Η συνταγή για να φτιάξεις το δικό σου blockbuster

Είναι όνειρό σου να φτιάξεις μία ταινία που θα σπάσει τα ταμεία; Αυτό που θα χρειαστείς για αρχή ίσως να σου κόψει τα φτερά: λεφτά, πολλά λεφτά. Αυτό είναι το βασικό στοιχείο σύμφωνα με τον “Economist”, ο οποίος ανέλυσε τα δεδομένα 2.000 ταινιών και έβγαλε ορισμένα διαφωτιστικά συμπεράσματα ως προς το πού θα πρέπει να δώσει έμφαση ένας παραγωγός που θέλει να δημιουργήσει το blockbuster. Να διευκρινίσουμε ότι το δείγμα αποτελείται από αμερικανικές ταινίες και αναλύεται η συμπεριφορά τους μέσα στην αγορά της Βόρειας Αμερικής (ΗΠΑ και Καναδάς).

Κατ’ αρχάς, ισχύει στις περισσότερες περιπτώσεις το ρητό «ό,τι πληρώνεις, παίρνεις». Το μπάτζετ είναι μία ισχυρή μεταβλητή στην οποία εξαρτάται η πορεία μίας ταινίας στο box office. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των συντακτών, κάθε ένα δολάριο που ξοδεύει ένα στούντιο για μία ταινία φέρνει πίσω 80 σεντς από εισιτήρια στους κινηματογράφους της Αμερικής και του Καναδά. Για να δημιουργήσουν θόρυβο γύρω από την ταινία, οι δημιουργοί της συνηθίζουν να ανακοινώνουν το μέγεθος του προϋπολογισμού της ήδη κατά τη διάρκεια της παραγωγής. 


Με 21 ταινίες, το κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel είναι το πιο επιτυχημένο franchise του κόσμου με έσοδα που ξεπερνούν τα 9 δισ. δολάρια  

Παράλληλα, το μπάτζετ καθορίζει και το μέγεθος της διαφήμισης, αλλά και τον αριθμό των αιθουσών που θα παίζει η ταινία. Για παράδειγμα, μία ταινία κόστους 10-40 εκατ. δολαρίων διανέμεται κατά μέσο όρο σε 1.600 αίθουσες στη Βόρεια Αμερική (επί συνόλου περίπου 6.000), ενώ μία ταινία άνω των 100 εκατ. δολαρίων προβάλλεται σε 3.500.

Εγγυημένη επιτυχία έχουν τα sequels και οι ταινίες που ανήκουν σε γνωστά franchises. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, που σήμερα μία στις πέντε ταινίες του Χόλιγουντ είναι sequel. Από την άλλη πλευρά τα franchises επικεντρώνονται σε χαρακτήρες υπερηρώων. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την πενταετία 1996-2000 γυρίστηκαν μόλις οκτώ ταινίες με υπερήρωες. Κατά την τελευταία πενταετία ο αριθμός αυτός εκτινάχθηκε στις 19, η συντριπτική πλειονότητα εκ των οποίων πήγε τρένο. Μία ταινία με υπερήρωα που έχει μπάτζετ 200 εκατ. δολάρια έχει 58 εκατ. δολάρια μεγαλύτερες εισπράξεις από μία αντίστοιχου κόστους ταινία χωρίς υπερήρωα. Και φροντίστε η ταινία με υπερήρωα να είναι κατάλληλη για ανηλίκους: αυτές κερδίζουν 16 εκατ. παραπάνω έναντι των ακατάλληλων για ανηλίκους - κάτι βέβαια που μπορεί να αλλάξει μετά την επέλαση του “Deadpool”.

Η επιλογή του πρωταγωνιστή μπορεί να βοηθήσει, αλλά όχι καταλυτικά. Κάθε δολάριο που κέρδισαν οι ταινίες ενός ηθοποιού κατά την τελευταία πενταετία (εξαιρουμένων των sequels) προσθέτει μόλις δύο σεντς στις εισπράξεις της νέας ταινίας που πρωταγωνιστεί. Τέλος, τα σχόλια των κριτικών παίζουν ελάχιστο ρόλο στην πορεία μίας ταινίας στο box-office. Μεγαλύτερη σημασία έχουν οι κριτικές του κοινού. Για κάθε 10 παραπάνω ποσοστιαίες μονάδες στην αξιολόγηση της ταινίας από το κοινό στο Rotten Tomatoes (μία δημοφιλής ιστοσελίδα με κριτικές και ειδήσεις για ταινίες), η ταινία εισπράττει 11,5 εκατ. επιπλέον στο box office. Ο λαός μίλησε…


Σε κάθε κανόνα υπάρχουν και εξαιρέσεις. Ο "John Carter" των 275 εκατ. δολαρίων πάτωσε στο box office

Βάσει όλων των παραπάνω, η φόρμουλα του “Economist” που μεγιστοποιεί τις πιθανότητες επιτυχίας μίας ταινίας είναι η εξής: Δημιουργείς μία κατάλληλη για ανηλίκους ταινία με έναν υπερήρωα με άφθονα εφέ, προκειμένου να χτίσεις το δικό σου franchise. Καλό είναι το μπάτζετ σου να κινηθεί περί τα 85 εκατ. δολάρια. Πείσε ένα μεγάλο στούντιο να διανείμει την ταινία σου σε πολλές κινηματογραφικές αίθουσες κατά την περίοδο του καλοκαιριού (στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, πάντα). Τέλος, πρόσθεσε στο καστ δύο πρωταγωνιστές με στιβαρή, αλλά όχι απαραίτητα εντυπωσιακή παρουσία στο box office (έτσι δεν θα σου βγει και ο κούκος αηδόνι). Με αξιοπρεπείς κριτικές από το κοινό και δευτερευόντως από τους κριτικούς, η ταινία σου θα βγάλει περίπου 125 εκατ. δολάρια μόνο στις ΗΠΑ. Ασφαλώς, μην περιμένεις και τρελές διακρίσεις. Μία τέτοια ταινία έχει πιθανότητα μία στις 500 να κερδίσει Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Και τι έγινε;

Από τον κανόνα δεν λείπουν και οι εξαιρέσεις. Λαμπρά παραδείγματα αποτυχίας είναι το “John Carter”, το οποίο στοίχισε το μυθικό ποσό των 275 εκατ. δολαρίων και έφερε πίσω μόλις 73 εκατ. ή ο «Μοναχικός καβαλάρης» με τον Τζόνι Ντεπ, που στοίχισε 215 εκατ. δολάρια και απέδωσε μόλις 90 εκατ. στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ίσως λοιπόν να δώσουμε λίγο παραπάνω έμφαση και στην ιστορία αυτή καθαυτή…