Γιώργος Στύλιος

Ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες του Δυτικού Κόσμου παρατηρείται αυξανόμενη ζήτηση για τρόφιμα που φέρουν την ετικέτα «βιολογικά» ή «πλούσια σε φυτικές ίνες». Αυτές οι διαπιστώσεις της πρόσφατης αναφοράς του Οργανισμού Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών (UN, The Sustainable Development Goals Report, 2022), αφορούν και την Ελλάδα.

Όσο τα θέματα της βιωσιμότητας και της προστασίας του περιβάλλοντός έρχονται στο προσκήνιο τόσο οι τάσεις και του ελληνικού καταναλωτικού κοινού προσαρμόζονται σε αυτές. Κριτήρια όπως «η γεύση», «η τιμή» και η «θρεπτική αξία», παραμένουν μεν οι κύριοι παράγοντες για την επιλογή ενός τροφίμου, ωστόσο πλέον «ο τρόπος παραγωγής» και το κατά πόσο επιβαρύνει το περιβάλλον προσμετρούνται από τους καταναλωτές.

Η διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας της Ελλάδας αποτελεί στρατηγικό στόχο για την Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στόχος που αναβαθμίστηκε περαιτέρω κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3,5 χρόνων όταν μια σειρά παγκόσμιων κρίσεων έφεραν ξανά στην επικαιρότητα το ζήτημα της εθνικής αυτάρκειας στα τρόφιμα. Αλλεπάλληλες κρίσεις, όπως η Πανδημία και ο Πόλεμος στην Ουκρανία, ανάγκασαν πολλά κράτη, ανάμεσα τους και τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να αναδιαμορφώσουν τη στρατηγική τους για την επισιτιστική ασφάλεια, να δώσουν έμφαση στην ενίσχυση της εθνικής παραγωγής και στην διασφάλιση της ικανότητάς τους να θρέψουν το πληθυσμό τους.

Η υλοποίηση αυτού του σύνθετου στόχου απαιτεί να ενισχύσουμε τον αγροδιατροφικό τομέα, να στηρίξουμε την προσαρμογή του στα νέα δεδομένα και να αναβαθμίσουμε την παραγωγικότητά του. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) αποτελεί το βασικό μας όχημα για να το πετύχουμε αυτό. Για να δημιουργήσουμε τον σύγχρονο αγροδιατροφικό τομέα που θα απαντήσει στις νέες τάσεις της Αγοράς και θα ικανοποιήσει τα «θέλω» των καταναλωτών. Η ΚΑΠ 2023-2027, που άρχισε να εφαρμόζεται από αυτό το έτος, στοχεύει να δώσει ώθηση στη μετάβαση σε ένα βιώσιμο και φιλοπεριβαλλοντικό μοντέλο γεωργίας.

Ένας στόχος απολύτως εφικτός, που απαιτεί, ωστόσο, δομικές αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο μας. Αλλαγές που το ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ 2023-2027 στηρίζει, έχοντας στο πυρήνα του την μετάβαση σε ένα «πράσινο» μοντέλο παραγωγής. Μάλιστα φροντίσαμε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027) να ενσωματώνει τους στόχους ευρύτερων ευρωπαϊκών στρατηγικών, όπως είναι: η «Πράσινη Συμφωνία» και η «από το Αγρόκτημα στο Πιάτο». Συνδέουμε δε άρρηκτα τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του πρωτογενή τομέα με τον εκσυγχρονισμό του και την παραγωγή ασφαλέστερων και θρεπτικότερων τροφίμων.

Διασύνδεση παραγωγής, κοινωνίας και Αγοράς που απαιτεί μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Εστίαση στις νέες τεχνολογίες και καλλιεργητικές πρακτικές, και ενίσχυση της μετάβασης του τομέα από το μοντέλο της «μηχανικής γεωργίας» σε αυτό της «ευφυούς γεωργίας».

Μετάβαση που το ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 στηρίζει έμπρακτα. Αρχικά με ένα ευρύ πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων σε υποδομές. Πρωτίστως αγροτικές όπως:

-οδοποιίες
-αρδευτικά έργα και δίκτυα
-φράγματα

Αλλά και μια δευτερευόντως σε τεχνολογικές υποδομές όπως:

-το αγροτικό internet, «Rural Broadband»

Δημιουργώντας μέσω αυτών των υποδομών τις βάσεις για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη χρήση εφαρμογών ευφυούς γεωργίας από τους Έλληνες παραγωγούς.

Και εν συνεχεία, μέσω της διοχέτευσης πόρων σε δράσεις που ενισχύουν τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους ώστε να εκσυγχρονίσουν τις μεθόδους καλλιέργειας που ακολουθούν και την παραγωγή τους. Δίνοντας τους κίνητρα να μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των εκμεταλλεύσεων τους. Ωστόσο αυτό το ολιστικό σχέδιο για να μπορέσει να λειτουργήσει απαιτεί και μια νέα γενιά παραγωγών. Καταρτισμένους και σε επαφή με τις τάσεις της Αγοράς και τις τεχνολογικές εξελίξεις στο τομέα, αγρότες και κτηνοτρόφους. Μια νέα γενιά «επιχειρηματιών της υπαίθρου», που δημιουργούμε επενδύοντας στην εκπαίδευσή τους.

Η ΚΑΠ 2023-2027 και οι πόροι των 19,3 δις που αυτή κομίζει, αποτελεί ταυτόχρονα τον οδικό χάρτη και το εργαλείο για να κάνουμε πράξη τα παραπάνω. Να δημιουργήσουμε το βιώσιμο, πράσινο, ανθεκτικό, ψηφιακό και ανταγωνιστικό αγροδιατροφικό τομέα. Ένα τομέα με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα προσανατολισμένο στη παραγωγή ασφαλέστερων, πιο υγιεινών και πιο θρεπτικών τροφίμων.