Οι σύμβουλοι Επικρατείας θα αποφανθούν για το νέο φορολογικό νόμο

Καταιγισμό ερωτήσεων από τα μέλη της μείζονας Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείς δέχθηκαν οι 15 δικηγόροι κατά την συζήτηση των αιτήσεων ακυρώσεως κατά του νέου φορολογικού νόμου, με εισηγήτριες τις συμβούλους Επικρατείας Κωνσταντίνα Λαζαράκη και Βασιλική Μόσχου.

Στο πλαίσιο των νέων κανόνων διεξαγωγής των δικών στην Ολομέλεια του ΣτΕ, που καθιέρωσε ο πρόεδρος της Μιχάλης Πικραμένος, μετά τις αγορεύσεις των 12 δικηγόρων των ελευθέρων επαγγελματιών (δικηγόρων, κ.λπ.) και των 3 του Δημοσίου (Νομικό Συμβούλιο του Κράτους), ο κ. Πικραμένος, δυο αντιπρόεδροι, επτά σύμβουλοι και μια πάρεδρος, υπέβαλαν μεγάλο αριθμό διευκρινιστικών ερωτήσεων προς τους συνηγόρους και των δύο πλευρών.

Οι συνήγοροι του Δημοσίου σε κάποιες ερωτήσεις των δικαστών απάντησαν, όχι όμως και με τόσο πειστικότητα, ενώ σε άλλες συμφωνήσαν με τις έμμεσες τοποθετήσεις των δικαστών και σε άλλες επιφυλάχθηκαν.

Αντίθετα οι δικηγόροι των ελευθέρων επαγγελματιών άσκησαν έντονη κριτική στο νέο φορολογικό νόμο και ειδικά στον τρόπο εφαρμογής του. Κατά το χρόνο των ερωτοαπαντήσεων, οι δικηγόροι των ελευθέρων επαγγελματιών, δεν παρέλειψαν να επισημάνουν ότι οι συνήγοροι του Δημοσίου σε κάποια ερώτηση απάντησαν παραπλανητικά, ενώ τόνισαν ότι ο φορολογικός νόμος, την εξαίρεση την καθιστά κανόνα δια της πλαγίας οδού. Μάλιστα, ανέφεραν ότι με το νέο φορολογικό νόμο ο υπουργός έκανε πολιτικό εφέ, θέλοντας να κρατήσει την πολιτική πελατεία του.

Σε ερώτηση του κ. Πικραμένου εάν υπάρχουν δικηγορικές υπηρεσίες οι οποίες, εκτός των παραστάσεων που κόβονται, δεν εμφανίζονται, οι δικηγόροι, απάντησαν ότι πράγματι πιθανά να υπάρχουν, αλλά υπάρχει και η διασταύρωση των στοιχείων των φορολογουμένων, όπως είναι πόσα αυτοκίνητα έχουν, αν κάνουν πλούσια ζωή, κ.λπ.

Ειδικότερα, ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας συζητήθηκαν επτά υποθέσεις Δικηγορικών Συλλόγων και άλλων επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων που στρέφονται κατά της απόφασης του διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., με την οποία καθορίζεται η διαδικασία αμφισβήτησης του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή, προσδιορίζεται ο φόρος με βάση το τεκμαρτό εισόδημα.

Η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε βάσει του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, με τις οποίες εισήχθη σύστημα τεκμαρτού προσδιορισμού του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα.

Οι δικηγόροι των ελευθέρων επαγγελματιών κατά την ακροαματική διαδικασία, μεταξύ των άλλων, επισήμαναν ότι ο φορολογικός νόμος είναι αντίθετος στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ και παραβιάζει παράφορα το κράτος δικαίου, κάτι που φέρνει σε αδιέξοδο τους δικηγόρους, κ.λπ., ενώ θίγει δυσβάστακτα τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες.

Ο φορολογικός νόμος επιφέρει δυσανάλογη αρνητική μεταχείριση στα χαμηλά εισοδήματα και θίγει έντονα τους νέους δικηγόρους, όπως επισημάνθηκε, από τους δικηγόρους των ελευθέρων επαγγελματιών.

Ακόμη, τονίστηκε ότι υπάρχει δυσανάλογη μεταχείριση μεταξύ μισθωτών και ελευθέρων επαγγελματιών, ενώ σε άλλο σημείο αναφέρθηκε ότι συστάθηκαν 190 δικηγορικές εταιρείες, εκ των οποίων οι περισσότερες είναι οικογενειακές, προκειμένου να αποφύγουν το νέο φορολογικό νόμο, καθώς στις εταιρείες αναγνωρίζονται ζημιές, κ.λπ.

Επίσης, επισημάνθηκε ότι ο φορολογικός νόμος έχει μεγάλες παθογένειες, μια εκ των οποίων είναι ότι το τεκμήριο το οποίο δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, παρά τη νομοθετική πρόβλεψη.

Από την άλλη πλευρά, οι συνήγοροι του Δημοσίου υπεραμυνθήκαν της ορθότητας του φορολογικού νόμου, τονίζοντας ότι εξυπηρετεί υπέρτατους λόγους δημοσίου συμφέροντος και αποσκοπεί στην πάταξη της φοροδιαφυγής, κάτι που αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας.

Παράλληλα, οι συνήγοροι του Δημοσίου επισήμαναν ότι ανάλογο φορολογικό μέτρο υπήρχε και το 1986 και αναφέρθηκαν εκτενώς στην νομολογία του ΣτΕ σχετικά με φορολογικά μέτρα.

Τι καλείται να αποφανθεί το ΣτΕ

Τώρα, η Ολομέλεια του ΣτΕ, καλείται να αποφασίσει, μεταξύ άλλων, εάν ο θεσπιζόμενος τρόπος τεκμαρτού προσδιορισμού του ετήσιου ελάχιστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, σε συνδυασμό και με τη δυνατότητα ανατροπής του:

α. αντίκειται στις συνταγματικώς κατοχυρωμένες αρχές της φορολογικής ισότητας ενώπιον των δημοσίων βαρών και της αναλογικότητας, καθώς και στα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας και πλήρους και αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας,

β. επιβαρύνει υπέρμετρα και κλονίζει την οικονομική κατάσταση των βαρυνόμενων προσώπων, παραβιάζοντας το προστατευόμενο από συνταγματικές και υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις δικαίωμα της ιδιοκτησίας,

γ. ανταποκρίνεται στα διδάγματα της κοινής πείρας και συνιστά μαχητό τεκμήριο, ή, αντιθέτως, θεσπίζονται με τον ανωτέρω τρόπο εν τοις πράγμασι αμάχητα φορολογικά τεκμήρια, ιδίως εάν συνεκτιμηθεί ότι το θεσπιζόμενο ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα δεν είναι χαμηλό και δεν είναι ευχερής η δυνατότητα αντίκρουσής του,

δ. είναι σύμφωνος με την συνταγματική αρχή της νομιμότητας του φόρου ή εάν θεσπίζεται με αυτόν κεφαλικός φόρος και

ε. αντίκειται στη συνταγματικώς κατοχυρωμένη προστασία της μητρότητας και της νεότητας, διότι ο τρόπος αυτός φορολόγησης οδηγεί στην πράξη στην απαγόρευση της μερικής απασχόλησης από τους ελεύθερους επαγγελματίες».

Τέλος, η Ολομέλεια του ΣτΕ καλείται να κρίνει εάν με την προσβαλλόμενη απόφαση επεκτείνεται ανεπιτρέπτως ο φορολογικός έλεγχος σε προηγούμενα φορολογικά έτη, καθώς και σε άλλα φορολογικά αντικείμενα. Η Ολομέλεια του ΣτΕ επιφυλάχθηκε να εκδώσει τις αποφάσεις της.

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας

Ωστόσο, συγκέντρωση έξω από το ΣτΕ (Αιόλου και Σοφοκλέους) πραγματοποίησαν ελεύθεροι επαγγελματίες, επιστήμονες, έμποροι και επαγγελματοβιοτέχνες, κ.λπ.

Η συγκέντρωση, διοργανώθηκε από την Συντονιστική Επιτροπή Ελευθέρων Επαγγελματιών - Επιστημόνων - Επαγγελματοβιοτεχνών και Εμπόρων, ενώ ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών έχει κηρύξει καθολική αποχή των δικηγόρων της Αθήνας από τα καθήκοντα τους, ενώ οι δικηγόροι της Αθήνας και του Πειραιά ήταν σε αποχή μετά από αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των Δικηγορικών Συλλόγου Αθηνών και Πειραιά.