Ποιοι και πώς γλιτώνουν φόρους για προκαταβολή μισθού, δάνειο και ΙΧ του εργοδότη

Με 4+1 τρόπους η κυβέρνηση παρεμβαίνει για να βάλει τέλος στην παγίδα φόρων σε βάρος εργαζομένων από 2016 και μετά. Το υπουργείο Οικονομικών και η φορολογική Διοίκηση βάζουν δικλείδες για να μη πληρώνει υπέρογκα χαράτσια όποιος εργαζόμενος λαμβάνει κουπόνια σίτισης για ταξίδια στην επαρχία.

Ούτε να φορολογείται σάν …golden boy που η εταιρία του έδωσε να οδηγεί «status car» και λιμουζίνες, όποιος οδηγεί (ως απλός σωφέρ ή πλασιέ κλπ) το αυτοκίνητο ή σχολικό ή το mini-van της επιχείρησης όπου εργάζεται.

Τέτοια τραγελαφικά συνέβαιναν από το 2016 και μετά στην Ελλάδα. Νέα εγκύκλιος της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων όμως, συνοψίζει τις αλλαγές που επέφεραν δύο νόμοι τον τελευταίο χρόνο (ν.4646 του Δεκεμβρίου 2019 και ν.4710 του Ιουλίου 2020).

Με βάση την εγκύκλιο του διοικητή ΑΑΔΕ κ. Πιτσιλή που εστάλη προς όλες τις εφορίες:

1. Δεν μπαίνει φόρος σε παροχές σε είδος για τους εργαζόμενους, εάν δεν ξεπερνούν συνολικά τα 300 ευρώ ετησίως.

2. Αν ο εργαζόμενος ζητήσει προκαταβολή μισθού, πληρώνει φόρο μόνο για τους τόκους που ωφελήθηκε όσο καιρό του γίνονται κρατήσεις από το μισθό του (εν είδει δανεισμού) και όχι σε όλο το κεφάλαιο που έλαβε ως προκαταβολή.

3. Ο εργαζόμενος δεν πληρώνει πια καθόλου φόρο εισοδήματος για την παροχή προκαταβολής μισθών -ούτε για τους τόκους που ωφελήθηκε- εάν μπορεί και επιλέξει να μην εισπράττει τους μισθούς του μέχρι να εξοφλήσει τον εργοδότη του (πχ αν εργάζεται ο/η σύζυγος ή αν πιάσει άλλη 2η δουλειά ώστε να μπορεί να εργάζεται κάποιους μήνες χωρίς να πληρώνεται).

4. Για τα αυτοκίνητα εργασίας (tool cars) που δίνουν οι εταιρείες στους εργαζόμενους για να κάνουν συναντήσεις, ταξίδια, δειγματισμούς, μετακινήσεις προς ή από την εργασία και όποιες άλλες δουλειές της επιχείρησης, οι εργαζόμενοι δεν θα φορολογούνται πια, ή ελάχιστα μόνον. Αντιθέτως, ισχύει πλέον η διάκριση των αυτοκινήτων των υπαλλήλων από τις λιμουζίνες των διευθυντικών στελεχών (status cars) οι οποίοι δεν απαλλάσσονται από του φόρους –πλην ίσως εάν κυκλοφορούν με τελευταίας τεχνολογίας οχήματα με μηδενικούς ρύπους.

Οι αλλαγές ισχύουν από 1.1.2020. Αναλυτικά, με βάση και την απόφαση του Διοικητού της Ανεξάρτης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, κυρίου Γιώργου Πιτσιλή:

Περίπτωση 1η: Παροχές σε είδος εν γένει (Άρθρο 13 παρ.1 ΚΦΕ)

1. Οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού κατά την έννοια της περίπτωσης στ' του άρθρου 2 του ΚΦΕ, συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

2. Επιπλέον, με τις νέες διατάξεις, ξεκαθαρίζεται και κατονομάζονται ρητώς ποια είναι τα πρόσωπα που φορολογούνται για παροχές σε είδος. Και αυτά, πέραν των ιδίων των εργαζομένων, είναι εταίροι, μέτοχοι και τα συγγενικά πρόσωπα όλων αυτών. Φορολογούνται έτσι παροχές σε «συγγενικά προσώπου» όπως σύζυγος, γονείς, παιδιά, μέρος συμφώνου συμβίωσης κλπ.

3. Ξεκθαρίζεται πως το όριο των τριακοσίων (300) ευρώ για τις παροχές σε είδος, λειτουργεί πλέον ως αφορολόγητο όριο. Αν δηλαδή η αξία της παροχής προς εργαζομένους, εταίρους, μετόχους ή συγγενικά πρόσωπα αυτών υπερβαίνει τα τριακόσια (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος, συνυπολογίζεται και φορολογείται σαν εισόδημα από μισθωτή εργασία του υπόχρεου φυσικού προσώπου, μόνον το υπερβάλλον ποσόν πέραν των τριακοσίων (300) ευρώ, και όχι το σύνολο αυτής.

4. Παροχές σε είδος οι οποίες δίνονται στο προσωπικό με βάση την επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας, δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία για τους δικαιούχους, δεδομένου ότι αυτές δίνονται προκειμένου να καλύψουν τις εργασιακές ανάγκες των εργαζομένων της επιχείρησης.

Περίπτωση 2η: Παροχή σε είδος με τη μορφή δανείου (Άρθρο 13 παρ. 3 ΚΦΕ )

Για τις παροχές σε είδος με τη μορφή δανείου προς εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο από ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι:

· σε περίπτωση παροχής σε είδος με τη μορφή δανείου, ανεξαρτήτως εάν η σύμβαση έχει συναφθεί εγγράφως ή όχι, το ύψος της παροχής που φορολογείται συνίσταται στη διαφορά (όφελος) που προκύπτει μεταξύ των τόκων που θα κατέβαλε ο εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος στη διάρκεια του ημερολογιακού μήνα κατά τον οποίο έλαβε την παροχή, ανάμεσα (α) στα όσα θ πλήρωνε με βάση το μέσο επιτόκιο της αγοράς και (β) των τόκων που τυχόν κατέβαλε ο εργαζόμενος στη διάρκεια του εν λόγω ημερολογιακού μήνα.

· ξεκαθαρίζεται ρητά ότι, πλέον, ακόμη και στις περιπτώσεις στις οποίες το δάνειο δεν έχει περιβληθεί τη μορφή έγγραφης συμφωνίας, ως παροχή σε είδος, λαμβάνεται (μόνον) η διαφορά των τόκων που προκύπτει κατά τα ανωτέρω. Και όχι το σύνολο του αρχικού κεφαλαίου του δανείου, όπως ίσχυε με τις προγενέστερες διατάξεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Με βάση πλαιότερη άποψη της Διοίκησης, σε όσες περιπτώσεις δεν υφίσταται έγγραφη σύμβαση δανείου και δεν είναι δυνατό να αποδειχθούν οι όροι της δανειακής σύμβασης, θεωρείται ότι το δάνειο έχει ληφθεί με μηδενικό επιτόκιο (άτοκο) και ως μέσο επιτόκιο αγοράς λαμβάνεται το επιτόκιο που ορίζει η Τράπεζα της Ελλάδας για τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς για το μήνα κατά τον οποίο ελήφθη η παροχή.

Περίπτωση 3η : Παροχή σε είδος με τη μορφή προκαταβολής μισθού (Άρθρο 13 παρ. 3 ΚΦΕ)

Μέχρι τώρα, οι προκαταβολές μισθών που υπερβαίνουν τους τρείς (3) μισθούς, θεωρούνταν δάνειο. Αλλά με τις νέες διατάξεις απαλείφεται η φράση «η προκαταβολή μισθού άνω των τριών (3) μηνών θεωρείται δάνειο».

Συνεπώς, πλέον, οι προκαταβολές μισθών ανεξαρτήτως ύψους δεν θεωρούνται δάνειο, όταν εξοφλούνται στο σύνολό τους, έναντι των αντίστοιχων μελλοντικών μισθών. Δηλαδή εάν για τους επόμενους μήνες δεν θα καταβληθούν στον εργαζόμενο οι αποδοχές του, έως ότου αποσβεστεί ολοσχερώς το ποσό της προκαταβολής.

Αντίθετα, σε περίπτωση που οι προκαταβολές μισθών εξοφλούνται δια μηνιαίων κρατήσεων από τις αποδοχές του εργαζομένου, θεωρούνται δάνειο και ως εκ τούτου συνιστούν παροχή σε είδος για την οποία εφαρμόζονται τα ως άνω οριζόμενα.

Για παράδειγμα:

Έστω ότι εργαζόμενος με μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ λαμβάνει από τον εργοδότη του τον Μάρτιο ποσό 2.500 ευρώ (2,5 μισθούς) ως προκαταβολή μισθού και συμφωνείται ότι δεν θα του καταβληθούν καθόλου αποδοχές για τους επόμενους μήνες μέχρι να αποπληρωθεί το εν λόγω ποσό. Πιο συγκεκριμένα, δεν θα του καταβληθούν αποδοχές για τον Απρίλιο και τον Μάιο ενώ τον Ιούνιο θα λάβει μειωμένες αποδοχές (500 ευρώ).

Στην προκείμενη περίπτωση, το συνολικό ποσό των 2.500 ευρώ δεν θεωρείται δάνειο και ως εκ τούτου δε συνιστά παροχή σε είδος, καθόσον δεν πραγματοποιείται εξόφληση δια μηνιαίων κρατήσεων, λόγω του ότι ο εργαζόμενος λαμβάνει αποδοχές, κατά τον τελευταίο μήνα (Ιούνιο) αφότου έχει αποσβεστεί ολοσχερώς το οφειλόμενο ποσό.

Για τις προκαταβολές μισθών που συνιστούν δάνειο, κατά τα ανωτέρω, ως μέσο επιτόκιο αγοράς για τον προσδιορισμό της διαφοράς των τόκων λαμβάνεται το χαμηλότερο από τα επιτόκια κάθε κατηγορίας δανείου, όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, κατά το μήνα χορήγησης της προκαταβολής.

Περίπτωση 4η: Παραχώρηση οχήματος (Άρθρο 13 παρ.2 ΚΦΕ)

Αλλάζει άρδην ο υπολογισμός της παροχής σε είδος με τη μορφή της παραχώρησης οχήματος σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο.

1. Θα γίνεται πλέον με την εφαρμογή προοδευτικής κλίμακας και όχι ως ποσοστό στο σύνολο της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος.

2. Δεν θεωρούνται παροχή σε είδος, τα οχήματα που παραχωρούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν ΛΤΠΦ έως δέκα επτά χιλιάδες (17.000) ευρώ. Πριν την αλλαγή του νόμου, το όριο ήταν στις 12.000 ευρώ.

Με άλλα λόγια, με βάση την νέα Προοδευτική κλίμακα:

· ένα όχημα με Λιανική Τιμή προ Φόρων 15.000 που έχει δοθεί σε πωλητή μιας επιχείρησης

· με το προηγούμενο σύστημα έμπαινε φόρος για αξία 1.050 ευρώ του (15.000*7% = 1.050 ευρώ). Πρακτικά ο εργαζόμενος πλήρωνε πάνω από 200-500 ευρώ επιπλέον φόρο εισοδήματος για το αυτοκίνητο που οδηγεί

· Με το νέο σύστημα, η παροχή αντιστοιχεί σε ύψους 25% χαμηλότερη, στα 760 ευρώ.

· Αλλά επειδή η αξία Προ Φόρων είναι κάτω από 17.000 ευρώ (αν και υπερβαίνει τα 12.000) ο οδηγός του οχήματος απαλλάσσεται πλήρως από φόρο εισοδήματος.

Σημειώνεται ότι ως ΛΤΠΦ λαμβάνεται η τιμή που αναγράφεται στη «Βεβαίωση Ανώτατης προτεινόμενης Λιανικής Τιμής προ Φόρων» ή, εναλλακτικά από την αναγραφόμενη στα οικεία παραστατικά πώλησης αξία, προ Φ.Π.Α. και τέλους ταξινόμησης, χωρίς να συνυπολογιστούν τυχόν εκπτώσεις που έχουν χορηγηθεί.

Το όριο των 17.000 ευρώ ΛΤΠΦ ισχύει για οχήματα τα οποία παραχωρούνται από τις επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους πωλητές, τεχνικούς και λοιπούς εργαζομένους, των οποίων η εργασία απαιτεί συχνή μετακίνηση εκτός των εγκαταστάσεων του εργοδότη (tool cars) και χρησιμοποιούνται για την επιχειρηματική δραστηριότητα του εργοδότη, ανεξάρτητα αν τα οχήματα αυτά μπορεί να χρησιμοποιούνται από τον δικαιούχο και εκτός του ωραρίου εργασίας τους.

Αντιθέτως, όπως έγινε δεκτό από το 2018 από τη Διοίκηση, εξαιρούνται τα κοινόχρηστα οχήματα (toolcars), ανεξαρτήτως της ΛΤΠΦ αυτών (ακόμα, δηλαδή, και αν υπερβαίνουν τις 17.000 ευρώ), τα οποία δεν έχουν παραχωρηθεί σε συγκεκριμένο υπάλληλο ή ομάδες υπαλλήλων, αλλά διατίθενται από την επιχείρηση με σκοπό να χρησιμοποιούνται «εκ περιτροπής» γενικώς από το προσωπικό της, ως αναγκαίο μέσο για τη διεκπεραίωση της εργασίας του (μέχρι το 2018 δηλαδή όποιο οδηγούσε ακόμα και… σχολικό βρισκόταν αντιμέτωπος με υπέρογκους φόρους εισοδήματος)!

Διευκρινίζεται επίσης ότι δεν φορολογούνται οχήματα (ανεξαρτήτως ΛΤΠΦ) από τη χρήση των οποίων δεν προκύπτει όφελος για τον χρήστη. Ενδεικτικά, ως τέτοια οχήματα, νοούνται τα ακόλουθα:

α) Τα οχήματα δοκιμών (test-drive), που διαθέτουν οι επιχειρήσεις εμπορίας αυτοκινήτων,

β) Τα οχήματα μεταφοράς προσωπικού (π.χ. mini-bus),

γ) Τα οχήματα που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις (π.χ. ξενοδοχειακές επιχειρήσεις) για μεταφορά καλεσμένων ή πελατών τους,

δ) Τα οχήματα τα οποία διαθέτουν οι επιχειρήσεις επισκευής και συντήρησης (service) οχημάτων προσωρινά σε αντικατάσταση των επισκευαζόμενων,

ε) Τα οχήματα ιδιωτικής χρήσης που χρησιμοποιούνται από τις αεροπορικές εταιρείες και τις επιχειρήσεις διαχείρισης αεροδρομίων για την εξυπηρέτηση των αεροσκαφών και των επιβατών τους (αυτοκίνητα πίστας) καθώς και για την μεταφορά VIPS ή προσωπικού

Αντιθέτως, αποτελεί παροχή σε είδος (ανεξαρτήτως ΛΤΠΦ) η παραχώρηση οχημάτων λόγω θέσης π.χ. σε διευθυντές και επιθεωρητές πωλήσεων, τεχνικούς διευθυντές και λοιπά στελέχη (statuscars) (σχετ. ΠΟΛ 1045/2017 εγκύκλιος).

Τέλος, σε όσες περιπτώσεις ο εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος συμμετέχει στο κόστος μισθώματος του οχήματος, η αξία της παραχώρησης αυτού δεν είναι δυνατό να μειωθεί.

+1 Περίπτωση: Παραχώρηση οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO2/Km

Με βάση το άρθρο 5 του ν.4646/2019 και το άρθρο 6 του ν.4710/2020, δεν προστίθεται στον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία η αγοραία αξία παραχώρησης οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO2/Km και με Λιανική Τιμή Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ.

Ωστόσο, αν η ΛΤΠΦ του οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, μόνο το υπερβάλλον (το ποσό άνω των 40.000 ευρώ) της ΛΤΠΦ λαμβάνεται υπόψη για να υπολογισθεί η αξία της .

Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω τίθεται το ακόλουθο παράδειγμα:

Έστω ότι παραχωρείται σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο όχημα μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO2/Km, με Λιανική Τιμή Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ.Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 13 του ΚΦΕ μόνο για την υπερβαίνουσα τις 40.000 ευρώ αξία της ΛΤΠΦ, ήτοι τις 10.000 ευρώ και όχι για το συνολικό ποσό της ΛΤΠΦ (50.000). Ως αξία παραχώρησης λαμβάνεται το ποσό των 400 ευρώ (10.000 ΛΤΠΦ με συντελεστή 4%, σύμφωνα με την περ. α' της παρ. 2 του άρθρου 13 ΚΦΕ).

Επιπλέον, με το άρθρο 6 του ν.4710/2020, ορίζεται ότι εξαιρείται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία η χωρίς κόστος φόρτιση επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO2/Km στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.

Ειδήσεις σήμερα: 

Ποιους «πιάνει» το κούρεμα 80% στα ενοίκια Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου

GNTM3: Νικητής ο Ηρακλής Τσουζίνοφ - Όλα όσα έγιναν στον τελικό - Δείτε βίντεο

Κορωνοϊός: Πώς θα κάνουμε γιορτές - «Παράθυρο» χαλάρωσης μετά τις 7 Ιανουαρίου