να το δοκιμάσεις.

Info

Dialogue in the Dark
Θέατρο Μπάντμιντον, Γουδή
Μέρες και ώρες λειτουργίας:
Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή από 17:00 μέχρι 20:30 (20:30 ξεκινά η τελευταία ξενάγηση)
Σάββατο 15:00 – 20:30 (20:30 ξεκινά η τελευταία ξενάγηση)
Κυριακή 12:00 – 20:30 (20:30 ξεκινά η τελευταία ξενάγηση)
Για σχολεία και πρωινές ώρες
Εισιτήρια:
Γενική είσοδος: 12€
Μειωμένο εισιτήριο: 10€ (παιδικό/φοιτητικό/ανέργων/ΑΜΕΑ)
Ομαδικά πακέτα 6 έως 8 ατόμων: 55€
Ειδικές τιμές για σχολεία
Σε κάθε ξενάγηση μπαίνουν αυστηρά μέχρι 8 άτομα, επομένως για αποφυγή οποιασδήποτε ταλαιπωρίας πρέπει να επικοινωνείτε με το ταμείο του θεάτρου, στο 210 8840600, για να κάνετε κράτηση.