Ιωάννης Μιχαλούδης, ο επιστήμονας της μόδας

Μπορεί το στυλ να συμβαδίσει με την επιστημονική ανακάλυψη και τον τεχνολογικό προοδευτισμό; «Σαφώς και μπορεί!» απαντά κατηγορηματικά o δρ Ιωάννης Μιχαλούδης, που έμελλε να ταράξει τα νερά της βιομηχανίας της μόδας αξιοποιώντας το υλικό που χρησιμοποιεί η NASA για να φτιάξει μια τσάντα για τον οίκο Coperni που πλέον κάνει τον γύρο του κόσμου. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όμως.



«Στις 21 Νοεμβρίου 2023, πριν από 100 μέρες από σήμερα (!), έλαβα ένα μήνυμα από τον συνεργάτη μου Στιβ Στάινερ της Aerogel Technologies που δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ, που μου ανακοίνωνε ότι χρειάζεται τη βοήθειά μου προκειμένου να υλοποιήσει την επιθυμία του creative director του οίκου Coperni, Σεμπάστιαν Μέγιερ, να κατασκευάσουμε μια τσάντα από aerogel, το υλικό δηλαδή που χρησιμοποιεί η NASA για να συλλέξει αστρόσκονη. Απ’ ό,τι έμαθα εκ των υστέρων, ο συγκεκριμένος οίκος δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον και ανοίγει πρωτοποριακούς δρόμους στον χώρο της βιωσιμότητας».



Η Air Swipe Bag, όπως ονομάστηκε η τσάντα που κατασκεύασε ο δρ Ιωάννης Μιχαλούδης για τον οίκο Coperni, είναι τόσο ασυνήθιστη και μπροστά από την εποχή της ώστε όταν παρουσιάστηκε στην τελευταία Eβδομάδα Mόδας στο Παρίσι, τα διεθνή ΜΜΕ έσπευσαν να την προβάλλουν μαζί με τον πρωτοποριακό δημιουργό της. Οι συντάκτες μόδας κάνουν λόγο για ένα fashion item που «πατάει» στο μέλλον, καθώς αποτελείται κατά 99% από αέρα και 1% από γυαλί. Αξίζει να αναφερθεί δε ότι δημιουργήθηκε έπειτα από ατελείωτες εργατοώρες στα εργαστήρια του «Δημόκριτου». «Υπάρχει και άλλη μία καινοτομία», αναφέρει ο Ελληνας επιστήμονας, «νομίζεις ότι είναι κάτι άυλο, κάτι σαν καπνός. Ζυγίζει μόλις 33 γραμμάρια, αλλά μπορεί να αντέξει 4.000 φορές το βάρος της».



Ο εικαστικός και ερευνητής δρ Ιωάννης Μιχαλούδης είναι ο μόνος στον κόσμο που ξέρει πώς να δημιουργεί τρισδιάστατα αντικείμενα από αερογέλη πυριτίου. Κατασκευάζει δηλαδή αερογλυπτά (βλ. γλυπτά από αέρα) από αυτό το νανοϋλικό της NASA, αλλά τον ενδιαφέρει και η μόδα. Εκτός από τη διάσημη πλέον Air Swipe Bag για τον Coperni, το 2020 συμμετείχε στη δημιουργία μιας σειράς κοσμημάτων για τον ιστορικό γαλλικό οίκο κοσμημάτων Boucheron. «Μου ζήτησαν να κάνουμε ένα κόσμημα με aerogel. Οταν είδα ποιος ήταν ο πελάτης, επικοινώνησα μαζί τους και με κάλεσαν στο Παρίσι ώστε να συζητήσουμε τη συνεργασία μας. Τους είπα ότι μπορούσαμε να βάλουμε χρυσό, μαργαριτάρια και οτιδήποτε όμορφο, όπως το ασήμι, μέσα στην αερογέλη πυριτίου. Ηθελαν να δημιουργήσουμε κάτι διαφορετικό, κάτι πρωτότυπο από αυτό το υλικό. Δεν ήξερα αν θα μπορούσε να φορεθεί, αλλά αρχίσαμε να ερευνούμε πώς μπορούμε να μετατρέψουμε το aerogel σε κόσμημα. Ετσι προέκυψε το “Goutte de Ciel”, που θα πει “Σταγόνα Ουρανού”».



Ο δρ Ιωάννης Μιχαλούδης έχει γεννηθεί στην Ανάβρα Καρδίτσας. Εζησε στα Πατήσια και στις Αχαρνές, όπου μέχρι και σήμερα διατηρεί το εργαστήριό του. «Η αγάπη μου για τη μόδα ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια. Η μητέρα μου ήταν μοδίστρα. Ο πατέρας μου ήταν φινιστηριοβαφέας, έφτιαχνε δηλαδή χρώματα για τα υφάσματα. Ξεκίνησα τις σπουδές μου στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και μετά έκανα μεταπτυχιακό στο σχέδιο στο École Normale Supérieure des Arts Décoratifs στο Παρίσι. Ακολούθησε το μάστερ και το διδακτορικό στις σχέσεις των εφαρμοσμένων τεχνών με τις πλαστικές τέχνες στη Σορβόνη και αργότερα έγινα δεκτός στο MIT των ΗΠΑ. To aerogel έγινε ο δικός μου ουρανός».



«Επιστήμονας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου και σχεδιαστής μόδας», σχολιάζω, κι εκείνος χαμογελά: «Σου φαίνονται αντικρουόμενα όλα αυτά, ε; Κι όμως, δεν είναι. Γεννήθηκα μέσα σε ένα λεωφορείο και επομένως είχα διαφορετική οπτική από τη στιγμή που αντίκρισα τον κόσμο. Η ιδέα ότι ένα σύννεφο σε σχήμα κύβου μπορεί να γίνει πραγματικότητα (σ.σ.: αναφέρεται στο project του “Νεφέλη στον Κύβο”) μου γεννήθηκε και πάλι μέσα σε λεωφορείο. Και μάλιστα, στο Βερολίνο.



Εκανα παντού αιτήσεις για επιχορηγήσεις προκειμένου να πραγματοποιήσω την έρευνα και το όνειρό μου. Κατέληξα στο πρόγραμμα Fulbright και στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, επειδή ο καθηγητής και καλλιτέχνης Οτο Πιένε, ο ιδρυτής του κινήματος Sky Art, εργάστηκε εκεί. Τον συγκεκριμένο άνθρωπο τον ανακάλυψα σε ένα βιβλίο για την ιστορία της τέχνης. Ξεκινήσαμε την επικοινωνία μέσω e-mail το 2000 και έναν χρόνο αργότερα έλαβα επιβεβαίωση για το πρόγραμμα Fulbright που αφορούσε Ευρωπαίους καλλιτέχνες. Αυτή λοιπόν ήταν η αρχή της μετάβασής μου από το Land Αrt στο Sky Art».



Ο Μιχαλούδης πιστεύει ότι η γρήγορη μόδα λειτουργεί κατά της ανθρωπότητας. «Το τρέχον σύστημα μόδας είναι λανθασμένο. Καλύτερα να πουλάς αέρα που είναι αέρας του μέλλοντος, παρά να πουλάς αέρα και να εξαπατάς τον κόσμο. Αυτή η τσάντα είναι κατά 99% αέρας του μέλλοντος». Με την ιδιότητα του καθηγητή και κοσμήτορα της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών στο American University της Κύπρου συμμετέχει σε πολλά συνέδρια που αφορούν το μέλλον της ενέργειας και της μόδας. Στο τέλος του μήνα θα εμφανιστεί στο main event του TEDx Θεσσαλονίκης «Ωσμωσις- Συνέργειες Τέχνης και Επιστήμης» και ακολουθεί ταξίδι στην Αμερική έπειτα από πρόσκληση του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, να είναι κεντρικός ομιλητής στο Παγκόσμιο Ενεργειακό Φόρουμ. «Θα έλεγα ότι κανείς, συμπεριλαμβανομένης της NASA, δεν ξέρει πώς να κατασκευάζει τρισδιάστατα αντικείμενα από το συγκεκριμένο υλικό. Είναι πολύ δύσκολο και όλη αυτή η ειδική διαδικασία είναι το εμπορικό μυστικό μου» .