Μια ζωή Ζωζώ

«Εχω να κάνω Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στην πόλη μου από τότε που ήμουν παιδάκι. Μεγάλωσα στον αριθμό 61 της Τσιμισκή. Απέναντι ήταν το σινεμά “Τιτάνια”». Αφηγητής είναι η γυναίκα την οποία μπορείς να αποκαλέσεις «θρύλο» χωρίς ίχνος υπερβολής. Η Ζωζώ Σαπουντζάκη ντυμένη με τζιν, άβαφη, με κέφι έφηβης και σώμα εικοσάρας τραγουδάει και χορεύει την ώρα που δίνει συνέντευξη. Γεμάτη νάζι και σκέρτσο. «Γνώρισα την αποθέωση όπου εμφανιζόμουν. Γινόταν χαμός. Η γαλαρία ανέβαζε και κατέβαζε τους ηθοποιούς εκείνη την εποχή. Εμένα με λάτρευαν», θυμάται. Η Ζωζώ όταν μιλάει για τα παλιά δεν βάζει εύκολα τελεία. Εσύ απλώς μπαίνεις στον ρόλο του θεατή και την παρακολουθείς να παίζει - τον εαυτό της. «Ο μπαμπάς μου με φώναζε Ζωίτσα. Ηταν άρχοντας στην Κωνσταντινούπολη. Εκλεψε τη μαμά μου από το σπίτι της στην Πάτρα και την έφερε στη Θεσσαλονίκη. Σωκράτη τον έλεγαν και ήταν πολύ χαριτωμένος, με χιούμορ. Από 4 χρόνων ήξερα ότι θα γίνω ηθοποιός. Στα 7 μου ήμουν επαγγελματίας. Δεν έπαιζα με κούκλες. Πήγαινα στο “Τιτάνια” και ξεσήκωνα χορευτικές κινήσεις που έβλεπα στις ταινίες. Ξεκινήσαμε με την αδελφή μου, τη Βάσω. Αυτή, όμως, ερωτεύτηκε έναν αεροπόρο και αποφάσισε να κάνει οικογένεια. Τι κλάματα έβαλα τότε... Με στήριξε ο πατέρας μου, αυτός πίστευε σε εμένα και φυσικά ο κόσμος. Πώς έμαθα να χορεύω ρωτάς; Από τον γείτονά μου. Τον Γιάννη Δαλιανίδη. Ως χορογράφος ξεκίνησε ο ίδιος. Και ακορντεόν έμαθα. Και κλακέτες χόρευα. Με πήγε η μαμά μου σε ένα φημισμένο καμπαρέ, το “Αρζεντίνα”, και μου έμαθε ο Κριστιάνο. Σε καμία σχολή δεν πήγα, κούκλα μου. Σχολή είναι η δική μου. Η πείρα μου. Δύο παραστάσεις καθημερινά, τρεις την Κυριακή. Εμπαινα στο θέατρο στις 3 το μεσημέρι και έφευγα στις 12 τα μεσάνυχτα. Ακόμα με θυμάμαι να ντρέπομαι να μπω στην τάξη, πάντα αργοπορημένη, δούλευα όλο το βράδυ και το πρωί πήγαινα σχολείο. Το πιστεύεις ότι στην αρχή δεν μου έδιναν σημασία; Ημουν το μικρό. Ολοι πρόσεχαν τη Βάσω. Δεκατριών χρόνων φόρεσα δωδεκάποντα και έκανα την κοκότα και έπεισα. Η πρώτη πίστα που δούλεψα ήταν η “Κομπαρσίτα”. Σόου έκανα, στόλιζαν όλη την πίστα με μπαλόνια που έγραφαν Ζωζώ, με γαρδένιες, με πυροτεχνήματα. Υπερπαραγωγή. Ημουν η πρώτη τραγουδίστρια που δεν έβγαινε στημένη, ακίνητη. Εγώ ήθελα να χώνομαι στον κόσμο, να μπορώ να ψιθυρίζω τα λόγια των τραγουδιών στα αφτιά τους. Ζήτησα να μου μακρύνουν το καλώδιο. Σκηνοθετούσα τον εαυτό μου. Και ξυπόλυτη έβγαινα. Εννοείται χωρίς μικροφωνικές που βελτιώνουν τον ήχο. Τώρα στην παράσταση τραγουδώ ένα νανούρισμα κούκλας και πέφτει το θέατρο από το χειροκρότημα».



Διακόπτει την εξιστόρηση για να μου τραγουδήσει κομμάτια της, όχι για να μου αποδείξει ότι διαθέτει ακόμη τη χαρακτηριστική φωνή της (όντως την έχει ακόμη), αλλά γιατί έτσι νιώθει. «Ολοι πέρασαν από τα μαγαζιά όπου εμφανιζόμουν. Ωνάσης, Νιάρχος, Γαρουφαλίδης - αυτός μου έφερνε μια κούτα μεγάλη με το άρωμά μου. Εχω ξοδέψει μια περιουσία στο ντύσιμο. Μήνες κεντούσαν οι μοδίστρες τις τουαλέτες μου. Ελεγαν “ράβω τη Ζωζώ”, αμέτρητες πούλιες και στρας. Μέχρι να τελειώσω την καριέρα μου θα φοράω τουαλέτες. Δεν μπορώ τη μιζέρια. Αυτή είμαι. Σπάταλη. Θέλω τα λούσα μου. Πανάκριβα πράγματα έχω στην ντουλάπα μου. Δεν περίμενα να μου τα πάρει άλλος. Ο,τι ήθελα το είχα, μόνη μου το αγόραζα. Ο δεύτερος άντρας μου ήταν δικηγόρος, ο Αντρέας, εξαιρετικό παιδί, όχι πλούσιος. Ποτέ δεν κοίταξα το πορτοφόλι ενός άντρα. Οχι, με ηθοποιό δεν ήθελα να μπλέξω. Πίστευα ότι δεν θα τα πηγαίναμε καλά, θα καβγαδίζαμε σαν την Αλίκη και τον Παπαμιχαήλ», αφηγείται.

Η Ζωζώ Σαπουντζάκη στάζει μέλι όταν μιλάει για τους πρώην της: «Ο πρώτος μου γάμος ήταν με τον γιατρό, με τον οποίο είχαμε μεγάλη διαφορά ηλικίας. Πολύ μεγαλύτερός μου. Ηταν ο πρώτος άντρας της ζωής μου. Αν δεις φωτογραφίες, ήμουν μωρό, άβγαλτη. Αβαφη πήγα στην εκκλησία. Τρεις χιλιάδες κόσμο είχαμε καλεσμένους στον Αγιο Δημήτριο. Με έπεισε η μαμά μου να τον πάρω. Επέμενε να πάρω επιστήμονα. Δεν ήθελε να μείνω στο θέατρο. Ημουν η καλύτερη σύζυγος, ποδόλουτρο ετοίμαζα στον άντρα μου όταν επέστρεφε κουρασμένος. Χωρίσαμε με τον Γιώργο Χατζηπαρασκευά. Εγώ τη διάλεξα αυτή τη ζωή, τότε ήμουν το πρώτο μεροκάματο στην πιάτσα. Επαιρνα ένα χιλιάρικο τη βραδιά. Πολλά χρήματα. Ολοι έλεγαν "η Ζωζώ είναι ακριβή". Ημουν αυθόρμητη, αληθινή στη σκηνή. Οταν έκανα το νούμερο της Λόλας στο Θέατρο Μπουρνέλη στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, ήρθε και με είδε η Βέμπω. Την είδα στην πρώτη σειρά να φωνάζει “Ζωζώ, Ζωζώ”. Εκεί με είδε ο Δαλιανίδης και μου έδωσε ρόλο στον κινηματογράφο. Η μαμά μου ζητούσε πολλά χρήματα, αλλά τότε δεν έπαιρναν οι ηθοποιοί τόσα. Δεν τους πλήρωναν. Αρνήθηκα πολλές ταινίες γι’ αυτόν τον λόγο. Και δεν έκανα και πολλούς δίσκους. Δούλευα τα βράδια και δεν μπορούσα να σηκωθώ τα χαράματα να πάω στην Columbia. Δούλευα σαν σκυλί, έκανα ταινίες, θέατρο, εμφανιζόμουν στα κέντρα. Δούλεψα όσο δεν έχει δουλέψει καμία. Δεν έχω πει “κουράστηκα”».

Η Ζωζώ τους μεγαλύτερους μισθούς τούς πήρε στην Αμερική. «Τυχαία βρέθηκα στην Αμερική, πήγα για να πικάρω ένα φλερτ μου. Εμενα σε ένα πεντάστερο ξενοδοχείο δίπλα στο “Plaza” και με είδε ένας ατζέντης και ζήτησε να περάσω από οντισιόν. Ε, είπα, ας το κάνω, τι έχω να χάσω. Φόρεσα μια καλή τουαλέτα, πήγα να τον δω και ξεκίνησα να χορεύω και να τραγουδάω. Μου έκλεισε τα μεγαλύτερα συμβόλαια. Και στην Κωνσταντινούπολη έκανα μεγάλη καριέρα, τη φωτογραφία μου την έβαλαν μέχρι και σε σοκολατάκια. Θυμάμαι έναν γουναρά που έκλεισε το μαγαζί του για να διαλέξω γούνα. Χόρτασα πλούτο», λέει.

Ποια είναι τα μυστικά ομορφιάς της; «Τρώω μετρημένα, ψαράκι, σαλάτα, φιλέτο. Ημουν παχουλή παλιά. Τότε που με αποκαλούσαν “βασίλισσα της νύχτας” κάποιος με είπε παχουλή και αποφάσισα να αδυνατίσω. Είχα καμπύλες. Οταν ήμουν μικρή, ένας γιατρός είπε στη μαμά μου να μου χειρουργήσει το στήθος για να γίνει πιο μικρό. Εκλαιγα γοερά. Δεν έκανα καμία προσπάθεια να κρατηθώ νέα. Είμαι χαρούμενη και αισιόδοξη. Κολυμπώ πολύ. Κατεβαίνω 139 σκαλοπάτια στο σπίτι μου στην Κινέτα. Χάρηκα δόξα, χρήματα, ντυσίματα. Δεν ξέρω τι θα κάνω τα ρούχα μου. Επιθυμία μου είναι, όταν “φύγω”, να γίνει ένα θεατρικό μουσείο στην Πλάκα, στου Ψυρρή, με τα ρούχα μου».

Η Ζωζώ μου είπε κι άλλα, πολλά, όλα μαθήματα ζωής, όπως «μου ταιριάζει αυτό το όνομα». Εκείνο όμως που βρήκα ανατριχιαστικά αληθινό ήταν αυτή η κουβέντα της: «Εγώ έγραψα Ιστορία, υπάρχω τώρα, αλλά θα υπάρχω και όταν αποσυρθώ και όταν τελειώσω». Βαθιά υπόκλιση…