Ιωάννα Καλαντζάκου - Τσατσαρώνη

Γιατί διατυμπανίστηκε ότι βγαίνουμε πλέον «αυτόφωτοι» στις αγορές; Χάριν …συμβολισμού;

Και αν σ’ αυτό το μαξιλάρι ασφαλείας μπορούμε να προσφύγουμε χωρίς δυσμενείς συνέπειες, γιατί μας ενοχλούσε τόσο η προληπτική γραμμή στήριξης; Γιατί οι σχετικές θέσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας είχαν ξεσηκώσει τόση κυβερνητική οργή;

Ο διερωτώμενος πολίτης δεν περιμένει, βέβαια, απαντήσεις στα παραπάνω. Τις ξέρει. Και αντιλαμβάνεται ότι ο πρωθυπουργός ακόμη και τώρα, ακόμη και μετά τη διαπραγμάτευση της «αυταπάτης» και το τρίτο Μνημόνιο με το τεράστιο κόστος του, δεν είπε στη Θεσσαλονίκη τίποτε σύστοιχο προς την πραγματικότητα. Επιδόθηκε μία ακόμη φορά στο γνωστό του μείγμα αστήρικτων αυτοεπαίνων και ανεδαφικών υποσχέσεων. Πάλι παροχές (ή «ελαφρύνσεις»), εύκολες στα λόγια, ακοστολόγητες και ασύνδετες από ένα συνολικό πλαίσιο αναπτυξιακής πολιτικής και ανόρθωσης του κράτους πρόνοιας στην πράξη.

Το κόστος των τελευταίων τεσσάρων ετών δεν επιτρέπει, όμως, άλλες (αυτ)απάτες στους πολίτες. Καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι το μόνο που συνέβη με την έξοδο από το Μνημόνιο είναι ότι η χώρα έχει αναλάβει υποχρεώσεις βαριές όσο και πριν: περικοπές στις συντάξεις και στο αφορολόγητο, πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060 – και ασφυκτική εποπτεία. Το μόνο που δεν έχει είναι εξασφαλισμένη φτηνή δανειοδότηση. Αυτήν πρέπει να τη βρει από τις αγορές. Και καθώς το επιτόκιο είναι δείκτης της αξιοπιστίας μιας χώρας, τα σημερινά υψηλά επιτόκια αποδεικνύουν ότι οι αγορές δυσπιστούν στη φερεγγυότητα, την αξιοπιστία και την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας. Αν η χώρα προσφύγει στο μεσοπρόθεσμο μαξιλάρι ασφαλείας, θα είναι σαν να παραδέχεται επίσημα ότι δεν μπορεί να αυτοχρηματοδοτηθεί: οι αρνητικές εκτιμήσεις των αγορών θα ενταθούν και τα επιτόκια θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Οι προεκλογικοί κυβερνητικοί τυχοδιωκτισμοί βλάπτουν, άρα, σοβαρά την οικονομία. Έξω από τη χώρα, στους εταίρους μας -και πολύ περισσότερο στον αμείλικτο κόσμο των αγορών, έχει στερέψει προ πολλού η «κατανόηση» για τις εσωτερικές προεκλογικές κορώνες. Κάθε εύκολη υπόσχεση, κάθε προσχηματική ωραιοποίηση της ελληνικής κατάστασης εκλαμβάνεται ως πρόθεση να υπονομευθούν οι μεταρρυθμίσεις, να αθετηθούν οι ανειλημμένες υποχρεώσεις, να ανατραπεί η δημοσιονομική ισορροπία.

Τα απαγορευτικά επιτόκια των ελληνικών ομολόγων δεν οφείλονται στη διεθνή συγκυρία – γιατί, τότε, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα επιτόκια της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και της Κύπρου; Τα υψηλά επιτόκια αποτελούν μια ισχυρή προειδοποίηση των αγορών με συγκεκριμένο αποδέκτη την Ελλάδα και με ορατό κίνδυνο την αδυναμία δανεισμού της. Και αυτή η προειδοποίηση έχει επιπτώσεις ήδη σήμερα: τα υψηλά επιτόκια των κρατικών τίτλων λειτουργούν ως μήνυμα έλλειψης εμπιστοσύνης στη χώρα, επηρεάζουν άμεσα τη δυνατότητα και το κόστος δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων, αποτρέπουν τις επενδύσεις.

Με το ύφος και την παροχολογία της, η κυβέρνηση διακυβεύει και πάλι –όπως έκανε το 2015- τις βαριές θυσίες του ελληνικού λαού. Μόνο που πλέον δεν υπάρχει περιθώριο να επικαλεστεί «αυταπάτη». Δεν υπάρχουν ελαφρυντικά για την ενδεχόμενη καταστρεπτική οπισθοδρόμηση της χώρας …


* Η Ιωάννα Καλαντζάκου- Τσατσαρώνη είναι Δικηγόρος - τ. Αντιπροέδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών