Κλεοπάτρα Κοντονίκα

Αμοραλισμός είναι η απόρριψη των ηθικών κανόνων και ευρύτερα ο τρόπος συμπεριφοράς, ζωής και λειτουργίας που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ηθικών ενδοιασμών. Αμοραλισμός στην πολιτική είναι και η σκόπιμη νομοθέτηση μέτρων και λήψη αποφάσεων που παρουσιάζονται τεχνητά και επικοινωνιακά ως «κοινωνικά δίκαια» πλην όμως υποκρύπτουν σκοπούς άλλους οι οποίοι πολύ απέχουν από την απόδοση κοινωνικής ή άλλης δικαιοσύνης. Νομοθετήματα που εμφανίζονται κοινωνικά δίκαια, τα οποία ωστόσο στην εφαρμογή τους οδηγούν σε πλήρη εκτροχιασμό με ολέθριες εν τέλει επιπτώσεις για εκείνους που υποτίθεται πως θέλουν να προστατεύσουν.

Οι κυβερνητικοί βουλευτές και οι υπουργοί της τρικομματικής κυβέρνησης ψήφισαν την προηγούμενη εβδομάδα το Νόμο περί Αποκρατικοποιήσεων. Στο Νόμο αυτό έχει συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία θα καθορίζονται εφεξής οι αμοιβές των διοικήσεων των ΔΕΚΟ και των ελεγχόμενων κατά ένα χαμηλό μετοχικό ποσοστό από το ελληνικό δημόσιο. Οι αμοιβές αυτές καθορίζονται κατ’ ανώτατο όριο στις 5.000 ευρώ μικτές αποδοχές ήτοι περί τις 2.900 ευρώ καθαρά μηνιαίως, για δε τους τραπεζίτες η αμοιβή ορίζεται σε 70.000 ετησίως ακαθάριστες αποδοχές.

Τη στιγμή που ο βασικός κατώτατος μισθός έχει καθορισθεί στα 586 ευρώ, τη στιγμή που περικόπτονται για 5η ή 6η φορά οι συντάξεις, τη στιγμή που καταργούνται όλα τα επιδόματα, τη στιγμή που σφαγιάζονται για μια ακόμη φορά τα εισοδήματα και κατακρεουργούνται τα ασφαλιστικά ταμεία στον πάγκο του χρεοκοπημένου εν τη γενέσει του ΕΟΠΥΥ, κανένα δεν ενδιαφέρει αν ο μισθός του διοικητή μιας ΔΕΚΟ ή μιας τράπεζας «πέσει» στα 2.900 ευρώ το μήνα.

Άλλωστε, μειώνοντας γενναία τα εισοδήματα των μέχρι τώρα προνομιούχων υψηλόμισθων των ΔΕΚΟ και των golden boys των τραπεζών, η πολιτική εξουσία αποδίδει κοινωνική δικαιοσύνη. Ποτίζει την οργή και το θυμό της μεγάλης μάζας που υποφέρει. Επιπλέον μετατοπίζει για λίγο, ένα πολύ μικρό μέρος αυτής οργής, από το πολιτικό σύστημα σ’ έναν άλλο «εχθρό» αυτόν των υψηλόβαθμων στελεχών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Η άμεση, πρώτη αντίδραση που ενσωματώνει πέραν της δικαιολογημένης οργής και το φθόνο για ορισμένους «βολεμένους» που την έβγαλαν καθαρή και με πολλά λεφτά, είναι θυμική. Η ψυχρή λογική όμως καταδεικνύει με κυνικό τρόπο πως το εμφανιζόμενο κοινωνικά δίκαιο μέτρο, είναι στην πραγματικότητα πολλαπλά επιζήμιο για την κοινωνία και τους πολίτες.

Το «δίκαιο» μέτρο, στρέφεται εναντίον εκείνων που πραγματικά πληρώνουν. Όποιος έχει την ψυχραιμία να διαβάσει και λίγο πίσω από τις γραμμές, όποιος έμαθε ότι δυο μόλις μέρες από την ψήφιση του συγκεκριμένου Νόμου, σαράντα (40) στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος υπέβαλλαν τις παραιτήσεις τους εν όψει των μισθολογικών αλλαγών, έχει ήδη τη μισή απάντηση.

Ανάλογες αποχωρήσεις δεν αποκλείονται και στις εμπορικές τράπεζες. Και βεβαίως δεν θα αποχωρήσουν οι υπάλληλοι των 1000 και 1500 ευρώ. Οι πρώτοι που θα θελήσουν να εγκαταλείψουν το πλοίο είναι οι έχοντες θέσεις ευθύνης, οι έχοντες γνώση και υψηλές αμοιβές.

Πρόθυμοι να καταλάβουν αυτές τις κενές θέσεις θα βρεθούν πολλοί. Εκεί είναι το ζήτημα. Η εμπειρία έχει δείξει, ότι οι υποψήφιοι π.χ. διοικητές ΔΕΚΟ είναι στην πλειοψηφία τους ατυχήσαντες πολιτευτές, ο αριθμός των οποίων εν μέσω κρίσης αυξάνεται. Εκεί λοιπόν βρίσκεται το πρόβλημα. Ότι υπάρχουν πρόθυμοι να αναλάβουν τη διοίκηση οργανισμών και τραπεζών με μισθό 2.900 ευρώ το μήνα. Είναι λεπτομέρεια π.χ. πως ο πρόεδρος μιας τράπεζας τη στιγμή που θα αμείβεται με 2.900 ευρώ, θα διαχειρίζεται και θα διοικεί έναν οργανισμό με ενεργητικό 50 – 60 – 100 δις ευρώ; Είναι λεπτομέρεια, πώς οι επικεφαλής των διευθύνσεων εσωτερικού ελέγχου ή πιστοδοτήσεων που θα ελέγχουν ή θα εγκρίνουν την χορήγηση ενός επιχειρηματικού δανείου ύψους πολλών εκατομμυρίων, θα αμείβονται με 1.800 ή 2000 ευρώ; Είναι λεπτομέρεια πως ο διευθυντής επιχειρηματικής πίστης μιας μεγάλης τράπεζας που θα αμείβεται επίσης με 2000 ευρώ το μήνα, θα διαχειρίζεται, θα χορηγεί ή θα ρυθμίζει δάνεια εκατομμυρίων μεγάλων επιχειρήσεων;
Κατά τη δεκαετία του 1970, το «λάδωμα» ήταν συνήθης πρακτική προκειμένου να προωθήσει ο υπάλληλος και να εγκρίνει η τράπεζα ακόμη κι ένα απλό στεγαστικό δάνειο. Η εξέλιξη των πραγμάτων και της τραπεζικής λειτουργίας, δεν θα οδηγήσει σε οπισθοδρόμηση της κατάστασης πολλές δεκαετίες πίσω. Θα εγκαθιδρύσει πιθανότατα πρακτικές μαφίας, θα καλλιεργήσει νέους μηχανισμούς παράκαμψης των κανόνων και θα στήσει καινούργια παραμάγαζα άνθισης, όχι της υγιούς επιχειρηματικότητας, αλλά μιας ανθηρής παραοικονομίας, σε ένα περιβάλλον ατιμωρησίας και ήδη εδραιωμένης διαφθοράς.

Τα στελέχη των τραπεζών και τα υψηλόβαθμα στελέχη των μεγάλων ΔΕΚΟ, έχουν γνώσεις και εμπειρία, που σε ένα περιβάλλον σαν αυτό που περιγράφεται παραπάνω, όχι μόνο δεν είναι χρήσιμα, αλλά αντίθετα είναι ενοχλητικά και επικίνδυνα. Διότι έχοντας τις γνώσεις είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τα «περίεργα» και τα «στημένα». Συνεπώς καλύτερα να απομακρυνθούν και να μείνουν οι φοβισμένοι και ακίνδυνοι, που θα μεταβληθούν σε «δημόσιο» αποδίδοντας στην εργασία όσα αναλογούν στον μειωμένο μισθό τους.

Η αποσάθρωση της λειτουργικής δομής, ειδικά των τραπεζών που μέσω της ανακεφαλαιοποίησής τους θα λάβουν από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας άλλα 25 δις ευρώ, μόνον δεινά θα επιφέρει στην κοινωνία. Η αδράνεια στην καλύτερη περίπτωση των μηχανισμών λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, σε συνδυασμό με την ύφεση και τη συνέχιση της κρίσης, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε δραματική εκτίναξη των επισφαλειών. Ποιος θα «κυνηγήσει» τα δάνεια, τις ρυθμίσεις, τους διακανονισμούς; Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ίδιας της τραπεζικής αγοράς, η απώλεια ελέγχου των χορηγήσεων και η συνακόλουθη αύξηση των επισφαλειών, μπορεί να σημαίνει ανάγκη νέων πρόσθετων κεφαλαίων ύψους έως και 20 δις ευρώ, που θα πρέπει να καλυφθούν από το ΤΧΣ , το οποίο θα στείλει το λογαριασμό στον έλληνα φορολογούμενο.

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας, έχων προσωπική εμπειρία από τη θητεία του ως επικεφαλής στο παρελθόν της Εμπορικής Τράπεζας, αντιλαμβάνεται που μπορεί να οδηγηθούμε. Πλην όμως αποδίδει στα κόμματα τις πιέσεις για την επιβολή πλαφόν στις αμοιβές των διοικήσεων. Είναι όμως υποχρέωση του τεχνοκράτη υπουργού να εξηγήσει στα πολιτικά κόμματα πως το πρόβλημα της επιλογής των προσώπων είναι απείρως σοβαρότερο από εκείνο των μισθών. Το πρόβλημα δεν είναι αν ο μισθός του προέδρου π.χ. της ΔΕΗ είναι 2.000 ή 3.000 πάνω ή κάτω. Το πρόβλημα είναι το ίδιο το πρόσωπο, ο τρόπος και τα κριτήρια επιλογής του. Και αυτό είναι πολιτική ευθύνη. Όφειλε να εξηγήσει ο κ. Στουρνάρας και ο συνάδελφός του κ. Σταϊκούρας που επίσης διαθέτει εμπειρία και προϋπηρεσία στην τραπεζική αγορά, πως αυτό που κρίνεται τώρα είναι αν η χώρα μπορεί να πάει μπροστά, αν μπορεί να βελτιώσει και να διορθώσει τα στραβά κι ανάποδα. Και χρειάζεται γι’ αυτό τους καλύτερους και ικανότερους. Εάν πράγματι ενδιαφέρονται για τη χώρα και τις προοπτικές της έπρεπε να εξηγήσουν στους «αδαείς» πολιτικούς των κομμάτων πως τέτοιου τύπου λαϊκισμοί κι κιτρινισμοί οδηγούν σ’ ένα νέο μοντέλο, που δεν έχει καμία σχέση με την ανάπτυξη: Σ’ ένα ιδιότυπο καπιταλισμό μιας ολιγαρχικής έως μαφιόζικης πολιτικοοικονομικής ελίτ που θα διοικεί μια σοβιετοποιημένη κοινωνία εξαθλιωμένων πολιτών.