Παντελής Καψής

Τα αιτήματα διατυπώνονται με τελεσίγραφα. Υποθέτω πως αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Κι όχι μόνο αυτό. Όταν κάποιοι αγροτοσυνδικαλιστές, οι οποίοι δεν έχουν διακόψει πλήρως τις σχέσεις τους με την κοινή λογική είπαν πως ήρθε η ώρα να συνομιλήσουν με την κυβέρνηση, βρέθηκαν κατηγορούμενοι ως διασπαστές. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίστηκαν πως όσοι πήραν αυτή την πρωτοβουλία «εθεάθηκαν» να τριγυρίζουν σε γραφεία υπουργών. Συνωμοσίας το ανάγνωσμα.

Το τι συμβαίνει πάντως και γιατί τέτοια αδιαλλαξία από τα μπλόκα είναι σαφές. Η αντιπαράθεση έχει γίνει πια καθαρά πολιτική. Τα αγροτικά προβλήματα έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα. Οι συνδικαλιστές κυρίως του ΚΚΕ θεωρούν ότι έχουν φέρει την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση και δεν έχουν την παραμικρή διάθεση να υπάρξει κάποιος λογικός συμβιβασμός. Για να το πετύχουν μάλιστα θέτουν γενικόλογους και ακατανόητους περί «αξιοπιστίας» τους οποίους ουδείς καταλαβαίνει. Έχουν προτάξει ταυτόχρονα αιτήματα που παραβιάζουν τους κανονισμούς της Ένωσης, δεν μπορούν δηλαδή να γίνουν δεκτά. Νταβαντούρι να γίνεται και να κρατήσει όσο το δυνατόν περισσότερο.

Είναι προφανές ότι η στάση τους αυτή ενθαρρύνεται και από την αίσθηση που έχει επικρατήσει ότι έχουν τη στήριξη της κοινωνίας. Μέρες τώρα τα κανάλια μας βομβαρδίζουν ότι το 80% των πολιτών υποστηρίζει τα αιτήματα των αγροτών. Φυσικά τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Από τις δημοσκοπήσεις οι οποίες διερευνούν αυτό το ποσοστό προκύπτει πως το 80% περιλαμβάνει και όσους θεωρούν δίκαια κάποια, όχι όλα τα αιτήματα. Το σύνολο των Ελλήνων δηλαδή, μαζί και την κυβέρνηση η οποία το έχει δηλώσει ρητά. Γι αυτό άλλωστε έχει ικανοποιήσει τα περισσότερα. Όταν ωστόσο το ερώτημα πάει στο κλείσιμο των δρόμων τότε το 40% διαφωνεί έναντι του 47% που συμφωνεί. Τα πράγματα είναι μοιρασμένα.

Λογικό θα πει κανείς. Το παράλογο είναι ότι σύσσωμη η αντιπολίτευση στηρίζει άνευ όρων τις καταλήψεις. Για την κυβέρνηση αυτή η στάση και κυρίως η στάση του ΠΑΣΟΚ, είναι ένας καλοδεχούμενος μποναμάς. Δείχνει πως είναι η μόνη που απαντά στις ανησυχίες όσων διαφωνούν με τις ακραίες ενέργειες, όσων ανησυχούν για τις επιπτώσεις στην οικονομία και όσων υφίστανται τις συνέπειες τους. Είναι μια καλή βάση για να περιορίσει τη ζημιά που έχει υποστεί. Γιατί βέβαια έχει υποστεί ζημιά ενδεχομένως και μεγάλη. Αυτός είναι και ο λόγος που ως σήμερα έχει αποφύγει τη σύγκρουση, κρατά εξαιρετικά ήπιους τόνους απογοητεύοντας ίσως όσους θα προτιμούσαν να δοθεί ένα μάθημα σε όλους αυτούς που θεωρούν δημοκρατικό τους δικαίωμα να ταλαιπωρούν την κοινωνία. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να διατηρήσει τις γέφυρες με τους αγρότες, οι οποίοι αποτελούν ένα προνομιακό κοινό για τη Νέα Δημοκρατία.

Όσο για την αντιπολίτευση για μια ακόμα φορά έχει πέσει με τα μούτρα στην αντιπαράθεση. Για την αριστερά αυτό είναι αναμενόμενο. Άλλωστε το ΚΚΕ θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγάλος αντίπαλος. Ότι οδηγεί σε ρήξη με το κοινοτικό πλαίσιο είναι επιθυμητό. Κι αν υφίστανται ζημιά οι επιχειρήσεις του τουρισμού τόσο το καλύτερο θα είναι οι επόμενοι που θα βγουν στους δρόμους. Το έχει πει και ο Μάο: μεγάλη αναταραχή θαυμάσια κατάσταση.

Παράδοξη είναι η θέση των κομμάτων που φιλοδοξούν να αποτελέσουν εναλλακτική κυβερνητική λύση. Κυρίως του ΠΑΣΟΚ δηλαδή το οποίο δεν έχει τολμήσει να πει λέξη ούτε για τα ακραία και ανεδαφικά αιτήματα, ούτε για την ταλαιπωρία των πολιτών ούτε καν για τις καταλήψεις των διοδίων με τις οποίες το ίδιο είχε βρεθεί αντιμέτωπο ως κυβέρνηση το 2011. Οι λόγοι είναι προφανείς, η δύναμη του βρίσκεται στην περιφέρεια, οι αγρότες είναι και δικό του κοινό.

Βλέπει όμως το τυρί χωρίς να βλέπει τη φάκα. Το μεγάλο πρόβλημα σήμερα για το ΠΑΣΟΚ, για να χρησιμοποιήσουμε έναν όρο που έχει πέραση τελευταία, είναι η διακυβερνησιμότητα. Το ότι δηλαδή δεν πείθει πως μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση διακυβέρνησης. Υιοθετώντας όλα τα αιτήματα, στηρίζοντας κάθε κινητοποίηση το μόνο που κάνει είναι να επιτείνει το πρόβλημα.

Αν ερχόταν αύριο στην κυβέρνηση θα βρισκόταν αντιμέτωπο με έναν ορυμαγδό αιτημάτων και προσδοκιών τις οποίες το ίδιο θα είχε υποδαυλίσει και στις οποίες δεν θα μπορούσε να αντισταθεί. Η απόλυτη συνταγή του εκτροχιασμού.

Μικρή η ζημιά θα υποστηρίξει κανείς. Ποιος περιμένει σήμερα ότι μπορεί να γίνει το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση. Έτσι είναι. Μόνο που με αυτό τον τρόπο αφήνει όλο το γήπεδο της κυβερνησιμότητας στη ΝΔ. Δικαιώνει ταυτόχρονα το άνοιγμα Μητσοτάκη στο χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς. Πολίτες που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση για μια σειρά αστοχίες και θα μπορούσαν να στηρίξουν μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, οδηγούνται εκόντες άκοντες στη ΝΔ.

Αυτά την ώρα που περιμένουμε το κόμμα Τσίπρα. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι απήχηση θα έχει. Ο πρώην πρωθυπουργός ωστόσο έχει καταστήσει σαφές ότι έχει διαρρήξει τις σχέσεις του με την ριζοσπαστική αριστερά, θέλει να απευθυνθεί στο χώρο της κεντροαριστεράς ή αν προτιμάτε της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας. Στον χώρο του ΠΑΣΟΚ δηλαδή. Για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οι αγροτικές κινητοποιήσεις ήταν μια ευκαιρία να ενισχύσει τις άμυνες του, να ξεχωρίσει από τον αντιπολιτευτικό πολτό, να πάρει πρωτοβουλίες για λύσεις, να χτίσει το κυβερνητικό του προφίλ. Όλα δείχνουν ότι την αφήνει να πάει χαμένη.