Οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας επηρεάζουν πάνω από 50.000 Έλληνες

Οι οφθαλμιατρικοί ασθενείς έχουν αύριο, την «τιμητική» τους. Περί τα 285 εκατ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν σοβαρά προβλήματα όρασης, με 39 εκατ. εξ αυτών να έχουν ολική απώλεια όρασης. Στην Ελλάδα μόνο οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας εκτιμάται ότι επηρεάζουν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους, προκαλώντας μερική ή και ολική τύφλωση. Παρά την «επέλαση» των οφθαλμιατρικών παθήσεων οι ειδικοί επισημαίνουν ότι έως και στο 80% των ασθενών η πάθηση θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν είχε γίνει πρώιμη διάγνωση και παρέμβαση.
 
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης, που γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Οκτωβρίου, οι επιστήμονες της  Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, αναφέρθηκαν στις οφθαλμολογικές παθήσεις, τις αιτίες απώλειας όρασης και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.
 

Οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας

 Οι κυριότερες από αυτές τις παθήσεις είναι η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ) και το Διαβητικό Οίδημα της Ωχράς Κηλίδας (ΔΟΩ). Εκτιμάται ότι επηρεάζουν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους στην Ελλάδα προκαλώντας βαρύτατη απώλεια όρασης, που σε αρκετές περιπτώσεις φτάνει τα επίπεδα νομικής τύφλωσης.
 
«Πρόκειται για Οφθαλμολογικές παθήσεις, οι οποίες αν μείνουν αδιάγνωστες και χωρίς θεραπεία οδηγούν σε τύφλωση, ενώ η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία αυτών προστατεύουν. Για τον λόγο αυτό η Ελληνική Εταιρεία Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς συστήνει, ειδικά στους ηλικιωμένους αλλά και σε όσους πάσχουν από διαβήτη, να επισκέπτονται τον Οφθαλμίατρό τους οπωσδήποτε μία φορά κάθε χρόνο» ανέφερε η κυρία Σταματίνα Καμπανάρου, Οφθαλμίατρος και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς (Ε.Ε.Υ.Α).
 

Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας

 Η Ηλικιακή Εκφύλιση ωχράς κηλίδας αποτελεί μια χρόνια, εκφυλιστική νόσος του αμφιβληστροειδή, που  προκαλεί απώλεια της κεντρικής όρασης, αφήνοντας ανέπαφη την περιφερειακή ή πλευρική όραση. Προσβάλλει 20 με 25 εκατ. άτομα παγκοσμίως, με το 2,3% των ατόμων αυτών ηλικίας >65 ετών στην Ευρώπη. Γενικά υπάρχει μια σαφής σχέση μεταξύ  ηλικίας και εμφάνισης ΗΕΩ, με αυτήν να αναπτύσσεται πολύ περισσότερο σε μεγαλύτερες ηλικίες, γι’αυτό και ονομάζεται ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας3. Ωστόσο, δεν αποτελεί μια φυσιολογική ή αναπόφευκτη συνέπεια της γήρανσης.
 

Παράγοντες κινδύνου Ηλικιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας είναι η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό (τριπλάσιος κίνδυνος για τα α μέλη της οικογένειας του πάσχοντος), το φύλο (οι γυναίκες είναι περισσότερο ευπαθείς) και η φυλή (τα άτομα καυκάσιας καταγωγής διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο).
 
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι καπνιστές μπορεί να εμφανίσουν τη νόσο πέντε έως δέκα χρόνια νωρίτερα σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Όσοι έχουν γενετική προδιάθεση και καπνίζουν διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν υγρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Συμπτώματα Ηλικιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας
 
Στα πρώιμα στάδια, τα συμπτώματα συνήθως δεν γίνονται αντιληπτά.
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:
 
- Δυσκολία στην ανάγνωση ή σε άλλη δραστηριότητα που απαιτεί οξεία όραση

- Μεταμορφοψία, παραμόρφωσηόπου οι ευθείες γραμμές μπορεί να μοιάζουν κυματιστές ή καμπύλες

- Η αναγνώριση προσώπων γίνεται δυσχερής

- Σκοτεινά ή κενά σημεία  στο κέντρο της όρασης

- Η ανάγκη για περισσότερο φωτισμό, η ευαισθησία στην αντηλιά, η μειωμένη νυχτερινή όραση και η περιορισμένη χρωματική ευαισθησία μπορεί επίσης να είναι ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά.
 
Σημείο κλειδί στην αντιμετώπιση της νόσου είναι η άμεση έναρξή της θεραπευτικής αγωγής, που αν εφαρμοστεί έγκαιρα όχι μόνο εμποδίζει την περεταίρω απώλεια όρασης, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις αποκαθιστά μέρος της όρασης που έχει χαθεί. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η κυρία Μάνια Νισκοπούλου Ph.D., Οφθαλμίατρος και  ταμίας της Ε.Ε.Υ.Α.«οι σύγχρονες θεραπείες διασφαλίζουν καλή τελική όραση. Η έγκαιρη έναρξη της αγωγής επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα».
 

Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας

 O σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μια πολύ διαδεδομένη νόσος, οι συχνότερες επιπλοκές της οποίας είναι οι μικροαγγειακές επιπλοκές .Μια από τις μικροαγγειακές επιπλοκές αποτελεί και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ΔΑ) . Το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας (ΔΟΩ) είναι απόρροια της ΔΑ και συχνότατη αιτία τύφλωσης ατόμων παραγωγικής ηλικίας.
 
Παράγοντες κινδύνουγια Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια και Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας  είναι η διάρκεια της νόσου του σακχαρώδη διαβήτη, ο κακός γλυκαιμικός έλεγχος, η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη.
 

Συμπτώματα Διαβητικού Οιδήματος Ωχράς Κηλίδας

Στα πρώιμα στάδια, τα συμπτώματα συνήθως δεν γίνονται αντιληπτά. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: θολή όραση, κηλίδες στο οπτικό  πεδίο, μεταμορφοψία, παραμόρφωση εικόνας, όπου οι ευθείες γραμμές μπορεί να μοιάζουν κυματιστές ή καμπύλες και σκοτεινά ή κενά σημεία στο κέντρο της όρασης.
 
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Ευστράτιο Παροικάκη, Διευθυντή Οφθαλμολογίας στη Β΄ Οφθαλμολογική Κλινική του Οφθαλμιατρείου Αθηνών και Ειδ. Γραμματέας της Ε.Ε.Υ.Α, υπάρχει θεραπευτική προσέγγιση στη νόσο: «η σύγχρονη αντιμετώπιση περιλαμβάνει ειδικούς αντιαγγειογενετικούς παράγοντες, εμφυτεύματα κορτικοειδών, φωτοπηξία με laser και χειρουργική αντιμετώπιση με υαλοειδεκτομή. Με τις εξελιγμένες μεθόδους εξέτασης και με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία η απώλεια της όρασης σήμερα μπορεί να αποτραπεί».