Ελπίδες για την έγκαιρη διάγνωση του Αλτσχάιμερ

Ένα πολύ σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη ενός τεστ αίματος που θα προβλέπει έγκαιρα τη νόσο Αλτσχάιμερ, αρκετά χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, έκανε μια διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Όπως ανακοίνωσαν οι επιστήμονες, ανακάλυψαν σειρά από βιοδείκτες (πρωτεΐνες) στο αίμα, που προβλέπουν με ακρίβεια 87% την έναρξη της άνοιας του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές από εννέα χώρες, με επικεφαλής τον καθηγητή Σάιμον Λαβστόουν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του King's College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Alzheimer and Dementia», ανέλυσαν δείγματα αίματος από 1.148 ανθρώπους: 452 υγιείς, 220 με ήπια γνωστική διαταραχή και 476 με Αλτσχάιμερ.
Στην ερευνητική ομάδα συμμετείχε η νευρολόγος - ψυχίατρος Μάγδα Τσολάκη, καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Αλτσχάιμερ.

Η συγκριτική ανάλυση του αίματος αποκάλυψε δέκα πρωτεΐνες, που αποτελούν δείκτες για το κατά πόσο ένας άνθρωπος με ήπια γνωστική διαταραχή, ο οποίος έχει αρχίσει να έχει προβλήματα μνήμης, θα εμφανίσει κανονικό Αλτσχάιμερ το επόμενο έτος.

Εκτιμάται ότι περίπου το 60% αυτών των ανθρώπων, αλλά όχι όλοι, εμφανίζουν τελικά τη νόσο.

Οι επιστήμονες διευκρίνισαν πάντως ότι, προς το παρόν, το τεστ δεν είναι έτοιμο για ιατρική χρήση, καθώς θα χρειαστούν ορισμένα ακόμη χρόνια ερευνών και κλινικών δοκιμών σε μεγαλύτερες ομάδες των 5.000 έως 10.000 ατόμων, εωσότου η διαγνωστική ακρίβεια του τεστ βελτιωθεί σε πάνω από 90%.

Σε κάθε περίπτωση, ένα μελλοντικό τεστ αίματος θα συνδυάζεται με άλλες πιο ακριβές και πιο επεμβατικές διαγνωστικές μεθόδους, όπως η απεικόνιση του εγκεφάλου και ο έλεγχος του εγκεφαλονωτιαίου υγρού.

Πάντως, το διαγνωστικό και θεραπευτικό πεδίο της νόσου Αλτσχάιμερ έχει γνωρίσει αλλεπάλληλες αποτυχίες μέχρι σήμερα, καθώς σχεδόν όλες (το 99,6%) οι έρευνες μεταξύ 2002 – 2012, για πάνω από 100 πειραματικά φάρμακα, απέτυχαν να εμποδίσουν ή να αναστρέψουν την πρόοδο της νόσου.

Μια βασική αιτία γι αυτή την αποτυχία είναι ότι η νόσος διαγιγνώσκεται με μεγάλη καθυστέρηση, όταν πια οι εγκεφαλικές βλάβες είναι μη αναστρέψιμες, με συνέπεια τα όποια φάρμακα να μην είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά.

Αυτό εξηγεί γιατί οι επιστήμονες θεωρούν ύψιστη προτεραιότητα να βρουν επιτέλους μια απλή μη επεμβατική διαγνωστική εξέταση, όπως ένα τεστ αίματος που θα κάνει έγκαιρη διάγνωση, κάτι όμως που επίσης έχει αποδειχτεί πολύ δύσκολο μέχρι σήμερα.

Τα τελευταία χρόνια, διάφορες ερευνητικές ομάδες κατά καιρούς έχουν ανακοινώσει ότι αναπτύσσουν αιματολογικά τεστ για τη νόσο Αλτσχάιμερ, χωρίς όμως μέχρι στιγμής κάποιο από αυτά να έχει ανταποκριθεί στις αρχικές προσδοκίες.

Αυτή τη φορά πάντως, οι επιστήμονες εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι από ποτέ ότι το τεστ μπορεί να είναι έτοιμο ίσως και σε δύο χρόνια σε λογικό κόστος (120 έως 370 ευρώ).
Περίπου 44 εκατ. άνθρωποι πάσχουν από άνοια και Αλτσχάιμερ παγκοσμίως σήμερα και ο αριθμός τους αναμένεται να φθάσει τα 135 εκατ. το 2050.

Πηγή: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων