Νίκος Φελέκης

Το βράδυ της Ανάστασης ο πρωθυπουργός καλό είναι εκτός από τη δική του λαμπάδα να ανάψει και άλλες τρεις. Για τον υπουργό του επί των Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, για την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά και για τον επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη. Οι τρεις αυτοί άνθρωποι κυριολεκτικά τον έβγαλαν από την απομόνωση. Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του Τσίπρα και της κυβέρνησής του ήταν ότι καμία άλλη πολιτική δύναμη δεν συνομιλούσε μαζί του, ούτε ήθελε να έχει επαφές με τον ΣΥΡΙΖΑ. Τους αντιμετώπιζαν όπως το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου το «βρώμικο ’89». Και στην πολιτική χωρίς συμμαχίες δεν πας μακριά. Ιδιαίτερα όταν τα προβλήματα είναι πολλά, μεγάλα και οξυμένα, όπως στην Ελλάδα της κρίσης, των μνημονίων και των εθνικών κινδύνων. 

Η ανακίνηση του Μακεδονικού από τον Νίκο Κοτζιά και η εργώδης προσπάθεια επίλυσής του είχε ως αποτέλεσμα η Κεντροαριστερά, το Κίνημα Αλλαγής και τα κόμματα που το συναποτελούν (ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, ΚΙΔΗΣΟ, ΔΗΜ.ΑΡ. κ.ά.) να βρεθούν στην ίδια όχθη του ποταμού με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διαιρετική τομή που χαράχτηκε στην κοινωνία ήταν από τη μία αυτοί που επιθυμούν λύση με σύνθετη ονομασία και από την άλλη όσοι επιμένουν ότι η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική. Στο ένα άκρο βρέθηκαν η Δεξιά και η Ακροδεξιά και στο άλλο η Αριστερά μαζί με την Κεντροαριστερά και τμήματα της «φωτισμένης» Κεντροδεξιάς. Η αντικυβερνητική συμμαχία Ν.Δ .- ΠΑΣΟΚ έσπασε από τον υπουργό Εξωτερικών και αυτό του πιστώνεται από τον πρωθυπουργό. 

Τον δεύτερο που αναμφίβολα πρέπει να εγγράψει στους πιστωτές του ο Αλέξης Τσίπρας είναι ο Σταύρος Θεοδωράκης. Ηταν ο επικεφαλής του Ποταμιού αυτός που όταν κανείς δεν ήθελε να δει τον πρωθυπουργό -ιδιαίτερα μετά το σκάνδαλο με τη Novartis- πήγε στο Μαξίμου για να συζητήσουν την πρόταση για δημιουργία Συμβουλίου Ασφαλείας! Ως ήταν φυσικό, ουδείς ασχολήθηκε με την πρόταση, αλλά με το εάν μπορεί να δημιουργηθεί γέφυρα συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ και Κινήματος Αλλαγής. Και η πρώτη που απάντησε θετικά, κάνοντας έξαλλο τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ήταν η Φώφη Γεννηματά.

Η πρότασή της για συνταγματική αναθεώρηση όχι μόνον έγινε αμέσως και ασμένως αποδεκτή από τον πρωθυπουργό, αλλά έφερε και σε δύσκολη θέση τη Ν.Δ. και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ενώ στην αρχή τάχθηκε κατά της πρότασης Γεννηματά, στη συνέχεια άλλαξε ρότα και είπε ότι συμφωνεί υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα δεχθεί όλες τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τις διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν. Ο λόγος που το έπραξε ήταν για να αποτρέψει τη δημιουργία μετώπου ΣΥΡΙΖΑ - Κινήματος Αλλαγής για «προοδευτικές αλλαγές», όπως πρότεινε ο πρωθυπουργός. Και φυσικά γιατί δεν ήθελε, μετά και το Μακεδονικό, να βρίσκονται στη ίδια πλευρά ο Τσίπρας με τη Φώφη και ο ίδιος στην απέναντι. 

Το «ατύχημα»

Βεβαίως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να τελεσφορήσει η προσπάθεια για «συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων», όμως δεν αποκλείεται αυτή να καταστεί εκ των πραγμάτων αναγκαία, και μάλιστα να πάρει και τον χαρακτήρα ευρύτερου «εθνικού μετώπου» σε περίπτωση που οι σχέσεις με την Τουρκία οδηγηθούν σε ρήξη. Ηδη στο παρασκήνιο διακινείται πλήθος σεναρίων για το τι αλλαγές θα επισυμβούν ακόμη και σε επίπεδο διακυβέρνησης εάν επαληθευτούν οι... προφητείες του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ για «ατύχημα» και έχουμε, έστω περιορισμένης έκτασης -σε στρατιωτική ισχύ και χρόνο-, αναμέτρηση στο Αιγαίο. «Ατύχημα» το όποιο μπορεί στο Μαξίμου να το ξορκίζουν, όμως ο υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος με τις παραληρηματικές -ορισμένες φορές, είναι η αλήθεια- δηλώσεις του εμφανίζεται αν όχι να το επιθυμεί, τουλάχιστον να μην το αξιολογεί ως ιδιαίτερα σοβαρό. Ισως επειδή, όπως λέει, «θα τσακίσουμε τους Τούρκους, όπως και το 1821». 

Δηλώσεις που κρατούν την ένταση σε υψηλά επίπεδα και κάνουν, ως είναι μάλλον φυσικό, αρκετούς να βγάζουν φλύκταινες. Τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στον πολιτικό και τον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία, η οποία μετά την πολυετή και εξαντλητική λιτότητα είναι αμφίβολο αν μπορεί να αντέξει έναν ακόμη εφιάλτη, αυτόν της επικρεμάμενης πολεμικής απειλής. Επιπροσθέτως, «το μείζον δεν είναι», μας λέει κυβερνητικός βουλευτής, «η αγορά πολεμικού υλικού και η αναγόρευση του Καμμένου σε στρατάρχη», αλλά, όπως είπε και στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός, «να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και να υπάρξει ει δυνατόν “καθαρή έξοδος” από τα μνημόνια και την ασφυκτική επιτροπεία των δανειστών».

Εξάλλου, με αυτό ασχολούνται και οι περισσότεροι υπουργοί, και ειδικά οι των Οικονομικών, Οικονομίας, Ενέργειας από κοινού με την αντιπροεδρία της κυβέρνησης και το ΤΑΙΠΕΔ αλλά και το ΤΧΣ, το οποίο μαζί με την Τράπεζα της Ελλάδος έχουν την ευθύνη για τη διατήρηση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος προς χάριν πρωτίστως του δημοσίου συμφέροντος. «Τα πάντα έχουν υποταχθεί στο κλείσιμο όσο το δυνατόν γρηγορότερα της τέταρτης αξιολόγησης και το τέλος του Προγράμματος τον Αύγουστο. Αυτό μόνο υπάρχει και τίποτε άλλο», μας λέει κορυφαίος υπουργός, ο οποίος, όπως και οι περισσότεροι στο Υπουργικό Συμβούλιο, περιμένει να ολοκληρώσει τη συγγραφή του Εθνικού Αναπτυξιακού Σχεδίου ο γενικός γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης, προκειμένου ο Γιώργος Χουλιαράκης να τους το παρουσιάσει και μετά με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να το εισηγηθούν στις 27 Απριλίου στο Eurogroup...