Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Ο ΣΥΡΙΖΑ εισέρχεται σε υπαρξιακή κρίση και οδηγείται σε αναγκαστική σύγκρουση με το ΠΑΣΟΚ για την ηγεμονία στο χώρο της Κεντροαριστεράς και για το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφήνοντας ελεύθερο το γήπεδο στην κυβερνητική παράταξη.


Η μεγάλη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη με ποσοστό 40,8%, υπερδιπλάσιο του ΣΥΡΙΖΑ, έδειξε την απήχηση που είχε το κυβερνητικό αφήγημα περί σταθερότητας και προόδου σε μια κοινωνία που ακόμα προσπαθεί να «ξεχάσει» τα δεινά της μνημονιακής περιόδου.


Επιπλέον, από τα αποτελέσματα αλλά και τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων φάνηκε ότι τα μηνύματα σταθερότητας και συνέχειας που εξέπεμψε ο πρωθυπουργός είχαν ανταπόκριση στο χώρο του Κέντρου, ο οποίος δεν έδωσε βάρος στα θέματα δικαιοσύνης και υποκλοπών τα οποία «είχε ανεβάσει» η αντιπολίτευση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του, που ήταν το τελευταίο από τα τρία κόμματα που κυβέρνησε επί μνημονίων, δεν κατάφερε να αποστασιοποιηθεί από το φορτίο της περιόδου εκείνης, πολλώ δε μάλλον που ο Αλέξης Τσίπρας δεν προχώρησε σε αλλαγές στο κόμμα, ώστε να χτίσει μια νέα «ταυτότητα», που να συνάδει με τους νέους στόχους.

Επιπλέον, αποδεικνύεται ότι η ασαφής προεκλογική καμπάνια, η οποία οικοδομήθηκε πάνω στο αόριστο «Δικαιοσύνη για όλους», εστιάζοντας ταυτόχρονα σε καταγγελίες για την ακρίβεια και τα οικονομικά προβλήματα, σε μια περίοδο που τα τελευταία είχαν αρχίσει να αμβλύνονται, δεν έπεισε. Και βέβαια, τα αυτογκόλ της τελευταίας στιγμής με δηλώσεις για εισφορές και τη μεσαία τάξη επιδείνωσαν μια ήδη θολή εικόνα.

Η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ και οι αποστάσεις που πήρε ο πρόεδρός του Νίκος Ανδρουλάκης από τα δύο μεγάλα κόμματα απέδωσε και δικαιώνεται με αποτέλεσμα ο τελευταίος «υποχρεωτικά» να οδηγείται σε προεκλογική σύγκρουση με το ΣΥΡΙΖΑ για το ζωτικό χώρο της Κεντροαριστεράς, τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να καλύψει επαρκώς. Το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι βαριά τραυματισμένος από το συντριπτικό αποτέλεσμα της πρόσφατης εκλογικής αναμέτρησης δημιουργεί μια μοναδική ίσως ευκαιρία για το ΠΑΣΟΚ να αναπτυχθεί στον κρίσιμο αυτό πολιτικό χώρο κερδίζοντας περαιτέρω έδαφος στις επόμενες εκλογές και διεκδικώντας στη συνέχεια τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Η διαφαινόμενη σύγκρουση ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ μέχρι τις 25 Ιουνίου ασφαλώς ευνοεί έτι περαιτέρω τη Ν.Δ. Συνολικά, το άθροισμα των ποσοστών ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στις εκλογές αυτές είναι χαμηλότερο από ότι σε εκείνες του 2019, ένδειξη ότι πολύ πιθανόν η Ν.Δ. να παίζει χωρίς αντίπαλο όχι μόνο στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, αλλά και το επόμενο διάστημα καθώς η αντιπαλότητα ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δεν θα εξαλειφθεί μετά τις νέες κάλπες.

Κρίσιμο για το ΣΥΡΙΖΑ είναι εάν θα καταφέρει να προσελκύσει ψηφοφόρους με αριστερό πρόσημο, οι οποίοι στις εκλογές που μόλις έγιναν ψήφισαν κόμματα τα οποία έμειναν εκτός Βουλής, αλλά τώρα ενδεχομένως να προτιμήσουν να ενισχύσουν την αντιπολίτευση για να ισορροπήσουν μια «μονοκρατορία» Μητσοτάκη, αλλά και για να προφυλάξουν το ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα από τις επιπτώσεις ενός ακόμα χειρότερου αποτελέσματος.

Το ΚΚΕ ενισχύθηκε, αλλά το ΜέΡΑ25 δεν κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή γεγονός που ενδεχομένως να σηματοδοτεί μια ευρύτερη υποχώρηση του «Αριστερού Λόγου». Συνολικά τα ποσοστά της «αριστερόστροφης» αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜέΡΑ25, αθροίζοντας και την Πλεύση Ελευθερίας η οποία έκανε την έκπληξη) είναι χαμηλότερα από εκείνα των προηγούμενων εκλογών κατά περίπου 4,5 μονάδες.

Μένει να φανεί, λοιπόν, εάν οι εξελίξεις σηματοδοτούν στρατηγική ήττα της ευρύτερης Αριστεράς, εάν η κρίση στο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να δημιουργήσει αντανακλαστικά συσπείρωσης ή, ακόμα, εάν θα υπάρξει στροφή κάποιων ψηφοφόρων σε άλλα κόμματα της Αριστεράς.